Ως πρώτα έργα που θα τρέξουν αναφέρει τους ψηφιακούς διαγωνισμούς που είναι «ώριμοι» όπως αυτοί που αφορούν τα δίκτυα 5G και δράσεις για την ψηφιοποίηση Yγείας και Παιδείας, ολοκληρωμένα χωροταξικά σχέδια, το πρόγραμμα κατάρτισης χωρίς αποκλεισμούς και την αναδάσωση 500.000 στρεμμάτων που παρουσιάστηκε πρόσφατα.
Στον κρίσιμο τομέα των ιδιωτικών επενδύσεων προαναγγέλλει ότι θα υπάρχει ειδικός χειρισμός στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που έχουν δύσκολη πρόσβαση στον τραπεζικό δανεισμό. Συγκεκριμένα, λέει ότι θα υπάρχουν καθαρές επιδοτήσεις για ψηφιακές επενδύσεις αλλά και ισχυρά κίνητρα να συνεργαστούν με επιχειρήσεις που έχουν τραπεζικό προφίλ για να υλοποιήσουν κοινές επενδύσεις κάτι που γίνεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα.
Σε ό,τι αφορά τις αμφιβολίες που εκφράζονται από διεθνείς οργανισμούς (ΔΝΤ, ΟΟΣΑ) σχετικά με την ορθή εκτέλεση των έργων του Ταμείου αναφέρει ότι προετοιμάζεται αλλαγή του θεσμικού πλαισίου για τον νόμο της ανάθεσης δημοσίων έργων και τις μεθόδους επίβλεψης και ωρίμανσης, όπου θα χρησιμοποιηθεί πλέον εκτεταμένα και ο ιδιωτικός τομέας. Στην ίδια κατεύθυνση προαναγγέλλει τη συνεργασία με εταιρίες ενεργειακών υπηρεσιών (ESCOs) για τα έργα ενεργειακής αναβάθμισης, συνεργασία με την ΕΤΕπ και την ΕΒRD για τα ΣΔΙΤ και πολυεπίπεδους μηχανισμούς ωρίμανσης έργων.
Στην πορεία εξόδου από την κρίση προαναγγέλλει και νέα μέτρα στήριξης πέραν των γνωστών για τις επιχειρήσεις που επλήγησαν περισσότερο και τις θέσεις εργασίας που κινδυνεύουν με κριτήρια περισσότερα από την απλή μείωση του τζίρου που είναι βασικό για την επιστρεπτέα προκαταβολή.
Δεν μας δίνει συγκεκριμένο προϋπολογισμό για την επιστρεπτέα 5 αλλά τονίζει ότι θα καλύψει τον τζίρο για το τετράμηνο Σεπτεμβρίου- Δεκεμβρίου, ενώ επαναλαμβάνει πως δεν αλλάζει η πρόβλεψη για ύφεση 10,5% το 2020 παρότι την χαρακτηρίζει… «συντηρητική».
Κύριε υπουργέ, οι διεθνείς οργανισμοί που παρακολουθούν την ελληνική οικονομία (ΟΟΣΑ, ΔΝΤ, Ε.Ε.), αν και παραδέχονται τη δυναμική που θα δώσουν τα χρήματα του Ταμείου Ανάκαμψης στην οικονομία, δείχνουν να αμφιβάλλουν για την «ορθή εκτέλεση» του προγράμματος. Ποιες αλλαγές μεθοδολογίας θα κάνετε ώστε τα χρήματα του Ταμείου Ανάπτυξης να εκπληρώσουν πλήρως τον στόχο τους και να τους διαψεύσετε;
Δουλειά των διεθνών οργανισμών είναι να αμφιβάλλουν και η δική μας δουλειά είναι να τους διαψεύδουμε. Είδατε ωστόσο τις πρόσφατες δηλώσεις των στελεχών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στο συνέδριο του Economist, όπου μίλησαν για ένα ολοκληρωμένο και ώριμο σχέδιο της χώρας μας. Ενα σχέδιο που φέρνει την Ελλάδα μπροστά από τις περισσότερες χώρες της Ευρώπης σε σχέση με την προετοιμασία του Ταμείου Ανάκαμψης.
Ασφαλώς η πρόκληση της απορρόφησης περίπου διπλάσιων πόρων σε σχέση με το παρελθόν είναι πολύ μεγάλη. Ειδικά αν λάβουμε υπόψη τις διαχρονικές αδυναμίες της ελληνικής διοίκησης, καθώς και την πολυνομία και ακαμψία του νομικού πλαισίου. Πρέπει και θα δράσουμε λοιπόν σε πολλαπλά επίπεδα για να πετύχουμε.
Η κυβέρνηση αλλάζει το νομικό πλαίσιο τόσο για τον νόμο της ανάθεσης δημοσίων έργων όσο και για τις μεθόδους επίβλεψης και ωρίμανσης, όπου θα χρησιμοποιηθεί πλέον εκτεταμένα και ο ιδιωτικός τομέας. Στο πλαίσιο αυτό, θα συνεργαστούμε επίσης εκτεταμένα με τους ευρωπαϊκούς οργανισμούς, όπως την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΙΒ) και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (ΕΒRD).
Θα αξιοποιήσουμε ακόμα το εργαλείο των συμπράξεων δημοσίου-ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ), όπως και τις εταιρίες ενεργειακών υπηρεσιών (ESCOs) για να αυξήσουμε την ταχύτητα και την αποτελεσματικότητα της εκτέλεσης των δημόσιων έργων και των έργων ενεργειακής απόδοσης στο Δημόσιο. Τέλος, θα προχωρήσουμε σε εκτεταμένη συγχρηματοδότηση ιδιωτικών επενδύσεων με απλοποιημένες διαδικασίες, ώστε τα δάνεια που ζητούμε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να απορροφηθούν προς όφελος της οικονομίας, κινητοποιώντας ταυτόχρονα τουλάχιστον αντίστοιχους ιδιωτικούς πόρους σε σχέση με το ύψος των δανείων που θα λάβουμε.
Εχετε δηλώσει επανειλημμένα ότι τα έργα του προγράμματος θα ξεκινήσουν άμεσα. Μάλιστα, έχετε πει ότι το πρώτο έργο μπορεί να ανακοινωθεί πριν από το τέλος του χρόνου. Ποιο θα είναι αυτό το πρώτο έργο; Πόσα έργα και με ποιο προϋπολογισμό θα έχουμε σε εξέλιξη όταν τον Απρίλιο ή τον Μάιο πάρουμε την τελική έγκριση για το ελληνικό πρόγραμμα;
Η πρώτη χρηματοδότηση που θα λάβουμε, αφού πάρουμε την τελική έγκριση, είναι η προκαταβολή, που ανέρχεται σε 1,6 δισ. ευρώ. Στόχος είναι να έχουμε ξεκινήσει αντίστοιχου ύψους έργα και προγράμματα πριν πάρουμε την προκαταβολή. Στα έργα αυτά θα περιληφθούν πολλά. Για παράδειγμα, δεν έχουμε λόγο να μην ξεκινήσουν άμεσα η αναδάσωση, το μεγαλύτερο μέρος των ψηφιακών διαγωνισμών που είναι ώριμοι, προγράμματα κατάρτισης, τα ολοκληρωμένα τοπικά χωροταξικά σχέδια, δράσεις τηλεκπαίδευσης που είναι απόλυτα αναγκαίες, καθώς και πολλά ακόμη έργα και προγράμματα.
Πρόσφατα περιγράψατε ένα σχήμα για τις ιδιωτικές επενδύσεις μέσω του Ταμείου Ανάπτυξης. Ουσιαστικά το ρίσκο της επένδυσης θα είναι κατά 100% στον ιδιώτη επενδυτή αφού το κράτος θα «επιδοτεί» μόνο το σχεδόν μηδενικό επιτόκιο που θα έχει το 50% που θα είναι κοινοτικά δάνεια. Θεωρείτε ότι και μετά την κρίση του κορονοϊού θα υπάρξουν μικρομεσαίες επιχειρήσεις οι οποίες έχουν -ας πούμε- «συνηθίσει» τις καθαρές επιδοτήσεις από τα προηγούμενα κοινοτικά πακέτα, θα ρισκάρουν να επενδύσουν με αυτό το σχήμα;
Το πρόβλημα δεν είναι αν θα ρισκάρουν, αλλά αν θα έχουν το κατάλληλο τραπεζικό προφίλ για να μπορούν να ρισκάρουν. Τέτοιες επιχειρήσεις ασφαλώς και υπάρχουν και λόγω και των υψηλών επιτοκίων που σήμερα πληρώνουν, επιτοκίων πολύ υψηλότερων από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις, θα έχουν και εκ των πραγμάτων, εμμέσως, λόγω του σχεδόν μηδενικού επιτοκίου δανεισμού, πολύ σημαντικότερο ύψος πραγματικής επιδότησης σε σχέση με τις μεγάλες επιχειρήσεις.
Ομως, ακριβώς επειδή πολλές μικρές επιχειρήσεις μπορεί να μην έχουν τραπεζικό προφίλ, θα χρησιμοποιηθούν για τις μικρομεσαίες και κανονικές επιδοτήσεις σε άλλο τμήμα του προγράμματος, ιδίως σε ό,τι αφορά τις ψηφιακές επενδύσεις, που δεν θα συνοδεύονται από δανεισμό. Επίσης, αυτές που δεν έχουν τραπεζικό προφίλ θα ενθαρρύνονται με ισχυρά κίνητρα να συνεργαστούν με επιχειρήσεις που έχουν τραπεζικό προφίλ για να υλοποιήσουν κοινές επενδύσεις, που δημιουργούν οικονομίες κλίμακας μέσω δικτυώσεων.
Μιλάτε συχνά για την πρόθεση της κυβέρνησης να χρησιμοποιήσει σε μεγάλο βαθμό τον θεσμό των ΣΔΙΤ για την αξιοποίηση των χρημάτων του πακέτου. Σε ποιους τομείς προτίθεστε να συμπράξετε με τον ιδιωτικό τομέα; Υπάρχουν ώριμα έργα που μπορούν να ξεκινήσουν άμεσα και ποια;
Υπάρχουν κάποια ώριμα έργα. Ωστόσο, τα περισσότερα από τα έργα που θα βάλουμε θα πρέπει ταυτόχρονα να τα ωριμάσουμε, γι’ αυτό και δημιουργούμε πολλαπλούς μηχανισμούς ωρίμανσης, για παράδειγμα χρησιμοποιώντας το εργαλείο των συμφωνιών-πλαίσιο. Στα σημαντικά υπουργεία δημιουργούνται ήδη, με πρωτοβουλία των υπουργών, τέτοιοι μηχανισμοί ωρίμανσης, όπως π.χ. στα υπουργεία Υποδομών και Ψηφιακής Πολιτικής, τα οποία καλούνται να απορροφήσουν μεγάλα κονδύλια. Επίσης, δημιουργείται ειδικός μηχανισμός ωρίμανσης σε συνεργασία με την ΕΒRD για τα ΣΔΙΤ. Πρόκειται για μια σκέψη που πρότεινα πριν από έναν σχεδόν χρόνο στο υπουργείο Ανάπτυξης και σήμερα υλοποιεί ο αρμόδιος αναπληρωτής υπουργός -και φίλος- Νίκος Παπαθανάσης. Τέλος, προχωρεί και ένα εργαλείο ωρίμανσης μεγάλων έργων που έχουμε εδώ και καιρό συμφωνήσει με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Το στοίχημα της απορρόφησης είναι μεγάλο και δύσκολο, αλλά πρέπει να το κερδίσουμε.
Με ποιες προϋποθέσεις θα δοθεί το 30% των πόρων που αναλογεί στη χώρα, όπως προβλέπει η συμφωνία μετά την ενδιάμεση αξιολόγηση το 2023;
Οι προϋποθέσεις αφορούν τις ενδιάμεσες εξελίξεις σε μία σειρά από δείκτες μεταξύ του 2020, όταν ελήφθη η απόφαση, και του 2023. Οι διαφορές δεν μπορεί να είναι μεγάλες, αλλά ακόμη κι αν υπάρξουν, θα σημαίνουν ότι η χώρα κινήθηκε καλύτερα του αναμενόμενου στο ενδιάμεσο διάστημα και ανάρρωσε οικονομικά ταχύτερα από τον κορονοϊό. Μακάρι συνεπώς να συμβεί αυτό και ας έχουμε κάπως μικρότερο προϋπολογισμό. Είναι πιο σημαντικό να πάμε πολύ δυναμικά στην ανάκαμψη που έρχεται. Το πακέτο είναι ούτως ή άλλως πολύ μεγάλο.
Με βάση τον προϋπολογισμό, έχετε προβλέψει μέτρα στήριξης 24 δισ. για το 2020 και 7,5 για το 2021. Εχετε κάποιον σχεδιασμό για την άνοιξη ή το καλοκαίρι, για το πώς θα μειωθούν τα μέτρα στήριξης όταν η οικονομία αρχίσει να λειτουργεί κανονικά;
Τα μέτρα στήριξης στη δεύτερη φάση θα προσαρμοστούν στις ανάγκες της εξόδου από την κρίση και της ανάκαμψης. Ηδη αυτό συμβαίνει με τα μέτρα που αφορούν στη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά τρεις μονάδες και στην κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης για το 2021 για τον ιδιωτικό τομέα. Το κλειδί κατά την έξοδο από την κρίση θα είναι να στηρίξουμε τις επιχειρήσεις και τις θέσεις εργασίας που βρίσκονται σε κίνδυνο. Αυτό δεν το βλέπει κανείς μόνο από τον τζίρο -που είναι το άμεσα διαθέσιμο εργαλείο που χρησιμοποιήσαμε στη διάρκεια της κρίσης της πανδημίας-, αλλά και από άλλα στοιχεία της πορείας και της κατάστασης των επιχειρήσεων, τα οποία θα αξιοποιηθούν στα εργαλεία που θα παρουσιαστούν στη συνέχεια και θα αφορούν στην έξοδο από την κρίση.
Μετά το τεράστιο ενδιαφέρον που είχαμε στην επιστρεπτέα προκαταβολή 4, η οποία ξεκίνησε με προϋπολογισμό 600 εκατ. ευρώ και τελικά ξεπέρασε τα 2 δισ., έχετε κάνει κάποιον σχεδιασμό για το πόσα χρήματα θα διατεθούν στον 5ο κύκλο του προγράμματος;
Εχουμε κάνει σχεδιασμό και θα τον παρουσιάσουμε αναλυτικά όταν θα ολοκληρωθεί η καταγραφή των στοιχείων για τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο. Πράγματι η επιστρεπτέα 4 ξεπέρασε τον αρχικό προϋπολογισμό κατά πολύ. Είχαμε 1,2 δισ. ευρώ και τελικά θα πλησιάσουμε τα 2,2 δισ. Αυτό το ποσό όμως περιλάμβανε και πάρα πολλές χρηματοδοτήσεις με βάση ελάχιστα ποσά, που συνειδητά δώσαμε για να διευκολύνουμε τις επιχειρήσεις και τους ελεύθερους επαγγελματίες να περάσουν τη δύσκολη αυτή περίοδο του lockdown. Η επιστρεπτέα 5 θα κινείται στη βάση ολόκληρου του σχετικού τετράμηνου Σεπτεμβρίου–Δεκεμβρίου, έτσι ώστε το πλήγμα του lockdown να καλυφθεί για τις επιχειρήσεις και τους επαγγελματίες που προπαντός επλήγησαν από αυτό.
Μετά την τελευταία ανακοίνωση της ΕΛΣΤΑΤ για το ΑΕΠ το τρίτο τρίμηνο υπό ποίες προϋποθέσεις μπορούμε να περιμένουμε μονοψήφια ύφεση και για το σύνολο του 2020;
Το lockdown που τώρα βιώνουμε θα καλύψει μία περίοδο υψηλής αγοραστικής κίνησης, όπως θα ήταν υπό κανονικές συνθήκες οι πρώτες μέρες του Δεκεμβρίου. Συνεπώς θα έχει σημαντική επίπτωση στο ΑΕΠ. Είχαμε πράγματι χαμηλότερη της αναμενόμενης ύφεση το πρώτο εξάμηνο και ανάπτυξη το πρώτο τρίμηνο, η οποία διέψευσε παταγωδώς τον ισχυρισμό περί ύφεσης πριν από την κρίση, που διατυπώνει ο ΣΥΡΙΖΑ, αφού με lockdown τον Μάρτιο καταφέραμε να έχουμε 0,4% ανάπτυξη στο πρώτο τρίμηνο του 2020.
Επίσης, στο τελευταίο τρίμηνο υπάρχει μικρότερη συμμετοχή του τουρισμού, που είναι ο κυριότερος παράγοντας ύφεσης, ειδικά για την Ελλάδα, σε σχέση με το τρίμηνο του πρώτου lockdown (Απρίλιος-Ιούνιος 2020). Το υπουργείο Οικονομικών παρ’ όλα αυτά δεν άλλαξε τη βασική του πρόβλεψη για ύφεση 10,5% το 2020. Προτιμούμε να είμαστε συντηρητικοί στην πρόβλεψή μας και μακάρι τα στοιχεία να αποδειχθούν καλύτερα.
Αναλυτικός οδηγός από τον Ε.Τ.: Τι αλλάζει στα εκτός σχεδίου οικόπεδα
Ροή Ειδήσεων 
