Γράφει ο Αθανάσιος Ε. Δρούγος*

Η τρέχουσα γαλλική προεδρία του Συμβουλίου Ασφαλείας για τον μήνα Ιούλιο υπό τον πρέσβη Νίκολα ντε Ριβιέ εξετάζει με τα άλλα 14 κράτη-μέλη του διεθνούς οργάνου το αν θα υπάρξει μία ανακοίνωση του Γάλλου διπλωμάτη (μέσα από ένα συγκλισιακό έγγραφο) ή θα κατατεθεί ψήφισμα προς έγκριση (στην οποία επιλογή υπάρχει ανησυχία για τη στάση του Λονδίνου, ως και πιθανότατα από 1-2 άλλα κράτη/μη μόνιμα μέλη. Ιδιαίτερα θερμή για την υποστήριξη στα ψηφίσματα του ΣΑ/ΟΗΕ ήταν η Μόσχα.

Επειδή τα κείμενα για το Κυπριακό, ως και για άλλα κρίσιμα θέματα τα γράφουν οι Βρετανοί, λόγω των πολύ στενών σχέσεων με την Αγκυρα υπάρχει σχετικός προβληματισμός, ενώ χθες -σύμφωνα με πληροφορίες του υπογράφοντα- υπήρξαν στα Ηνωμένα Εθνη επαφές Βρετανών, Γερμανών και Ισπανών διπλωματών. Αίσθηση έχει προκαλέσει η δυναμική θέση για το θέμα της Αμμοχώστου (επικρίνοντας τις ενέργειες της Αγκυρας) της μόνιμης αντιπροσώπου των ΗΠΑ Λίντα Τόμας Γκρίνφιλντ, ενώ έντονες ήταν και οι παρεμβάσεις των ομολόγων της Ινδίας, της Κίνας και της Ιρλανδίας.

Τις βρετανικές κινήσεις της ιδιαίτερα επιδέξιας πρέσβειρας Ντέιμ Μπάρμπαρα Γούντγορντ σχετικά με το νέο έγγραφο που έστειλε στις 14 αντιπροσωπείες παρακολουθούν με ενδιαφέρον η Λευκωσία και φυσικά η Αθήνα, ενώ στο προηγούμενο έγγραφο δεν ήταν καν γραμμένα τα ονόματα των Ερντογάν και του κατοχικού ηγέτη Ερσίν Τατάρ(!). Παρά τις αντιδράσεις των υπολοίπων 4 μόνιμων μελών (ΗΠΑ-Γαλλία-Ρωσία-Κίνα), αντί να συνεχίσει τις διαβουλεύσεις σε επίπεδο «5», η Μ. Βρετανία έστειλε το σχέδιο ψηφίσματος σε όλα τα μέλη και αργά χθες αναμένονταν να ξεκινήσουν οι ανεπίσημες διαβουλεύσεις.

Ο γ.γ. του ΟΗΕ εμφανίζεται πολύ ανήσυχος για τις εξελίξεις στο Κυπριακό και διαβλέπει «εκτροπή» στη διαδικασία μετά τις προκλήσεις στα Βαρώσια και την εμμονική θέση Αγκυρας-Κατεχομένων σε υποστήριξη της λύσης μέσω δύο ίσων και ισοδυνάμων (!) κρατών, που προφανώς σημαίνει το τέλος της μέχρι τώρα ακολουθητέας γραμμής από διαδοχικούς Κυπρίους προέδρους και κατοχικούς ηγέτες και ουσιαστικά τη μόνιμη διχοτόμηση της νήσου.

Πάντως, η εικόνα που μετέφερε χθες στην αρχική σύγκληση του ΣΑ/ΟΗΕ η αντιπρόσωπος των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο, Καναδή διπλωμάτης Ελίζαμπεθ Σπέχαρ για τις εξελίξεις στο Κυπριακό είναι ότι «η κατάσταση είναι πολύπλοκη» και «δεν φαίνεται να υπάρχει διέξοδος για διαπραγματεύσεις», χωρίς ωστόσο να παρουσιάσει τι σκέφτεται επ’ αυτού η Γραμματεία. Μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας είπε ότι η Ελίζαμπεθ Σπέχαρ ανάφερε ότι πρέπει να βλέπουμε τα ψηφίσματα του ΣΑ με ευρύτερη οπτική και όχι περιοριστικά (συγκλίνοντας προς τις θέσεις του Λονδίνου).

Η πλειοψηφία του 15μελούς ζήτησε πιο σκληρή γλώσσα για τις τουρκικές κινήσεις από τα όσα πρότεινε το Λονδίνο, γι’ αυτό και δόθηκε χθες περισσότερος χρόνος για διαβουλεύσεις επί του προσχεδίου.

Δυσαρέσκεια Δένδια

Ο ΥΠΕΞ Νίκος Δένδιας μετά την ολοκλήρωση της σύντομης επίσκεψής του σε Ισραήλ και Κύπρο είχε χθες τηλεφωνική επικοινωνία με τον αρμόδιο επίτροπο για την Εξωτερική Πολιτική, Αμυνα και Ασφάλεια της Ε.Ε., Ισπανό Ζοζέπ Μπορέλ, τον οποίο ενημέρωσε σχετικά με τα Βαρώσια.

Την επόμενη εβδομάδα θα έρθει στην Αθήνα ο Νίκος Αναστασιάδης για την τριμερή Ελλάδος-Ιορδανίας-Κύπρου και αναμένεται να αξιολογηθεί η κατάσταση για τις προεκτάσεις της πρόκλησης στα Βαρώσια, καθώς και για το μέλλον του Κυπριακού.

Σε συνέντευξή του ο Ελληνας ΥΠΕΞ στο περιοδικό «Ερμής» που εκδίδει ο σύλλογος αποφοίτων του Κολεγίου Αθηνών επεσήμανε ότι στην επίλυση του Κυπριακού η Ε.Ε. θα έπρεπε να είχε πιο ενεργό ρόλο και να μην είναι διστακτική, ενώ σημείωσε ότι «δεν κατάφερε ούτε καν να είναι παρούσα στις συζητήσεις της πρόσφατης πενταμερούς στη Γενεύη».

Ρεαλιστικά μιλώντας, ο Νίκος Δένδιας τόνισε ότι «μετά την τελευταία εμπειρία που είχα στη Γενεύη, η επίλυση του Κυπριακού εμφανίζεται να είναι ίσως ακόμα πιο μακριά, διότι πλέον η Τουρκία δεν αποδέχεται το πλαίσιο επίλυσης του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και κατά συνέπεια του Διεθνούς Δικαίου, δηλαδή τη δικοινοτική διζωνική ομοσπονδία».

Ο υπουργός Εξωτερικών επισημαίνει πως «η Ε.Ε. από μόνη της δεν έχει ενσωματώσει στην πολιτική της τον σημαντικό γεωπολιτικό ρόλο που καλείται να παίξει» και προσθέτει: «Επίσης, δεν έχει λυθεί η αντίφαση ότι μία χώρα-μέλος του ΝΑΤΟ απειλεί με πόλεμο μια άλλη χώρα-μέλος του ΝΑΤΟ αλλά και της Ε.Ε. Αυτή η αντίφαση συγκρατεί μερικά κράτη να ενεργοποιήσουν το πλαίσιο που σε άλλες περιπτώσεις είναι άμεσο».

Επεσήμανε ότι «χρειάζεται προσεκτική προσπάθεια αλλά και μια εκστρατεία πειθούς απέναντι στη Γερμανία». «Η ισχυρότερη χώρα της Ευρώπης οφείλει να αποδεχτεί το ρόλο ηγέτιδας χώρας και σε καταστάσεις όπως η επιβολή κυρώσεων σε χώρα-μέλος του ΝΑΤΟ που παραβιάζει το Διεθνές Δίκαιο. Με τις εκλογές του Σεπτεμβρίου στη Γερμανία έχουμε μια νέα ευκαιρία να ξεκινήσουμε μια προσπάθεια συνεννόησης με τη νέα ομοσπονδιακή κυβέρνηση».

Με σαφήνεια τόνισε ότι επειδή η Τουρκία είναι κράτος-μέλος του ΝΑΤΟ οι δυσκολίες επιβολής μέτρων εναντίον της καθίστανται πάρα πολύ δύσκολες, ενώ ανέφερε ότι απομακρύνεται όλο και περισσότερο η Αγκυρα από τους ευρωπαϊκούς χώρους. Αναφερόμενος στην ελληνική επιδίωξη για την κατάκτηση μιας μη μόνιμης έδρας στο Συμβούλιο Ασφαλείας για την περίοδο 2025-2026, ο υπουργός Εξωτερικών εξήγησε ότι αυτό «θα σήμαινε ανάδειξη της δυνατότητάς μας να παρεμβαίνουμε θετικά σε παγκόσμια προβλήματα».

Καταλήγοντας υπογράμμισε μεταξύ άλλων ότι η Ε.Ε., όμως, λειτουργεί φοβικά, π.χ. σε Λιβύη-Συρία, και όχι αποτελεσματικά, αλλά δεν υπάρχει και μαγική λύση, ενώ το ίδιο συμβαίνει και στο μεταναστευτικό».

ΝΕΑ ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΑΤΑΡ

«Το ομοσπονδιακό μοντέλο τελείωσε»

Απτόητος ο ηγέτης της λεγόμενης «ΤΔΒΚ» συνέχισε τις εμπρηστικές δηλώσεις του για το Κυπριακό. Για πολλοστή φορά είπε ότι το ομοσπονδιακό μοντέλο για την Κύπρο έχει τελειώσει και όσοι ακόμα πιστεύουν σε αυτό ονειρεύονται. Χαρακτηριστικά είπε ότι «το βέλος έχει φύγει από το τόξο και δεν υπάρχει περίπτωση να επιστρέψει».

Τέλος, σε μία άλλη εξέλιξη -χωρίς να κατονομαστεί η χώρα παραλαβής του νέου οπλισμένου drone KARGU- η Αγκυρα διά στόματος του επικεφαλής της αμυντικής βιομηχανίας της, δρος Ισμαήλ Ντεμίρ ανακοίνωσε ότι άρχισαν οι πωλήσεις από την εταιρία STM του λεγόμενου καμικάζι-drone και μέχρι τα τέλη του 2021 η συγκεκριμένη χώρα θα παραλάβει άλλα πέντε.