Γράφει ο Αθανάσιος Ε. Δρούγος*

Και όλα αυτά ενώ στο προσεχές χρονικό διάστημα θα αρχίσουν οι αβέβαιες από πλευράς εξέλιξης και αποτελέσματος διερευνητικές επαφές-συνομιλίες σε πρεσβευτικό επίπεδο στην Κωνσταντινούπολη μετά από διακοπή 4 και πλέον χρόνων.

Ερντογάν και Ακάρ -το έχουμε γράψει πολλές φορές- δεν λησμονούν να προβάλουν διαχρονικά διάφορες ιστορικές για αυτούς ημερομηνίες από τα χρόνια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και μετέπειτα (π.χ. Ματζικέρτ-Σαγγάριος-Σμύρνη κ.ά.). Τα περί «χαμηλών τόνων» και «αποκλιμάκωσης» είναι για αυτούς θεωρίες και τακτικοί διπλωματικοί ελιγμοί. Με την ευκαιρία του εορτασμού της ημέρας του Πολεμικού Ναυτικού -και συγκεκριμένα της ιστορικής Ναυμαχίας της Πρέβεζας τον Σεπτέμβριο του 1538, όπου επικράτησε ο οθωμανικός στόλος υπό τον Μπαρμπαρός Χαϊρεντίν πασά (γνωστό ως «πορφυρογένη») του ενωμένου συμμαχικού στόλου των παπικών -Γενοβέζων-Μαλτέζων-Ισπανών και Βενετών-, ο Ερντογάν αναφέρθηκε στο ότι η χώρα του δεν πρόκειται να περιοριστεί στις θάλασσες και ότι η Γαλάζια Πατρίδα είναι το μέλλον και η δυνατή παρουσία της Αγκυρας στα κύματα της ανατολικής Μεσογείου.

Από τη δική του πλευρά ο υπουργός Αμυνας Χουλουσί Ακάρ απέτισε φόρο τιμής και έκανε εκτενή μνημόνευση στα πληρώματα των γαλέρων του οθωμανικού στόλου που επικράτησαν της αρμάδας της λεγόμενης «Ιεράς Συμμαχίας» και για δεκαετίες είχαν κυρίαρχη θέση στη Μεσόγειο και στα λιμάνια της. Αμφότεροι μέσα από εκτενείς αναφορές τους επέμεναν στη σκληρή γραμμή του δόγματος, ενώ μεταξύ άλλων μνημόνευσαν τους σύγχρονους αξιωματικούς του τουρκικού Ναυτικού που τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια το επανέφεραν δυναμικά στο προσκήνιο. Και οι δύο επεσήμαναν ότι η Τουρκία είναι μία από τις δέκα χώρες του πλανήτη που κατασκευάζει και εξοπλίζει μόνη της πλοία.

Πάντως είναι πλέον φανερό ότι οι Τούρκοι χρησιμοποιούν ως αιχμή του δόρατος των συνεχών προκλήσεών τους το σύγχρονο ναυτικό δόγμα τους, καθώς και τη συνεχή αναφορά σε αποστρατιωτικοποίηση των νησιών του ΒΑ Αιγαίου και του δωδεκανησιακού συμπλέγματος

Το πρωινό του Σαββάτου οι κάτοικοι του Καστελλόριζου ξύπνησαν από το άκουσμα τουρκικών στρατιωτικών εμβατηρίων, ως και του εθνικού ύμνου της γειτονικής χώρας. Παράλληλα, η ελληνική σημαία στη Μεγίστη είχε βαφτεί με κόκκινη μπόγια. Και για τις δύο θρασύτατες ενέργειες, που είναι στο πλαίσιο στοχευμένων ψυχολογικών επιχειρήσεων, τουρκικό DRONE ενεργούσε πάνω από το νησί (προφανώς είχε απογειωθεί από τα απέναντι τουρκικά παράλια) και η διάρκεια της πτήσης του πάνω από την εσχατιά ελληνικής γης υπολογίζεται σε μία ώρα. Με ανακοίνωσή του το υπουργείο Εξωτερικών καταδίκασε απερίφραστα τη χθεσινή προσβολή της ελληνικής σημαίας στο Καστελλόριζο, τονίζοντας ότι «τέτοιες απαράδεκτες ενέργειες αποσκοπούν να δυναμιτίσουν τις προοπτικές αποκλιμάκωσης της έντασης μεταξύ των δύο χωρών. Το ΥΠΕΞ ζητάει από τις τουρκικές αρχές την άμεση καταδίκη και διερεύνηση του περιστατικού, ώστε οι υπαίτιοι να οδηγηθούν ενώπιον της Δικαιοσύνης».

Επιπλέον, η Τουρκία δέσμευσε εκ νέου περιοχή για αύριο με NAVTEX μεταξύ Καστελλόριζου και Ρόδου για άσκηση με πραγματικά πυρά και συμμετοχή πλοίων από το ναύσταθμο του Ακσάζ.

Οι επαφές στο ΝΑΤΟ

Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες (συμπληρώνοντας το χθεσινό άρθρο στον «Ε.Τ.» της Κυριακής), οι επαφές των δύο στρατιωτικών αντιπροσώπων στην έδρα της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας είναι πλέον μεταξύ εγγράφων που κοινοποιούνται μέσω των Βρετανο-Αμερικανών που ηγούνται της Στρατιωτικής Επιτροπής. Αυτό που τόνιζε ανώτατη συμμαχική πηγή είναι ότι «δεν διεξάγονται συνομιλίες και απλά γίνονται τυπικές συναντήσεις». Η ίδια πηγή ανέφερε ότι πραγματοποιείται ανταλλαγή σχεδίων/κειμένων που επεξεργάζεται η Στρατιωτική Επιτροπή (πρόεδρος Βρετανός πτέραρχος και αναπληρωτής πρόεδρος Αμερικανός αντιπτέραρχος, που θεωρείται σημαντική προσωπικότητα και γνώστης).

Τα κείμενα τις πιο πολλές φορές είναι γενικόλογα ενώ μέσα στην εβδομάδα θα λάβει χώρα και η έβδομη συνάντηση. Η ελληνική πλευρά -προφανώς κατ’ εντολή του ΓΕΕΘΑ- δεν δείχνει «να ενδίδει στις γνωστές τουρκικές και λοιπές συμμαχικές θέσεις», ενώ άλλη συμμαχική πηγή μού είπε ότι «οι νατοϊκοί, το γραφείο του γ.γ. Νορβηγού Γενς Στόλτενμπεργκ (φωτογραφία) είναι «εκνευρισμένοι» με την ελληνική στάση, την οποία χαρακτηρίζουν ως «παρελκυστική και φοβική».

Τουρκία-Σερβία

Για άλλη μία φορά επισκέφθηκε την Τουρκία σε σύντομο χρονικό διάστημα ο Σέρβος πρόεδρος Αλεξάντερ Βούτσιτς και είχε γεύμα με τον Ερντογάν. Ο Σέρβος πρόεδρος τόνισε ότι «επιθυμεί στενές σχέσεις με την Αγκυρα σε όλους τους τομείς» και χαρακτήρισε την Τουρκία ως «κορυφαία περιφερειακή δύναμη που έχει ρόλο στα δυτικά Βαλκάνια». Οι δύο πρόεδροι συζήτησαν τα θέματα της επιμέρους και πρόσφατης συμφωνίας Σερβίας-Κοσόβου, την κατάσταση στη Μέση Ανατολή και την Ανατολική Μεσόγειο, καθώς και την εμβάθυνση της διμερούς πολιτικής-οικονομικής και στρατιωτικής συνεργασίας.

Θέλουν να καταστήσουν το Κατάρ σημαντικό σύμμαχο

Αμερικανοί, Ιταλοί, Ισπανοί και Τούρκοι προωθούν το Κατάρ στο να λάβει καθεστώς μη μέλους του ΝΑΤΟ, αλλά σημαντικού συμμάχου (δηλαδή major/non-NATO ally).Υπόψη, το 2018 το Κατάρ εξέφρασε άμεσο ενδιαφέρον να ενταχθεί στη Συμμαχία, με τον Στόλτενμπεργκ να αναφέρει ότι «η Ντόχα έχει ξεχωριστή θέση για τη Δύση, αλλά δεν μπορεί να ενταχθεί γιατί δεν είναι ευρωπαϊκή χώρα». Αν ενταχθεί στο ειδικό καθεστώς, το Κατάρ θα έχει πρόσβαση σε αρκετούς τομείς, μεταξύ των οποίων εκπαιδευτικός, συλλογή επιλεκτικών πληροφοριών, διοικητική μέριμνα, κοινές ασκήσεις κ.ά.

Επειδή το πλούσιο Εμιράτο συνδέεται πολύ στενά με την Τουρκία, ορισμένες χώρες όπως η Αίγυπτος, η Σαουδική Αραβία και τα Εμιράτα εξέφρασαν τις διπλωματικές αντιρρήσεις τους μέσω γαλλικών καναλιών… Σημειώνω ότι εδώ και δέκα χρόνια το Κατάρ, το Κουβέιτ ,το Μπαχρέιν και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα διατηρούν μέσω της Πρωτοβουλίας της Κωνσταντινούπολης του 2004 αρκετά στενές επαφές με το ΝΑΤΟ. Σε τέτοιο καθεστώς έχουν ενταχθεί κατά καιρούς από τη Συμμαχία το Πακιστάν, το Αφγανιστάν, το Ιράκ, η Νότια Κορέα, η Ιαπωνία, η Αυστραλία, η Νέα Ζηλανδία, η Κολομβία κ.ά. Στο Κατάρ διατηρούν τεράστια αεροπορική βάση οι Αμερικανοί (Αλ Ουντέιντ), καθώς και οι Τούρκοι.