Αυτός είναι ένας από τους λόγους που τόσο οι τράπεζες όσο και οι εταιρίες διαχείρισης επισφαλών απαιτήσεων πατούν το… γκάζι σε νέες ρυθμίσεις οφειλών.
Σύμφωνα με τα στοιχεία των servicers, τη διετία 2020-2022 έχουν επιτύχει άνω του 83% των ανακτήσεων μέσα από διμερείς και συναινετικές λύσεις και μόνον το 17% από πλειστηριασμούς. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι ακόμα και αν ένας δανειολήπτης βρεθεί σε αδιέξοδο, υπάρχουν «μαξιλάρια» για να αποφευχθούν τα χειρότερα των κατασχέσεων, πλειστηριασμών και εξώσεων.
Όπως και αν το μετρήσεις, το καλύτερο σενάριο για τον μέσο δανειολήπτη είναι να αποπληρώνει κανονικά το δάνειό του, όμως υπάρχουν απρόβλεπτες εξελίξεις (π.χ. απώλεια εργασίας, ασθένεια κτλ.) που εκτροχιάζουν ακόμα και τα καλύτερα σχέδια. Εδώ οι πιστωτές προσφέρουν λύσεις που μπορεί να είναι αρκετές για να ξεπεραστεί μία περιοδική κρίση. Όλες θα κοστίσουν περισσότερο στον δανειολήπτη, με το πιο συνηθισμένο σενάριο να είναι η αύξηση στο συνολικό κόστος του δανείου.
Μελέτη της Ενωσης Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας της ΓΣΕΕ, για τα αποτελέσματα της διαχείρισης μη εξυπηρετούμενων οφειλών των καταναλωτών (2019-2022), δείχνει ότι το μέσο ετήσιο ατομικό εισόδημα μειώθηκε κατά 10,86%, δηλαδή κατά περίπου 1.204 ευρώ, ενώ το ετήσιο οικογενειακό κατά 3.202 ευρώ ή 19,04%. Η ανάγκη για ρυθμίσεις οφειλών έχει αυξηθεί.
Νέο σήμα Λαγκάρντ για επιθετικές αυξήσεις επιτοκίων
Οι δόσεις των δανείων αναμένεται να γίνουν πιο ακριβές μέσα στο 2023, καθώς η ΕΚΤ δεν φαίνεται να ακουμπά το φρένο στις αυξήσεις των κεντρικών επιτοκίων. Η επικεφαλής της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ, μιλώντας στην ισπανική τηλεόραση την Πέμπτη, τόνισε ότι οι αυξήσεις των επιτοκίων μπορεί να συνεχιστούν και πέρα από τις μέχρι τώρα προγραμματισμένες (του Μαρτίου κατά 50 μονάδες βάσης).
Οι αγορές εκτιμούν ότι στο τέλος του κύκλου ανόδου των επιτοκίων της ΕΚΤ, το επιτόκιο καταθέσεων θα φτάσει στο 4% από 2,5% σήμερα. Οι μέχρι τώρα αυξήσεις στα κεντρικά επιτόκια έχουν αυξήσει σημαντικά τις μηνιαίες δόσεις των δανείων. Για ένα μέσο στεγαστικό της τάξης των 100.000 ευρώ η δόση έχει αυξηθεί σε 665 ευρώ, από 535 ευρώ, στις αρχές του 2022. Αν το Euribor φτάσει το 4%, από 2,5% σήμερα, η δόση για το ίδιο δάνειο θα φτάσει τα 751 ευρώ.
Οι ρυθμίσεις που προσφέρουν τράπεζες και servicers
Στη γενική εικόνα, η λογική είναι για εξατομικευμένες ρυθμίσεις, ώστε να αποπληρωθεί το δάνειο χωρίς να υπερβαίνει τις αντοχές του δανειολήπτη. Υπάρχει ισχυρό κίνητρο για τους πιστωτές, τα δάνεια να μείνουν ή να ξαναγίνουν… πράσινα και να συνεχιστεί η ροή του χρήματος, ακόμα και αν γίνεται σε μικρότερες δόσεις. Οι δύο βασικοί παράγοντες που εξετάζονται όταν δημιουργείται μία ρύθμιση, είναι το εισόδημα του δανειολήπτη και το ύψος της περιουσίας του.
Όσο μικρότερη η νέα δόση τόσο μεγαλύτερη η νέα διάρκεια αποπληρωμής. Όποια φόρμουλα και αν επιλεγεί στο δοσολόγιο, το αποτέλεσμα είναι μεγαλύτερο συνολικό κόστος σε τόκους για τον δανειολήπτη.
Το κίνητρο για να πληρώσεις συνολικά μεγαλύτερο δανειακό κόστος είναι να ρίξεις τη δόση σε επίπεδα που να αντέχεις να πληρώνεις κάθε μήνα.
Στο κλασικό παράδειγμα του δανειολήπτη που έχει ένα μέσο στεγαστικό δάνειο ύψους 100.000 ευρώ και διάρκεια αποπληρωμής τα 20 έτη, ανάλογα με την περιουσιακή του κατάσταση και την πολιτική της τράπεζας με την οποία συνεργάζεται, υπάρχει πλήθος επιλογών που μπορεί να του προσφερθούν.
Αν είχε λάβει το δάνειό του πριν από 2-4 χρόνια, το επιτόκιο θα βρίσκεται κοντά στο 2,3%, που σημαίνει ότι η μηνιαία του δόση είναι κοντά στα 526 ευρώ. Αν προχωρήσει σε επιμήκυνση δανείου κατά 5-7 έτη, διατηρώντας όλους τους υπόλοιπους όρους σταθερούς, τότε η δόση του θα πάει στα 444,6 ευρώ για τα 5 έτη και στα 420,68 ευρώ για τα επτά.
Αντίθετα το συνολικό ποσό που θα πρέπει να πληρώσει στην τράπεζα θα ανέβαινε σε 133.379,54 ευρώ για την επιπλέον πενταετία και στα 136.299,99 ευρώ για την επταετία, από το αρχικό ποσό των 126.243,41 ευρώ. Η επιβάρυνση είναι σημαντική. Από την άλλη πλευρά, ένας άλλος τρόπος μείωσης της δόσης είναι η προπληρωμή μέρους του ποσού. Προφανώς και αυτό αφορά λιγότερους δανειολήπτες που έχουν τη δυνατότητα αυτή, ώστε να ρίξουν τη δόση τώρα, πριν οι νέες αυξήσεις που αναμένονται στα επιτόκια της ΕΚΤ ανεβάσουν ακόμα περισσότερο το συνολικό κόστος του δανείου.
Σε αυτή την περίπτωση, αν μπορούσε να κάνει μία εφάπαξ πληρωμή 20.000 ευρώ, το υπόλοιπό του θα μειωνόταν σε 80.000 ευρώ και η δόση του θα έπεφτε στα 420,81 ευρώ. Το συνολικό ποσό που θα έπρεπε να πληρώσει στην τράπεζα για την εξόφληση του δανείου θα μειωνόταν αισθητά στις 100.994,73 ευρώ.
Οι ειδικοί τονίζουν ότι καθώς η κάθε περίπτωση έχει τα δικά της ειδικά χαρακτηριστικά, οι προσφερόμενες ρυθμίσεις έχουν μεγάλη διαφορά ανάλογα με τον πιστωτή και τον κάθε δανειολήπτη. Το μόνο που ισχύει για όλους είναι ότι όσο ταχύτερα γίνει η παρέμβαση τόσο το καλύτερο, καθώς στα επόμενα στάδια, αφού… κοκκινίσει το δάνειο ή έχει πουληθεί από την τράπεζα, οι επιλογές λιγοστεύουν.
«Κούρεμα»
Στην περίπτωση που εξαντληθούν όλα τα περιθώρια επαναρρυθμίσεων ή υπάρχει πρόταση μέσω του εξωδικαστικού, προβλέπεται και κούρεμα της οφειλής, αλλά σύμφωνα με έμπειρους επαγγελματίες του κλάδου, οι πιστωτές ως γενικό κανόνα, δεν θα ρίξουν τις απαιτήσεις τους κάτω από την αξία της ακίνητης περιουσίας του οφειλέτη.
Σύμφωνα με τα στοιχεία των servicers, τη διετία 2020-2022, σε μέσους όρους, στα στεγαστικά δάνεια το κούρεμα κινήθηκε μεταξύ 35%-40%, στα καταναλωτικά στο 50%-65%, στα δάνεια μικρών επιχειρήσεων στο 55% και στα μεγάλα εταιρικά δάνεια στο 40%.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΜΕΙΩΣΗΣ ΔΟΣΗΣ ΔΑΝΕΙΟΥ 100.000 ΕΥΡΩ (διάρκεια αποπληρωμής 20 έτη)
ΥΠΟΛΟΙΠΟ ΔΑΝΕΙΟΥ | ΕΠΙΤΟΚΙΟ | ΤΕΛΙΚΟ ΠΟΣΟ ΑΠΟΠΛΗΡΩΜΗΣ | ΜΗΝΙΑΙΑ ΔΟΣΗ | ΑΛΛΑΓΗ ΔΟΣΗΣ | |
Αρχικό δάνειο | 100.000€ | 2,3% | 126.243,41€ | 526,01€ | 0 |
Επιμήκυνση κατά 5 έτη | 100.000€ | 2,3% | 133.379,54€ | 444,6€ | -81,41€ |
Επιμήκυνση κατά 7 έτη | 100.000€ | 2,3% | 136.299,99€ | 420,68€ | -105,33€ |
Επιμήκυνση κατά 10 έτη | 100.000€ | 2,3% | 140.750,68€ | 390,97€ | -135,04€ |
Προπληρωμή μέρους υπολοίπου | 80.000€ | 2,3% | 100.994,73€ | 420,81€ | -105,2€ |
Μετατροπή σε σταθερό επιτόκιο | 100.000€ | 4,4% | 152.095,07€ | 633,73€
| +107,72€ |
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΔΑΝΕΙΟΥ 100.000 ΕΥΡΩ (διάρκεια αποπληρωμής 20 έτη, αξία ακινήτου 150.000 ευρώ)
ΣΤΑΘΕΡΟ ΕΠΙΤΟΚΙΟ 20 ΕΤΩΝ
| ||||||
ΤΡΑΠΕΖΑ | ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ | ΜΗΝΙΑΙΑ ΔΟΣΗ | ΕΦΑΠΑΞ ΚΟΣΤΗ | ΕΠΙΤΟΚΙΟ | ΣΥΝΟΛΙΚΟΙ ΤΟΚΟΙ | ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΠΟΣΟ |
Εθνική Τράπεζα | ESTIA ΣΤΑΘΕΡΟ | 601,77€ | 688,4€ | 3,8% | 44.425€ | 145.113€ |
Eurobank | Αγορά/Κατασκευή | 633,73€ | 1.050€
| 4,4% | 52.095€ | 153.145€ |
Τράπεζα Πειραιώς | Στεγαστικό Δάνειο | 578,42€ | 841,24€ | 3,35% | 38.821€ | 139.662€ |
Alpha Bank | Alpha Κατοικία | 633,73€ | 899,60€ | 4,40% | 52.095€ | 152.995€ |
Ειδήσεις σήμερα
Τραγωδία στα Τέμπη: Πότε θα καταθέσουν οι τρεις νέοι κατηγορούμενοι
Φορολογικός οδηγός: Τα 30 SOS τις εφετινές φορολογικές δηλώσεις
Εκθεση-σοκ από το Ελεγκτικό Συνέδριο: Καθυστερήσεις σε 779 από 1.162 δημόσια έργα