Από την 1η-1-2022 θα ισχύσουν νέες αυξημένες αντικειμενικές αξίες ακινήτων σε 7.634 περιοχές της χώρας, όπου οι αντικειμενικές τιμές των ακινήτων αυξάνονται από την 1η-1-2022, με συνέπεια την αύξηση των φορολογικών επιβαρύνσεων στις μεταβιβάσεις, στις δωρεές, στις γονικές παροχές και τις κληρονομιές ακινήτων.

Μεταβολές

Σε αναλυτικό πίνακα που παραθέτουμε αποτυπώνονται οι μεταβολές του φόρου μεταβίβασης ακινήτων από την 1η-1-2022 για διαμερίσματα 100 τ.μ. 1ου ορόφου και παλαιότητας 5 έως 10 ετών στους δήμους του Λεκανοπεδίου Αττικής. Από τον πίνακα αυτό προκύπτει ότι στις περισσότερες περιοχές του Λεκανοπεδίου οι φόροι μεταβίβασης θα αυξηθούν από το νέο έτος, λόγω της εφαρμογής νέων αυξημένων αντικειμενικών τιμών.

Oσοι φορολογούμενοι επιθυμούν, λοιπόν, να αποκτήσουν ακίνητα με αγορές πριν αυξηθούν οι αντικειμενικές τιμές και οι αναλογούντες φόροι θα πρέπει να προχωρήσουν μαζί με τους αντισυμβαλλόμενους πωλητές στην υποβολή των σχετικών δηλώσεων και στη σύνταξη των συμβολαίων πριν από τη λήξη του τρέχοντος έτους. Eτσι, οι φόροι που θα κληθούν να καταβάλουν θα υπολογιστούν με βάση τις ισχύουσες σήμερα και όχι με τις νέες αυξημένες αντικειμενικές αξίες και δεν θα αναγκαστούν να πληρώσουν επιπλέον επιβαρύνσεις.

Ο «Ε.Τ.» της Κυριακής παρουσιάζει έναν αναλυτικό φορολογικό οδηγό με πληροφορίες για όλα όσα πρέπει να γνωρίζουν οι φορολογούμενοι σχετικά με τους φόρους στις μεταβιβάσεις ακινήτων, ώστε να προετοιμαστούν εγκαίρως για τη διεκπεραίωση όλων των απαιτούμενων διαδικασιών.

» Οσοι θέλουν να αγοράσουν κάποιο ακίνητο θα πρέπει να γνωρίζουν ότι σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία: Σε κάθε μεταβίβαση με επαχθή αιτία (αγοραπωλησία) ακινήτου ή εμπράγματου δικαιώματος επί ακινήτου, που βρίσκεται στην Ελλάδα, επιβάλλεται φόρος στην αξία του, υπόχρεος για την καταβολή του οποίου είναι ο αγοραστής. Ο συντελεστής του φόρου είναι 3% επί της φορολογητέας αξίας του ακινήτου. Στο ποσό αυτό του κύριου φόρου επιβάλλεται και φόρος υπέρ δήμων και κοινοτήτων 3%. Επί διανομής ακινήτων ο συντελεστής του φόρου μειώνεται στο 1/4, ενώ επί ανταλλαγής ακινήτων ίσης αξίας μειώνεται στο μισό του. Πριν από την κατάρτιση του σχετικού συμβολαίου, οι συμβαλλόμενοι (πωλητής – αγοραστής) είναι υποχρεωμένοι να υποβάλουν κοινή δήλωση (σε δύο αντίτυπα) στη ΔΟΥ που είναι στη χωρική αρμοδιότητα της οποίας βρίσκεται το μεταβιβαζόμενο ακίνητο. Αν στην περιοχή, στην οποία βρίσκεται το ακίνητο, ισχύει το αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού της αξίας και μόνο αν η παραλαβή της δήλωσης είναι προδήλως δυσχερής, η δήλωση μπορεί να παραληφθεί από την αρμόδια για τη φορολογία εισοδήματος του αγοραστή ΔΟΥ και, σε περίπτωση που η ΔΟΥ αυτή δεν έχει αρμοδιότητα για θέματα φορολογίας μεταβίβασης ακινήτων, η δήλωση παραλαμβάνεται από οποιαδήποτε άλλη ΔΟΥ, η οποία έχει την αρμοδιότητα αυτή. Η δήλωση ΦΜΑ συνοδεύεται από φύλλα υπολογισμού της αντικειμενικής αξίας.

Στις περιοχές στις οποίες εφαρμόζεται το σύστημα των αντικειμενικών αξιών, κατά την υποβολή της δήλωσης ΦΜΑ ο φορολογούμενος υποχρεούται να αναγράφει σ’ αυτήν την αντικειμενική αξία του μεταβιβαζόμενου ακινήτου, βάσει της οποίας καταβάλλει εφάπαξ τον φόρο που αναλογεί. Σε περίπτωση που το αναγραφόμενο στη δήλωση τίμημα είναι μεγαλύτερο από την αντικειμενική, ο φόρος υπολογίζεται επί του τιμήματος.
Στις υπόλοιπες περιοχές, στις οποίες δεν εφαρμόζεται το αντικειμενικό σύστημα, κατά την υποβολή της δήλωσης ο φορολογούμενος καταβάλλει ολόκληρο τον φόρο που αναλογεί με βάση την αξία που αυτός δήλωσε. Ο προϊστάμενος της ΔΟΥ προσδιορίζει προσωρινά την αγοραία αξία του ακινήτου και ο αγοραστής έχει το δικαίωμα, μέσα σε δίμηνη προθεσμία από την ημερομηνία υποβολής της δήλωσης, να υποβάλει συμπληρωματική δήλωση, σύμφωνη με την προσωρινή αξία του προϊσταμένου της ΔΟΥ και να καταβάλει, χωρίς πρόστιμο, το μισό του αναλογούντος φόρου και το υπόλοιπο μισό τον επόμενο μήνα από τη βεβαίωσή του. Στην περίπτωση που δεν υποβάλλει την πιο πάνω συμπληρωματική δήλωση, ενεργείται έλεγχος προσδιορισμού της αγοραίας αξίας του ακινήτου και εκδίδεται η σχετική πράξη διορθωτικού προσδιορισμού του φόρου. Μέσα σε 30 ημέρες από την κοινοποίηση της πράξης, ο αγοραστής έχει δικαίωμα να αποδεχθεί την αξία ή να υποβάλει ενδικοφανή προσφυγή με αίτημα την επανεξέταση της πράξης από τη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών. Κατά της απόφασης της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών ή της σιωπηρής απόρριψης της ενδικοφανούς προσφυγής λόγω παρόδου της 90ήμερης προθεσμίας προς έκδοση απόφασης, ο υπόχρεος μπορεί να ασκήσει προσφυγή ενώπιον του αρμόδιου Διοικητικού Δικαστηρίου σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας. Για όσους υπόχρεους δεν υποβάλλουν δήλωση ή υποβάλλουν ανακριβή ή εκπρόθεσμη, επιβάλλονται κυρώσεις.

ΑΠΑΛΛΑΓΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΦΟΡΟ ΛΟΓΩ ΑΠΟΚΤΗΣΗΣ ΠΡΩΤΗΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ

 Η αγορά κτίσματος που προορίζεται να χρησιμοποιηθεί ως πρώτη κατοικία απαλλάσσεται πλήρως ή μερικώς από τον φόρο μεταβίβασης 3%. Το εάν η απαλλαγή θα είναι πλήρης ή μερική εξαρτάται από το ύψος της αντικειμενικής -φορολογητέας αξίας του ακινήτου. Εφόσον αποκτάται πρώτη κατοικία από άγαμο, η αξία της κατοικίας απαλλάσσεται από τον φόρο μέχρι το ποσό των 200.000 ευρώ. Σε περίπτωση απόκτησης πρώτης κατοικίας από έγγαμο, η αξία απαλλάσσεται από τον φόρο μέχρι το ποσό των 250.000 ευρώ. Το όριο της αφορολόγητης αξίας προσαυξάνεται κατά 25.000 ευρώ για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα και κατά 30.000 ευρώ για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα ανήλικα τέκνα, των οποίων την επιμέλεια έχει ο δικαιούχος. Στο ποσό της απαλλαγής περιλαμβάνεται και η αξία μιας θέσης στάθμευσης αυτοκινήτου και ενός αποθηκευτικού χώρου, για επιφάνεια εκάστου έως 20 τ.μ., εφόσον βρίσκονται στο ίδιο ακίνητο και αποκτώνται ταυτόχρονα. Επίσης, σε περίπτωση αγοράς οικοπέδου στο οποίο μπορεί να ανεγερθεί πρώτη κατοικία προβλέπεται απαλλαγή από τον φόρο μέχρι το όριο αξίας των 50.000 ευρώ για τον άγαμο και μέχρι το όριο των 100.000 ευρώ για τον έγγαμο. Το όριο προσαυξάνεται κατά 10.000 ευρώ για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα και κατά 15.000 ευρώ για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα τέκνα του δικαιούχου. Τα παραπάνω ισχύουν εφόσον στον δικαιούχο περιέρχεται μία μόνο κατοικία ή ένα οικόπεδο εξ ολοκλήρου και κατά πλήρη κυριότητα και όχι ποσοστό εξ αδιαιρέτου.

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΑΠΑΛΛΑΓΗΣ 

Για να αναγνωριστεί το δικαίωμα απαλλαγής, θα πρέπει αυτός ή αυτή που αποκτά την κατοικία, η σύζυγος ή ο σύζυγος και τα ανήλικα τέκνα τους να μην έχουν δικαίωμα πλήρους κυριότητας ή επικαρπίας ή οίκησης σε άλλη κατοικία που πληροί τις στεγαστικές ανάγκες της οικογένειας και βρίσκεται σε δήμο ή κοινότητα με πληθυσμό άνω των 3.000 κατοίκων. Επίσης, να μην κατέχουν, σε δήμο ή κοινότητα με πληθυσμό άνω των 3.000 κατοίκων, οικόπεδο οικοδομήσιμο, στο οποίο αντιστοιχεί εμβαδόν κτίσματος που πληροί τις στεγαστικές τους ανάγκες. Οι στεγαστικές ανάγκες θεωρείται ότι δεν καλύπτονται αν το συνολικό εμβαδόν των κτισμάτων που κατέχει ή μπορεί να ανεγείρει ο δικαιούχος είναι κάτω από 70 τ.μ. προσαυξανόμενα κατά 20 τ.μ. για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα και κατά 25 τ.μ. για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα τέκνα του δικαιούχου.

ΤΑ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΑ ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ 

Τα δικαιολογητικά που πρέπει να υποβληθούν για τη χορήγηση της απαλλαγής από τον φόρο για πρώτη κατοικία είναι:
α) Πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης του δικαιούχου της απαλλαγής και ληξιαρχική πράξη γάμου ή γέννησης τέκνου, κατά περίπτωση, εφόσον τα στοιχεία του γάμου ή της γέννησης δεν προκύπτουν από το πιστοποιητικό. Τα δικαιολογητικά αυτά δεν απαιτείται να προσκομίζονται από τον δικαιούχο, αλλά θα πρέπει να αναζητώνται από την αρμόδια ΔΟΥ αυτεπάγγελτα.

Εάν ο δικαιούχος το επιθυμεί, έχει τη δυνατότητα να προσκομίσει ο ίδιος τα ανωτέρω πιστοποιητικά. Δεν υφίσταται υποχρέωση αυτεπάγγελτης αναζήτησης των πιο πάνω δικαιολογητικών από το Ειδικό Ληξιαρχείο, για τα αντίστοιχα γεγονότα που έχουν λάβει χώρα στο εξωτερικό. Η αιτούμενη απαλλαγή θα χορηγείται μετά την έκδοση των πιστοποιητικών για τα οποία έχει εφαρμοσθεί η διαδικασία της αυτεπάγγελτης αναζήτησης.

β) Τοπογραφικό διάγραμμα, πάνω στο οποίο πρέπει να υπάρχει βεβαίωση των αρμόδιων δημόσιων υπηρεσιών ή δήλωση ιδιώτη μηχανικού ότι το αποκτώμενο οικόπεδο ή το οικόπεδο μέσα στο οποίο βρίσκεται η αποκτώμενη κατοικία είναι οικοδομήσιμο και βρίσκεται μέσα σε εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο ή μέσα στα όρια οικισμού χωρίς εγκεκριμένο σχέδιο. Στην περίπτωση κατά την οποία έχει εκδοθεί από την αρμόδια υπηρεσία άδεια οικοδομής, αντί του προηγούμενου δικαιολογητικού, πρέπει να προσκομίζεται φωτοτυπικό αντίγραφο της άδειας, εφόσον από αυτήν ή το προσαρτημένο σ’ αυτήν τοπογραφικό διάγραμμα, εάν υπάρχει, προκύπτουν και οι δύο αναγκαίες κατά νόμο προϋποθέσεις και ο υπόχρεος δηλώσει υπεύθυνα στη δήλωση της επόμενης παραγράφου ότι όσα αναφέρονται στην άδεια οικοδομής ή στο τοπογραφικό διάγραμμα δεν έχουν τροποποιηθεί και ισχύουν κατά τον χρόνο φορολογίας.

γ) Υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 του ν. 1599/1986, με την οποία ο δικαιούχος της απαλλαγής θα βεβαιώνει ότι:

• Τόσο αυτός όσο και ο/η σύζυγος και τα ανήλικα τέκνα τους δεν έχουν δικαίωμα πλήρους κυριότητας ή επικαρπίας ή οίκησης σε άλλη κατοικία ή σε οικοδομήσιμο οικόπεδο ή ιδανικό μερίδιο οικοπέδου, που βρίσκονται σε δημοτικό ή κοινοτικό διαμέρισμα άνω των 3.000 κατοίκων και τα οποία συνολικά πληρούν τις στεγαστικές ανάγκες της οικογένειάς τους.
• Τόσο αυτός όσο και ο/η σύζυγός του ή τα ανήλικα τέκνα τους δεν έχουν τύχει απαλλαγής από τον φόρο μεταβίβασης, κληρονομιάς ή γονικής παροχής για απόκτηση πρώτης κατοικίας κατά το παρελθόν.
• Κατοικεί μόνιμα στην Ελλάδα.
• Τόσο αυτός όσο και ο/η σύζυγός του ή τα ανήλικα τέκνα τους δεν έχουν μεταβιβάσει κατά την προηγούμενη πενταετία με επαχθή ή χαριστική αιτία την επικαρπία ή το δικαίωμα οίκησης ή ιδανικό μερίδιο κατοικίας ή την ψιλή κυριότητα ή επικαρπία ή ιδανικό μερίδιο οικοπέδου που πληρούσαν τις στεγαστικές ανάγκες της οικογένειας, συναθροιζόμενα με τα λοιπά ακίνητα της οικογένειας.
• Αναλαμβάνει την υποχρέωση να προσκομίσει τα απαιτούμενα κατά περίπτωση πιστοποιητικά που τυχόν θα του ζητηθούν από τη ΔΟΥ.

δ) Αναλυτική κατάσταση ακινήτων (ένα έντυπο παραλλαγή του γνωστού Ε9), σύμφωνα με το υπόδειγμα που παρέχεται από τη ΔΟΥ. Το έντυπο αυτό αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της υπεύθυνης δήλωσης της προηγούμενης περίπτωσης.

ε) Εγγραφο ή έγγραφα που αποδεικνύουν τη μόνιμη κατοικία του δικαιούχου στην Ελλάδα επί 1 τουλάχιστον έτος πριν από τη χορήγηση της απαλλαγής. Η απόδειξη του γεγονότος αυτού μπορεί να γίνει με οποιοδήποτε νόμιμο μέσο. Π.χ. μπορούν να υποβληθούν αντίγραφα φορολογικών δηλώσεων, βεβαιώσεις ασφαλιστικών φορέων, συμβάσεις εργασίας, πιστοποιητικά φοίτησης των τέκνων σε σχολεία στην Ελλάδα, βεβαίωση έναρξης επαγγελματικής δραστηριότητας, μισθωτήριο συμβόλαιο κατοικίας κ.λπ.

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής  

Ακολούθησε το eleftherostypos.gr στο Google News και μάθε πρώτος όλες τις ειδήσεις

Ακολουθήστε το EleftherosTypos.gr σε Instagram, Facebook και Twitter