Οσοι τυχεροί έστρεψαν το βλέμμα τους, αντίκρισαν ένα υπερθέαμα του σέλατος, το οποίο είναι περισσότερο συνηθισμένο σε σκανδιναβικές περιοχές. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, το βόρειο σέλας είχε κάνει την εμφάνισή του στην Ελλάδα και τη νύχτα της 20^ής Νοεμβρίου 2003 και μάλιστα ήταν ορατό και στην Αττική! Επτά χρόνια αργότερα και έπειτα από έντονη ηλιακή δραστηριότητα εμφανίστηκε και στον ουρανό της Βόρειας Ελλάδας.

«Βομβαρδισμός»

Η λέξη σέλας σημαίνει: «έντονη φεγγοβολή», ενώ ειδικά στην αστρονομία σχετίζεται με ένα εντυπωσιακό μετεωρολογικό φαινόμενο που παρατηρείται στον ουρανό των πολικών περιοχών και το οποίο οφείλεται σε βομβαρδισμό των υψηλών ατμοσφαιρικών στρωμάτων από ηλεκτρόνια που προέρχονται από ρεύματα φορτισμένων σωματίων από τον ήλιο.

Σύμφωνα με τους επιστήμονες, σέλας σε τόσο χαμηλά γεωγραφικά πλάτη -όπως της Ελλάδας- εμφανίζεται μόνο κατά τη διάρκεια ισχυρών μαγνητικών καταιγίδων, οι οποίες προκαλούνται από διαταραχές του γεωμαγνητικού πεδίου, καθώς αυτό αλληλεπιδρά με το μαγνητικό πεδίο του ήλιου μας (μέσω του ηλιακού ανέμου). H μαγνητική καταιγίδα που καταγράφηκε προχθές χαρακτηρίζεται έντασης G3 (στην κλίμακα από G1 έως G5).

Εξήγηση

Το σέλας δημιουργείται από ηλεκτρόνια υψηλής ενέργειας, που καθώς κινούνται ελικοειδώς κατά μήκος των δυναμικών γραμμών του γεωμαγνητικού πεδίου, πλησιάζουν ενίοτε την ανώτερη ατμόσφαιρα της γης, συγκρούονται με άτομα και μόρια αζώτου και οξυγόνου και τα διεγείρουν ενεργειακά. Τα διεγερμένα άτομα και μόρια, για να επανέλθουν στην αρχική, σταθερή κατάσταση ενεργειακής ισορροπίας, εκπέμπουν την περίσσεια ενέργεια υπό τη μορφή ορατής ακτινοβολίας. «Η μορφή του σέλατος μπορεί να παρομοιαστεί με κινούμενες, λαμπρές, χρωματιστές ουράνιες κουρτίνες φωτός.

Η επιστημονική κοινότητα παρακολουθεί στενά τις ηλιακές καταιγίδες, αλλά ακόμη δεν είμαστε σε θέση να εκτιμήσουμε με ακρίβεια το πού και το πότε ενδεχομένως να κάνει την εμφάνισή του το σέλας», είπε στον «Ε.Τ.» ο αναπληρωτής καθηγητής του τομέα Αστροφυσικής, Αστρονομίας και Μηχανικής του ΑΠΘ, Παντελής Παπαδόπουλος. Σύμφωνα με την επιστημονική εξήγηση που δημοσίευσε η σελίδα Forecast Weather Greece, το κόκκινο χρώμα του βορείου σέλατος (όπως αυτό προχθές στη Βόρεια Ελλάδα) οφείλεται σε συγκρούσεις σωματιδίων μικρότερης ενέργειας με άτομα οξυγόνου σε μεγάλα υψόμετρα (240 χιλιόμετρα), ύστερα από έντονη ηλιακή δραστηριότητα που προκαλεί μία τεράστια εκτόξευση ηλιακού πλάσματος από την επιφάνεια του Ηλιου, η οποία κατευθύνεται προς τη γη. Οταν, όμως, το χρώμα του Βορείου Σέλατος είναι πράσινο, οφείλεται στη σύγκρουση σωματιδίων μεγαλύτερης ενέργειας με άτομα οξυγόνου σε χαμηλότερα υψόμετρα, με αποτέλεσμα να παράγονται φωτόνια τα οποία εκπέμπουν πράσινο χρώμα.

Επανεμφάνιση

Πάντως, ο διδάκτωρ Μετεωρολογίας του ΑΠΘ, Μιχάλης Σιούτας, δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο το βόρειο σέλας να κάνει μέχρι και αύριο το βράδυ… επανεμφάνιση πάνω από τον ουρανό της Βόρειας Ελλάδας. Επίσης, ανέφερε ότι τα φορτισμένα σωματίδια που συγκρούονται με την ατμόσφαιρα, αναλόγως την ένταση, μπορεί να προκαλέσουν διάφορα προβλήματα. «Οι ηλιακές καταιγίδες δεν είναι τόσο γνωστές, αλλά προκαλούν διάφορα ουράνια φαινόμενα όπως το σέλας που εμφανίζεται συχνά στις πολικές περιοχές. Είναι πολύ θεαματικά αλλά και επικίνδυνα φαινόμενα, μπορεί να προκαλέσουν μόνιμες ζημιές στους μετασχηματιστές των επιγείων δικτύων ηλεκτροδότησης, βλάβες στους δορυφόρους επικοινωνίας και πλοήγησης, προβλήματα σε αεροπλοΐα, ναυτιλία αλλά και τους σιδηροδρόμους. Η συχνότητά τους είναι αυξημένη αυτή την περίοδο, επειδή ο Ηλιος πλησιάζει στο αποκορύφωμα ενός 11ετή κύκλου αυξομείωσης της δραστηριότητάς του», ανέφερε.