Τα στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού για το πρώτο εξάμηνο του χρόνου, που δημοσιεύτηκαν πριν από λίγες ημέρες, καταγράφουν πρωτογενές πλεόνασμα 2,49 δισ. ευρώ, μεγαλύτερο κατά 3,5 δισ. ευρώ (2% του ΑΕΠ) από τον επίσημο στόχο του προϋπολογισμού που προέβλεπε πρωτογενές έλλειμμα 1 δισ. ευρώ. Με δεδομένο ότι ο στόχος που έχουν θέσει οι δανειστές για το 2016 είναι να επιτευχθεί πρωτογενές πλεόνασμα 0,5% του ΑΕΠ (μόλις 900 εκατ. ευρώ), με μια πρώτη ματιά στα στοιχεία του προϋπολογισμού, θα έλεγε κάποιος ότι, με βάση τα σημερινά δεδομένα, είναι παραπάνω από εύκολος.

Η αλήθεια είναι ότι μέχρι τώρα ο προϋπολογισμός βρισκόταν εντός στόχου για καθαρά συγκυριακούς λόγους.
Οι προγραμματισμένες πρωτογενείς δαπάνες υστερούν ως εκτέλεση για το πρώτο μισό του χρόνου κατά 2,1 δισ. ευρώ. Αν οι δαπάνες αυτές εξοφλούνταν κανονικά, το πρωτογενές πλεόνασμα για το πρώτο εξάμηνο θα ήταν μόλις 390 εκατ. ευρώ, δηλαδή 0,33% του ΑΕΠ.

Παρ’ όλα αυτά οι μισθοί του Δημοσίου και οι συντάξεις πληρώνονται κανονικά. Το κακό είναι ότι οι μισθοί και οι συντάξεις είναι οι μόνες δαπάνες που πληρώνονται κανονικά. Οι υπόλοιπες πληρωμές καθυστερούν ή εξοφλούνται μερικώς κατά το δοκούν.

Σε καθυστέρηση βρίσκονται δαπάνες των ασφαλιστικών ταμείων (καθυστερούμενες συντάξεις, εφάπαξ), δαπάνες υγείας (φάρμακα διαγνωστικές εξετάσεις), επιχορηγήσεις σε ΔΕΚΟ και λειτουργικά, επιστροφές φόρων… Στα μέσα του χρόνου τα ληξιπρόθεσμα του Δημοσίου φτάνουν τα 7 δισ. ευρώ.

Με το αναθεωρημένο Μνημόνιο οι καθυστερήσεις στις πληρωμές θα πρέπει να μειωθούν μέχρι και το τέλος του χρόνου κατά 3,5 δισ. ευρώ, ενώ η αποπληρωμή τους θα βρίσκεται συνεχώς κάτω από το άγρυπνο βλέμμα του «κουαρτέτου», το οποίο δεν θα επιτρέψει τη διαιώνιση και πολύ περισσότερο την αύξησή τους.

Στοίχημα τα έσοδα

Το δεύτερο σκέλος της εξίσωσης του πρωτογενούς πλεονάσματος (έσοδα) θα αντιμετωπίσει τις μεγαλύτερες προκλήσεις τους επόμενους μήνες. Προχθές στη Βουλή ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Τρύφων Αλεξιάδης ανακοίνωσε ότι τα συνολικά έσοδα για το διάστημα Ιανουαρίου-Ιουνίου 2016 είναι κατά 954.000.000 πάνω από το στόχο του Προϋπολογισμού 2016, δηλαδή υπερβαίνουν κατά 4,44% το στόχο. Τα πρώτα στοιχεία, που δημοσιεύτηκαν πριν από λίγες ημέρες, έδειχναν για το πρώτο εξάμηνο του χρόνου υπέρβαση του στόχου των εσόδων κατά 1,005 δισ. ευρώ άρα η υπέρβαση των εσόδων διορθώθηκε κατά τι.

Η υπέρβαση οφείλεται κατά ένα μέρος στο αυξημένο ΦΠΑ που εισπράττουν ΔΟΥ και τελωνεία με συντελεστή στο 24%. Ενας δεύτερος λόγος είναι η επιτάχυνση της αποπληρωμής φόρων παλαιότερων ετών (έσοδα ΠΟΕ) κατά περίπου 250 εκατ. ευρώ το μήνα Ιούνιο, πριν ξεκινήσουν οι πληρωμές των (φουσκωμένων φέτος) χρεωστικών εκκαθαριστικών της εφορίας και ισχύσει η συνθήκη για την απώλεια της ρύθμισης των 100 δόσεων για νέα ληξιπρόθεσμα που δεν έχουν τακτοποιηθεί 15 ημέρες μετά τη λήξη τους. Κάποιοι δηλαδή πλήρωσαν γρηγορότερα δόσεις ή εξόφλησαν τη ρύθμιση των 100 δόσεων πριν τη χάσουν και υποχρεωθούν να καταβάλουν μαζί πρόστιμα και προσαυξήσεις.

Παράλληλα βέβαια ο κ. Αλεξιάδης παραδέχθηκε ότι και τα ληξιπρόθεσμα προς τις εφορίες αυξήθηκαν περαιτέρω τον Ιούνιο κατά 327.663.870 ευρώ και το σύνολό τους διαμορφώνεται σε 89.660.758.548 ευρώ.

Το δράμα κατά μήνα

Το αληθινό δράμα για τα δημόσια έσοδα ξεκινά από το τέλος του μήνα. Στις 29 Ιουλίου θα μπει σε εφαρμογή το σύνολο των φορολογικών μέτρων που ψηφίστηκαν στο πλαίσιο της πρώτης αξιολόγησης και θα πληρωθεί η πρώτη δόση του φόρου εισοδήματος που θα πρέπει να φέρει στα δημόσια ταμεία 1,21 δισ. ευρώ.

Τον Αύγουστο, με βάση τα μέχρι τώρα δεδομένα, θα πρέπει να μπουν στα δημόσια ταμεία 530 εκατ. ευρώ από την πρώτη δόση του ΕΝΦΙΑ, ο οποίος, αν εκκαθαριστεί μέχρι και το τέλος του μήνα, θα καταβληθεί σε πέντε ισόποσες δόσεις.

Τον Σεπτέμβριο, που ξεκινά η σχολική χρονιά, οι φορολογούμενοι θα πρέπει να καταβάλουν άλλα 1,21 δισ. ευρώ σε φόρο εισοδήματος (η δεύτερη δίμηνη δόση) και άλλα 530 εκατ. ευρώ για τη δεύτερη δόση του ΕΝΦΙΑ.

Τον Οκτώβριο υπάρχουν υποχρεώσεις 530 εκατ. ευρώ από την τρίτη δόση του ΕΝΦΙΑ. Οι φορολογούμενοι θα πάρουν και την κρυάδα από τα φετινά τέλη κυκλοφορίας, που θα αναρτηθούν στο Διαδίκτυο.

Τον Νοέμβριο θα πληρωθούν σε άμεσους φόρους άλλα 1,74 δισ. ευρώ. Το 1,21 δισ. ευρώ θα αφορά στην τρίτη δόση του φόρου εισοδήματος και άλλα 530 εκατ. ευρώ την τέταρτη δόση του ΕΝΦΙΑ.

Τον Δεκέμβριο θα πρέπει να καταβληθούν άλλα 1,63 δισ. ευρώ από την τελευταία δόση του ΕΝΦΙΑ (530 εκατ. ευρώ) και τα τέλη κυκλοφορίας (1,1 δισ. ευρώ) για να κλείσουν έτσι οι υποχρεώσεις του 2016. Παράλληλα, μισθωτοί και συνταξιούχοι έχουν αρχίσει να πληρώνουν την προκαταβολή φόρου του 2017 μέσω της αυξημένης παρακράτησης που δημιούργησε η μείωση του αφορολόγητου από τα 9.550 ευρώ που ήταν για τα εισοδήματα του 2015.

Αλλαγή υπολογισμού

Ανεξάρτητα από τις αποκλίσεις που θα υπάρχουν είτε λόγω μη πληρωμής των φόρων είτε λόγω ρύθμισης οφειλών στην πάγια ρύθμιση των 12 δόσεων, το αργότερο μέχρι και το τέλος Αυγούστου, θα αλλάξει και η βάση σύγκρισης της πορείας των εσόδων και η υπέρβαση θα μετατραπεί σε υστέρηση.

Εν όψει της σύνταξης του Προϋπολογισμού του 2017 θα πρέπει να περιληφθούν σε ετήσια βάση, άρα και σε μηνιαίους στόχους, τα πρόσθετα έσοδα από τα μέτρα που ψηφίστηκαν πρόσφατα και συγκεκριμένα:

-Τα αυξημένα έσοδα από την αύξηση των συντελεστών ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου αλλά και την αύξηση του συντελεστή ΦΠΑ από το 23% στο 24%.

-Την αύξηση της παρακράτησης φόρου λόγω της μείωσης του αφορολόγητου για μισθωτούς και συνταξιούχους για το δεύτερο μισό τους χρόνου.

-Την αύξηση της προκαταβολής φόρου για τους ελεύθερους επαγγελματίες και τα «μπλοκάκια» από 55% στο 75%.

-Την αύξηση του συντελεστή φορολογίας των επιχειρήσεων από το 26% στο 29%.

-Την αύξηση του ειδικού φόρου κατανάλωσης του πετρελαίου θέρμανσης από τη νέα χειμερινή περίοδο κατά 5 λεπτά το λίτρο, από 0,23 σε 0,28 ευρώ το λίτρο.

Με βάση τους υπολογισμούς του μεσοπρόθεσμου δημοσιονομικού σχεδίου τα πρόσθετα έσοδα για φέτος υπολογίζονται σε 1,1 δισ. ευρώ. Το ποσό αυτό θα προστεθεί στο συνολικό ποσό των εσόδων που αναμένονται για το 2016 και θα αποτελέσει τη βάση σύγκρισης της πορείας των εσόδων.

ΤΑΣΟΣ ΔΑΣΟΠΟΥΛΟΣ
[email protected]

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής