Λίγο πριν την έναρξη του Eurogroup στις Βρυξέλλες ο Ευκλείδης Τσακαλώτος μαζί με Γιώργο Χουλιαράκη συναντήθηκαν με τους Γερούν Ντάισελμπλουμ (Πρόεδρος Eurogroup), τον Πόουλ Τομσεν (ΔΝΤ), τον Πιέρ Μοσκόβισι (Ευρωπαϊκή Επιτροπή), Μπενουά Κερε (ΕΚΤ) και από τη πλευρά του ESM τους Κλάους Ρέγκλινγκ και Νικολά Τζαμαρολι.
Η πλευρά των δανειστών και ιδιαίτερα το ΔΝΤ τονίζουν πως η ελληνική πλευρά πρέπει να δώσει σαφής δεσμεύσεις για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης και την επίτευξη προόδου στα εργασιακά, έτσι ώστε να επιστρέψουν οι επικεφαλής των θεσμών στην Αθήνα.
Σύμφωνα με Ευρωπαίο αξιωματούχο, στο Eurogroup το ζήτημα είναι το κατά πόσο οι θεσμοί θα λάβουν αρκετές δεσμεύσεις από την Ελληνική πλευρά για να επιστρέψουν και πάλι οι επικεφαλής των θεσμών και να ξεκινήσουν οι διεργασίες.
Τα αγκάθια της διαπραγμάτευσης, όπως τα εργασιακά και οι ιδιωτικοποιήσεις, πρωτοστατούν στις συζητήσεις και οι ελληνικές αρχές θα πρέπει να δώσουν σαφής και συγκεκριμένες υποσχέσεις ως προς τις υποχωρήσεις που προτίθενται να κάνουν.
Στόχος το κλείσιμο της αξιολόγησης πριν την 7η Απριλίου
Τη δυνατότητα περαιτέρω γεφύρωσης της απόστασης που τους χωρίζει θα αναζητήσουν στο σημερινό Eurogroup ελληνική κυβέρνηση και θεσμοί.
Ακριβώς έναν μήνα μετά το Eurogroup του «ούτε ένα ευρώ χωρίς ένα ευρώ μέτρα ελάφρυνσης», ο υπουργός Οικονομικών κύριος Ευκλείδης Τσακαλώτος μεταβαίνει και πάλι στις Βρυξέλλες, με τον ίδιο στόχο που είχε και στις 20 Φεβρουαρίου: να οριστεί η ημερομηνία επιστροφής της Τρόικας στην Αθήνα και να κλείσει η β΄αξιολόγηση σε τεχνικό επίπεδο (Staff Level Agreement) έως το επόμενο Eurogroup της 7ης Απριλίου.
Η σημερινή κρίσιμη συνεδρίαση του Eurogroup, που άρχισε στις 4μ.μ. αναμένεται άκρως ενδιαφέρουσα.
Σύμφωνα με το Bloomberg οι Ευρωπαίοι υπουργοί Οικονομικών θα επαναλάβουν στη σημερινή συνεδρίαση του Eurogroup ότι η κυβέρνηση Τσίπρα ακόμα δεν έχει συμβιβαστεί με τους όρους των δανείων που κράτησαν τη χώρα στην επιφάνεια από το 2010.
Χρονοδιάγραμμα
Στο άτυπο χρονοδιάγραμμα των δανειστών είναι η Ελλάδα να έχει τεχνική συμφωνία μέχρι και το τέλος Απριλίου ώστε να συζητηθεί στην εαρινή σύνοδο του ΔΝΤ όπου αναμένεται να αποφασιστεί και η ένταξη του Ταμείου στο ελληνικό πρόγραμμα αν αποδεχθεί τις προτάσεις των Ευρωπαίων υπουργών Οικονομικών για ελλείμματα και χρέος. Αν το Ταμείο απαντήσει θετικά, τότε Γερμανία, Ολλανδία και Φινλανδία, που έχουν πρόβλημα να εγκρίνουν νέα δόση προς την Ελλάδα, θα μπορούν να το κάνουν με την έγκριση της τελικής συμφωνίας στο Eurogroup της 22ας Μαΐου. Ωστόσο η τεχνική συμφωνία, όπως παραδέχονται τώρα στελέχη του οικονομικού επιτελείου, περιλαμβάνει και τα πρόσθετα μέτρα για το 2019.
Σε πρώτη ανάγνωση οι περικοπές στο αφορολόγητο και τις συντάξεις δεν υπάρχουν ως δεσμεύσεις στο αναθεωρημένο Μνημόνιο του περασμένου Ιουνίου αλλά αποτελούν τμήμα του μεσοπρόθεσμου προγράμματος δημοσιονομικής στρατηγικής 2017 – 2021. Το ΜΠΔΣ 2017 -2021 με τη σειρά του έπρεπε να έχει συνταχθεί από πέρσι το καλοκαίρι αλλά λόγω της καθυστέρησης της δεύτερης αξιολόγησης και της αποδοχής από ελληνικής πλευράς των μέτρων που ζητά το ΔΝΤ το πεδίο του ξεπερνάει τη διάρκεια του προγράμματος και πρέπει να περιλάβει και τα πρόσθετα μέτρα που θα εφαρμοστούν από το 2019.
Διαφορές
Τις προηγούμενες μέρες οι τηλεδιασκέψεις που έγιναν είχαν ως κύριο αντικείμενο τρία θέματα:
1 Το εργασιακό όπου υπάρχει πλήρης αντίθεση μεταξύ Ελλάδας και δανειστών. Την Παρασκευή υπήρχε ξεκάθαρη άρνηση των δανειστών για μια νέα αναβολή του θέματος που προσδοκούσε η ελληνική πλευρά, η οποία αντιμετωπίζει το χειρότερο δυνατό σενάριο, αυτό των απαιτήσεων του ΔΝΤ, ελπίζοντας όμως ακόμη ότι μπορεί να έχει μια «πολιτική λύση». Στο μεταξύ, οι Ευρωπαίοι συνεχίζουν να ζητούν αύξηση του ποσοστού των απολύσεων και το ΔΝΤ να απαιτεί απελευθέρωση. Και οι δύο όμως πλευρές συμφωνούν ότι θα πρέπει να αρθεί άμεσα η έγκριση που προβλέπεται σήμερα από τον υπουργό Εργασίας. Σε ό,τι αφορά τις συλλογικές διαπραγματεύσεις σε κλαδικό επίπεδο, το ΔΝΤ είπε καθαρά ότι κάτι τέτοιο θα είναι πισωγύρισμα για την οικονομία, καθώς θα οδηγούσε σε αυξήσεις μισθών που δεν συμβαδίζουν με την παραγωγικότητα.
2 Το ύψος των μέτρων που θα πρέπει να υλοποιήσει η Ελλάδα. Οι δανειστές επιμένουν ότι η συζήτηση γίνεται για μέτρα 3,6 δισ. ευρώ, δηλαδή 2% του ΑΕΠ, ενώ η ελληνική πλευρά παρουσιάζει προβλέψεις για πλεονάσματα πάνω από 3,5% του ΑΕΠ για το 2019 προσπαθώντας έτσι να μειώσει το ύψος των μέτρων.
3 Το ασφαλιστικό, δηλαδή οι περικοπές που θα έχουμε στις συντάξεις από το 2020. Οι δανειστές επανέλαβαν με μια φωνή την Παρασκευή ότι οι περικοπές στις συντάξεις θα πρέπει να γίνουν σε μία δόση το 2020 και όχι σταδιακά σε ορίζοντα τριετίας όπως ζητά η ελληνική πλευρά. Η Αθήνα συνεχίζει να ζητά τη σταδιακή εφαρμογή της περικοπής με στόχο να προστατευτούν οι συνταξιούχοι που έχουν απομείνει να παίρνουν κοντά στα 1.000 ευρώ.
Στο μόνο σημείο που υπάρχει αμοιβαία αποδοχή είναι για τη μείωση του αφορολογήτου από τις 8.636 ευρώ στις 6.000 ευρώ από την 1η/1/2019 με στόχο την είσπραξη πρόσθετων εσόδων από άμεσους φόρους ύψους 1,8 δισ. ευρώ.
«Βόμβα» Ντάισεμπλουμ: Ούτε τον Απρίλιο συμφωνία για την Ελλάδα
Απαντώντας σε ερώτηση της Frankfurter Allgemeine για το πότε ακριβώς θα επέλθει η συμφωνία, ο επικεφαλής του Eurogroup Γερολύν Ντάισεμπλουμ τόνισε: «Σίγουρα όχι μέχρι τη συνάντηση του Eurogroup αυτή τη Δευτέρα και μάλλον ούτε μέχρι την επόμενη συνάντηση τον Απρίλιο. Τον Φεβρουάριο αποφασίσαμε μία μικρή αλλαγή πορείας, δίνοντας ακόμη μεγαλύτερο βάρος στις μεταρρυθμίσεις και όχι τόσο πολύ στη ʻλιτότηταʼ. Κατ΄αυτόν τον τρόπο διευκολύνεται το ΔΝΤ ώστε να συμμετάσχει με ένα δικό του πρόγραμμα. Αλλά αυτό σημαίνει ότι θα έχουμε περισσότερη δουλειά. Χρειάζεται χρόνος για μία εκ βάθρων μεταρρύθμιση στην αγορά εργασίας, το φορολογικό και το συνταξιοδοτικό σύστημα».
Αναφερόμενος στην απαίτηση του ΔΝΤ να αποφασιστούν από τώρα συγκεκριμένα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους μετά το 2018, ο Γερούν Ντάισελμπλουμ δηλώνει: «Φοβάμαι ότι αυτό δεν γίνεται. Έχουμε πει ήδη ότι θα κάνουμε τότε (δηλαδή το 2018) ό,τι κριθεί απαραίτητο και αυτό με βάση την ανάλυση για το βιωσιμότητα του χρέους που θα κάνει το ΔΝΤ και όχι εμείς».
Σχετικά με τον μελλοντικό ρόλο του ΔΝΤ είπε: «Τον Μάιο του 2016 αποφασίσαμε τρία πράγματα: η Ελλάδα υλοποιεί τις συμπεφωνημένες μεταρρυθμίσεις, υπό αυτήν την προϋπόθεση οι Ευρωπαίοι φροντίζουν για την ελάφρυνση του χρέους και υπό αυτήν την προϋπόθεση το ΔΝΤ μπορεί να αποφασίσει ένα νέο πρόγραμμα». Το συμπέρασμα του Ντάισελμπλουμ: Ένα νέο πρόγραμμα του ΔΝΤ μέχρι το καλοκαίρι «θα ήταν πολύ ευπρόσδεκτο». Στο ερώτημα, αν η αλλαγή φρουράς στον Λευκό Οίκο επηρεάζει τον ρόλο του ΔΝΤ, ο ολλανδός πολιτικός επισημαίνει: «Αυτό δεν είναι ακόμη απολύτως σαφές. Αλλά προφανώς η νέα κυβέρνηση θεωρεί ότι πρόκειται για υπόθεση των Ευρωπαίων».
DW: Καθοριστικό το σημερινό Eurogroup – Μεγάλη απόσταση χωρίζει Ελλάδα και δανειστές
Τον καθορισμό ενός χρονοδιαγράμματος με στόχο την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης στις 7 Απριλίου θα επιδιώξουν στη σημερινή συνεδρίαση του Εurogroup στις Βρυξέλλες οι δανειστές και η ελληνική κυβέρνηση, ωστόσο η απόσταση που χωρίζει τις δύο πλευρές παραμένει σημαντική.
Αυτό επισημαίνει σε σχετικό δημοσίευμα η Deutsche Welle τονίζοντας πως σύμφωνα με κοινοτική πηγή στη βελγική πρωτεύουσα όλα θα εξαρτηθούν από τις συζητήσεις που θα γίνουν στο περιθώριο της συνεδρίασης μεταξύ αξιωματούχων της Ευρωζώνης και του υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου.
Όλο αυτό το διάστημα η ελληνική κυβέρνηση δεν δείχνει έτοιμη να κλείσει την αξιολόγηση προφανώς γιατί δεν έχει αποσπάσει τα ανταλλάγματα που επιδιώκει τόσο στην αντιστάθμιση των δημοσιονομικών μέτρων, τα οποία θα λάβει για τη διασφάλιση πλεονασμάτων ύψους 3,5% του ΑΕΠ μετά το 2018, όσο και στις αλλαγές στα εργασιακά.
Το βέβαιο είναι πως η περαιτέρω καθυστέρηση στην ολοκλήρωση της αξιολόγησης βλάπτει πλέον σοβαρά την οικονομία και αυτό φάνηκε πρόσφατα από τα στοιχεία για την ανάπτυξη και την απασχόληση που δημοσίευσε η Εurostat.
Όλα εξαρτώνται από τη σημερινή συνεδρίαση
Θετική εξέλιξη σήμερα θα ήταν μια εντολή στους επικεφαλής των θεσμών να επιστρέψουν στην Αθήνα μέσα στις επόμενες μέρες, ωστόσο, όπως διευκρίνισε την Πέμπτη ανώτερος Ευρωπαίος αξιωματούχος, για να αποφασιστεί κάτι τέτοιο θα πρέπει προηγουμένως οι δανειστές να έχουν τη ρητή διαβεβαίωση της κυβέρνησης πως αυτή τη φορά η αξιολόγηση θα κλείσει.
Εάν υπάρξει σήμερα κινητικότητα προς αυτήν την κατεύθυνση, τότε οι θεσμοί και η κυβέρνηση αναμένεται να προλάβουν να φτάσουν σε συμφωνία σε τεχνικό επίπεδο μέχρι την επόμενη συνεδρίαση του Ευrogroup στις 7 Απριλίου.
Στη συνέχεια οι συζητήσεις για τα επόμενα βήματα θα αφορούν τους ευρωπαίους δανειστές και το ΔΝΤ και θα καθορίσουν το περιεχόμενο της συνολικής συμφωνίας για την Ελλάδα, η οποία θα περιλαμβάνει και τη βιωσιμότητα του χρέους. Εάν υπάρξει τεχνική συμφωνία στις 7 Απριλίου, τότε η συνολική συμφωνία θα μπορούσε να επιτευχθεί στο μεθεπόμενο Eurogroup στις 22 Μαΐου, εντούτοις όλα θα εξαρτηθούν από την πορεία της συζήτησης στη σημερινή συνεδρίαση.
Σαπέν: Να μπει σε μια ξεκάθαρη κατεύθυνση το ελληνικό ζήτημα
Tην ανάγκη να μπει μία ξεκάθαρη κατεύθυνση στο ελληνικό ζήτημα υπογράμμισε, σήμερα από τις Βρυξέλλες, ο υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας, Μισέλ Σαπέν, προσερχόμενος στο Eurogroup.
«Πιστεύω για την Ελλάδα και για την Ευρώπη είναι ανάγκη να δώσουμε μία κατεύθυνση, μία σαφή πορεία ότι υπάρχει, προφανώς, λύση, τόσο για το καλό της Ελλάδας, όσο και για τη συνοχή της Ευρώπης», ανέφερε ο κ. Σαπέν, σημειώνοντας ότι η Ελλάδα είναι το κεντρικό θέμα συζήτησης στο αποψινό Eurogroup.
Εξάλλου, ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών τόνισε ότι η σημερινή κατάσταση στην Ελλάδα δεν έχει καμία σχέση με αυτήν του καλοκαιριού του 2015. «Το δράμα είναι πίσω μας. Μπροστά μας έχουμε λύσεις», σημείωσε και πρόσθεσε ότι το τοπίο πρέπει να ξεκαθαρίσει για την Ελλάδα, προκειμένου να υπάρξει σταθερότητα στη χώρα και να επιστρέψουν οι επενδύσεις.
Σόιμπλε για Ελλάδα: Υπάρχουν καθυστερήσεις – Έπρεπε να είχαμε ήδη συμφωνία
Δεν βλέπει να βγαίνει κάτι σημαντικό για την Ελλάδα από τη συνεδρίαση του Eurogroup ο Γερμανός υπουργός οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε τονίζοντας ότι το ελληνικό ζήτημα δεν θα συζητηθεί εκτενώς.
Κατά την άφιξή του στο σημερινό Eurogroup, o Γερμανός ΥΠΟΙΚ παραδέχτηκε ότι υπάρχουν καθυστερήσεις στις διαπραγματεύσεις μεταξύ της ελληνικής πλευράς και των δανειστών.
«Υπάρχουν δυσκολίες. Θα έπρεπε να είχε επιτευχθεί ήδη συμφωνία», δήλωσε ο Σόιμπλε, επισημαίνοντας ότι το έργο των θεσμών είναι να δουν κατά πόσο τηρούνται οι προϋποθέσεις. Θα προχωρήσουμε προς την κατεύθυνση, με στόχο να υπάρξει συμφωνία μεταξύ των δύο πλευρών, είπε ο Γερμανός ΥΠΟΙΚ.
Μοσκοβισί: Ο εχθρός μας είναι η αβεβαιότητα
Την ελπίδα πως το σημερινό Eurogroup θα στείλει μήνυμα ότι Αθήνα και θεσμοί προχωρούν προς την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης «ομαλά» και «σύντομα», εξέφρασε ο επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων, Πιέρ Μοσκοβισί, προσερχόμενος στη συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης.
Ο κ. Μοσκοβισί ανέφερε ότι έχει γίνει σημαντική πρόοδος από το Eurogroup του Φεβρουαρίου και μετά, κυρίως μετά την τελευταία επίσκεψη των εκπροσώπων των θεσμών στην Αθήνα που επέτρεψε στις δύο πλευρές να έρθουν πιο κοντά. Ο ίδιος τόνισε ότι «ο εχθρός μας είναι η αβεβαιότητα», λέγοντας πως όσο πιο πολύ καθυστερούν οι αποφάσεις, τόσο περισσότερο αυξάνεται η αβεβαιότητα στην Ελλάδα, οι επενδυτές περιμένουν και η ανάπτυξη είναι ισχνή. Γι’ αυτό, πρόσθεσε, θέλουμε να προχωρήσουμε γρήγορα και να ολοκληρώσουμε τη δεύτερη αξιολόγηση, προκειμένου να δείξουμε ότι η Ελλάδα είναι στην τροχιά της ανάπτυξης και της ευημερίας και με μία πιο σταθερή οικονομία.
Εξάλλου, ο Γάλλος επίτροπος σημείωσε ότι από το καλοκαίρι του 2015 και μετά, η ελληνική κυβέρνηση ανέκτησε το χαμένο έδαφος, προχωρώντας στην εφαρμογή μεταρρυθμίσεων σε πολλούς τομείς, όπως στο συνταξιοδοτικό, την αγορά εργασίας και τις ιδιωτικοποιήσεις. «Μπαίνουμε σε μία διαδικασία που είναι success story», επεσήμανε, προσθέτοντας ότι η ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης είναι σημαντική, γιατί θα στείλει θετικό μήνυμα στους διεθνείς επενδυτές να επιστρέψουν στην Ελλάδα.
Σχετικά με το ΔΝΤ, ο κ. Μοσκοβισί επανέλαβε ότι μετέχει στο ελληνικό πρόγραμμα από την αρχή και θα εξακολουθήσει να το κάνει. «Εργαζόμαστε στενά με το ΔΝΤ, προκειμένου να φτάσουμε σε μία συνολική συμφωνία με όλες τις πλευρές», υπογράμμισε.