δυνατή, απευθυνόμενος στους νεοεισελθόντες στη Σχολή, 550 φοιτητές πλέον και φοιτήτριες: Από σήμερα θα είναι συμφοιτητής σας ο διάδοχος Κωνσταντίνος. Θα παρακολουθεί δύο μαθήματα. Το δικό μου, Πολιτική Οικονομία, και Συνταγματικό Δίκαιο, που διδάσκει ο συνάδελφός μου, Χρήστος Σγουρίτσας.
Ακολούθησε έκπληξη μεγάλη στο ακροατήριο. Τα βλέμματα όλων στράφηκαν προς το σημείο που είχε ήδη στραφεί, αστραπιαία, το βλέμμα του Ξενοφώντος Ζολώτα. Ψηλά, αριστερά, καθόταν ο Κωνσταντίνος και
δεξιά του ο γιος του μεγάλου αυλάρχου (αυτή ήταν, τότε, η ονομασία του), Μ. Λεβίδης. Ο τελευταίος είχε μετάσχει κανονικά στις εισαγωγικές εξετάσεις, επιτυχώς. Ο Κωνσταντίνος όχι. Ούτε εξετάστηκε ποτέ, γραπτώς ή προφορικώς, στο διάστημα των έξι-επτά μηνών που παρακολουθούσε τα μαθήματα της Πολιτικής Οικονομίας και του Συνταγματικού Δικαίου.
Την πρώτη ημέρα της φοίτησής του έδειχνε πάντως ευχαριστημένος. Σοβαρός, με ένα αδιόρατο χαμόγελο, φαινόταν να απολαμβάνει τις ματιές που του έριχναν οι περισσότερες από τις 18χρονες συμφοιτήτριες. Στο διάλειμμα, όμως, και κατά την αποχώρηση, τα χαμόγελα προς όσους και όσες τον χαιρετούσαν ήταν πλατιά.
Δεκαπέντε χρόνια αργότερα, ο τότε διευθυντής της επανεκδοθείσης μετά την πτώση του στρατιωτικού καθεστώτος εφημερίδας «Καθημερινή» (στην οποία εργάστηκα για περισσότερο από 16 χρόνια), αείμνηστος,
λαμπρός δημοσιογράφος, Δημήτρης Παπαναγιώτου, μου είπε μετά το τέλος μιας σύσκεψης ότι έχει μια παλιά φωτογραφία μου.
Ευθύς αμέσως άνοιξε το συρτάρι και μου την έδωσε. Είναι αυτή που βλέπετε, «τραβηγμένη» στα σκαλιά που οδηγούσαν από το αμφιθέατρο έως το ισόγειο της οδού Σόλωνος. Βρέθηκα, κατεβαίνοντας, δίπλα στον διάδοχο του
θρόνου και τον κοίταζα με συναισθήματα, νομίζω, περίεργα… Ξανασυνάντησα άλλες δύο φορές τον Κωνσταντίνο. Η πρώτη ήταν στην Ολυμπία, στην τελετή της αφής της Ολυμπιακής Φλόγας για τους Ολυμπιακούς Αγώνες που θα γίνονταν στο Τόκιο το 1964. Δεν με θυμόταν φυσικά. Του είπα ότι είχαμε απλώς συναντηθεί στη Νομική
Σχολή και τον ρώτησα για την υγεία του πατέρα του, που ήταν ήδη σοβαρά ασθενής. Μου απάντησε: «Ο μεγαλειότατος είναι πολύ καλύτερα».
Μετά από μικρό χρονικό διάστημα ο βασιλεύς Παύλος απεβίωσε. Και την ίδια ημέρα ο γιος του ανέβηκε στον θρόνο. Ηταν συνομήλικός μου (για την ακρίβεια, έξι μήνες μεγαλύτερός μου), είχε γεννηθεί στις 2 Ιουνίου 1940. Ούτε 24 ετών καλά καλά. Απειρος, καλός αθλητής, αλλά χωρίς σπουδές. Αυτός ήταν ίσως ένας από τους λόγους
που διέπραξε λάθη κατά τη διάρκεια της θητείας του. Τουλάχιστον συνυπαίτιοι για την ελλιπή μόρφωσή του ήταν οι γονείς του.
Στο βιβλίο που ο ίδιος είχε γράψει, ομολογεί με ειλικρίνεια: «Πέραν της ιππασίας, της ιστιοπλοΐας και άλλων αθλημάτων, από τις πολεμικές τέχνες μού άρεσε πολύ το καράτε και για χρόνια προπονιόμουν 4-5 ώρες
καθημερινά».
Εύλογο είναι το ερώτημα «πότε προλάβαινε να διαβάσει και να μορφωθεί», ώστε ως βασιλιάς αργότερα να αντιμετωπίσει τα προβλήματα, που αναποφεύκτως θα δημιουργούνταν, όπως αποδείχθηκε. Εχουν γραφτεί πολλά για τον ρόλο του Κωνσταντίνου στα «Ιουλιανά» και την αποστασία. Σύμφωνα με όσα είπε σε εκδήλωση του 2016, ο
πρόεδρος του Ιδρύματος Ιστορίας Ελευθερίου Βενιζέλου, Γ.Κ. Στεφανάκης, γνωστός δικηγόρος, γιος του Κωνσταντίνου Στεφανάκη, δύο φορές υπουργού Δικαιοσύνης (την πρώτη στην κυβέρνηση Στέφανου
Στεφανόπουλου και τη δεύτερη στην κυβέρνηση Κωνσταντίνου Καραμανλή), δέχτηκε ότι η αποστασία «διέφθειρε συνειδήσεις, έφθειρε τους θεσμούς και παρέσχε ηθικό πρόσχημα στη δικτατορία του 1967».
Από την πλευρά του, στην ίδια εκδήλωση, ο αείμνηστος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Ηλίας Νικολακόπουλος, επισήμανε ότι μετά τον θρίαμβο στις 16/2/1964, η κυβέρνηση δεν ήταν έτοιμη να ανταποκριθεί
και παρουσίασε σημαντικά προβλήματα εσωκομματικής συνοχής, προσθέτοντας ότι ο θάνατος του Σοφοκλή Βενιζέλου και η είσοδος στην πολιτική του Ανδρέα Παπανδρέου διετάραξαν τις εσωκομματικές ισορροπίες. Επίσης ανέφερε ότι πληροφορίες για την απόφαση του τέως βασιλιά να ανατρέψει τον Γεώργιο Παπανδρέου υπάρχουν σε έκθεση της CIA (Ιανουάριος 1965).
Επίσης ανέφερε ότι όταν ο Αμερικανός πρέσβης Λαμπουίζ επισκέφθηκε τον βασιλιά, αυτός του επανέλαβε ότι σκοπεύει να ανατρέψει τον Γεώργιο Παπανδρέου. Ο Κωνσταντίνος ξεχνά να αναφέρει στο βιβλίο του οτιδήποτε σχετικό. Αυτά υποστήριξε ο Ηλίας Νικολακόπουλος, αλλά η πλευρά Κωνσταντίνου τα διέψευσε κατηγορηματικά.
Ειδήσεις σήμερα
Το αχτύπητο δίδυμο Αρτεμίου-Παππά – Τα ταξίδια στη Βενεζουέλα, η Κύπρος και ο Καλογρίτσας