Το EleftherosTypos.gr θυμάται την κορύφωση του δράματος με την εξαγγελία του δημοψηφίσματος, τα capital controls που ακολούθησαν και σας παρουσιάζει τα οδυνηρά αποτελέσματα που είχε αυτή η τακτική σε ολόκληρη την ελληνική κοινωνία.
Λίγο πριν από τα μεσάνυχτα της 26ης Ιουνίου του 2015, ημέρα Παρασκευή, ο Αλέξης Τσίπρας με διάγγελμα προς τον ελληνικό λαό ανακοινώνει την διενέργεια του δημοψηφίσματος χωρίς ξεκάθαρο ερώτημα αν και όλοι είχαν καταλάβει πως το πραγματικό διακύβευμα ήταν ΝΑΙ ή ΟΧΙ στο ευρώ.
Εκείνο το βράδυ επήλθε και η οριστική σύγκρουση της Ελλάδας με ρους δανειστές της μετά από πολύμηνες διαπραγματεύσεις που δεν είχαν καμία ουσία και μέρα με την μέρα μας βύθιζαν πολύ περισσότερο στην κρίση.
Από την πρώτη στιγμή προκλήθηκε πολύ μεγάλος πανικός στους πολίτες και άρχισαν να σχηματίζονται ουρές έξω από τις τράπεζες και όλοι προσπαθούσαν να πάρουν όσα περισσότερα χρήματα μπορούσαν από τα ΑΤΜ. Ο εφιάλτης είχε μόλις ξεκινήσει.
Η συγκυβέρνηση και οι συμβουλάτορες του Αλέξη Τσίπρα περίμεναν να προκληθεί πανικός στις αγορές και οι δανειστές να μετανοιώσουν για τα όσα μας είχαν κάνει και να αλλάξουν στάση. Αυτό όμως δεν έγινε ο πανικός περιορίστηκε εντός συνόρων και τα αποτελέσματα ήταν ολέθρια.
Το Σάββατο συνεδρίασε το Eurogroup και αποφάσισε ότι το πρόγραμμα στήριξης της Ελλάδας τελειώνει το βράδυ της 30ης Ιουνίου, παρότι η ελληνική κυβέρνηση είχε αιτηθεί ήδη μια νέα παράταση. Το απόγευμα της Κυριακής 28 Ιουνίου, το διοικητικό συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, αποφάσισε να μην αυξήσει άλλο το ποσό της ρευστότητας που έδινε στις ελληνικές τράπεζες μέσω του ELA, αλλά να το διατηρήσει στο επίπεδο της Παρασκευής.
Τότε συνεδρίασε το Συμβούλιο Συστημικής Ευστάθειας που εισηγήθηκε στο υπουργικό συμβούλιο την επιβολή κεφαλαιακών ελέγχων και τα ξημερώματα της Δευτέρας εκδόθηκε πράξη νομοθετικού περιεχομένου, με την οποία η περίοδος από τις 28 Ιουνίου έως τις 6 Ιουλίου κηρύχθηκε τραπεζική αργία, για να προληφθούν οι επιπτώσεις που ήδη εκδηλώνονταν στην αγορά.
Τα πρώτα μέτρα περιλάμβαναν ημερήσιο όριο αναλήψεων από τους πολίτες μέχρι 60 ευρώ, πάγωμα συναλλαγών με τις τράπεζες -αλλά όχι και των ηλεκτρονικών συναλλαγών ή με χρεωστική και πιστωτική κάρτα- και σύσταση επιτροπής που θα αντιμετώπιζε αιτήματα για επείγουσες συναλλαγές.
Οι ουρές έξω από τα ΑΤΜ για το περίφημο 60αρι που δεν φαίνονταν μετά από λίγες ημέρες γιατί τα μηχανήματα έβγαζαν μόνο χαρτονομίσματα των 50 ευρώ ήταν χιλιόμετρα και ο κόσμος μέσα στην ζέστη όλες τις ώρες της ημέρας και της νύχτας έκλεινε ραντεβού έξω από κάποια τράπεζα.
Στο διάστημα που μεσολάβησε από τότε μέχρι σήμερα έχουν γίνει δύο ελαφρύνσεις στο καθεστώς των capital controls που αφορούν κυρίως τις επιχειρήσεις. Η πρώτη έγινε τον Μάρτιο του 2016 και η δεύτερη τον Ιούλιο του ίδιου έτους. Βασικότερες ελαφρύνσεις ήταν η αύξηση του ανώτατου ορίου ανάληψης μετρητών στα 840 ευρώ ανά δύο εβδομάδες, η αύξηση στο 30% από 10% του ορίου αναλήψεων για κεφάλαια που έχουν εισαχθεί από το εξωτερικό, η κατάργηση του περιορισμού της πρόωρης, μερικής ή ολικής αποπληρωμής δανείου, και η έγκριση πληρωμής τιμολογίου εισαγωγής μόνο με μία επίσκεψη στην τράπεζα.
Με την Ελλάδα να είναι ανάστατη και έντονα διχασμένη στις 5 Ιουλίου του 2015 διενεργήθηκε το δημοψήφισμα. το ΟΧΙ βγήκε πανηγυρικά και οι θιασώτες του έστησαν ένα τρελό γλέντι σε όλη την Ελλάδα νομίζοντας πως τα βάσανα τελείωσαν, οι ξένοι θα φύγουν και όλα θα γίνονταν όπως παλιά.
Διαφορετική όμως άποψη είχε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας που κατάλαβε το λάθος του αλλά ήταν πολύ αργά. Σε συνάντηση του με τον πρόεδρο της Δημοκρατίας, Προκόπη Παυλόπουλο, ζήτησε την σύγκληση του συμβουλίου των πολιτικών αρχηγών των κομμάτων την επόμενη ημέρα, για την συνεννόηση ως προς την εθνική στρατηγική.
Το περήφανο ΟΧΙ μετατράπηκε σε ένα παρακαλετό ΝΑΙ και νέα μέτρα βύθισαν ακόμη περισσότερο την κοινωνία. Με τις τράπεζες να υπολειτουργούν και να έχουν πάθει πολύ μεγάλη ζημιά η Ελλάδα σύρθηκε στην υπογραφή ακόμη ενός μνημονίου, οι άλλοτε σύντροφοι στον ΣΥΡΙΖΑ χώρισαν τα… τσανάκια τους, η χώρα οδηγήθηκε σε εκλογές και τα λουκέτα έμπαιναν το ένα μετά το άλλο.
Τα αποτελέσματα των Capital Controls
Έπειτα από τρία χρόνια οι επιπτώσεις από την επιβολή των capital controls είναι ορατές σε όλους και ελάχιστα είναι τα θετικά που μπορούν να αναφερθούν.
Πρόβλημα ρευστότητας: Οι κεφαλαιακοί περιορισμοί αποδείχθηκαν ιδιαίτερα επιζήμιοι για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Και αυτό γιατί οι συγκεκριμένες επιχειρήσεις δε διαθέτουν την αναγκαία ρευστότητα, αλλά ούτε και μεγάλους αποθηκευτικούς χώρους, με συνέπεια να αναγκάζονται να προβαίνουν σε συχνότερες εισαγωγές μικρότερων ποσοτήτων εμπορεύματος, ενίοτε δε και σε υψηλότερες τιμές. Ταυτόχρονα, η μη έγκαιρη διεκπεραίωση των εισαγωγών έχει συχνά επιπτώσεις και στις εξαγωγικές επιχειρήσεις, καθώς πολλές από αυτές εισάγουν πρώτες ύλες από το εξωτερικό που είναι αναγκαίες για την παραγωγή των προϊόντων τους.
Λόγω του αυξημένου κινδύνου, η προπληρωμή του εμπορεύματος και μάλιστα εις ολόκληρον κατά το στάδιο της παραγγελίας αποτελεί πλέον συνηθισμένη πρακτική, ενώ οι επιχειρήσεις για να αντιμετωπίσουν την αύξηση του κόστους που προκαλείται από την προπληρωμή των εμπορευμάτων αναγκάζονται να προχωρούν σε αύξηση του ύψους των παραγγελιών για να συγκρατήσουν το κόστος τους.
Αξίζει να σημειωθεί πως μόνο τον πρώτο χρόνο τα «λουκέτα» επιχειρήσεων ανήλθαν σε 25.990. Ιδρύθηκαν 3.000 λιγότερες επιχειρήσεις. Από τις 15.379 νέες επιχειρήσεις πέρυσι, φέτος ενεγράφησαν στο ΓΕ.ΜΗ 12.486 νέες επιχειρήσεις, έναντι των 18.030 το 2014 και των 20.024 το 2013. Σημειώθηκε πτώση των εξαγωγών κατά -11,7%. Η ύφεση έφτασε στο -1,3%. Κατά 2,7% αυξήθηκε η αποεπένδυση στην ελληνική οικονομία. Η χρηματοδότηση μειώθηκε περαιτέρω 1,9% και η κατανάλωση υποχώρησε 4,3% από τα ήδη πολύ χαμηλά επίπεδα του 2015.
Εμπορικό ισοζύγιο αγαθών πριν και μετά τα Capital Controls: Η συρρίκνωση του εμπορικού ελλείμματος αγαθών κατά 4,97 δισ. ευρώ κατά τη διάρκεια του πρώτου έτους επιβολής των Capital Controls (Ιούλιος 2014-Ιούνιος 2015 / Ιούλιος 2015 – Ιούνιος 2016), βασίζεται αποκλειστικά και μόνο στη δραματική μείωση των εισαγωγών (-7,41 δισ. ευρώ), όμως στη διάρκεια του τελευταίου δεκαμήνου (Ιούλιος 2016 – Απρίλιος 2017), καταγράφεται βελτίωση σε σχέση με το αντίστοιχο δεκάμηνο Ιουλίου 2015 – Απριλίου 2016, όσον αφορά στις εξαγωγές κατά 2,12 δις ευρώ. Παρατηρείται και ταυτόχρονη άνοδος των εισαγωγών κατά 3,51 δισ. ευρώ, η συγκεκριμένη όμως εξέλιξη αποδίδεται, όπως αναφέρει η ΕΣΕΕ, στην αποκατάσταση σε μεγάλο βαθμό των όρων λειτουργίας και ρευστότητας της αγοράς.
Εκτίναξη των κόκκινων δάνειων: Η εκτόξευση των «μη εξυπηρετούμενων πιστωτικών ανοιγμάτων» σε περίπου 105 δις ευρώ, προήλθε σε μεγάλο βαθμό και από την αναστάτωση που προκάλεσε η επιβολή των κεφαλαιακών περιορισμών.
Αναπτύχθηκαν οι ηλεκτρονικές συναλλαγές: Από την άλλη πλευρά η επιβολή των Κεφαλαιακών Περιορισμών τόνωσε σε σημαντικό βαθμό τις ηλεκτρονικές συναλλαγές, καθώς καταγράφηκε σημαντική αύξηση των τερματικών αποδοχής συναλλαγών καρτών (POS) αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών με κάρτες κατά 84 εκ. (+58%) και μεταφορές πίστωσης (+24%), αύξηση της αξίας άμεσων χρεώσεων για διενέργεια πάγιων πληρωμών κατά 3,2 δις ευρώ (+47%), αύξηση της αξίας συναλλαγών μέσω internet και mobile banking κατά 29% (+11,2 δις ευρώ) και 82% (+359 εκ. ευρώ) αντίστοιχα.
Τι γίνεται σήμερα
Με την τελευταία απόφαση του υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου τον περασμένο Μάιο μπαίνουν οι βάσεις για για την περαιτέρω χαλάρωση των capital controls. Σύμφωνα με την απόφαση:
- Αυξάνεται από 4 Ιουνίου το ποσό ανάληψης μετρητών από 2.300 ευρώ σε 5.000. Συγκεκριμένα, επιτρέπεται η πραγματοποίηση ανάληψης μετρητών έως του ποσού των 5.000 ευρώ, ανά ημερολογιακό μήνα, ανά καταθέτη (Customer ID) ανά πιστωτικό ίδρυμα, από τα ιδρύματα στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
- Αυξάνεται με τη δημοσίευση της υπουργικής απόφασης στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, το ποσό μεταφοράς ευρώ ή ξένου νομίσματος στο εξωτερικό από 2.300 ευρώ σε 3.000. Συγκεκριμένα, επιτρέπεται η μεταφορά χαρτονομισμάτων σε ευρώ ή/ και σε ξένο νόμισμα ανά φυσικό πρόσωπο και ανά ταξίδι στο εξωτερικό.
- Διευκολύνεται περαιτέρω η μεταφορά κεφαλαίων προς το εξωτερικό από τα πιστωτικά ιδρύματα και τα ιδρύματα πληρωμών. Συγκεκριμένα, επιτρέπεται η αποδοχή και εκτέλεση εντολών μεταφοράς κεφαλαίων προς το εξωτερικό έως του ποσού των 4.000 ευρώ, ανά κωδικό πελάτη (Customer ID) και ανά ημερολογιακό δίμηνο, από 1 Ιουλίου 2018.
- Διευκολύνονται με τη δημοσίευση της υπουργικής απόφασης στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, οι συναλλαγές νομικών προσώπων ή επιτηδευματιών προς το εξωτερικό στο πλαίσιο των επιχειρηματικών τους δραστηριοτήτων, μέσω της αύξησης του ποσού που μπορούν να στείλουν στο εξωτερικό, από 20.000 ευρώ σε 40.000 ευρώ, για κάθε συναλλαγή ανά πελάτη και ανά ημέρα. Οι ανωτέρω συναλλαγές θα διεκπεραιώνονται απευθείας από το δίκτυο των καταστημάτων των Πιστωτικών Ιδρυμάτων.
Σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών στόχος είναι η πλήρη άρση των περιορισμών το συντομότερο δυνατόν, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα τη χρηματοπιστωτική και μακροοικονομική σταθερότητα.
[dynamic-sidebar id=”post-area-diabaste”]
Ροή Ειδήσεων 
