Προς το παρόν, δεν υπάρχει εικόνα για τον ακριβή αριθμό των δανειοληπτών που εκμεταλλεύονται τις διατάξεις του νόμου. Σύμφωνα με εκτιμήσεις τραπεζικών στελεχών, το ποσοστό τους κυμαίνεται μεταξύ 20%-30%. Για να ξεκαθαρίσει, λοιπόν, πλήρως, το τοπίο ανατέθηκε στην Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (ΕΓΔΙΧ) του υπουργείου Οικονομικών να στήσει ακόμη μία ηλεκτρονική πλατφόρμα (έχουν προηγηθεί αυτές του εξωδικαστικού μηχανισμού και της πρώτης κατοικίας).

Τι… βλέπουν

Το νέο εργαλείο θα αξιοποιείται, αποκλειστικά, από τις τράπεζες, οι οποίες μέσω αυτού αποκτούν πρόσβαση στο προφίλ Τaxis και ΕΦΚΑ του δανειολήπτη, δηλαδή στα φορολογικά στοιχεία εισοδήματος και περιουσίας του. Καθένα από τα πιστωτικά ιδρύματα μπορεί να λάβει πληροφορίες, αποκλειστικά, για τους συνεργαζόμενους με αυτό δανειολήπτες. Με άλλα λόγια, δεν έχει τη δυνατότητα να τσεκάρει περιπτώσεις πολιτών που αφορούν σε άλλες τράπεζες. Η ΕΓΔΙΧ, από την πλευρά της, δεν έχει πρόσβαση στα οικονομικά στοιχεία των δανειοληπτών. Το μόνο που μπορεί να ελέγξει είναι αν ο εκάστοτε δανειολήπτης έχει κάνει αίτηση στο νόμο Κατσέλη.

Στα διαδικαστικά, οι τράπεζες θα σκανάρουν το έγγραφο του δικαστηρίου που αφορά στον συνεργαζόμενο με αυτές δανειολήπτη και θα το επισυνάπτουν στην πλατφόρμα, εισάγοντας παράλληλα τον ΑΦΜ του. Από τη στιγμή που η ΕΓΔΙΧ θα δίνει το «πράσινο φως» τα πιστωτικά ιδρύματα εντός πέντε εργάσιμων ημερών θα έχουν πρόσβαση στο προφίλ Τaxis και ΕΦΚΑ του δανειολήπτη. Κατ’ αυτό τον τρόπο θα «διαμορφώνουν άποψη για το αν κάποιος είναι επιλέξιμος για τη διατήρηση της προστασίας που παρέχει ο ν. 3869/2010», αναφέρεται σε ανακοίνωση του ΥΠΟΙΚ.

Αυτόματες διαδικασίες

Η επεξεργασία και διασταύρωση των στοιχείων από τη μεριά των πιστωτικών ιδρυμάτων δεν θα γίνεται χειροκίνητα, δηλαδή δεν θα είναι στις αρμοδιότητες κάποιου υπαλλήλου να τα ελέγξει. Η διαδικασία θα γίνεται αυτόματα, καθώς η παραπάνω πλατφόρμα της ΕΓΔΙΧ θα διασυνδέεται με την έτερη πλατφόρμα που έχουν στήσει οι τράπεζες, όπου και υπάρχει επίσης όγκος πληροφοριών για τις υποθέσεις των 100.000 πλέον δανειοληπτών του νόμου Κατσέλη.

Επί της ουσίας, η πλατφόρμα του ΥΠΟΙΚ στήθηκε προκειμένου να προσδιοριστεί με ακρίβεια, από τη «fast track» συλλογή όλων των απαραίτητων στοιχείων, πόσοι και ποιοι δανειολήπτες βρίσκονται σε εξαιρετικά δυσμενή οικονομική θέση και αντίστοιχα πόσοι και ποιοι κάνουν κατάχρηση του ν. 3869/2010 και δεν ανταποκρίνονται στις δανειακές τους υποχρεώσεις παρόλο που η οικονομική τους κατάσταση το επιτρέπει.

Εχοντας, πλέον, ξεκάθαρη εικόνα για το «ποιόν» των δανειοληπτών τους οι τράπεζες θα δύνανται να προσφύγουν στα δικαστήρια για τις περιπτώσεις των στρατηγικών κακοπληρωτών. Αποδεικνύοντας ότι μπορούν να πληρώσουν, αλλά δεν το κάνουν από επιλογή, θα έχουν τη δυνατότητα να υποβάλλουν αίτημα ασφαλιστικών μέτρων διακόπτοντας την προστασία που τους παρέχει ο νόμος πολύ νωρίτερα από την προγραμματισμένη δικάσιμο.

«Με τον τρόπο αυτό οι οφειλέτες με υψηλή ικανότητα αποπληρωμής θα κληθούν να πληρώσουν», σχολιάζει το υπουργείο σε ανακοίνωσή του, κάνοντας λόγο παράλληλα για «μια σημαντική μεταρρύθμιση για την καταπολέμηση των στρατηγικών κακοπληρωτών».

Επίσπευση

Υπενθυμίζεται πως ο νόμος, που επιτρέπει για πρώτη φορά στην Ελλάδα άρση του τραπεζικού απορρήτου, ψηφίστηκε στις 15 Ιουνίου 2018 (συμπεριλαμβανόταν στο πολυνομοσχέδιο με τα μέτρα της τέταρτης αξιολόγησης). Στο πλαίσιο αυτού, υπήρχε η πρόβλεψη με την πάροδο τριών μηνών από την ψήφιση, το συγκεκριμένο μέτρο να ενεργοποιηθεί αυτόματα. Το τρίμηνο πέρασε και κανένας δανειολήπτης, εν αναμονή δικάσιμου, δεν έδωσε την έγκρισή του για άρση. Τελικά, ενεργοποιήθηκε στις 15 Σεπτεμβρίου του 2018. Ωστόσο, πρόκειται για μία εξαιρετικά βαριά, από γραφειοκρατικής απόψεως, διαδικασία, αφού η τράπεζα πρέπει για κάθε περίπτωση να απευθύνεται σε ΔΟΥ, κ.λπ. ιδιωτικές και δημόσιες υπηρεσίες για να συλλέξει τα οικονομικά στοιχεία του δανειολήπτη.

Τραπεζικοί κύκλοι αναφέρουν πως με τη νέα πλατφόρμα παρακάμπτονται αυτά τα γραφειοκρατικά κωλύματα. Μάλιστα επισημαίνουν πως τα πιστωτικά ιδρύματα έχουν ήδη προετοιμάσει «πακέτα» αιτημάτων για πρόσβαση σε οικονομικά στοιχεία δανειοληπτών τους με σκοπό το «κοσκίνισμα» των εκκρεμών υποθέσεων του ν.3869/2010 να ολοκληρωθεί όσο το δυνατόν πιο άμεσα.

Από την έντυπη έκδοση