Η επίταξη θα είναι για 3 χρόνια και θα δοθούν αποζημιώσεις. «Κάποια στιγμή έπρεπε να σταματήσουμε αυτή τη συζήτηση και να κάνουμε αυτό που μας ζητάει ο κόσμος. Να δώσουμε λύσεις. Η επίταξη ήταν ένα μέσο έκτακτης ανάγκης», ανέφερε χθες το βράδυ (στον Alpha) ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Νότης Μηταράκης.
Σε Λέσβο και Χίο, τα κέντρα θα είναι σε απόσταση τουλάχιστον 10 χλμ. από κάποιο οικισμό, ωστόσο οι αντιδράσεις συνεχίζουν να είναι έντονες. Μόνο οι κάτοικοι της Μόριας ανακουφίστηκαν βλέποντας το κυβερνητικό σχέδιο να προχωρά και να πλησιάζει η στιγμή που η ζούγκλα της Μόριας θα κλείσει. Ο κ. Μηταράκης τόνισε χθες ότι «ο νέος σχεδιασμός από τις 40.000 θέσεις που υπάρχουν, σήμερα, στα νησιά προβλέπει τις μισές και, μάλιστα, κλειστές, ενώ τα κέντρα αποκτούν αυστηρούς κανόνες εσωτερικής τάξης και ιατρική αυτονομία. Το 2020 θα πραγματοποιηθεί η αποσυμφόρηση των νησιών με ένα βιώσιμο τρόπο και, κυρίως, η πολιτική διαχωρισμού προσφύγων και μεταναστών, που στηρίζεται πάνω στη λογική των επιστροφών». Την Πέμπτη έχει κανονιστεί εκ νέου συνάντηση με τους δημάρχους, τον περιφερειάρχη Βορείου Αιγαίου και την κυβέρνηση, όμως είναι άγνωστο αν τελικά θα πραγματοποιηθεί.
Στα δυο προαναφερθέντα νησιά, η κατασκευή των κέντρων ξεκινά τον Μάρτη, στη Σάμο βρίσκεται ήδη στην τελική φάση, ενώ σε Λέρο και Κω είναι στις ήδη υπάρχουσες δομές. Όμως θα ανακατασκευαστούν πλήρως, με τελείως διαφορετική διαρρύθμιση στο εσωτερικό και περίφραξη στο εξωτερικό περίβλημα των κτιρίων. Βασικό στοιχείο είναι η δημιουργία ιατρείων μέσα στα κέντρα, που θα εξυπηρετούν τις ανάγκες των προσφύγων και μεταναστών. Επίσης θα υπάρχουν γήπεδα, σχολεία, χώροι λατρείας.
Οι διαμένοντες θα χωριστούν σε δύο κατηγορίες: όσοι έφτασαν στη χώρα πριν το 2020 και όσοι καταγράφηκαν στα νησιά-πύλες εισόδου από την 1-1-2020. Στην πρώτη κατηγορία η κάρτα εισόδου θα τους επιτρέπει όσο εξετάζεται το αίτημα ασύλου να βγαίνουν από τα κέντρα για συγκεκριμένες ώρες το μεσημέρι και το απόγευμα και φυσικά να επιστρέφουν το βράδυ. Οποιος εμφανίζει παραβατική συμπεριφορά στερείται το δικαίωμα εξόδου και ανάλογα με την παράβαση και τον εσωτερικό κανονισμό μπορεί να χάσει και το δικαίωμα κατάθεσης αίτησης ασύλου η να απορριφθεί άμεσα. Επίσης δεν έχουν δικαίωμα εξόδου όσοι έχουν ήδη λάβει απόφαση για επιστροφή από την Ελλάδα.
Η δεύτερη κατηγορία, που ανήκει πρακτικά σε όσους το αίτημα για παροχή διεθνούς προστασίας θα εξετάζεται με τον νέο νόμο και το άσυλο και άρα επιταχυμένες διαδικασίες, δεν θα έχει δικαίωμα εξόδου μέχρι να υπάρχει σε πρώτο βαθμό απάντηση. Σύμφωνα με το νόμο, μέχρι τις 25 μέρες θα πρέπει να υπάρχει η πρώτη διαλογή αν δικαιούνται ή όχι παροχή διεθνούς ασύλου και πρακτικά αν ασκηθεί ένσταση ο νόμος ορίζει ότι ο αιτών μπορεί να μείνει μέχρι και 100 μέρες – περίπου 3 μήνες- σε καθεστώς κράτησης μέσα στα κέντρα. Οπότε θα πρέπει μέχρι τότε η ελληνική πολιτεία να έχει αποσαφηνίσει αν δικαιούται άσυλο και άρα να μεταφερθεί στην ενδοχώρα και αν όχι, τότε να επιστραφεί σε Τουρκία ή άλλη χώρα.
Στην ηπειρωτική Ελλάδα
Στο μεταξύ, κάλεσμα για αλληλεγγύη προς τα νησιά απευθύνει η κυβέρνηση ώστε οι τοπικές κοινωνίες να δεχτούν μερικές χιλιάδες προσφύγων για την ανακούφιση των νησιών. Στόχος είναι μέχρι τέλη Φεβρουαρίου να δοθεί το πράσινο φως για 10 νέα κέντρα φιλοξενίας (Λαμία, Αρτα, Ηλεία, Κρήτη, Λάρισα, Αιτωλοακαρνανία, Β’ Θεσσαλονίκης). Οπως ανέφεραν στον «Ε.Τ.» πηγές του υπουργείου, περισσότεροι από 104.000 αιτούντες ασύλου βρίσκονται στην Ελλάδα (70.000 ήταν οι αιτήσεις που λίμναζαν πριν από τον Ιούλιο του 2019). Πρακτικά, περισσότεροι από 60.000 βρίσκονται στα πέντε νησιά του Αιγαίου ενώ οι υπόλοιποι 40.000 διαμοιρασμένοι σε δομές σε όλη την υπόλοιπη χώρα. Ωστόσο το υπουργείο βρίσκει σθεναρή αντίσταση ακόμα και για την κατασκευή δομής 200 ατόμων!
Από την έντυπη έκδοση