Η τσεχική προεδρία ανακοίνωσε χθες τη σύγκληση έκτακτης συνόδου των υπουργών Ενέργειας της Ε.Ε. στις 9 Σεπτεμβρίου, ώστε να εξεταστεί το μείζον πρόβλημα της συνεχούς αύξησης των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας και να προωθηθούν μέτρα σε κοινοτικό επίπεδο. Οπως επισημαίνει η προεδρία, «πρέπει να γίνουν προσαρμογές στην ευρωπαϊκή αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και η επίτευξη συμφωνίας σε κοινοτικό επίπεδο είναι ό,τι καλύτερο μπορούμε να κάνουμε».

Η πρωτοβουλία από μόνη της είναι θετική εξέλιξη, γιατί σε κοινοτικό επίπεδο δεν ανακοινώνεται έκτακτη σύνοδος του Συμβουλίου Υπουργών χωρίς να έχει προηγηθεί σοβαρή προεργασία. Η τσεχική προεδρία το έκανε και φαίνεται ότι υπάρχει πρόσφορο έδαφος για διεξαγωγή πολιτικής συζήτησης με στόχο την εξεύρεση λύσης που θα οδηγήσει σε αποκλιμάκωση των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας.

Ο μηχανισμός

Σήμερα, η ευρωπαϊκή αγορά ηλεκτρικής ενέργειας είναι απολύτως διασυνδεδεμένη, ενώ ο ισχύων μηχανισμός επιτρέπει μια σχετική ευθυγράμμιση των τιμών χονδρικής, ώστε να μην υπάρχει αθέμιτος ανταγωνισμός. Ειδικότερα, η χονδρική τιμή προκύπτει μέσα από ένα καλάθι στο οποίο συμμετέχουν όλες οι μορφές παραγωγής ενέργειας (ορυκτά καύσιμα, άνθρακας-λιγνίτης, πυρηνική ενέργεια, Ανανεώσιμες Πηγές). Η τιμή βγαίνει με βάση την ακριβότερη από τις παραπάνω μορφές ενέργειας, που σήμερα είναι το φυσικό αέριο, το οποίο παρασύρει προς τα πάνω τη μέση τιμή χονδρικής της ηλεκτρικής ενέργειας.

Η επίλυση του προβλήματος θα μπορούσε να προέλθει μέσω της επιβολής πλαφόν στην τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ τα χρήματα που θα χάνουν οι παραγωγοί ηλεκτρικής ενέργειας από τη διαφορά της αγοραίας τιμής φυσικού αερίου και του πλαφόν θα τα παίρνουν από τις άλλες μορφές ενέργειας που δεν επηρεάζονται από την κρίση. Εάν δεν επαρκούν οι πόροι, θα μπορούν να συμπληρώνονται από τα κράτη-μέλη, τα οποία σε κάθε περίπτωση θα καταβάλλουν πολύ λιγότερα χρήματα σε σχέση με αυτά που δίνουν σήμερα.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι πλαφόν έχει επιβληθεί στην Ισπανία και την Πορτογαλία με την άδεια της Ε.Ε., δεδομένου ότι οι δύο χώρες δεν συνδέονται με το ευρωπαϊκό δίκτυο και δεν επηρεάζονται οι συναλλαγές. Το εν λόγω πλαφόν έχει οδηγήσει σε σημαντική αποκλιμάκωση των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας στις δύο χώρες.

Αλλαγή σκηνικού

Μέχρι τώρα, η προσωρινή αλλαγή του κοινοτικού συστήματος των τιμών προσέκρουε στη στάση της Γερμανίας κυρίως, αλλά και κάποιων άλλων χωρών του Βορρά, προβάλλοντας το επιχείρημα ότι θα μπορούσε να διαταραχθεί η ομαλή λειτουργία της ενιαίας αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.

Τις τελευταίες μέρες, τα πράγματα φαίνεται ότι έχουν αλλάξει, αφού το Βερολίνο δέχεται μεγάλες πιέσεις όχι μόνο από τους εταίρους, αλλά πρωτίστως από τους Γερμανούς καταναλωτές (νοικοκυριά, επιχειρήσεις), που βλέπουν τις τιμές να εκτοξεύονται όλο και πιο ψηλά σχεδόν σε καθημερινή βάση. Η κυβέρνηση Σολτς φαίνεται ότι πλέον είναι έτοιμη να συζητήσει -και κατά πάσα πιθανότητα να δεχθεί- σημαντικές αλλαγές.

Αυτό υποστηρίζουν Ευρωπαίοι ηγέτες, όπως ο καγκελάριος της Αυστρίας, Καρλ Νεμάχερ, σύμφωνα με τον οποίο ο Γερμανός ομόλογός του τον διαβεβαίωσε ότι το συγκεκριμένο θέμα θα συζητηθεί στην έκτακτη σύνοδο των υπουργών Ενέργειας. Ανάλογη πληροφόρηση υπάρχει και στους κόλπους της βελγικής κυβέρνησης, με την υπουργό Ενέργειας της χώρας αυτής να βλέπει μετακίνηση της Γερμανίας από τη σκληρή θέση που είχε μέχρι τώρα.

Επόμενα βήματα

Στις Βρυξέλλες δεν κρύβουν ότι η αλλαγή του σημερινού συστήματος δεν είναι εύκολη ούτε από τεχνικής πλευράς, αλλά διαβεβαιώνουν ότι εάν υπάρξει πολιτική βούληση από τις κυβερνήσεις, τότε μπορούν να βρεθούν λύσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο, όπως η προαναφερόμενη ή και άλλες, που θα ανακουφίσουν το πορτοφόλι των καταναλωτών.

Αναφορικά με τα επόμενα βήματα, εάν οι υπουργοί Ενέργειας καταλήξουν σε πολιτική συμφωνία επί της αρχής, τότε θα ζητηθεί από την Κομισιόν να φέρει συγκεκριμένη νομική πρόταση για την αλλαγή του συστήματος, η οποία στη συνέχεια θα πρέπει να εγκριθεί από τα κράτη-μέλη και την Ευρωβουλή. Είναι προφανές ότι ο χειμώνας δεν είναι μακριά, για αυτό και η πρωτοβουλία της τσεχικής προεδρία για έκτακτη σύγκληση του Συμβουλίου Υπουργών Ενέργειας της Ε.Ε.

Ειδήσεις σήμερα

Εκλογές: Φουντώνουν πάλι τα σενάρια για αλλαγή εκλογικού νόμου

Εξεταστική: «Eρευνα σε βάθος και όλα στο φως» λέει η ΝΔ για τις παρακολουθήσεις

Δυσαρέσκεια σε ΠΑΣΟΚ για το καπέλωμα Τσίπρα στον Ανδρουλάκη