Στα σκληρά μέτρα που απαιτούν οι δανειστές να λάβει η κυβέρνηση στα εργασιακά, αλλά και στα μέτρα για το ασφαλιστικό και τα δημοσιονομικά που οι θεσμοί διαβλέπουν πως θα χρειαστούν από το 2017 ως το 2020, «σκαλώνουν» οι διαπραγματεύσεις. Όπως φάνηκε και στην τηλεδιάσκεψη Τσακαλώτου – Αχτσιόγλου με τους θεσμούς το Σάββατο, το χάσμα παραμένει και θα καταγραφεί σήμερα στην συνεδρίαση του EuroWorking Group, όπου οι τεχνοκράτες των υπουργείων Οικονομικών της Ευρωζώνης θα εξετάσουν αν εκπληρώθηκαν οι δεσμεύσεις για ολοκλήρωση της β΄αξιολόγησης.

Ρόλο «διαιτητή» μεταξύ κυβέρνησης και θεσμών, για να πάρει στα γρήγορα τα μέτρα η Αθήνα προκειμένου να κλείσει σε μια εβδομάδα (την ερχόμενη Δευτέρα στο Eurogroup) η «πολιτική συμφωνία» για ολοκλήρωση της αξιολόγησης, αλλά και να δώσουν οι δανειστές την ελάφρυνση χρέους που από τον Νοέμβριο του 2012 υποσχέθηκαν στη χώρα μας, αναλαμβάνει να διαδραματίσει η Κομισιόν και ο Επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων Πιερ Μοσκοβισί, ο οποίος βρίσκεται σήμερα στη χώρα μας για συναντήσεις με τον κύριο Τσακαλώτο (στις 18.15 στο γραφείο του στην οδό Νίκης) και άλλους αξιωματούχους. Νωρίτερα στις 17:00 θα συναντηθεί με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα και στις 15:00 με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο. Νωρίτερα, στις 12 το μεσημέρι, την πόρτα του Προεδρικού Μεγάρου θα περάσει το μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μπενουά Κερέ.

Ο κύριος Μοσκοβισί -και ως Ευρωπαίος Επίτροπος και ως Γάλλος σοσιαλιστής πολιτικός ο ίδιος- παρεμβαίνει συχνά πλέον σαν ισορροπιστής και υπέρ των ελληνικών θέσεων, αλλά οι παρεμβάσεις του πέφτουν ως τώρα στο κενό, όπως φάνηκε και στις 10 Οκτωβρίου, όταν έμπαινε στο Eurogroup και προεξοφλούσε «συμφωνία» για την εκταμίευση της υποδόσης προς τη χώρα μας, αλλά αυτή εγκρίθηκε δύο εβδομάδες αργότερα.

Εξίσου σημαντική είναι και η επίσκεψη του ν. 2 της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μπενουά Κερέ που, μαζί με τον Πιερ Μοσκοβισί, θα μιλήσει στο 27ο ετήσιο συνέδριο «Η Ώρα της ελληνικής οικονομίας» που πραγματοποιείται σήμερα και αύριο στην Αθήνα. Ο κύριος Κερέ, όπως έκανε και τον Απρίλιο του 2014 ο Μάριο Ντράγκι από το Ζάππειο, θα δώσει τον τόνο πως αν η χώρα μας κάνει όσα χρειάζεται, θα μπει στην ποσοτική χαλάρωση από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, στέλνοντας μήνυμα για ολοκλήρωση των μεταρρυθμίσεων.

Παρά την προσέγγιση με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, στο Μέγαρο Μαξίμου επικρατεί ανησυχία για τα μέτρα που θα ζητηθούν από την ελληνική πλευρά αν επιτευχθεί συμβιβασμός ανάμεσα στο Βερολίνο και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) για το χρέος και τα πλεονάσματα. Ο κ. Μοσκοβισί πάντως χαρακτήρισε χθες εφικτή την επίτευξη συμφωνίας τις επόμενες ημέρες, ενώ, ερωτηθείς για τα πρωτογενή πλεονάσματα, απέκλεισε, εμμέσως πλην σαφώς, την άμεση μείωσή τους.

Τα θέλουν όλα

Εκτός όμως από τα σκληρά μέτρα στα εργασιακά, τις ελαστικές συμβάσεις απασχόλησης, τις ομαδικές απολύσεις και τους περιορισμούς στις απεργίες, οι δανειστές αξιώνουν και τα μέτρα λιτότητας για το 2018 ως το 2020, προκειμένου να κλείσει η αξιολόγηση. Για το 2018 βλέπουν «τρύπα» 600 εκατ. ευρώ, ενώ συζητούν και για το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα που είναι μέρος της β΄αξιολόγησης και προβλέπει μέτρα για πλεονάσματα 3,5% και μετά το τέλος του Μνημονίου, στη διετία 2019-2020.

Τα “δεδομένα” των άτυπων συζητήσεων που γίνονται τα τελευταία 24 ωρα στο πλαίσιο των “μελών” του Washington Group και κυρίως μεταξύ του γερμανικού ΥΠΟΙΚ και του ΔΝΤ “έχουν καταλήξει”, όπως διαβεβαιώνουν σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις υπηρεσιακά στελέχη του ESM που εργάζονται εδώ και καιρό πάνω στο project της αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους.

Και από τις δύο πλευρές υπάρχει βεβαιότητα ότι “η συμφωνία είναι δυνατή με την προϋπόθεση οτι η Αθήνα θα υιοθετήσει τις υποχρεώσεις” που θα προκύπτουν από αυτή και οι οποίες – όπως έγραψε αναλυτικά το Σάββατο το “Κεφάλαιο” – συνδέονται με την λήψη μέτρων που θα διασφαλίζουν για μία τετραετία την επίτευξη του στόχου πρωτογενών πλεονασμάτων της τάξης του 3% – 3,5% του ΑΕΠ.

Το πακέτο των άμεσης εφαρμογής μέτρων (τα αποκαλούμενο και βραχυπρόθεσμο) είναι ήδη έτοιμο και ολοκληρωμένο με βασικό άξονα την μεταβολή των κυμαινόμενων επιτοκίων των δανείων του EFSF/ESM σε σταθερά και μία επέκταση της μέσης διάρκειας κατά 4,5 έτη.

Στο πακέτο αυτό που αποφέρει μία απομείωση του χρέους σε τρέχουσες αξίες κατά 20%, το ΔΝΤ επιφυλάσσεται και αντιπαραθέτει οτι χρειάζεται επιπλέον επιμήκυνση του χρέους με παράλληλη συμμετοχή σε αυτή και των διακυβερνητικών δανείων (GLF) και επιπλέον παρεμβάσεις που να οδηγούν σε μακροπρόθεσμα (πέραν της 50ετίας) σε απομείωση της τρέχουσας αξίας του κατά τουλάχιστον 20% επιπλέον.

Ήδη στα μεσοπρόθεσμα μέτρα τα οποία έχουν σχεδιασθεί στις γενικές τους γραμμές, έχουν συμπεριληφθεί αποφάσεις που αφορούν στην καλύτερη δυνατή διαχείριση των ANFAs και SNPs (ελληνικά ομόλογα που έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους ευρωπαϊκοί θεσμοί – κεντρικές τράπεζες, ΕΚΤ, κ.λ.π.), περαιτέρω επιμήκυνση της μέσης διάρκειας του χρέους (αλλά όχι πέραν του 2040 όπως ζητάει το ΔΝΤ) και άλλες παρεμβάσεις.

Όλα αυτά όμως δεν αναιρούν την απαίτηση της γερμανικής πλευράς για διατήρηση πρωτογενών πλεονασμάτων της τάξης των 3 – 3,5% του ΑΕΠ για την τετραετία που ακολουθεί την λήξη του ελληνικού προγράμματος ήτοι μέχρι και το 2022.

Το ΔΝΤ είναι έτοιμο να δεχθεί ένα τέτοιο συμβιβασμό με την προϋπόθεση οτι αυτή η δέσμευση της Ελλάδας θα συνοδεύεται με μέτρα τα οποία θα την διασφαλίζουν σε περίπτωση που η οικονομία δεν έχει αποδώσει τα προβλεπόμενα μέχρι τότε.

Και τα μέτρα αυτά θέλει να έχουν “νομοθετηθεί” από τώρα, δηλαδή πριν αρχίσει η σταδιακή εφαρμογή των άμεσης εφαρμογής μέτρων για το χρέος.

Αυτό δεν θα αναιρέσει τις επιφυλάξεις του ΔΝΤ για την βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους αλλά θα επιτρέψει “διατυπώσεις” τέτοιες που “να νομιμοποιούν” αφ’ ενός την παραμονή του στο ελληνικό πρόγραμμα και αφ’ εταίρου την υπό προϋποθέσεις μακροπρόθεσμη βιωσιμότητά του.

Σε ένα τέτοιο πλαίσιο η βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους θα… σαλαμοποιηθεί και στο πρώτο μεσοπρόθεσμοι βιώσιμο κομμάτι της θα αγκιστρωθεί και θα νομιμοποιηθεί η ενσωμάτωσή του στο πρόγραμμα ποσοτική χαλάρωσης από την ΕΚΤ.

Όλα αυτά βέβαια θα εξαρτηθούν από το αν και πώς θα βρεθεί μία πολιτική φόρμουλα που θα επιτρέπει στην κυβέρνηση να αποδεχθεί τους όρους της συμφωνίας χωρίς να τεθεί σε αμφισβήτηση η σταθερότητα της κυβέρνησης και της κοινοβουλευτικής της πλειοψηφίας…