Γράφει ο Αθανάσιος Ε. Δρούγος*

Μετά από τρία και πλέον έτη αποκαθίστανται οι σχέσεις μεταξύ Ριάντ και Ντόχα, ενώ θα διαμορφωθούν νέες τάσεις σε πολλά επιμέρους ζητήματα. Το εμπάργκο/αποκλεισμός των τεσσάρων κρατών (Αιγύπτου-Μπαχρέιν-Αραβικών Εμιράτων και Σαουδικής Αραβίας) στο Κατάρ -υπό λογικές προϋποθέσεις και εξελίξεις-αποτελεί παρελθόν, αλλά διάφορα θρησκευτικο-πολιτιστικά και συναφή θέματα και διαφορές θα εξακολουθούν να υφίστανται, τουλάχιστον παρασκηνιακά, ειδικά μεταξύ της Αιγύπτου και των Εμιράτων με το Κατάρ (π.χ. περί Μουσουλμανικής Αδελφότητας κ.ά.).

Θετικός αντίκτυπος

Τη συμφωνία της Αλ Ούλα χαιρέτισαν τα πλείστα κράτη, καθώς και τα Ηνωμένα Εθνη, ο Αραβικός Σύνδεσμος κ.λπ. Μεταξύ των κρατών που εξέφρασαν άμεσα θετική ανταπόκριση ήταν το Πακιστάν, η Τουρκία, το Αζερμπαϊτζάν, η Ινδονησία κ.ά. Οι Αραβες ηγέτες επικεντρώθηκαν στο τελικό ανακοινωθέν, στην πυρηνική και πυραυλική απειλή του Ιράν και δεδομένης της επί του παρόντος έντασης για μία ακόμα φορά στον Κόλπο των πετρελαίων, η στάση των έξι αραβικών κρατών αποκτά ιδιαίτερη βαρύτητα σήμερα.

Σημειώνεται ότι το πλούσιο Εμιράτο του Κατάρ είναι στενός σύμμαχος και υποστηρικτής της Τουρκίας και της ριζοσπαστικής παλαιστινιακής οργάνωσης Χαμάς στη Γάζα. Από την άλλη πλευρά, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και η Αίγυπτος είναι αρκετά αρνητικές στις θέσεις τους απέναντι στην Τουρκία, άσχετα αν τα Εμιράτα είναι η τρίτη χώρα στην κατάταξη σε εισαγωγές τουρκικού στρατιωτικού υλικού (μετά τις ΗΠΑ και το Αζερμπαϊτζάν), που για το 2020 έφθασε τα 200 εκατ. δολ. (αύξηση συγκριτικά με το 2019 κατά 51%!!!). Το Κάιρο και το Αμπου Ντάμπι έχουν υπογράψει διάφορες συμφωνίες (ενεργειακές και στρατιωτικές) με την Αθήνα, ενώ το Κατάρ έχει υπογράψει 52 ειδικές συμφωνίες με την Τουρκία, εκ των οποίων οι 11 είναι διαβαθμισμένες, ενώ τουρκικές κατασκευαστικές εταιρίες είναι οι επικυρίαρχες στα έργα για το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου του 2020 που θα διεξαχθεί στην Ντόχα. Στον λιβυκό εμφύλιο πόλεμο υποστηρίζουν διαφορετικές δυνάμεις και πολιτοφυλακές. Και τα έξι αραβικά κράτη είναι φιλοδυτικές και σύμμαχες χώρες με τις ΗΠΑ, ενώ το Εμιράτα του Κουβέιτ, μαζί με την απερχόμενη κυβέρνηση Τραμπ, έπαιξαν τον πιο σημαντικό ρόλο στον τερματισμό της διένεξης με τη διαμεσολάβησή τους μεταξύ Κατάρ και Σαουδικής Αραβίας.

Στη Σούδα

Σαουδαραβικά αεροσκάφη F-15 προσεχώς θα αφιχθούν στη βάση της Σούδας για κοινές αεροπορικές ασκήσεις με την Πολεμική μας Αεροπορία, όπως έκαναν προ δύο μηνών τα αεροσκάφη των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, ενώ πολεμικά αεροσκάφη του Κατάρ ασκούνται με αντίστοιχα τουρκικά σε βάσεις της Ανατολίας. Το Μπαχρέιν και τα Εμιράτα προχώρησαν πρόσφατα με τις «Συμφωνίες του Αβραάμ» στην αποκατάσταση διπλωματικών σχέσεων με το Ισραήλ, ενώ η Αθήνα υπέγραψε με το Τελ Αβίβ συμφωνίες στρατιωτικής συνεργασίας με επίκεντρο τον αεροπορικό τομέα και ειδικά την αναβαθμισμένη αεροπορική εκπαίδευση. Επίσης, η σαουδαραβική οικογένεια βελτίωσε αρκετά τις σχέσεις της με την Αγκυρα, ειδικά σε επίπεδο Ερντογάν με τον μονάρχη του βασιλείου των Σάουντ Σαλμάν, και η Αθήνα με το Αμπου Ντάμπι στον τομέα της παροχής αμοιβαίας παροχής στρατιωτικής υποστήριξης.

Οι εξελίξεις είναι καταιγιστικές και αναμένονται πολυδιάστατες επιπτώσεις σε όλους τους τομείς, ενώ δεν μπορούν να αποκλειστούν και τα απρόοπτα…

*Ο Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος είναι Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής