Οι καρναβαλικές εκδηλώσεις της πρωτεύουσας αποτελούσαν σημαντικό γεγονός της εποχής, αφού σε αυτές συμμετείχαν κορυφαία μέλη της πολιτικοοικονομικής ζωής της πόλης, χιλιάδες λαού, αλλά και χιλιάδες επισκεπτών από την επαρχία.
Η παρέλαση των αρμάτων γινόταν στο τρίγωνο των οδών Σταδίου, Ερμού και Αιόλου, ενώ η εξέδρα των επισήμων στηνόταν στην οδό Κοραή, που σήμερα έχει μετατραπεί σε πλατεία. Ηταν τέτοια η κοσμοσυρροή που στις εφημερίδες των προηγούμενων ημερών δημοσιεύονταν αγγελίες για ενοικιαζόμενους… εξώστες με προνομιούχο θέα στην οδό Σταδίου για την αποκριάτικη παρέλαση: «Εξώσται. Χάριν των Απόκρεω ενοικιάζονται δι’ οικογενείας εις την κεντρικοτέραν θέσιν της οδού Σταδίου. Πληροφορίαι παρά της αυτής οδού, κατάστημα ασπρορούχων κ. Βαρνάβα». Νοικιασμένα ή όχι, τα μπαλκόνια των οδών Σταδίου και Κοραή ήταν στολισμένα από πολύχρωμα χάρτινα σχέδια που σχημάτιζαν ένα εορταστικό δίχτυ, ενώ σε παράθυρα, μπαλκόνια, σπίτια, καταστήματα αλλά και δημόσιες υπηρεσίες υπήρχε κόσμος που πετούσε κομφετί, σερπαντίνες και λουλούδια στο κοινό.
Οι δρόμοι από όπου θα περνούσε η παρέλαση των αρμάτων κατακλύζονταν από μια πολύχρωμη ανθρωποθάλασσα, ενώ ασφυκτικά γεμάτοι ήταν και οι χώροι γύρω από την κεντρική κερκίδα. Οι δεκάδες αστυφύλακες που υπήρχαν για την τήρηση της τάξης σχημάτιζαν αλυσίδες για να περνούν τα άρματα και οι καρναβαλιστές, αλλά όταν δεν το κατάφερναν ξυλοφόρτωναν τους μασκαράδες… «Εκεί είδομεν τας μπότας ενός αστυνομικού επανειλημμένως ελθούσας εις επαφήν με τους πόδας, τας κοιλίας και τας ράχες πολλών πολιτών». Η Αστυνομία κυνηγούσε επίσης κάποιους νεαρούς, που, αφού γέμιζαν τενεκέδες με νερό, κολόνια και διάφορα μυρωδικά, εν συνεχεία… ψέκαζαν τον κόσμο με αυτά, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται πολλές παρεξηγήσεις.
Στο γύρισμα του 19ου αιώνα οι Αθηναίοι δεν πετούσαν πλέον ζαχαρωτά και φασόλια, σύμφωνα με το έθιμο, αλλά έριχναν κομφετί και σερπαντίνες. Για να καταλάβετε το πάθος που τους είχε κυριέψει με τη νέα μόδα, υπολογίστηκε ότι εκείνες τις ημέρες σκορπίζονταν -στην κυριολεξία- στην πόλη περίπου 12 τόνοι κομφετί και, φανταζόμαστε, κάτι χιλιάδες χιλιόμετρα σερπαντίνες που περισυλλέγονταν από τα κάρα της δημαρχίας. Το κοινό τα προμηθευόταν σε τεράστιες σακούλες έναντι τριών δραχμών από δεκάδες πωλητές που έκαναν χρυσές δουλειές, σε σημείο που οι εφημερίδες έγραφαν ότι: «Κίνδυνος υπάρχει μήπως πολλοί εκ των πωλητών του χαρτοπολέμου γίνουν τραπεζίται, οι δε αληθείς τραπεζίται εκ των δαπανών των κατά των χαρτοπόλεμων γίνουν πωλητές κομφετί».
Οι καρναβαλικές εκδηλώσεις δεν αποτελούσαν πάντοτε αποκλειστικό προνόμιο της επαρχίας, αλλά στα τέλη του 19ου με αρχές του 20ού αιώνα πρωταγωνίστρια ήταν η ίδια η πρωτεύουσα. Τότε, οι εορτασμοί πήραν πιο συγκεκριμένη μορφή με την ίδρυση του «Κομιτάτου της Αποκριάς», μιας επιτροπής από επιφανή μέλη της αθηναϊκής κοινωνίας, που προετοίμαζε μήνες πριν την καρναβαλική παρέλαση, όπως αυτή του 1901 που θα παρακολουθήσουμε παρακάτω, με την οικονομική βοήθεια των εμπόρων της εποχής.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΠΟΡΔΟΚΑΣ
Διαβάστε περισσότερα στην έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής