Ο στόχος για πρωτογενή πλεονάσματα ύψους 3,5% του ΑΕΠ, παρ’ότι έχουν συμφωνηθεί μεταξύ κυβέρνησης και Ευρωπαίων μέχρι το 2030, δεν μπορεί να πιαστεί.
Την ίδια ώρα το ασφαλιστικό σύστημα δεν μπορεί να διατηρηθεί όπως λειτουργεί σήμερα στην Ελλάδα, διότι δεν υπάρχει τρόπος να χρηματοδοτηθεί το έλλειμμα ύψους 11%. Αυτό σημαίνει ότι πάμε σε νέο κούρεμα συντάξεων.
Παράλληλα θα πρέπει να γίνουν μεταρρυθμίσεις στο φορολογικό σύστημα αφού ένας στους δύο φορολογούμενους καθυστερεί την πληρωμή των φόρων του. Συνολικά, τα χρέη που έχουν όλοι οι Έλληνες στο δημόσιο φτάνουν το 70% του ΑΕΠ. Δηλαδή, αν είχαν πληρωθεί αυτές οι οφειλές η ελληνική οικονομία δεν θα είχε πρόβλημα. Ή αλλιώς, αν προτιμάτε, σε περίπτωση που όλοι πλήρωναν κανονικά τους φόρους τους, δεν θα χρειαζόταν η υπερφορολόγηση των συνήθων υπόπτων και η διαρκής αύξηση των φορολογικών συντελεστών που τώρα χτυπά τους ελεύθερους επαγγελματίες.
Μη βιώσιμο το ελληνικό χρέος
Οι βασικοί κίνδυνοι για την Ελλάδα είναι δύο: Η μεταρρυθμιστική κόπωση και η αναιμική ανάκαμψη της εσωτερικής ζήτησης λόγω της φορομπηχτικής πολιτικής.
Αυτοί είναι οι βασικοί άξονες της έκθεσης του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για την ελληνική οικονομία. Κάποιοι θεωρούν ότι τα συμπεράσματα της ομάδας Τόμσεν-Βελκουλέσκου ήταν αναμενόμενα.
Το γεγονός είναι ένα και αναμφισβήτητο: Για το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, οι προοπτικές για ανάκαμψη της οικονομίας στην Ελλάδα είναι απαισιόδοξες.
Η έκθεση του ΔΝΤ έχει πολλές αιχμές που η κάθε μία μόνη της αλλά και όλες μαζί μπορεί να δημιουργήσουν πολλά προβλήματα
Όπως για παράδειγμα η διαπίστωση ότι στο τέλος του 2015, το χρέος της Ελλάδας εκτοξεύθηκε στο 180%, ποσοστό διπλάσιο από το επίπεδο στο οποίο βρισκόταν το ελληνικό χρέος το 2010, πριν η Ελλάδα μπει στα μνημόνια.
Το Ταμείο προβλέπει ότι η ανάπτυξη για το 2017 θα φτάσει το 2,7%, αρκεί να υλοποιηθούν μια σειρά από προϋποθέσεις: Η αξιολόγηση να ολοκληρωθεί εγκαίρως, το πρόγραμμα να εφαρμοστεί πλήρως, η Ελλάδα να ενταχθεί στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης (QE) της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και να αρθούν τα capital controls.
Προτού όμως αρθούν τα capital controls, οι τράπεζες στην Ελλάδα θα χρειαστούν περίπου 10 δισ.ευρώ για πιθανή πρόσθετη ανακεφαλαιοποίηση από το 2018. Έτσι λέει το ΔΝΤ…
Έρχονται νέα μέτρα
Σύμφωνα με την έκθεση του ΔΝΤ, το 2016 το πρωτογενές πλεόνασμα θα κλείσει στο 1% του ΑΕΠ και το 2018 θα φτάσει το 1,5% του ΑΕΠ.
Πώς άραγε θα πιαστούν τα πρωτογενή πλεονάσματα του 3,5% που έχουν συμφωνηθεί για το 2018 και την επόμενη δεκαετία που, με βάση τις παραδοχές αυτές, θα θυμίζει τα πέτρινα χρόνια;
Η απάντηση του Ταμείου είναι ότι αυτό θα επιχειρηθεί με νέα μέτρα όπως μείωση του αφορολόγητου ορίου (προκειμένου να διευρυνθεί η περιορισμένη φορολογική βάση) και νέο κούρεμα στις συντάξεις. Το επιχείρημα του ΔΝΤ είναι ότι οι συντάξεις τα έξι χρόνια των μνημονίων μειώθηκαν κατά 1% του ΑΕΠ ενώ το έλλειμμα του συνταξιοδοτικού συστήματος ανέρχεται στο 11%
Στην έκθεση για την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας, το Ταμείο αξιολογεί και τοποθετείται επί των απόψεων των Ευρωπαίων για τα πρωτογενή πλεονάσματα. Όπως σημειώνεται, βασική υπόθεση των Ευρωπαίων είναι ότι το πρωτογενές πλεόνασμα θα διατηρηθεί στο 3,5% για μια δεκαετία, μειούμενο σε ποσοστό 3,2% το 2030 και σταδιακά στο 1,5% το 2040.
Αυτά είναι πρωτοφανή πρωτογενή πλεονάσματα στην παγκόσμια δημοσιονομική πρακτική και προφανώς το Ταμείο τα θεωρεί μη βιώσιμα. Μάλιστα, στην έκθεση αναφέρεται ότι ακόμη και η εκτίμηση του ΔΝΤ για πρωτογενή πλεονάσματα ύψους 1% για πολλές δεκαετίες είαι αισιόδοξη με βάση τις μετρήσεις.
Το ΔΝΤ θέλει από την Αθήνα να συναινέσει σε νέα μέτρα και την ίδια στιγμή αξιώνει από τους Ευρωπαίους γενναία ελάφρυνση του ελληνικού χρέους.
Λες και πρόκειται για μια ακόμη άσκηση με την οποία επιδιώκει να σπρώξει στα άκρα τόσο τους Έλληνες δανειολήπτες όσο και τους Ευρωπαίους εταίρους με σκοπό, ενδεχομένως, το ΔΝΤ να παραμείνει στο ελληνικό πρόγραμμα ως παρατηρητής.
Στην αποψινή συνεδρίαση του εκτελεστικού συμβουλίου του ΔΝΤ δεν αναμένεται να αποφασιστεί αν το Ταμείο θα συμμετάσχει στο ελληνικό πρόγραμμα.
Ο Τσίπρας εκπέμπει θετικά μηνύματα
Την ίδια στιγμή ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας εκπέμπει θετικά μηνύματα ότι η αξιολόγηση θα ολοκληρωθεί. Μετά τη σημερινή συνεδρίαση του πολιτικού συμβουλίου του ΣΥΡΙΖΑ, ο κ. Τσίπρας ρωτήθηκε αν θα τελειώσει η αβεβαιότητα και απάντησε: «Ναι, θα τελειώσει».
Μόλις την Παρασκευή, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές ο Αλέξης Τσίπρας συμφώνησε με την Άνγκελα Μέρκελ με την οποία συνομίλησε στη Μάλτα ότι η αξιολόγηση πρέπει να ολοκληρωθεί μέχρι τις 20 Φεβρουαρίου.
Την ίδια άποψη εκφράζουν κι άλλα κορυφαία κυβερνητικά στελέχη που δηλώνουν δημοσίως ότι η αξιολόγηση θα κλείσει.
Πώς θα παρουσιάσει η κυβέρνηση στους πολίτες τη συμφωνία και τα νέα μέτρα που θα προβλέπει; Τι θα πουν τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ για τα θηριώδη πλεονάσματα του 3,5% που απαιτούν θυσίες χωρίς τέλος; Ποια θα είναι η «βιτρίνα» που αποζητά ο ΣΥΡΙΖΑ για να παρουσιάσει τη συμφωνία για περαιτέρω ελαστικοποίηση τωνε ργασιακών σχέσεων; Θα κλείσει η αξιολόγηση μέσα στις επόμενες εβδομάδες ή θα υπάρξει σύγκρουση Ευρώπης-ΔΝΤ, όπως πολλοί φοβούνται;
Θα επαληθευτεί η άποψη εκείνων που θεωρούν ότι είναι δύσκολο να κλείσουν οι διαπραγματεύσεις -αφού από τις 24 αξιολογήσεις των τελευταίων έξι ετών μόνο οι 10 ολοκληρώθηκαν- όπως έγραψαν στην έκθεση του ΔΝΤ τα στελέχη της ομάδας Βελκουλέσκου, ή όλα θα πάνε… δεύτερη φορά αριστερά;
Δείτε εδώ την έκθεση του ΔΝΤ για την ελληνική οικονομία