Γράφει ο Αθανάσιος Ε. Δρούγος*

Για την Ελλάδα η παρουσία στη Θεσσαλονίκη του Αμερικανού ΥΠΕΞ έχει τη δική της γεωπολιτική, οικονομική και ενεργειακή διάσταση (βρίσκεται από αργά χθες το βράδυ) με έμφαση την παρουσία και επιρροή των ΗΠΑ στα Δυτικά Βαλκάνια. Μετά τις πρόσφατες συμφωνίες Σερβίας-Κοσόβου για οικονομικά-ενεργειακά θέματα, τη μετεκλογική κατάσταση στα Σκόπια (με την επικράτηση Ζάεφ και την ήττα των εθνικιστών), την κατασκευή της νατοϊκής βάσης στην Κουτσόβε της Κεντρικής Αλβανίας, τη σταδιακή αλλά ουσιαστική προσέγγιση της Σερβίας με το δυτικό στρατόπεδο, ως και την καθολική επιρροή που έχουν οι Αμερικανοί σε Βουλγαρία, Ρουμανία, Κροατία, Μαυροβούνιο, θεωρούν τη Θεσσαλονίκη ως κρίσιμο μαγνητικό πόλο για την πολύπλευρη ενδυνάμωση της παρουσίας τους σε πολιτικό, στρατιωτικό και οικονομικό-ενεργειακό, εκπαιδευτικό και αναπτυξιακό-επενδυτικό επίπεδο. Μεταξύ των στόχων τους είναι η ρωσική «απαγκίστρωση» από τη λεγόμενη «στρατιωτικο-ανθρωπιστική βάση» στη Νις της Νότιας Σερβίας, καθώς και ο φραγμός στα 5G δίκτυα των Κινέζων στην περιοχή από τον Δούναβη μέχρι το Αιγαίο.

Οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις βρίσκονται σε πολύ καλό επίπεδο, ενώ η στρατιωτική συνεργασία, σε πλαίσιο ναυτικό-αεροπορικό-συνεκπαιδευτικό, και ειδικών δυνάμεων, έχει αναβαθμιστεί πολύ, σε συνδυασμό με το ενδιαφέρον των ΗΠΑ για τα λιμάνια Θεσσαλονίκης-Καβάλας και Αλεξανδρούπολης, που πέραν των ενεργειακών αγωγών- τερματικών βάσεων σχετίζονται και με την παρακολούθηση των ρωσικών δραστηριοτήτων/διέλευσης στα τουρκικά Στενά ως και την κάθοδο των ρωσικών πλοίων-υποβρυχίων από Σεβαστούπολη/Κριμαία και Νοβοροσίσκ στα «θερμά ύδατα» της Μεσογείου. Προς αυτή την κατεύθυνση θα έχουμε προσεχώς εξελίξεις και στην ευρύτερη περιοχή της Λήμνου.

Προφανώς στην κατ’ ιδίαν συνάντηση με τον Κυριάκο Μητσοτάκη στη Σούδα/Χανιά οι δύο άνδρες θα επικεντρωθούν στα Ελληνοτουρκικά στο φως των χλομών διμερών επαφών που αναμένονται, στην κατάσταση στη Λιβύη-Υποσαχάρια Αφρική (ενώ συνεχίζονται οι ειρηνευτικές συζητήσεις σε Μαρόκο και Μοντρέ), ως και στα εξοπλιστικά του προγράμματός μας που έχει ανακοινωθεί. Επιπλέον, οι Αμερικανοί βλέπουν πολύ θετικά τη συνεργασία του Κέντρου Ναυτικής Αποτροπής (ΚΕΝΑΠ-NMIOTC) στη Σούδα με το ΝΑΤΟ, με αυτό που ανακοίνωσε ο Πομπέο για σύσταση κέντρου εκπαίδευσης για θέματα ασφαλείας στην Κύπρο (όταν βρέθηκε εκεί για λίγες ώρες πριν από 3 εβδομάδες). Το βέβαιο είναι ότι προβλέπεται η περεταίρω αεροναυτική αναβάθμιση της Σούδας και ειδικά του κρηπιδώματος Κ14 για πιο εκτασιακά-λειτουργικά και όχι μόνο ελλιμενισμούς και ναυτικές αποστολές.

Δεν διαφαίνεται -επί του παρόντος- να μεταφερθούν μέσα και αρμοδιότητες από την αεροπορική βάση του Ιντσιρλίκ/Αδάνων προς τη Σούδα (εννοώ συμβατικά), αλλά παρακολουθούνται οι εξελίξεις στις αμερικανο-τουρκικές σχέσεις, οι «περίεργες» κινήσεις του Ερντογάν σε Μέση Ανατολή-Καύκασο-Λιβύη και οι στρατιωτικο-ενεργειακές σχέσεις Μόσχας-Αγκυρας. Για πολλούς και διαφόρους λόγους οι Αμερικανοί δεν επιθυμούν την όποια αποχώρηση από την τουρκική επικράτεια, αλλά οι σχέσεις Τουρκίας-Ρωσίας-Ιράν και Τουρκίας-Κίνας (οικονομικές) προβληματίζουν. Ας ληφθεί υπόψη ότι το στρατηγείο των χερσαίων δυνάμεων του ΝΑΤΟ εδρεύει στη Σμύρνη, ένα εκ των νατοϊκών σωμάτων/πολυεθνικό άμεσης αντίδρασης/NRDC-TR στην Κωνσταντινούπολη, ενώ στο Κιουρετσίκ (κοντά στη Μαλάτεια) είναι το στρατηγικής σημασίας ραντάρ για την αντιπυραυλική άμυνα του ΝΑΤΟ/EPAA με διακλαδώσεις προς Ισπανία-Ρουμανία και Πολωνία.

Σχετικά με τυχόν μεταφορά των 50 τακτικών πυρηνικών κεφαλών Β61 από το Ιντσιρλίκ -κάτι που προς το παρόν δεν διαφαίνεται- πολύπλευρες πληροφορίες του υπογράφοντος -σε περίπτωση απόσυρσης- δεν δείχνουν Σούδα, αλλά Γερμανία-Ιταλία-Ολλανδία ή Ρουμανία.

Πάντως έχει προκαλέσει «προβληματισμό» σε πολλούς κύκλους στην Ελλάδα η πρόσφατη αναφορά του Πομπέο ότι «μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας θα πρέπει να υπάρξει μείωση στο στρατιωτικό αποτύπωμα». Στην Ελλάδα από σχετικούς και μη άνοιξε μία «χλιαρή αναφορά» σε ζητήματα αποστρατιωτικοποίησης των νησιών μας (τουλάχιστον μερική από βαριά συμβατικά όπλα), πράγμα αδιανόητο για την επικρατούσα κατάσταση στην περιοχή, δοθείσης της παρουσίας της 4ης Στρατιάς του Αιγαίου/του ισχυρότατου αποβατικού στόλου σε Σμύρνη/Εφεσο και των απύθμενων συνεχών προκλήσεων της Αγκυρας σε βάρος της χώρας μας. Πέραν των Αμερικανών και οι Γερμανοί «φλερτάρουν με τέτοιες παράξενες ιδέες» και για τις δύο πλευρές του Αιγαίου. Η Αθήνα, για πάρα πολλούς λόγους, είναι κάθετα αρνητική σε οποιαδήποτε τέτοια συζήτηση, αλλά οι Τούρκοι προτίθενται να το θέσουν στις διμερείς προσεχείς διερευνητικές συνομιλίες, κίνηση η οποία θα προκαλέσει σοβαρή κρίση.

Αμερικανικές και γερμανικές πάντως πηγές αναφέρονται -αν και δεν έδωσαν συνέχεια προς στιγμήν- σε περιπτώσεις τύπου αμοιβαίας απόσυρσης δυνάμεων από τα νησιά και τα μικρασιατικά παράλια, που προφανώς είναι εξωπραγματική και δεν μας ευνοεί σε τίποτα λόγω γεωγραφίας, συμβατικών ισορροπιών, καθημερινής αεροπορικής παραβατικότητας από τα αεροσκάφη που απογειώνονται από τη Μπαντίρμα και το Μπαλικεσίρ, κρυπτοεκπαιδευτικές ως και εμφανείς δραστηριότητες τουρκικών σχηματισμών της Στρατιάς του Αιγαίου κ.ά. Η όποια μείωση ελληνικών δυνάμεων στα νησιά μας είναι εξωπραγματική, επικίνδυνη και θα θυμίζει την απαράδεκτη απόσυρση της ελληνικής μεραρχίας «Κλέαρχος» το 1967 από τη δικτατορία, που άνοιξε «παράθυρα και πόρτες» στην Κύπρο για τον «Αττίλα».

*Ο Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος είναι Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής

Από την έντυπη έκδοση

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, ανά πάσα στιγμή στο EleftherosTypos.gr