Με δεδομένα τα στενά χρονικά περιθώρια για την ολοκλήρωση του όλου προγράμματος, στο υπουργείο Οικονομικών επικρατεί η ανησυχία μήπως η αδυναμία τραπεζικής χρηματοδότησης που αντιμετωπίζει μεγάλος αριθμός μικρομεσαίων επιχειρήσεων οδηγήσει τα προγράμματα του Ταμείου Ανάκαμψης να έχουν την τύχη κάποιων προγραμμάτων του ΕΣΠΑ. Να συναντήσουν, δηλαδή, το μειωμένο ενδιαφέρον των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και τελικά να έχουν μικρή επιτυχία.

Προσπαθώντας, λοιπόν, να τα κάνει δελεαστικά τα έχει συμπληρώσει με σειρά από διευκολύνεις και πριμ προκειμένου να κεντρίσουν το ενδιαφέρον στους περίπου 700.000 δυνητικούς δικαιούχους που είναι οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. Το τελευταίο μέτρο αυτής της κατηγορίας είναι ένα από αυτά που ανακοίνωσε στη Βουλή ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας στη συζήτηση του προϋπολογισμού. Συγκεκριμένα, από το 2022 και για 3 έτη, επιλεγμένες δαπάνες, που αφορούν σε «πράσινη» οικονομία, ενέργεια και ψηφιοποίηση εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων κατά τον χρόνο της πραγματοποίησής τους, προσαυξημένες κατά ποσοστό έως 100%.

Μεγάλη έκπτωση φόρου

Το μέτρο αυτό αποτελεί πρόσθετο κίνητρο για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που θα ενταχθούν στα δύο σχετικά προγράμματα του Ταμείου Ανάκαμψης, συνολικού προϋπολογισμού 775 εκατ. ευρώ, τα οποία ξεκινούν στις αρχές του 2022 και αφορούν:

• Τον ψηφιακό μετασχηματισμό επιχειρήσεων. Μέσω του προγράμματος θα επιδοτείται ο ψηφιακός μετασχηματισμός των μικρομεσαίων επιχειρήσεων ώστε να βελτιώσουν τη λειτουργία τους και την ανταγωνιστικότητά τους ενσωματώνοντας νέες τεχνολογίες ηλεκτρονικών πληρωμών, εργασίας από απόσταση, ψηφιακού γραφείου (διαχείριση εγγράφων, έργων κ.λπ.), digital marketplace, κυβερνοασφάλειας κ.λπ. με κριτήρια διασποράς της ενίσχυσης και έμφαση στην κάλυψη και των μικρότερων επιχειρήσεων. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα έχει προϋπολογισμό 375 εκατ. ευρώ και θα διατεθεί με τη μέθοδο των κουπονιών (voucher) σε περίπου 150.000 μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Το πρόγραμμα θα ξεκινήσει από τις αρχές του 2022 και αναμένεται να ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2025.

• Το πρόγραμμα Εξοικονομώ-Αυτονομώ αποκλειστικά για επιχειρήσεις. Το πρόγραμμα αναμένεται να ξεκινήσει από τις αρχές του νέου χρόνου και ο συνολικός προϋπολογισμός θα είναι 450 εκατομμύρια ευρώ. Θα αφορά και στις πολύ μικρές και τις μικρομεσαίες, αλλά και τις μεγάλες επιχειρήσεις. Το ελληνικό σχέδιο προβλέπει ότι με τα εν λόγω κεφάλαια θα αναβαθμιστούν ενεργειακά 9.700 επιχειρήσεις. Το «Εξοικονομώ» για επιχειρήσεις θα καλύπτει ενεργειακές αναβαθμίσεις κτιρίων, ενεργειακή αναβάθμιση παραγωγικών διαδικασιών, συστήματα ανάκτησης θερμότητας στο πλαίσιο παραγωγικών διαδικασιών, εγκατάσταση «έξυπνων» ενεργειακών συστημάτων, ηλεκτρικά οχήματα διανομής. Οι παρεμβάσεις θα πρέπει να διασφαλίζουν τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου τουλάχιστον κατά 30% σε σύγκριση με την υφιστάμενη κατάσταση.

» ΠΡΑΣΙΝΕΣ-ΨΗΦΙΑΚΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ: Τη διευκόλυνση αναμένεται ότι θα έχουν και οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις οι οποίες θα κάνουν επενδύσεις που θα ενισχυθούν από τα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης με ένα ποσοστό 30-50% του συνολικού προϋπολογισμού των επενδυτικών σχεδίων στους τομείς της «πράσινης» και της ψηφιακής μετάβασης.

Υπενθυμίζεται ότι στις αρχές του επόμενου χρόνου μπαίνει σε φάση εφαρμογής και το τμήματα της αξιοποίησης των δανείων ύψους 12,7 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης. Μετά και την υπογραφή της σύμβασης συμμετοχής στη χρηματοδότηση έργων του Ταμείου Ανάκαμψης του υπ. Οικονομικών με την ΕΤΕπ και την EBRD, τις επόμενες μέρες αναμένεται να υπογραφούν αντίστοιχες συμβάσεις και με τις εμπορικές τράπεζες. Ειδικότερα, συμβάσεις συμμετοχής με το υπ. Οικονομικών θα υπογραφούν με τις τέσσερις μεγάλες εμπορικές τράπεζες (Εθνική, Πειραιώς, Alpha, Eurobank) αλλά και τρεις μικρότερες (Optima bank, Παγκρήτια Τράπεζα, Συνεταιριστική Κεντρικής Μακεδονίας). Ετσι από τις αρχές του επόμενου χρόνου θα αρχίσουν να δέχονται επενδυτικές προτάσεις από επιχειρήσεις.

Βεβαίως, ο υπ. Οικονομικών ανέφερε ότι η έκπτωση θα δίδεται μόνο για ένα μέρος των δαπανών. Συνεπώς, το ποιες δαπάνες θα φέρνουν την έκπτωση φόρου μένει να διευκρινιστεί το επόμενο διάστημα.

» ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΕΙΣ-ΕΞΑΓΟΡΕΣ: Στο νομοσχέδιο για τις συγχωνεύσεις, τις εξαγορές και τις συνεργασίες που θα συζητηθεί στις αρχές του 2022 στη Βουλή, για όσες υποβάλουν επιχειρηματικό σχέδιο και θα ενισχυθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης υπάρχει μια ακόμη σημαντική αλλαγή για τις επιχειρήσεις που θα προκύψουν από τις πράξεις αυτές. Η μείωση του φόρου κατά 30% που προβλεπόταν αρχικά στο σχέδιο νόμου που είχε τεθεί σε διαβούλευση, αυξάνεται από τρία χρόνια σε 5, κάτι που ήταν αίτημα παραγόντων της αγοράς. Παράλληλα, θα διατηρηθεί και η δυνατότητα ενίσχυσης για τη νέα εταιρία από τα χαμηλότοκα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης σε ποσοστό από 30% έως και 50% του επενδυτικού σχεδίου.

» ΕΞΑΓΩΓΕΣ-ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΑ: Σε ό,τι αφορά τις επιχειρήσεις με εξαγωγικό προσανατολισμό υπάρχει επίσης πρόβλεψη για την ενίσχυση από τα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης για συνεργασίες και την ενίσχυση της παρουσίας τους στο εξωτερικό. Ειδικότερα, οι επιχειρήσεις με το 15% του τζίρου τους θα ενισχύονται με δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης με ποσό ίσο με το 30% του προϋπολογισμού της επένδυσης, ενώ αν οι εξαγωγές είναι μεγαλύτερο μέρος του τζίρου τους, θα ενισχύονται με ποσό ίσο με το 50% της επενδυτικής πρότασης. Το δέλεαρ θα είναι ότι ένα ποσό ίσο με το 30% που παίρνουν οι εξαγωγικές επιχειρήσεις από τα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τις ανάγκες Marketing ή ως υπερπολύτιμο κεφάλαιο κίνησης.