Καθοριστικό ρόλο στην αποκλιμάκωση των τιμών φαίνεται να διαδραματίζει η πρωτοβουλία της μόνιμης μείωσης τιμής κατά τουλάχιστον 5%, στην οποία συμμετέχουν οι προμηθευτικές εταιρίες, αλλά και οι αλυσίδες του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων, μετά το κάλεσμα του υπουργού Ανάπτυξης, Τάκη Θεοδωρικάκου. Μέχρι στιγμής έχουν ενταχθεί στο μέτρο 523 κωδικοί προϊόντων, με μειώσεις τιμών που κυμαίνονται από 5% έως 24% και μέχρι το τέλος του μήνα ο αριθμός τους εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει τον στόχο των 600 κωδικών.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, τον Οκτώβριο ο πληθωρισμός των τροφίμων περιορίστηκε στο 1,5% από 2,9% τον Σεπτέμβριο, ενώ έρευνα του ΙΕΛΚΑ για το σύνολο των προϊόντων που πωλούνται στα ράφια των σούπερ μάρκετ καταγράφει οριακή μείωση κατά -0,03%. Το φρένο στις ανατιμήσεις επιβεβαιώνει και έρευνα του «Ε.Τ.» της Κυριακής, που λαμβάνοντας τις τιμές 19 προϊόντων ευρείας κατανάλωσης από την πλατφόρμα e-Καταναλωτής δείχνει ότι η αξία του «καλαθιού» έχει περιοριστεί από τα 75,8 ευρώ στα τέλη Μαΐου στα 72,57 ευρώ τον Νοέμβριο.

Οπως προκύπτει από την έρευνα του «Ε.Τ.» της Κυριακής, σε 5 μόνο κατηγορίες προϊόντων παρατηρήθηκε αύξηση των τιμών το τελευταίο εξάμηνο, που αφορούν, κυρίως, προϊόντα που επηρεάζονται από την εποχικότητα, όπως για παράδειγμα τα φρούτα και τα λαχανικά, σε 2 κατηγορίες παρέμειναν αμετάβλητες, ενώ σε 12 κατηγορίες οι τιμές μειώθηκαν σε ποσοστό έως και 20,3%.

Ο «κόφτης»

Η αποκλιμάκωση των τιμών αποδίδεται από στελέχη της αγοράς στην ομαλοποίηση της εφοδιαστικής αλυσίδας διεθνώς, αλλά και στα μέτρα του υπουργείου Ανάπτυξης που ελήφθησαν το προηγούμενο διάστημα, όπως η τρίμηνη απαγόρευση προωθητικών ενεργειών σε περίπτωση ανατιμήσεων, αλλά και ο «κόφτης» κατά 30% στις προσφορές σε απορρυπαντικά, καθαριστικά, είδη προσωπικής υγιεινής, χαρτικά και βρεφικές πάνες, με αντίστοιχη μείωση των αρχικών τιμών στα ράφια. Ωστόσο, περαιτέρω ώθηση στην καθοδική πορεία του κόστους του «καλαθιού» δίνει και η πρωτοβουλία για τη μείωση των τιμών που ξεκίνησε στα μέσα Οκτωβρίου.

Οπως προκύπτει από την έρευνα του «Ε.Τ.» της Κυριακής, η μεγαλύτερη πτώση (-20,3%) καταγράφεται στο ηλιέλαιο, η τιμή του οποίου υποχώρησε από τα 4,83 ευρώ το λίτρο στα 3,85 ευρώ, και ακολουθεί αφρόλουτρο γνωστής εταιρίας, που από τα 2,83 ευρώ η τιμή του έπεσε στα 2,51 ευρώ (-11,31%), καθώς, παρά την παρέμβαση στις προωθητικές ενέργειες τον περασμένο Μάρτιο, η εταιρία συνέχισε με την ίδια ένταση τις προωθητικές ενέργειες σε μια προσπάθεια να διατηρήσει τα μερίδια αγοράς της.

Κατά 11,25% φθηνότερα πωλούνται στα σούπερ μάρκετ και τα μήλα στάρκιν από 1,6 ευρώ τον Σεπτέμβριο σε 1,42 ευρώ τον Νοέμβριο, εξέλιξη που συνδέεται με την εποχικότητα του προϊόντος, καθώς όλη η παραγωγή έχει «πέσει» στην αγορά. Χαμηλότερες κατά περίπου 10% είναι και οι τιμές των κοτόπουλων, που διατίθενται στα 3 ευρώ το κιλό από 3,33 τον Σεπτέμβριο και 3,42 ευρώ τον Μάιο, ενώ αμετάβλητη παραμένει εδώ και έξι μήνες η τιμή του μοσχαρίσιου κρέατος στα 11,90 ευρώ το κιλό.

Σημαντική μείωση καταγράφεται για πρώτη φορά έπειτα από πολλούς μήνες και στην τιμή του ελαιολάδου, στα 13,43 ευρώ το κιλό από 14,30 ευρώ το προηγούμενο διάστημα, ως αποτέλεσμα της ένταξης του προϊόντος στην πρωτοβουλία μείωσης τιμής με ποσοστό σχεδόν 6%. Σύμφωνα, δε, με εκπροσώπους του ελαιοκομικού κλάδου, οι τιμές αναμένεται να αποκλιμακωθούν περαιτέρω το επόμενο διάστημα, καθώς το ελαιόλαδο νέας εσοδείας, που έχει αρχίσει να συγκομίζεται, πωλείται μέχρι στιγμής από τους παραγωγούς κατά 1-1,5 ευρώ φθηνότερα σε σχέση με πέρυσι.

Σε χαμηλότερες τιμές, όμως, αγοράζουν οι καταναλωτές και τα όσπρια μεγάλης εταιρίας, με τα φασόλια να κοστίζουν πλέον 2,13 ευρώ από 2,26 ευρώ τον Σεπτέμβριο (-5,75%) και τις φακές 1,94 από 1,99 ευρώ (-2,51%), χωρίς μάλιστα να έχουν ενταχθεί προς το παρόν στην πρωτοβουλία μείωσης της τιμής.

Κατά περίπου 6% φθηνότερα πωλείται και αναψυκτικό τύπου cola μεγάλης πολυεθνικής, στο 1,29 από 1,37 ευρώ, λόγω των προωθητικών ενεργειών, ενώ καθοδικά κινούνται και οι τιμές των αβγών (εξάδα) στα 3 από 3,15 ευρώ δύο μήνες πριν (-4,76%). Αντίστοιχα, περαιτέρω πτώση παρατηρείται και στις τιμές των ζυμαρικών, στα 0,82 ευρώ από 0,86 τον Σεπτέμβριο και 1,11 ευρώ τον Μάιο, ενώ κατά σχεδόν 2% χαμηλότερα διαμορφώνεται η τιμή στο αλεύρι γνωστής εταιρίας από τα 1,62 στα 1,59 ευρώ το κιλό.

Ποια επιμένουν

Αντίθετα, ανοδικά κινούνται οι τιμές των λαχανικών, με την τιμή της πατάτας να παρουσιάζει αύξηση κατά 17,14%, από 1,40 σε 1,64 ευρώ το κιλό, και της ντομάτας κατά 14,29%, από τα 1,75 ευρώ το κιλό τον Σεπτέμβριο στα 2 ευρώ τον Νοέμβριο, καθώς βρίσκεται σε εξέλιξη η συγκομιδή των προϊόντων, με αποτέλεσμα να υπάρχουν ελλείψεις στην αγορά. Κατά περίπου 9% ακριβότερα πωλείται και το φρέσκο γάλα γνωστής πολυεθνικής, από τα 1,67 στα 1,82 ευρώ το λίτρο, εξέλιξη, ωστόσο, που αποδίδεται στο γεγονός ότι αυτό το διάστημα είναι μικρότερου εύρους οι προωθητικές ενέργειες. Πάντως, μεγάλη εταιρία του κλάδου έχει εντάξει στο μέτρο της μόνιμης μείωσης τιμής 8 διαφορετικούς κωδικούς γάλακτος, με εκπτώσεις από 6% έως 12%, ενώ και σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ οι τιμές των γαλακτοκομικών προϊόντων παρουσιάζουν μείωση 3,9% ως αποτέλεσμα των χαμηλότερων τιμών παραγωγού. Τέλος, κατά 3,7% ακριβότερα αγοράζουν οι καταναλωτές το ρύζι γνωστής εταιρίας, καθώς η τιμή του ανέβηκε από τα 4,60 στα 4,77 ευρώ το κιλό.

Το πλαφόν στο περιθώριο κέρδους

Σύμφωνα με στελέχη του λιανεμπορίου τροφίμων, οι τιμές αναμένεται να συνεχίσουν την καθοδική τους πορεία το επόμενο διάστημα, καθώς στην πρωτοβουλία της μείωσης τιμής αναμένεται να ενταχθούν και άλλοι κωδικοί, λόγω της έντασης του ανταγωνισμού. Από την πλευρά του, ο υπουργός Ανάπτυξης, Τάκης Θεοδωρικάκος, σε πρόσφατη συνέντευξή του ανέφερε ότι εξετάζεται η επέκταση του μέτρου σε διάστημα πέραν των 2 μηνών, ενώ προανήγγειλε νέα παρέμβαση για τις προωθητικές ενέργειες, που μεσοπρόθεσμα μπορεί να οδηγήσει σε μείωση των τιμών στο ράφι. Τέλος, ο ίδιος αποκάλυψε ότι το πλαφόν στο περιθώριο κέρδους των επιχειρήσεων, που λήγει στα τέλη του έτους, θα παραταθεί για κάποιο διάστημα και το 2025, παρά τις αντιδράσεις των επιχειρήσεων που ζητούν την κατάργησή του.

ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΙΜΩΝ ΒΑΣΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΕΝΟΣ ΤΥΠΙΚΟΥ ΚΑΛΑΘΙΟΥ