Οι παρεμβάσεις στη φορολογία, που ενεργοποιούνται από 1ης-1-2023, προβλέπουν κατάργηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης μόνιμα για όσους αποκτούν ετήσια εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ, καθώς επίσης και απαλλαγή από το τέλος επιτηδεύματος των 650-1.000 ευρώ για τις επιχειρήσεις που θα προσλάβουν έστω και 1 εργαζόμενο τουλάχιστον για 3 μήνες, ακόμη και μέσα στο τρέχον έτος.

Προβλέπουν, επίσης, παράταση της έκπτωσης του 40% των δαπανών για ανακαινίσεις κατοικιών από τον φόρο εισοδήματος, της αναστολής της επιβολής φόρου υπεραξίας στις μεταβιβάσεις ακινήτων, της αναστολής της επιβολής ΦΠΑ στις νέες οικοδομές και της εφαρμογής των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ για μεταφορές, τουρισμό, θεάματα, καφέ, μη αλκοολούχα ποτά και είδη προστασίας της δημόσιας Υγείας.

Αναλυτικά, σύμφωνα με νομοθετικές ρυθμίσεις που έχουν ήδη ψηφιστεί, από σήμερα επέρχονται οι ακόλουθες αλλαγές στη φορολογία:

1 Καταργείται η ειδική εισφορά αλληλεγγύης για όλα τα φυσικά πρόσωπα, σε μόνιμη βάση. Το μέτρο ωφελεί σχεδόν 3 εκατομμύρια φορολογουμένους, οι οποίοι δηλώνουν ετήσια εισοδήματα μεγαλύτερα των 12.000 ευρώ. Οι φορολογούμενοι αυτοί πλήρωναν ποσά εισφοράς αλληλεγγύης τα οποία υπολογίζονταν με συντελεστές κλιμακούμενους από 2,2% έως 10% επί του τμήματος του ετήσιου εισοδήματος το οποίο υπερέβαινε τις 12.000 ευρώ. Ηδη από το φορολογικό έτος 2021 νομοθετήθηκε -προσωρινά και όχι μόνιμα- η απαλλαγή από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης για τους φορολογουμένους με ετήσια εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ, οι οποίοι είναι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα και εισπράττουν μισθούς. Επίσης, από το φορολογικό έτος 2020, τέθηκε σε ισχύ προσωρινή απαλλαγή από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης για τα κέρδη από επιχειρηματική ή αγροτική δραστηριότητα και για τα εισοδήματα από ακίνητα και κινητές αξίες, τα οποία υπερβαίνουν ετησίως τις 12.000 ευρώ. Απέμενε μόνο η απαλλαγή να επεκταθεί και στις περιπτώσεις φορολογουμένων με εισοδήματα από μισθούς του δημόσιου τομέα ή με εισοδήματα από συντάξεις, τα οποία υπερβαίνουν τις 12.000 ευρώ ετησίως. Απέμενε, επίσης, η απαλλαγή να γίνει μόνιμη για όλους.

Από το φορολογικό έτος 2023 και εφεξής, η ειδική εισφορά αλληλεγγύης καταργείται μόνιμα για όλους, οπότε η απαλλαγή θα ισχύει και για τους εργαζομένους στο Δημόσιο και για τους συνταξιούχους.

Δεδομένου, όμως, ότι το μέτρο μονιμοποιείται για όλους, η κυβέρνηση θεωρεί ότι ωφελούμενοι από αυτό θα είναι όλοι όσοι αποκτούν ετήσια εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ, δηλαδή και οι μισθωτοί του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα και οι συνταξιούχοι και οι επιχειρηματίες και οι ιδιοκτήτες ακινήτων και οι αγρότες.

Ενδεικτικά για το όφελος των φορολογουμένων είναι τα παρακάτω παραδείγματα:

α) Συνταξιούχος με συνολικό εισόδημα 22.000 ευρώ από δύο πηγές, 17.000 ευρώ από συντάξεις και 5.000 ευρώ από ενοίκια, θα έχει ωφέλεια κατά 276 ευρώ, λόγω κατάργησης της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης.

β) Μισθωτός του δημόσιου τομέα με συνολικό εισόδημα 24.000 ευρώ μόνο από μισθούς, θα έχει ωφέλεια κατά 376 ευρώ, λόγω της κατάργησης της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης.

Ενδεικτικά είναι, επίσης, και τα παραδείγματα που περιλαμβάνονται στον αναλυτικό πίνακα που δημοσιεύουμε.

Το δημοσιονομικό κόστος που θα προκαλέσει η επέκταση της απαλλαγής από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης σε 500.000 εργαζομένους στον δημόσιο τομέα και σε 1.000.000 συνταξιούχους και η μονιμοποίησή της υπολογίστηκε σε 476 εκατ. ευρώ ετησίως. Η μονιμοποίηση της απαλλαγής για όλους τους άλλους φορολογουμένους θα κοστίσει στον Κρατικό Προϋπολογισμό άλλα 765 εκατ. ευρώ, τα οποία όμως έχουν ήδη υπολογιστεί ως ετήσιο κόστος στους προϋπολογισμούς των ετών 2021 και 2022, όταν το μέτρο είχε προσωρινό χαρακτήρα γι’ αυτούς τους φορολογουμένους.

2 Απαλλάσσονται σε μόνιμη βάση από την υποχρέωση καταβολής τέλους επιτηδεύματος επιτηδευματίες και μικρομεσαίες επιχειρήσεις (με ετήσια ακαθάριστα έσοδα έως 2 εκατομμύρια ευρώ) που θα αυξάνουν τον μέσο ετήσιο αριθμό των εργαζομένων πλήρους απασχόλησης κατ’ ελάχιστον για διάστημα τριών μηνών ετησίως. Πρόκειται για ένα μέτρο μόνιμου χαρακτήρα που συνδέεται με μια παράλληλη πολιτική κινήτρων για τη στήριξη της αγοράς εργασίας. Εχει ήδη τεθεί σε ισχύ για το τελευταίο τρίμηνο του 2022 και θα συμβάλει ώστε χιλιάδες επιχειρήσεις να απαλλαγούν από το τέλος επιτηδεύματος στις φορολογικές δηλώσεις που θα υποβάλουν την άνοιξη του 2023 για τη χρήση του 2022. Επιπλέον, πολύ περισσότερες επιχειρήσεις θα έχουν στη διάθεσή τους ολόκληρο το έτος 2023 για να αξιοποιήσουν το μέτρο αυτό και να γλιτώσουν το τέλος επιτηδεύματος και για τη χρήση του έτους αυτού. Η απώλεια εσόδων που θα προκαλέσει η εν λόγω νομοθετική ρύθμιση εκτιμάται ότι θα αντισταθμιστεί και εν τέλει θα μηδενιστεί από την είσπραξη αυξημένων εσόδων ασφαλιστικών εισφορών λόγω των προσλήψεων νέων εργαζομένων, στις οποίες θα προχωρήσουν οι επιχειρήσεις.

3 Παρατείνεται για άλλα δύο χρόνια η διάταξη που προβλέπει την έκπτωση του 40% των δαπανών ενεργειακής και λειτουργικής αναβάθμισης κτισμάτων από τον φόρο εισοδήματος των επόμενων τεσσάρων ετών. Με διάταξη που ψηφίστηκε τον Δεκέμβριο από τη Βουλή, παρατείνεται μέχρι τις 31-12-2024 η ισχύς της διάταξης του άρθρου 16 του φορολογικού νόμου 4646/2019, η οποία προβλέπει ότι το 40% των εξόδων που καταβάλλουν οι φορολογούμενοι μέσα σε ένα έτος για τις εργασίες ενεργειακής και λειτουργικής αναβάθμισης των ακινήτων τους εκπίπτει από τις οφειλές φόρου εισοδήματος των τεσσάρων ετών που έπονται του έτους καταβολής των δαπανών υπό ορισμένους κανόνες και υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Το ανώτατο συνολικό όριο δαπανών που αναγνωρίζεται είναι οι 16.000 ευρώ. Το μέγιστο ποσό έκπτωσης διαμορφώνεται, συνεπώς, συνολικά στις 6.400 ευρώ (40% των 16.000 ευρώ). Συνακόλουθα, το ανώτατο ποσό έκπτωσης φόρου που δικαιούται ο ιδιοκτήτης σε καθένα από τα 4 έτη ισχύος της έκπτωσης φθάνει τα 1.600 ευρώ (το 1/4 των 6.400 ευρώ).

Η ισχύς της διάταξης αυτής επρόκειτο να λήξει κανονικά στις 31-12-2022, καθώς η χρονική περίοδος εφαρμογής της ήταν τα φορολογικά έτη 2020-2022. Δηλαδή, το τρέχον φορολογικό έτος θα ήταν το τελευταίο για το οποίο θα ίσχυε η συγκεκριμένη ευνοϊκή διάταξη. Ομως, με διάταξη που ψηφίστηκε τον Δεκέμβριο, προβλέπεται παράταση του χρόνου ισχύος της διάταξης αυτής έως τις 31-12-2024. Δηλαδή, η έκπτωση φόρου θα ισχύσει και για το 40% των δαπανών λειτουργικής αναβάθμισης ακινήτων που θα πραγματοποιήσουν οι φορολογούμενοι το 2023 και το 2024 και θα κατανεμηθεί στις φορολογικές δηλώσεις επόμενων τεσσάρων ετών (2024-2027 για το 2023 και 2025-2028 για το 2024). Ετσι, όσοι φορολογούμενοι δαπανήσουν το 2023 χρήματα για ανακαινίσεις και βελτιώσεις στα σπίτια και τα λοιπά κτίσματα που κατέχουν θα έχουν το δικαίωμα να γλιτώσουν φόρο εισοδήματος έως 1.600 ευρώ τον χρόνο στις φορολογικές δηλώσεις των ετών 2024-2027.

4 Παρατείνεται για άλλα δύο έτη η αναστολή της επιβολής φόρου υπεραξίας στις μεταβιβάσεις ακινήτων. Η έναρξη ισχύος των διατάξεων για την επιβολή φόρου 15% στην υπεραξία που προκύπτει από την πώληση ακινήτου σε τιμή ανώτερη της τιμής κτήσης αναβάλλεται για δύο ακόμη έτη. Πρόκειται για τις διατάξεις του άρθρου 41 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ν. 4172/2013) που προβλέπουν την επιβολή φόρου 15% επί της θετικής διαφοράς (επί της υπεραξίας) που προκύπτει από την πώληση ακινήτου σε τιμή υψηλότερη από την τιμή στην οποία αποκτήθηκε. Οι διατάξεις αυτές είχαν ανασταλεί μέχρι τις 31-12-2022, δηλαδή θα έπρεπε να τεθούν σε ισχύ από 1ης-1-2023. Ωστόσο, με διάταξη που ψηφίστηκε τον Δεκέμβριο από τη Βουλή, η αναστολή της επιβολής φόρου υπεραξίας στις μεταβιβάσεις ακινήτων παρατάθηκε για άλλα δύο έτη. Δηλαδή, η έναρξη ισχύος της διάταξης του άρθρου 41 του ΚΦΕ μετατέθηκε για την 1η-1-2025. Ετσι, χιλιάδες φορολογούμενοι που θα πωλήσουν ακίνητα κατά τα έτη 2023 και 2024 δεν θα πληρώσουν φόρο 15% επί της διαφοράς μεταξύ των τιμών στις οποίες απέκτησαν τα ακίνητα και των τιμών στις οποίες θα τα πωλήσουν. Ως εκ τούτου, οι τιμές πώλησης των ακινήτων δεν θα επηρεαστούν ανοδικά από την επιβολή αυτού του φόρου.

ΣΤΟΝ… ΑΣΤΕΡΙΣΜΟ ΤΟΥ ΦΠΑ

Μεταβιβάσεις νεόδμητων κτισμάτων

5 Παρατείνεται η αναστολή της επιβολής ΦΠΑ στις μεταβιβάσεις νεόδμητων κτισμάτων για άλλα δύο χρόνια. Κατά τη διάρκεια της τριετίας 2020-2022, αποπερατωμένα κτίσματα τα οποία είχαν άδειες ανέγερσης από την 1η-1-2006 και μετά και βρίσκονταν ακόμη στα χέρια των οικοδομικών εταιριών που τα κατασκεύασαν ή τα είχαν αποπερατώσει δεν επιβαρύνονταν με ΦΠΑ 24% επί των αντικειμενικών τιμών τους τη στιγμή κατά την οποία μεταβιβάζονταν για πρώτη φορά για χρήση, εφόσον οι κατασκευαστές τους είχαν υποβάλει αιτήσεις υπαγωγής σε καθεστώς αναστολής της επιβολής ΦΠΑ. Τα ακίνητα αυτά επιβαρύνονταν με φόρο μεταβίβασης 3% επί των αντικειμενικών αξιών τους ή επί των πραγματικών τιμών πώλησης, όπως ακριβώς και τα παλαιά κτίσματα όταν μεταβιβάζονται για δεύτερη, τρίτη, τέταρτη φορά κ.ο.κ. Με νεότερη διάταξη που ψηφίστηκε τον Δεκέμβριο, η αναστολή του ΦΠΑ θα ισχύσει για άλλα δύο χρόνια, δηλαδή και για τις μεταβιβάσεις νεόδμητων κτισμάτων που θα πραγματοποιηθούν την περίοδο 2023-2024. Οι μεταβιβάσεις αυτές θα επιβαρύνονται με φόρο 3% επί των αντικειμενικών αξιών ή των πραγματικών αγοραίων τιμών των ακινήτων.

Σημειώνεται ότι ο ΦΠΑ δεν επιβαρύνει τις μεταβιβάσεις πρώτης κατοικίας, οπότε η ρύθμιση αυτή δεν αφορά αυτές τις μεταβιβάσεις.

Το καθεστώς είναι προαιρετικό και αφορά οικοδομικές άδειες που έχουν εκδοθεί από το 2006 και μετά. Το δημοσιονομικό κόστος από τη νέα αυτή παράταση ανέρχεται στα 18 εκατ. ευρώ.

Καφέ, ποτά, σινεμά, γυμναστήρια, τουρισμός

6 Παρατείνεται για ένα ακόμη εξάμηνο, μέχρι το τέλος Ιουνίου 2023, η ισχύς των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ για μια σειρά από υπηρεσίες και αγαθά. Εξακολουθεί να ισχύει μέχρι και τις 30-6-2023 συντελεστής ΦΠΑ μειωμένος από το 24% στο 13% για τις μεταφορές προσώπων, τον καφέ, τα μη αλκοολούχα ποτά, τα εισιτήρια των κινηματογράφων, τα γυμναστήρια, τα κολυμβητήρια και τις σχολές χορού που δεν απαλλάσσονται από τον ΦΠΑ. Επίσης, εξακολουθούν να ισχύουν μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ και στο τουριστικό πακέτο.

Παράλληλα, παρατείνεται μέχρι τις 30 Ιουνίου 2023 η ισχύς του υπερμειωμένου συντελεστή ΦΠΑ 6% σε σειρά αγαθών που αφορούν τη δημόσια Υγεία (δηλαδή, σε μάσκες προστασίας και γάντια, αντισηπτικά, διαλύματα για την απολύμανση χώρων, αντισηπτικά μαντιλάκια, καθώς και απολυμαντικά προϊόντα και άλλα είδη που χρησιμοποιούνται για αντισηπτικούς ή απολυμαντικούς σκοπούς, καθώς και σε ορισμένα ιατρικά υλικά αναγκαία για τη διενέργεια αιμοκάθαρσης, όπως φίλτρα και γραμμές αιμοκάθαρσης και αιμοδιήθησης).

Το δημοσιονομικό κόστος της νέας αυτής παράτασης των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ ανέρχεται στα 246 εκατ. ευρώ.

ΤΑ ΟΦΕΛΗ (ΟΙ ΑΥΞΗΣΕΙΣ ΚΑΘΑΡΩΝ ΑΠΟΔΟΧΩΝ) ΓΙΑ ΔΗΜΟΣΙΟΥΣ ΥΠΑΛΛΗΛΟΥΣ, ΔΗΜΟΣΙΟΥΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΥΣ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΥΣ ΑΠΟ ΤΗ ΜΗ ΕΠΙΒΟΛΗ ΤΗΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΕΙΣΦΟΡΑΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ (ΕΕΑ) ΣΤΙΣ ΑΠΟΔΟΧΕΣ ΤΟΥ 2023
ΕΤΗΣΙΟ ΦΟΡΟΛΟΓΗΤΕΟ ΕΙΣΟΔΗΜΑ	ΜΗΝΙΑΙΟ ΦΟΡΟΛΟΓΗΤΕΟ ΕΙΣΟΔΗΜΑ	ΕΤΗΣΙΑ ΚΡΑΤΗΣΗ ΕΕΑ                  ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ	ΜΗΝΙΑΙΑ ΚΡΑΤΗΣΗ ΕΕΑ                  ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ	ΕΤΗΣΙΑ ΚΡΑΤΗΣΗ ΕΕΑ                  ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ	ΜΗΝΙΑΙΑ ΚΡΑΤΗΣΗ ΕΕΑ                ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ	ΕΤΗΣΙΟ ΟΦΕΛΟΣ (ΑΥΞΗΣΗ ΕΤΗΣΙΩΝ ΚΑΘΑΡΩΝ ΑΠΟΔΟΧΩΝ)	ΜΗΝΙΑΙΟ ΟΦΕΛΟΣ (ΑΥΞΗΣΗ ΜΗΝΙΑΙΩΝ ΚΑΘΑΡΩΝ ΑΠΟΔΟΧΩΝ)
10.000	833,33	0	0	0	0	0	0
12.000	1000,00	0	0	0	0	0	0
14.000	1166,67	44	3,67	0	0	44	3,67
16.000	1333,33	88	7,33	0	0	88	7,33
18.000	1500,00	132	11,00	0	0	132	11,00
20.000	1666,67	176	14,67	0	0	176	14,67
22.000	1833,33	276	23,00	0	0	276	23,00
24.000	2000,00	376	31,33	0	0	376	31,33
26.000	2166,67	476	39,67	0	0	476	39,67
28.000	2333,33	576	48,00	0	0	576	48,00
30.000	2500,00	676	56,33	0	0	676	56,33
40.000	3333,33	1326	110,50	0	0	1326	110,50
45.000	3750,00	1701	141,75	0	0	1701	141,75
50.000	4166,67	2076	173,00	0	0	2076	173,00
55.000	4583,33	2451	204,25	0	0	2451	204,25
60.000	5000,00	2826	235,50	0	0	2826	235,50
65.000	5416,67	3201	266,75	0	0	3201	266,75
70.000	5833,33	3651	304,25	0	0	3651	304,25
75.000	6250,00	4101	341,75	0	0	4101	341,75
80.000	6666,67	4551	379,25	0	0	4551	379,25
85.000	7083,33	5001	416,75	0	0	5001	416,75
90.000	7500,00	5451	454,25	0	0	5451	454,25
95.000	7916,67	5901	491,75	0	0	5901	491,75
100.000	8333,33	6351	529,25	0	0	6351	529,25
200.000	16666,67	15351	1279,25	0	0	15351	1279,25

Ειδήσεις σήμερα