«Η Συνθήκη της Λωζάννης και όλο το διεθνές δίκαιο είναι όντως μία πραγματικότητα στον πολιτισμένο κόσμο την οποία κανείς, ούτε η Άγκυρα, μπορεί να αγνοήσει και όλοι οφείλουν να σέβονται. Όσο οδυνηρό και αν τους φαίνεται αυτό» προσθέτουν οι ίδιες πηγές.

Ας σημειωθεί ότι με τη Συνθήκη των Σεβρών που υπογράφηκε το 1920 διαμελιζόταν τα τελευταία εδάφη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Τρία χρόνια μετά, η κυβέρνηση του Μουσταφά Κεμάλ υπέγραφε με τις δυτικές δυνάμεις τη Συνθήκη της Λωζάννης, η οποία καθόριζε τα σύνορα της σημερινής Τουρκίας και το καθεστώς γειτονίας και συνόρων μεταξύ της Τουρκίας και των πρώην κτήσεων της Αυτοκρατορίας. Στα εδάφη της Τουρκίας του 1923 δεν συμπεριλαμβανόταν η Αντιόχεια και η Ίμβρος με την Τένεδος εξασφάλιζαν καθεστώς αυτονομίας. Την ίδια στιγμή, η Τουρκία είχε μερίδιο από τα πετρέλαια της Μουσούλης.

Επίσης, με βάση τη Συνθήκη της Λωζάννης, η Τουρκία παραιτούνταν από κάθε είδους δικαίωμα ή διεκδίκηση από το νησί της Κύπρου.

Μάθετε περισσότερα για τη Συνθήκη της Λωζάννης στο παρακάτω ντοκιμαντέρ

https://www.youtube.com/watch?v=lHB2MvEt8XY

Για πρώτη φορά στην σύγχρονη ιστορία της Τουρκίας, ένας Πρόεδρος της χώρας εκφράζει δημοσίως την διαφωνία του με τη Συνθήκη της Λωζάννης, με βάση την οποία αναδύθηκε η σύγχρονη Τουρκία.

Ο κ. Ερντογάν ισχυρίζεται ότι το καθεστώς του κεμαλισμού επιχείρησε να προβάλλει ως νίκη τη Συνθήκη της Λωζάννης, τα άρθρα της οποίας, σύμφωνα πάντα με την δική του άποψη, δεν εξυπηρετούν τα συμφέροντα της Τουρκίας. Ο Πρόεδρος της Τουρκίας τονίζει το εξής: «Κάποιοι επιχειρούν να προβάλλουν την Συνθήκη της Λωζάννης ως νίκη».

Στην συνέχεια της τοποθέτησης του, ο κ. Ερντογάν πραγματοποιεί μια σημαντική τοποθέτηση για τα ελληνοτοτουρκικά: «Με την συνθήκη της Λωζάννης παραχωρήσαμε τα νησιά του Αιγαίου. Όσοι έλαβαν μέρος στις συνομιλίες της Λωζάννης δεν κατάφεραν να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων. Σήμερα βιώνουμε τις επιπτώσεις αυτής της αδυναμίας».

Στο πλαίσιο των νέων δηλώσεων του,  ο κ. Ερντογάν φέρνει στο προσκήνιο και έναν άλλο ισχυρισμό. Ισχυρίζεται ότι σε περίπτωση που στο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου, οι πραξικοπηματίες σημείωναν επιτυχία, ο διεθνής παράγοντας θα επέβαλλε στην Τουρκία μια συνθήκη πολύ χειρότερη από αυτή των Σεβρών.

Πολιτικές αντιδράσεις

«Όχι στην Αναθεώρηση της Συνθήκης της Λωζάννης του 1923» δηλώνει από την πλευρά του ο Μανώλης Κεφαλογιάννης απαντώντας στις δηλώσεις του Ερντογάν. Ο Κεφαλογιάννης κάνει λόγο για «ανιστόρητες και εν πολλοίς προκλητικές και επικίνδυνες δηλώσεις».

«Ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν με τις σημερινές του ανιστόρητες και εν πολλοίς προκλητικές και επικίνδυνες δηλώσεις του, σε περιφερειακούς διοικητές της Τουρκίας έθεσε ευθέως θέμα αναθεώρησης της Διεθνούς Συνθήκης της Λωζάννης του 1923. Συνθήκη που υπέγραψαν εκ μέρους της Ελλάδας και της Τουρκίας ο Ελευθέριος Βενιζέλος και ο Κεμαλ Ατατούρκ και καθορίζει το καθεστώς των Στενών και τα σημερινά σύνορα της σύγχρονης Τουρκίας.

Σε μία χρονική στιγμή που η ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου δοκιμάζεται από την εμφύλια σύγκρουση στη Συρία, την τρομοκρατία του Ισλαμικού Χαλιφάτου και την στιγμή που η Ευρώπη δέχεται τεράστια ρεύματα ροών προσφύγων και μεταναστών, τέτοιες δηλώσεις όχι μόνο δεν βοηθούν, αλλά πυροδοτούν τις σχέσεις των χωρών της περιοχής, οδηγούν σε γενικότερη αποσταθεροποίηση και εξάρουν ανιστόρητες εθνικιστικές διεκδικήσεις προσθέτει ο ευρωβουλευτής της ΝΔ.

«Με τη Συνθήκη της Λωζάννης δεν δόθηκε στην Ελλάδα κανένα νησί του Αιγαίου αντίθετα επιστράφηκαν στην Τουρκία τα νησιά Ίμβρος και Τένεδος, νησιά με αμιγώς ελληνικό πληθυσμό, που ήταν και τα μόνα που της είχαν παραχωρηθεί με τη Συνθήκη των Σεβρών του 1919. Η Τουρκία ανέκτησε πλήρη κυριαρχικά δικαιώματα σε όλη της την επικράτεια και απέκτησε δικαιώματα στρατιωτικών εγκαταστάσεων σε όλη την επικράτειά της εκτός της ζώνης των Στενών» τονίζει ο κ. Κεφαλογιάννης.

Με ερώτησή του προς την Κομισιόν, ο Μανώλης Κεφαλογιάννης ζητά να ενημερωθεί εάν είναι σε γνώση της Επιτροπής οι συγκεκριμένες δηλώσεις και αν τέτοιες δηλώσεις αμφισβήτησης Διεθνών Συνθηκών που διαταράσσουν και τις σχέσεις καλής γειτονίας συνάδουν με το κοινοτικό κεκτημένο.

Επικίνδυνες και προκλητικές χαρακτηρίζει τις δηλώσεις Ερντογάν το ΚΚΕ. Όπως τονίζει ο Περισσός, εντάσσονται στη συστηματική προσπάθεια της τουρκικής ηγεσίας να αμφισβητεί τα νησιά του Αιγαίου και γενικότερα τα σύνορα και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας, να εγείρει θέμα «γκρίζων Ζωνών».

Σύμφωνα με το κόμμα, η περίοδος που γίνονται αυτές οι δηλώσεις μόνο τυχαία δεν είναι, καθώς εντείνονται οι διαπραγματεύσεις για το «κλείσιμο» του Κυπριακού, στη βάση των δύο συνιστώντων κρατών, ενώ είναι σε εξέλιξη τα παζάρια Τουρκίας – ΕΕ για το προσφυγικό ζήτημα. Με τις συγκεκριμένες δηλώσεις η Τουρκία αντικειμενικά ασκεί πίεση για τη διευθέτηση αυτών των θεμάτων, σε ακόμη πιο αρνητική για τους λαούς κατεύθυνση.

«Για μια ακόμη φορά εκτίθενται η κυβέρνηση και οι άλλες πολιτικές δυνάμεις, που χρόνια τώρα καθησυχάζουν τον ελληνικό λαό, ότι η συμμαχία Ελλάδας – Τουρκίας, στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, είναι παράγοντας ‘‘ειρήνης και ασφάλειας στην περιοχή’’, τη στιγμή που το ΝΑΤΟ όχι μόνο δεν κατευνάζει τις επιθετικές βλέψεις της Τουρκίας, αλλά αντίθετα τις υποθάλπει και τις ενισχύει» καταλήγει το ΚΚΕ.

Για εσωτερική κατανάλωση είναι οι δηλώσεις του Τούρκου προέδρου επισημαίνει Το Ποτάμι. «Μετά την εναντίον του απόπειρα στρατιωτικού πραξικοπήματος, ο κ. Ερντογάν προφανώς αισθάνεται την ανάγκη να ενισχύσει το ηθικό κάποιων κύκλων της χώρας του δημιουργώντας ένταση με την Ελλάδα. Και θυμήθηκε να ανασύρει τη Συνθήκη Ειρήνης της Λωζάννης προκειμένου να την αμφισβητήσει, φέρνοντας ξανά στο φως το “παράπονο” της αδικημένης Τουρκίας για την υπαγωγή των νησιών του Αιγαίου στη χώρα μας» τονίζει το κόμμα.

Καλούμε την Τουρκία, προσθέτει η Σεβαστουπόλεως, να μην κάνει σκέψεις για δημιουργία νέας εστίας κρίσης με την αμφισβήτηση ενός διεθνούς κειμένου που ρύθμισε το θέμα των ίδιων των συνόρων της και των μειονοτήτων και να τιμήσει την υπογραφή που έβαλε στη Λωζάννη σεβόμενη τις προβλέψεις της Συνθήκης Ειρήνης.

«Η περιοχή της νοτιοανατολικής Ευρώπης έχει, περισσότερο από ποτέ, ανάγκη ηρεμίας και σταθερής ειρήνης. Και αυτά εξασφαλίζονται μόνο με την πιστή τήρηση όσων έχουν συμφωνηθεί και την αποφυγή κάθε πρόκλησης που απομακρύνει την ειρήνη, την σταθερότητα, την συνεννόηση και την προσέγγιση των δύο χωρών» καταλήγει το κόμμα.

Να συγκαλέσει, σε πρώτη φάση, το Συμβούλιο Εξωτερικής Πολιτικής καλεί την κυβέρνηση η Ένωση Κεντρώων, με αφορμή τις δηλώσεις Ερντογάν, προσθέτοντας πως αν οι απειλές συνεχιστούν, τότε θα πρέπει να συγκληθεί Συμβούλιο Πολιτικών Αρχηγών υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.

«Οι δηλώσεις του Τούρκου προέδρου Τ. Ερντογάν για αμφισβήτηση των συμφωνιών του 1923 της Λωζάννης, τορπιλίζουν τις Ελληνοτουρκικές σχέσεις, ανακόπτουν την ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας και επαναφέρουν την Τουρκία σε ρόλο ταραχοποιού στα Βαλκάνια» αναφέρει χαρακτηριστικά η Ένωση Κεντρώων. Απώτερος σκοπός του Τούρκου προέδρου, τονίζει το κόμμα, είναι η διχοτόμηση του Αιγαίου, η αμφισβήτηση της ελληνικότητας των νησιών και είναι φανερό από τις δηλώσεις του, ότι παζαρεύει για το θέμα των προσφύγων και της Συρίας, βάζοντας στο τραπέζι ανύπαρκτες Ελληνοτουρκικές διαφορές.