Οι αναθεωρήσεις έχουν ξεκινήσει ήδη, αφού το οικονομικό επιτελείο θα ανακοινώσει μέσω του προσχεδίου του προϋπολογισμού ότι η ανάπτυξη θα είναι οριακά υψηλότερη από το 5,9% που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός από τη Θεσσαλονίκη (παραδεχόμενος όμως ότι και αυτή η πρόβλεψη είναι συντηρητική) και θα φτάσει το 6%. Ο ρυθμός αυτός αναμένεται να αναθεωρηθεί στο τελικό σχέδιο του προϋπολογισμού όταν θα υπάρχουν περισσότερα στοιχεία για την πορεία της τουριστικής περιόδου η οποία όπως φαίνεται θα επεκταθεί για φέτος και τον Οκτώβριο. Ωστόσο, τα επίσημα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το τρίτο τρίμηνο θα δημοσιοποιηθούν στις 6 Δεκεμβρίου. Ανάλογα με το αποτέλεσμα της στατιστικής μπορεί να χρειαστεί και νέα αναθεώρηση για την ανάπτυξη της οικονομίας στις αρχές του 2022.

» Θετικές παρεμβάσεις στην οικονομία

Παρότι θετική, η εξέλιξη αυτή βάζει σε δοκιμασία το οικονομικό επιτελείο σε ό,τι αφορά τις όποιες επιπλέον θετικές παρεμβάσεις θα προστεθούν το 2021 και το 2022. Το βέβαιο είναι ότι θα υπάρχει σε μόνιμη βάση… αποθεματικό για τη συνέχιση μέτρων στήριξης όπως αυτά που θα δοθούν για την ανάσχεση της ακρίβειας στα τιμολόγια του ηλεκτρικού ρεύματος, του φυσικού αερίου και του πετρελαίου θέρμανσης.

Προς το παρόν, το προσχέδιο του προϋπολογισμού το οποίο θα σταλεί αμέσως μετά την κατάθεσή του στη Βουλή και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, θα δώσει το μήνυμα ότι η Ελλάδα ξεπερνά και την κρίση που προκάλεσε η πανδημία. Σε σύγκριση με το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2022-2025 που δημοσιοποιήθηκε τον Ιούνιο και περιλαμβάνει και τις τελευταίες επίσημες προβλέψεις του υπ. Οικονομικών, οι προβλέψεις για πολλά μεγέθη έχουν βελτιωθεί σημαντικά. Για παράδειγμα, τα φορολογικά έσοδα θα υπερβούν τον στόχο του ΜΠΔΣ κατά 2 δισ. ευρώ (κυρίως λόγω της αύξησης των έμμεσων φόρων) φτάνοντας τα 47,5 δισ. ευρώ ενώ το 2022 θα ξεπεράσουν τα 50 δισ. ευρώ.

» Οικονομία και Δαπάνες 

Αυξημένες κατά 1,8 δισ. ευρώ θα είναι και οι δαπάνες καθώς εκτός από τα μέτρα στήριξης για την αντιμετώπιση της πανδημίας ήταν περισσότερα τα έξοδα για άλλες ανάγκες. Οι πρόσφατες καταστροφικές πυρκαγιές υποχρέωσαν σε αναθεώρηση τον προϋπολογισμό των δαπανών κατά 500 εκατ. και 1,1 δισ. ευρώ επιβαρύνουν οι ελαφρύνσεις που εξήγγειλε από τη ΔΕΘ ο πρωθυπουργός. Το 2022 οι δαπάνες θα μειωθούν κατά περίπου 7 δισ. ευρώ αφού δεν θα επαναληφθούν πολλά από τα μέτρα στήριξης που υλοποιούνταν μέχρι και τα μέσα του χρόνου και μόνιμες ελαφρύνσεις ύψους 2,4 δισ. ευρώ που εξήγγειλε ο πρωθυπουργός για το 2022 αφού στην πλειοψηφία τους τα μέτρα αυτά είχαν υπολογιστεί και στο ΜΠΔΣ 2022-2025. Τα μέτρα στήριξης της οικονομίας από την αρχή του χρόνου αναμένεται να φτάσουν τα 16,6 δισ. ευρώ από 7,5 δισ. ευρώ που προέβλεπε αρχικά ο προϋπολογισμός του 2021 ο οποίος ψηφίστηκε τον περασμένο Δεκέμβριο.

» Ελλείμματα και οικονομία 

Οι αυξημένες ανάγκες στην οικονομία για μέτρα στήριξης θα διατηρήσουν ψηλά για φέτος τα ελλείμματα. Ειδικότερα, το πρωτογενές έλλειμμα αναμένεται να φτάσει στο τέλος του χρόνου το 7,3% του ΑΕΠ λόγω των αυξημένων δαπανών ενώ το δημοσιονομικό έλλειμμα αναμένεται να φτάσει στο 10% του ΑΕΠ. Ωστόσο, σημαντική δημοσιονομική προσαρμογή θα έχουμε το 2022 όταν το πρωτογενές και το δημοσιονομικό έλλειμμα θα μειωθούν κατά 7% του ΑΕΠ. Το πρωτογενές ισοζύγιο θα γίνει σχεδόν μηδενικό (θα καταγράψει ένα οριακό έλλειμμα κατά 0,5% του ΑΕΠ) ενώ το δημοσιονομικό έλλειμμα θα μειωθεί στο 3,3% του ΑΕΠ.

» Χρέος και οικονομία 

Η θετική έκπληξη από την ισχυρή ανάπτυξη θα έρθει στο εξαιρετικά κρίσιμο για την Ελλάδα μέγεθος του χρέους. Το χρέος της γενικής κυβέρνησης αναμένεται να διαμορφωθεί στο τέλος του χρόνου οριακά κάτω από το 200% του ΑΕΠ, έναντι της πρόβλεψης του ΜΠΔΣ 2022-2025 για χρέος φέτος στο 204,8% του ΑΕΠ. Τούτο με βάση ότι ο ρυθμός ανάπτυξης θα φτάσει για φέτος το 5,9%. Η δεύτερη αναθεώρηση της ανάπτυξης που αναμένεται προς το τέλος του χρόνου θα έχει ως αποτέλεσμα η πρόβλεψη να γίνει ακόμη καλύτερη. Αν μάλιστα πραγματοποιηθεί μέσα στον χρόνο και η πρόωρη αποπληρωμή παλαιότερου ακριβού χρέους, τότε θα έχουμε ωφέλεια και στους τόκους του χρέους που αναμένεται να φτάσουν φέτος τα 4,7 δισ. ευρώ.

Το 2022 με βάση το ΜΠΔΣ το χρέος αναμένεται να αποκλιμακωθεί στο 189,5% του ΑΕΠ. Επειδή, όμως, το έτος θα ξεκινήσει με καλύτερη βάση, το προσχέδιο θα προβλέπει μείωση του χρέους στο 183% του ΑΕΠ. Συνολικά, για τη διετία 2021-2022 το χρέος θα μειωθεί ως ποσοστό ΑΕΠ κατά 22,6% από 205,6% που έφτασε στο τέλος του 2020 λόγω πανδημίας. Εννοείται ότι η πτώση του χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ θα είναι ακόμη μεγαλύτερη αν ο ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας είναι μεγαλύτερος από 5,9% που θα έχει ως επίσημη πρόβλεψη το προσχέδιο.

Οικονομία: ΣΕ… ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΥΨΗΛΑ το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων

Μεγάλο κεφάλαιο στο προσχέδιο του προϋπολογισμού θα αποτελέσει και το ΠΔΕ το οποίο αναμένεται να φτάσει στο ύψος-ρεκόρ των 10 δισ. ευρώ το 2021 και 10,5 δισ. ευρώ το 2022.

Για το 2021 το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων αναμενόταν κοντά στα 9 δισ. ευρώ, αλλά θα αυξηθεί, αφού ένα μέρος από τις πρόσθετες δαπάνες για την κάλυψη των ζημιών των πυρκαγιών θα γίνει από το ΠΔΕ. Το 2022 από τα 10 δισ. ευρώ του προγράμματος τα 9 δισ. θα είναι κοινοτικοί πόροι. Από αυτά, 5,3 δισ. ευρώ θα έρθουν από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και τα υπόλοιπα 4,2 δισ. από το υπόλοιπο του ΕΣΠΑ 2014-2020 αλλά και τις προκαταβολές από το ΕΣΠΑ 2021-2027.

Με βάση τον προγραμματισμό οι επενδύσεις και οι μεταρρυθμίσεις που θα χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο Ανάπτυξης και Ανθεκτικότητας για φέτος θα φτάσουν το 1,6 δισ. ευρώ και για το 2022 τα 3,3 δισ. ευρώ. Η σημασία της ορθής υλοποίησης των έργων και των μεταρρυθμίσεων που θα χρηματοδοτεί το ταμείο είναι προφανής καθώς μεγάλο μέρος της ανάπτυξης που αναμένεται τον επόμενο χρόνο θα προέλθει από την αξιοποίηση των πόρων του ταμείου. Στα ταμεία του Δημοσίου βρίσκονται ήδη τα πρώτα 4 δισ. ευρώ της προκαταβολής από τις επιχορηγήσεις και τα δάνεια του Ταμείου και μέχρι και το τέλος Σεπτεμβρίου, όταν ολοκληρωθούν και τα πρώτα 13 ορόσημα του προγράμματος, θα γίνει αίτημα για την πληρωμή άλλων 3,5 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης.

Το Δημόσιο θα προσθέτει ως εθνική συμμετοχή και για τα δύο χρόνια το ποσό του 1 δισ. ευρώ για να καλύπτονται απαλλοτριώσεις, ενισχύσεις του αναπτυξιακού νόμου και άλλα έξοδα.

H αναδημοσίευση του παραπάνω άρθρου ή μέρους του επιτρέπεται μόνο αν αναφέρεται ως πηγή το ELEFTHEROSTYPOS.GR με ενεργό σύνδεσμο στην εν λόγω καταχώρηση.