Η εταιρία ζητούσε την επανασύνδεση της ηλεκτροδότησης των βιομηχανικών εγκαταστάσεών της και την αποχή από οποιαδήποτε ενέργεια για απενεργοποίηση της παροχής στο μέλλον υπό τον όρο ότι η εταιρία θα εξοφλεί τις χρεώσεις τρεχουσών καταναλώσεων, πλην των ποσών που προκύπτουν από την εφαρμογή της ρήτρας αναπροσαρμογής.
Στην επίμαχη απόφαση επί προσωρινής διαταγής, ο δικαστής σημειώνει σχετικά με τη ρήτρα αναπροσαρμογής: «Η επιβολή της εν λόγω ρήτρας δεν απαγορεύεται ρητά από καμία νομοθετική διάταξη ούτε αντίκειται σε κάποιον όρο της επίδικης σύμβασης, δεδομένου ότι από τους όρους της δεν προκύπτει τυχόν συμφωνία των διαδίκων για την εφαρμογή σταθερού τιμολογίου χρέωσης της καταναλισκόμενης ηλεκτρικής ενέργειας. Αντιθέτως, στο άρθρο 9 των Γενικών Ορων της Σύμβασης προβλέπεται ρητά η δυνατότητα της ΔΕΗ να προβαίνει μονομερώς σε αναπροσαρμογές των ισχυόντων τιμολογίων της».
Μάλιστα, λίγο παρακάτω εξηγεί πως η ενεργοποίηση της σχετικής ρήτρας έχει προκύψει από την κατακόρυφη αύξηση του κόστους παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, δίνοντας ένα «όπλο» στη φαρέτρα της εταιρίας ηλεκτρικής ενέργειας. «Είναι, άλλωστε, πασίδηλο ότι η επιβολή της επίμαχης ρήτρας αναπροσαρμογής δεν αφορά μόνο την καθ’ ης ούτε μόνο μία κατηγορία πελατών της, αλλά επιβλήθηκε από όλους τους προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας, που δραστηριοποιούνται στη χώρα, στο σύνολο σχεδόν των πελατών της. Οι λόγοι δε της επιβολής της δεν ήταν αυθαίρετοι, αλλά σχετίζονται με την κατακόρυφη αύξηση του κόστους παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με τη χρήση υδρογονανθράκων (πετρέλαιο, φυσικό αέριο) που έχει σημειωθεί κατά το τελευταίο έτος, εξαιτίας ευρύτερων γεωπολιτικών εξελίξεων σε παγκόσμιο επίπεδο, οι οποίες βρίσκονται φυσικά εκτός της σφαίρας επιρροής των προμηθευτών».
Στη συνέχεια κάνοντας μία ανάλυση της αύξησης της τιμής πετρελαίου καταλήγει λέγοντας ότι «στο πλαίσιο αυτό, άλλωστε, δικαιολογείται η μεταβλητότητα του ποσού της ρήτρας αναπροσαρμογής, το οποίο δεν είναι σταθερό και δεν μπορεί να προσδιοριστεί εκ των προτέρων, αλλά εξαρτάται ακριβώς από τους μεταβλητούς παράγοντες του κόστους των παραπάνω πρώτων υλών, το οποίο μπορεί να παρουσιάζει καθημερινές διακυμάνσεις». Ειδική μνεία γίνεται και στους ισχυρισμούς της ΔΕΗ περί προσπάθειας απορρόφησης μέρους της αύξησης που θα έβλεπε ο καταναλωτής στον λογαριασμό του. «Η ΔΕΗ κατέβαλε προσπάθεια να αντισταθμίσει σε κάποιο ποσοστό τις συνέπειες, που θα επέρχονταν από την επιβολή της ρήτρας αναπροσαρμογής, καθώς είχε προβεί σε πλήρη απορρόφηση του αυξημένου κόστους παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας μέχρι και τα τέλη του 2021 όσο αφενός και με την κατάργηση της χρέωσης ρήτρας CO2 και αφετέρου με την παροχή έκπτωσης 20%».
Το ιστορικό
Το 2017 η συγκεκριμένη εταιρία, που απασχολεί 38 εργαζομένους αυτήν τη στιγμή, συνήψε σύμβαση προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας για τη βιομηχανική της εγκατάσταση, ενώ σχετικά με τη χρέωση συμφωνήθηκε ότι θα πραγματοποιείται σύμφωνα με τους όρους του εφαρμοζόμενου τιμολογίου με την ονομασία «ΒΓ βιομηχανικό». «Ουδεμία ενημέρωση και αναφορά έλαβε χώρα για τη δυνατότητα μονομερούς τροποποίησης των όρων της σύμβασης και πιο συγκεκριμένα μονομερούς τροποποίησης της χρέωσης κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας εκ μέρους της ΔΕΗ με την επιβολή “ρήτρας αναπροσαρμογής”, η οποία θα μπορούσε να επιφέρει στο μέλλον σοβαρή οικονομική ανατροπή στη λειτουργία της σύμβασης, ούτε για τον τρόπο υπολογισμού της τιμής μονάδας της προμήθειας ηλεκτρικού ρεύματος ανά κιλοβατώρα βάσει της εν λόγω ρήτρας», σημειώνει στην αίτησή της η εταιρία, συμπληρώνοντας πως έλαβε γνώση για τη ρήτρα στον λογαριασμό κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας του Νοεμβρίου 2021.
Εξαιτίας της αδυναμίας της εταιρίας να καταβάλει τα υπέρογκα χρηματικά ποσά, η εταιρία στις 9 Μαΐου 2022 κατήγγειλε τη σύμβαση προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας. Ωστόσο, ενημερώθηκε από τη ΔΕΗ ότι «εάν δεν κατήρτιζε μέχρι τις 3 Ιουνίου νέα σύμβαση προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας από άλλο προμηθευτή, θα προχωρούσε σε διακοπή της ηλεκτροδότησης», όπως και έγινε, τελικά, στις 27 Μαΐου 2022.
Επιστολή
Κατά τα αναφερόμενα στην απόφαση, η ΔΕΗ φέρεται να έχει αποστείλει στις 15 Οκτωβρίου 2021 επιστολή μέσω της οποίας ενημέρωνε σχετικά με τα χαρακτηριστικά του τιμοκαταλόγου μέσης τάσης βάσει του οποίου γινόταν τιμολόγηση της καταναλισκομένης από την εταιρία ηλεκτρικής ενέργειας, στην οποία επιστολή γίνεται αναφορά στη «ρήτρα αναπροσαρμογής χρέωσης προμήθειας» με τον αντίστοιχο τιμοκατάλογο. Ωστόσο, η εταιρία δεν απάντησε ποτέ στην επιστολή αυτή, οπότε με τον τρόπο αυτόν τροποποιήθηκε το περιεχόμενο της επίδικης σύμβασης μεταξύ των διαδίκων. «Η εταιρία αρνείται ότι ενημερώθηκε για την επιβολή της ρήτρας αναπροσαρμογής με την επιστολή της 15ης Οκτωβρίου 2021 και ισχυρίζεται ότι έλαβε για πρώτη φορά γνώση όταν παρέλαβε τον λογαριασμό του Νοεμβρίου του 2021. Ο ισχυρισμός αυτός δεν πιθανολογείται ως βάσιμος από το δικαστήριο. Από την προσκομιζόμενη ηλεκτρονική αλληλογραφία μεταξύ των διαδίκων προκύπτει ότι την επόμενη μέρα από την έκδοση του παραπάνω λογαριασμού ο νόμιμος εκπρόσωπος της εταιρίας απέστειλε μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στους αρμόδιους υπαλλήλους της ΔΕΗ ζητώντας εξηγήσεις για την επιβολή ρήτρας και το τελικό χρεωστικό υπόλοιπο που είχε προκύψει. Σε αυτό το μήνυμα η ΔΕΗ απάντησε με e-mail στο οποίο μεταξύ άλλων επισυναπτόταν και η σχετική επιστολή του Οκτωβρίου». Ακολούθησαν διαπραγματεύσεις της εταιρίας με τη ΔΕΗ, από την οποία ζητήθηκε νέος διακανονισμός για την εξόφληση του ποσού της ρήτρας αναπροσαρμογής. Η εταιρία εσωρούχων υποστηρίζει πως βρήκε «τοίχο» μπροστά της, ενώ η ΔΕΗ σημειώνει ότι πρότεινε νέο πλαίσιο ρύθμισης.
Αίτημα για πιλοτική δίκη
Στο μεταξύ, εν αναμονή της απόφασης του Αρείου Πάγου σχετικά με το εάν θα συζητηθεί και πότε σε πιλοτική δίκη το ζήτημα ρήτρας αναπροσαρμογής βρίσκονται οι καταναλωτικές οργανώσεις. Η ΔΕΗ έχει υποβάλει αίτημα για πραγματοποίηση πιλοτικής δίκης στον Αρειο Πάγο, ώστε να εκδικαστούν τελεσίδικα οι συλλογικές αγωγές τουλάχιστον 1.700 καταναλωτών που συντονίζει το ΙΝΚΑ.
Η ακρόαση των ενδιαφερομένων στο Ανώτατο Δικαστήριο για να αποφασιστεί αν θα γίνει δεκτό το αίτημα της ΔΕΗ πραγματοποιήθηκε στις 14 Ιουνίου. Σκοπός της ΔΕΗ ήταν να αποφύγει μακροχρόνιες νομικές αμφισβητήσεις και αντικρουόμενες αποφάσεις σε διάφορες βαθμίδες δικαστηρίων, που θα ταλαιπωρήσουν τους πολίτες και θα δημιουργήσουν αβεβαιότητα.
Παρέμβαση υπέρ της κατάργησης της ρήτρας αναπροσαρμογής έκανε ο Δημήτρης Βερβεσός εκπροσωπώντας, ως πρόεδρός της, την Ολομέλεια των προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων της χώρας. Σχετική συλλογική αγωγή έχουν καταθέσει καταναλωτικές οργανώσεις -το ΙΝΚΑ και η Γενική Ομοσπονδία Καταναλωτών Ελλάδος- ζητώντας να κηρυχθεί παράνομος ο τρόπος εφαρμογής της ρήτρας, που μεταφέρει στα οικιακά τιμολόγια η αύξηση του κόστους παραγωγής ρεύματος, το οποίο λόγω της ενεργειακής κρίσης έχει εκτοξευθεί στα ύψη.
Πρώτη νίκη
Σημειώνεται ότι στις 6 Ιουνίου οι καταναλωτικές οργανώσεις είχαν σημειώσει μια πρώτη νίκη στη «μάχη» για τη ρήτρα αναπροσαρμογής της ΔΕΗ, αφού το Πολυμελές Πρωτοδικείο Αθηνών έκανε δεκτή εν μέρει την προσωρινή διαταγή που ζητήθηκε κατά τη συζήτηση των ασφαλιστικών μέτρων, η οποία αναβλήθηκε για τις 6 Ιουλίου 2022.
Με την προσωρινή διαταγή, η οποία θα βρίσκεται σε ισχύ μέχρι την 6η Ιουλίου, απαγορεύεται η διακοπή του ρεύματος σε περίπτωση μη καταβολής της ρήτρας αναπροσαρμογής, στα οικιακά τιμολόγια Γ1 και Γ1Ν των ευάλωτων πελατών βάσει του άρθρου 52 ν. 4001/2011. Στον συγκεκριμένο νόμο εντάσσονται οι οικονομικά ασθενείς οικιακοί καταναλωτές, οι ηλικιωμένοι που έχουν συμπληρώσει το 70ό έτος ηλικίας υπό την προϋπόθεση ότι δεν διαμένουν με άλλο πρόσωπο που δεν έχει συμπληρώσει το ίδιο όριο ηλικίας, πελάτες με σοβαρά προβλήματα υγείας ή πολίτες που ζουν σε απομακρυσμένες περιοχές.
«Το δικαστήριο πιθανολόγησε τη βασιμότητα της συλλογικής αγωγής για να χορηγήσει την προσωρινή δικαστική προστασία την οποία έδωσε. Ετσι, έκρινε κατά πιθανολόγηση ότι η ρήτρα αναπροσαρμογής είναι άκυρη και αντίθετη στην κείμενη δικαιοταξία. Κατά την εκδίκαση της υπόθεσης, η ΔΕΗ αρνήθηκε να αναλάβει δέσμευση μη διακοπής ηλεκτροδότησης ούτε αυτής της κατηγορίας καταναλωτών, οπότε με την έκδοση της προσωρινής διαταγής είναι υποχρεωμένη πλέον να μην προχωρήσει σε διακοπή ηλεκτροδότησης όταν η άρνηση πληρωμής της ρήτρας αναπροσαρμογής αφορά σε ευάλωτο νοικοκυριό», ανέφερε σε σχετική ανακοίνωση που εξέδωσε η Ολομέλεια των Δικηγορικών Συλλόγων.
Ειδήσεις σήμερα