[fwduvp preset_id=”test” playlist_id=”Test”]
Της ομάδας αυτής ηγείτο ο στρατηγός Θ. Πάγκαλος και μέλη της ήταν μια μεγάλη ομάδα απόστρατων αξιωματικών, φίλα προσκείμενων προς τον Ελευθέριο Βενιζέλο.
Μάλιστα, ο Θ. Πάγκαλος αυτοδιορίσθηκε αρχηγός και άρχισε να εκδίδει διαταγές, με τις οποίες συνεμορφώνοντο πάρα πολλοί, μεταξύ των οποίων η Αστυνομία και άλλες Αρχές.
Στην πορεία άνοιξαν και τις φυλακές για να βγουν έξω πολιτικοί κρατούμενοι, αλλά και άλλοι κρατούμενοι του κοινού ποινικού νόμου. Μεταξύ δε εκείνων που βγήκαν από τις φυλακές Αιγίνης ήταν και η ομάδα των πολιτικών που είχαν καταδικασθεί με επικεφαλής τον Αλέξανδρο Παπαναστασίου για το «Δημοκρατικό Μανιφέστο».
Ολοι αυτοί επέστρεψαν από την Αίγινα στην Αθήνα και πήγαν κατευθείαν στο Στρατηγείο του Πάγκαλου που είχε την έδρα του στα γραφεία της εφημερίδας «Ελεύθερον Βήμα» του Δημ. Λαμπράκη.
Εκεί σε λίγο έφθασε και ο Γεώργιος Παπανδρέου, ο οποίος ήταν συνήγορος των συντακτών του Μανιφέστου και ο οποίος τον τελευταίο καιρό ήταν φυγόδικος, διότι είχε διαταχθεί η σύλληψή του.
Πρέπει εδώ να σημειώσουμε ότι η ομάδα Πάγκαλου θέλησε πραγματικά να δημιουργήσει τετελεσμένα και να εμφανισθεί ότι ασκεί πραγματική εξουσία.
Προς την κατεύθυνση αυτή διόρισε ως Φρούραρχο Αθηνών τον συνταγματάρχη Σκανδάλη, ο οποίος άρχισε να ενεργεί συλλήψεις αντιβενιζελικών.
Συγκεκριμένα την περίοδο εκείνη συνελήφθησαν περίπου 300 άτομα, μεταξύ των οποίων οι πρώην πρωθυπουργοί Δημ. Γούναρης, Πρωτοπαδάκης και Στράτος, καθώς και πολλοί στρατηγοί βασιλόφρονες, οι οποίοι ενεκλείσθησαν σε φυλακές των Αθηνών. Βέβαια, την ίδια νύκτα ο Θ. Πάγκαλος έστειλε μία ομάδα οπλαρχηγών με την εντολή να παραλάβει τους Γούναρη, Πρωτοπαδάκη και Στράτο και να τους μεταφέρουν στις φυλακές Αβέρωφ.
Ντεγκρέτσια: Η αμηχανία ενός επώνυμου με ονομασία προέλευσης... - Η μακρά ιστορία από την αρχή
Πλην της επισήμου αυτής εντολής, η οποία εδόθη μεγαλοφώνως, έδωσε και άλλη μυστική εντολή, ότι αντί των φυλακών Αβέρωφ να τους μεταφέρουν εις τη δασώδη περιοχή ανάμεσα στις Κουκουβάουνες και στην Κηφισίας, όπου και να τους εκτελέσουν. Την εντολή αυτή για την εκτέλεση των πολιτικών προσώπων την αντελήφθη ο Δημ. Λαμπράκης και είπε μυστικά στον Κοκκαλά, ο οποίος ήταν διορισμένος από τον Πάγκαλο ως αστυνομικός διευθυντής Αθηνών, να μην παραδώσει την ομάδα των πολιτικών κρατούμενων εις τους οπλαρχηγούς που είχε στείλει ο Πάγκαλος.
Επίσης, ο Δημ. Λαμπράκης ειδοποίησε και τον κρατούμενο στρατηγό Τσούτο (Βάρδα) να μη δεχθούν να μεταφερθούν, διότι υπήρχε κίνδυνος να τους εκτελέσουν.
Ετσι, η ομαδική εκτέλεση απετράπη χάρις στην έγκαιρη και αποτελεσματική παρέμβαση του Χρ. Λαμπράκη.
Εκτός όμως από τις ανωτέρω συλλήψεις πολιτικών προσώπων, ο Θ. Πάγκαλος πήρε και άλλες πολλές πρωτοβουλίες, με στόχο να δημιουργήσει τετελεσμένα γεγονότα προτού φθάσουν στην Αθήνα οι επαναστάτες της Χίου και της Μυτιλήνης. Μία άλλη επιδίωξη του Θ. Πάγκαλου ήταν η προσπάθεια να καθαρίσει με εκτελέσεις των αντιβενιζελικών για να εμφανισθεί ως φορέας καθαρμού, πράγμα το οποίο αποτελούσε κοινό αίτημα.
Ομως όλες αυτές τις κινήσεις και τις πρωτοβουλίες του στρατηγού Θ. Πάγκαλου η επαναστατική ηγεσία τις είχε πληροφορηθεί και είχε αρχίσει να ανησυχεί.
Για το λόγο αυτόν άρχισε να λαμβάνει μέτρα, ώστε να μην της υφαρπάξει την εξουσία η ομάδα Πάγκαλου αφενός και αφετέρου να μην επιτρέψει να γίνουν έκτροπα.
Ετσι, το μεσημέρι της 14/27 Σεπτεμβρίου 1922, από το θωρηκτό «Λήμνος» η Επαναστατική Επιτροπή απηύθυνε αυστηρό προειδοποιητικό διάγγελμα, στο οποίο ανέφερε τα εξής:
«Κατόπιν της επελθούσης μετά της παραιτηθείσης κυβερνήσεως συμφωνίας, η Επαναστατική Επιτροπή αναλαμβάνει εντός ελαχίστων ωρών την εξουσίαν.
Μέχρι της στιγμής ταύτης επαφίεται εις τον πατριωτισμό των Ελλήνων η διαφύλαξις της τάξεως και η ασφάλεια όλων ανεξαιρέτως των πολιτών, προς συμφιλίωσιν όλων των Ελλήνων και γεφύρωσιν του χάσματος, ΠΟΘΟΝ ον ενσαρκώνει η επανάστασις. Οι τυχόν ταραξίαι, εις οιανδήποτε πολιτικήν μερίδα και αν ανήκουν, θα τιμωρηθώσι αμειλίκτως και ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΩ ΔΙΚΑΙΩ».
Πρέπει εδώ να διευκρινίσουμε ότι η προειδοποίηση αυτή είχε ως στόχο να επισημάνει ότι η Επανάσταση δεν αναγνώριζε καμία αρμοδιότητα στον Πάγκαλο και την ομάδα του.
Οι συνταγματάρχες του Αιγαίου δεν ανεγνώριζαν κανέναν άλλον και δεν εννοούσαν να παραχωρήσουν ή να μοιρασθούν την εξουσία με τους Αθηναίους στρατηγούς.
Μετά τις διαβουλεύσεις και τα μηνύματα που έστειλε η Επαναστατική Επιτροπή προς πάσαν κατεύθυνση, άρχισε να υλοποιεί τις προθέσεις της.
Ετσι, στις 3 η ώρα της 14/27 Σεπτεμβρίου 1922 έφθασαν στην Αθήνα από το Λαύριο μερικοί αξιωματικοί με δύο λόχους στρατιώτες. Χωρίς καμία αντίσταση κατέλαβαν το Φρουραρχείο και τα δημόσια κτίρια, Αστυνομία, Τηλεγραφείο κ.ά., καθώς και τους στρατώνες. Την επόμενη ημέρα, 15/28 Σεπτεμβρίου, η επαναστατική αρμάδα ανέβηκε από το Φάληρο, όπου είχε καταπλεύσει, στην Αθήνα με επικεφαλής την Τριανδρία. Πρέπει εδώ να σημειώσουμε ότι η Τριανδρία Πλαστήρας-Γονατάς-Φωκάς εισήλθαν έφιπποι, χωρίς να υπάρξει καμία αντίσταση.
Ετσι η «Επανάσταση του 1922», όπως έγινε γνωστή, είχε ήδη επιβληθεί με την ανοχή όλων.
Μετά την επιβολή της η Επανάσταση έπρεπε να λάβει ορισμένα μέτρα, τα οποία ήσαν αναγκαία για την εν συνεχεία άσκηση της εξουσίας.
Ετσι, τα μέτρα τα οποία απεφάσισε η Επαναστατική Επιτροπή ήσαν τα εξής:
1) Απεφάσισε να εξαλείψει τελείως την ομάδα του στρατηγού Θ. Πάγκαλου. Για το λόγο αυτόν την 15/28 Σεπτεμβρίου εξέδωσε την ακόλουθο ανακοίνωση:
«Χθες και προ της εισόδου του Επαναστατικού Στρατού εις Αθήνας, αξιωματικοί τινές και υπάλληλοι, μη διατελούντες εν ενεργεία, κατέλαβαν εν τη Πρωτεύουση Αρχάς τινάς προς εξασφάλισιν της τάξεως, εκδώσαντες και προκηρύξεις ως προσωρινή Επαναστατική Επιτροπή. Δηλούμε ότι διά τας ενεργείας των ταύτας δεν εξουσιοδοτήθησαν παρά της Επαναστατικής Επιτροπής, ήτις θα εγκαταστήση τας νέας Αρχάς συμφώνως προς το πνεύμα της πρώτης προκηρύξεώς της.
Εκ της Επαναστατικής Επιτροπής
Συνταγματάρχαι: Γονατάς, Πλαστήρας
Αντιπλοίαρχος Φωκάς».
2) Απεφάσισε να συλλάβει τους κορυφαίους παράγοντες του αντιβενιζελισμού, όσους είχαν προκλητική δράση έως τότε στο πλαίσιο των επαγγελιών για τον καθαρμό της Μικρασιατικής Καταστροφής.
Πρέπει εδώ να σημειώσουμε ότι το Φρουραρχείο Πάγκαλου είχε αρχίσει να συλλαμβάνει πολλούς πολιτικούς. Εκείνη την περίοδο πολλοί φίλοι του Δημ. Γούναρη του πρότειναν να φύγει στο εξωτερικό. Τότε ο Δημ. Γούναρης έδωσε την εξής απάντηση: «Οι πρωθυπουργοί και οι υπουργοί δεν φεύγουν. Μένουν και λογοδοτούν. Δεν πρόκειται εγώ να λιποτακτήσω».
Μετά τα ανωτέρω ο Δημ. Γούναρης συνελήφθη στο σπίτι του πολιτικού Στάη, μαζί με τον π. πρωθυπουργό Π. Πρωτοπαδάκη. Την ίδια νύκτα συνελήφθη-σαν ο Ν. Θεοτόκης, ο Μ. Γούδας, ο Β. Δουσμάνης και ο Ξ. Στρατηγός. Επίσης, τις επόμενες ημέρες συνελήφθησαν ο Ν. Καλογερόπουλος (π. πρωθυπουργός), ο Γ. Μπαλτατζής (π. υπουργός), ο Γ. Χατζανέστης (π. αρχιστράτηγος) κ.ά.
Βέβαια, οι συλλήψεις αυτές είχαν σχέση με το μεγάλο ερώτημα της εποχής: Τι θα γίνει με τον καθαρμό; Πώς και ποιοι θα τιμωρηθούν ως υπαίτιοι της Μικρασιατικής Καταστροφής; Τα ανωτέρω ερωτήματα απασχολούσαν τους επαναστάτες από την πρώτη ημέρα που ξεκίνησαν την Επανάσταση. Και όλα αυτά διότι πίστευαν ότι δεν μπορούσαν να σταθούν και να δικαιολογήσουν την Επανάσταση αν δεν προχωρούσαν στον καθαρμό.
3) Απεφάσισε την απομάκρυνση του βασιλιά Κωνσταντίνου από την Ελλάδα.
Ομως ο βασιλιάς Κωνσταντίνος 17/30 Σεπτεμβρίου 1922 απεφάσισε μόνος του να πάρει για δεύτερη φορά το δρόμο της εξορίας. Στο δρόμο αυτό τον ακολούθησε η σύζυγός του Σοφία, ο πρίγκιπας Νικόλαος και άλλα μέλη της βασιλικής οικογένειας.
Ετσι, την ανωτέρω ημερομηνία κατέβηκε στη Σκάλα του Ωρωπού, όπου τον παρέλαβε το υπερωκεάνιο «Πατρίς», το οποίο τον μετέφερε στο Παλέρμο της Σικελίας όπου ο Κωνσταντίνος σε λίγους μήνες ετερμάτισε τη ζωή του άδοξα σε ένα φτωχικό ξενοδοχείο της μικρής ιταλικής πόλης.
4) Τέλος, η Επανάσταση απεφάσισε να σχηματίσει κυβέρνηση, η οποία θα αποτελούσε τη βιτρίνα της Επανάστασης, αφού πίσω από την κυβέρνηση θα υπήρχε η Επαναστατική Επιτροπή, η οποία θα ασκούσε την πραγματική εξουσία.
Για να υλοποιήσει η Επαναστατική Επιτροπή την πρόθεσή της αυτή απευθύνθηκε κατ’ αρχάς στον Αλ. Ζαΐμη, ο οποίος εκείνη την περίοδο ευρίσκετο στην Αυστρία. Βέβαια, ο Ζαΐμης δεν αρνήθηκε, αλλά δεν έδειξε να βιάζεται για να επιστρέψει, οπότε η Τριανδρία απευθύνθηκε στον Σωτήριο Κροκίδα, νομικό και παλαιό βουλευτή, ο οποίος εδέχθη και όρκισε την κυβέρνησή του στις 17/30 Σε-πτεμβρίου 1922.
Ετσι ολοκληρώθηκαν τα άμεσα μέτρα τα οποία έπρεπε να πάρει η Επαναστατική Επιτροπή και έμενε μόνο το θέμα της Εθνοσυνέλευσης. Για την Εθνοσυνέλευση ίσχυσε η προκήρυξη την οποία είχε υπογράψει ο Στ. Γονατάς και η οποία μιλούσε για διάλυση της Εθνοσυνέλευσης. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, σιωπηρώς διελύθη και η Εθνοσυνέλευση, η οποία είχε διακόψει τις εργασίες από τις 29 Ιουνίου, λόγω του πολέμου στη Μικρά Ασία.
Από την έντυπη έκδοση
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, ανά πάσα στιγμή στο EleftherosTypos.gr
Ροή Ειδήσεων 
