Γράφει ο Αθανάσιος Ε. Δρούγος*

Το Ευρωμαχητικό είναι μία συμπαραγωγή από Μ. Βρετανία, Ισπανία, Ιταλία και Γερμανία, δηλαδή από τέσσερα κράτη που υποστηρίζουν ένθερμα και πολυεπίπεδα την Τουρκία στον διεθνή και ευρωπαϊκό χώρο και τα οποία δεν έχουν επικρίνει τις τουρκικές «εμπλοκές» και τη στρατιωτική παρουσία σε Συρία, Λιβύη, Αφρική και Υπερκαυκασία. Για το Λονδίνο δεν υπάρχει πλέον θέμα, αφού είναι εκτός Ε.Ε. και πρόσφατα υπέγραψε με την Αγκυρα μία λίαν επικερδή ζώνη ελεύθερου εμπορίου και όλες αυτές οι χώρες συνδέονται με μακρόπνοα προγράμματα αμυντικών εξοπλισμών.

Ποιοι τα έχουν

Το συγκεκριμένο αεροσκάφος έχουν επιλέξει, πέραν των αεροποριών των ανωτέρω τεσσάρων κρατών, η Αυστρία, καθώς και ορισμένες αραβικές χώρες, μεταξύ των οποίων το Εμιράτο του Κατάρ που έχει παραγγείλει 24 αναβαθμισμένου τύπου αεροσκάφη με τα πλέον υπερσύγχρονα οπλικά συστήματα (και μαζί με 9 εκπαιδευτικά τύπου Hawk με αρχική παράδοση μέσα στο 2022). Παράλληλα Κουβέιτ, Ομάν και Σαουδική Αραβία τα τελευταία δέκα χρόνια φλερτάρουν με το αεροσκάφος της τετραμερούς κοινοπραξίας. Πληροφορίες του υπογράφοντος από την Ντόχα του Κατάρ υποστηρίζουν ότι στην πρόσφατη συνάντησή τους στην Αγκυρα ο εμίρης του Κατάρ Αλ Θάνι προέτρεψε τον Ερντογάν να στραφεί προς την ευρωπαϊκή επιλογή πολεμικών αεροσκαφών και η χώρα του θα συνδράμει υποστηρικτικά και οικονομικά την Αγκυρα!!! Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι και οι 4 ευρωπαϊκές χώρες κράτησαν αποστάσεις τα τελευταία δύο χρόνια από τη συνεχή κριτική των ΗΠΑ για τους ρωσικούς πυραύλους S-400 στην Τουρκία και δεν την επέκριναν περί «αντισυμμαχικότητας» κ.λπ.

Μέχρι στιγμής έχουν κατασκευαστεί 661 αεροσκάφη του συγκεκριμένου τύπου ενώ βρετανικά, γερμανικά και ιταλικά αεροσκάφη έλαβαν ενεργό μέρος στις νατοϊκές επιχειρήσεις σε Αφγανιστάν και Λιβύη, με ιδιαίτερα θετικά αποτελέσματα ειδικά σε συμμαχικές αποστολές σε Κανταχάρ, Χελμάντ, Μαζάρ ελ Σαρίφ, Φαιζαμπάντ Βεγγάζη, Μισράτα κ.λπ.

Διλήμματα και επιλογές

Ανώτατη συμμαχική πηγή που υπηρετεί σε κορυφαία θέση στην Ατλαντική Συμμαχία σε γενικές γραμμές μου περιέγραψε τις εξελίξεις ως εξής:

* Κατ’ αρχάς, το πρώτο θέμα για τις αμερικανο-τουρκικές σχέσεις σε εποχή Μπάιντεν είναι η περίπτωση των ρωσικών πυραύλων. Αν οι πιέσεις των ΗΠΑ πετύχουν και αποθηκευτούν/εγκατασταθούν σε άλλη χώρα οι πύραυλοι, τότε αναβαθμίζεται η διμερής συνεργασία σε πολλούς επιμέρους τομείς και επιστρέφει σε 6-8 μήνες η Τουρκία στα F-35, ενώ θα παραλάβει και συστοιχίες Patriot-3 μέσα στα επόμενα τρία χρόνια… Αν δεν υπάρξει λύση έχουν εξετάσει οι Τούρκοι -μέχρι να κατασκευάσουν το δικό τους αεροσκάφος 5ης γενιάς- να στραφούν πρώτιστα στους Ευρωπαίους (έχουν πολύ καλές στρατιωτικές σχέσεις με τις 4 χώρες) και δευτερευόντως σε ρωσικές επιλογές των διαφόρων κατηγοριών Σουχόι (που όμως ο Χουλουσί Ακάρ και ο αρχηγός της τουρκικής αεροπορίας πτέραρχος Χασάν Κουτσουκαγιούζ δεν τις θεωρούν ως κατάλληλες). Προφανώς οι σχέσεις των ΗΠΑ με την Τουρκία θα περάσουν σε φάση πολύ σοβαρής κρίσης…

* Το θέμα της αγοράς αεροσκαφών από την ευρωπαϊκή κοινοπραξία το έχει συζητήσει εκτενώς ο Ακάρ -χωρίς να διαρρεύσουν μάλιστα λεπτομέρειες- με τους Μπεν Ουάλας, Λορέντζο Γκερίνι, Μαργκαρίτα Ρόμπλες και Ανεγκρετ Κραμπ-Καρενμπάουερ, δηλαδή τους ομολόγους του, ενώ το περασμένο καλοκαίρι ο αρχηγός της τουρκικής αεροπορίας συναντήθηκε με τους ομολόγους του πτεράρχους Αλμπέρτο Ρόσο, σερ Μάικ Γουίνγστον, Χαβιέρ Σάλτο και Ινγκο Γκέρχαρτζ.

* Αν και δεν επιθυμεί η Αγκυρα την αγορά ρωσικών σύγχρονων αεροσκαφών (θα είναι ακόμα μεγαλύτερη πρόκληση για τους Αμερικανούς και ενώ υπάρχουν ανοικτά θέματα), έχει πραγματοποιηθεί προ μηνών μία συνάντηση ανάμεσα στον Τούρκο αρχηγό αεροπορίας και τους Ρώσους πτεράρχους ενώ τους τελευταίους 11 μήνες Τούρκοι αξιωματικοί έχουν επισκεφθεί βάσεις που φιλοξενούν Σουχόι.

* Ολα θα κριθούν από τις εξελίξεις στο θέμα των S-400. Πάντως, μου έλεγε Αμερικανός αναλυτής που αναλαμβάνει θέση στο επιτελείο της αντιπροέδρου, Καμάλα Χάρις, ότι ο Τζακ Σάλιβαν, σύμβουλος εθνικής ασφαλείας του Μπάιντεν, ως και ο προτεινόμενος για υπουργός Αμυνας Αφροαμερικανός στρατηγός ε.α. Λόιντ Αστον έχουν ισχυρά «κανάλια επικοινωνίας» με την Αγκυρα.

*Ο Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος είναι Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής