Γράφει ο Αναστάσιος Καπνοπώλης
Πρόεδρος Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης
Είναι δεδομένο πως οι ελληνικές και δη οι βορειοελλαδικές εξαγωγικές επιχειρήσεις έχοντας καταφέρει, μέσα από διαδοχικές κρίσεις, να χτίσουν αξιοσημείωτες αντοχές και προσαρμοστικότητα, καταγράφουν σημαντικές επιδόσεις.
Ωστόσο, δεν λείπουν και οι πηγές προβληματισμού. H διεύρυνση του ελλείμματος στο εμπορικό ισοζύγιο δεν σχετίζεται μόνο με τη συγκυριακή αύξηση της αξίας των εισαγωγών, λόγω του πληθωρισμού, αλλά αποτυπώνει ένα δομικό πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας, που είναι η υψηλή εξάρτηση από τις εξαγωγές. Η Ελλάδα εξακολουθεί να έχει χαμηλό ποσοστό συμμετοχής των εξαγωγών αγαθών στο ΑΕΠ, σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, ενώ το μερίδιό της στο παγκόσμιο εμπόριο παραμένει στάσιμο.
Ενίσχυση
Καθίσταται, κατά συνέπεια, επιτακτική η ανάγκη για ενίσχυση των παραγωγικών δυνατοτήτων της ελληνικής οικονομίας και αύξηση της προστιθέμενης αξίας των ελληνικών προϊόντων.
Η προσπάθεια αυτή περνά από τη διεύρυνση της εξαγωγικής βάσης της χώρας, καθώς βάσει των υφιστάμενων στοιχείων το 50% των ελληνικών εξαγωγών στηρίζεται στο 2% του συνόλου των επιχειρήσεων, δηλαδή σε λιγότερες από 300 επιχειρήσεις. Στόχος τόσο της επιχειρηματικής κοινότητας όσο και της Πολιτείας θα πρέπει να είναι η ενεργή είσοδος στη «μάχη» περισσότερων επιχειρήσεων και κυρίως μικρών και μικρομεσαίων, οι οποίες δυσκολεύονται να εφαρμόσουν στρατηγικές εξωστρέφειας, λόγω έλλειψης της κατάλληλης τεχνογνωσίας και δεξιοτήτων. Εμφαση θα πρέπει να δοθεί στην ενίσχυση της πρόσβασης των ΜμΕ σε πληροφόρηση και δίκτυα.
Στην προσπάθεια της ενίσχυσης της εξωστρέφειας συμβάλει σημαντικά και η Διεθνής Εκθεση Θεσσαλονίκης, η οποία φέτος πραγματοποιείται στον απόηχο του ξέφρενου ράλι των τιμών, του άκρως αυξημένου πληθωρισμού και του πολέμου στην Ουκρανία που δημιουργεί μία ζοφερή κατάσταση.
Η ΔΕΘ, παρά την κρισιμότητα των ημερών που διανύουμε, μπορεί και πρέπει να προσφέρει ένα ηχηρό μήνυμα, ότι το επιχειρείν είναι δυνατό, έτοιμο για νέες δράσεις και πρωτοβουλίες. Μπορεί να καταδείξει τα πλεονεκτήματα της ελληνικής επιχειρηματικότητας και να προβάλει με έμφαση τις διεξόδους, που οδηγούν στην επίτευξη ισχυρών αναπτυξιακών ρυθμών. Ιδιαίτερα θα μπορούσαν να είναι τα πλεονεκτήματα, καθώς στη φετινή διοργάνωση τιμώμενη χώρα είναι τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Αξίζει να σημειωθεί πως το 2021 οι ελληνικές εξαγωγές αγαθών προς τα ΗΑΕ σημείωσαν ισχυρή ετήσια άνοδο κατά 53%, ανερχόμενες στα 362,88 εκατ. ευρώ, ενώ αξιοσημείωτη άνοδο, κατά 145%, σημείωσαν και οι εισαγωγές εμιρατινών προϊόντων στην Ελλάδα, φτάνοντας στα 156,8 εκατ. ευρώ. Ιδιαίτερη έμφαση θα πρέπει να δοθεί στον χώρο των τροφίμων που παρουσίασε κατά το εξεταζόμενο διάστημα μείωση εξαγωγών κατά 35% αγγίζοντας τα 25,4 εκατ. ευρώ.
Ευκαιρίες
Αναμφίβολα, στο επόμενο διάστημα παρέχονται σημαντικές ευκαιρίες και για την ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής, μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και του νέου ΕΣΠΑ, το οποίο περιλαμβάνει δράσεις ειδικά σχεδιασμένες για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Μέσα από τις δράσεις αυτές, οι επιχειρήσεις έχουν τη δυνατότητα να χρηματοδοτήσουν νέες παραγωγικές επενδύσεις, να ενσωματώσουν καινοτομίες και νέες τεχνολογίες, να αξιοποιήσουν νέα χρηματοδοτικά εργαλεία, να αναβαθμίσουν τις δεξιότητες των ανθρώπων τους. Θετικές προοπτικές δημιουργεί και η παροχή κινήτρων για την επιχειρηματική μεγέθυνση, με συγχωνεύσεις και συνεργασίες, που θα επιτρέψουν σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις να αποκτήσουν οικονομίες κλίμακας, να γίνουν πιο παραγωγικές και ανταγωνιστικές και να πετύχουν καλύτερες επιδόσεις.
Τα επιμελητήρια, που λειτουργούν, διαχρονικά, ως βραχίονας εξωστρέφειας για τις ελληνικές επιχειρήσεις, μπορούν να αναλάβουν ουσιαστικό ρόλο στην υποστήριξη των εξαγωγικών προσπαθειών των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Το ΒΕΘ έχει αναδείξει ως προτεραιότητα τη διεύρυνση των διαύλων δικτύωσης με αγορές του εξωτερικού, μέσα από τη διοργάνωση, τη συμμετοχή μας σε εκθέσεις, αλλά και την υποδοχή επιχειρηματικών αποστολών, καθώς και ποικίλων ενημερωτικών δράσεων.
Γνωρίζοντας σε βάθος τα προβλήματα, τις δυσκολίες, αλλά και τις δυνατότητες των επιχειρήσεων σε κάθε κλάδο και σε κάθε περιοχή της χώρας, τα επιμελητήρια, μέσα και από τις συνέργειες των παραγωγικών φορέων, μπορούν να συνεισφέρουν ουσιαστικά στη διαμόρφωση ενός περισσότερο εξωστρεφούς παραγωγικού προτύπου, σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο.