Ο Αρπησσος
Οπως είναι ήδη γνωστό, ο Αρδας είναι παραπόταμος του Εβρου και στην αρχαιότητα ονομαζόταν Αρπησσος. Το συνολικό μήκος του είναι 290 χιλιόμετρα, από τα οποία τα 241 βρίσκονται στη Βουλγαρία και τα 49 στην Ελλάδα, ενώ εκβάλλει στον ποταμό Εβρο, στην περιοχή του χωριού Καστανέων, κοντά στην Αδριανούπολη. Στον κάμπο της Ορεστιάδας οι αγρότες καλλιεργούν κυρίως φασολάκια, μπρόκολα, βαμβάκι και καλαμπόκι. Η Βουλγαρία έχει αναπτύξει τρία μεγάλα φράγματα στον ποταμό, από τα οποία λειτουργούν αντίστοιχοι υδροηλεκτρικοί σταθμοί. Η Ελλάδα έχει φτιάξει ένα φράγμα στο χωριό Θεράπειο, με το οποίο προσπαθεί να ρυθμίσει τη ροή των υδάτων στο έδαφός της.
Οι υπογραφές
Το 1964 Αθήνα και Σόφια υπέγραψαν συμφωνία διαχείρισης των νερών του Αρδα, ως μέρος της αποζημίωσης κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η γειτονική χώρα δεσμεύτηκε να διαχέει κάθε χρόνο 186 εκατ. κυβικά μέτρα νερού στην Ελλάδα, αρδεύοντας τον κάμπο της Ορεστιάδας. Στις 9 Ιουλίου 2024 ολοκληρώνεται η συμφωνία, χωρίς στο μεταξύ να έχει επιτευχθεί η υπογραφή νέας.
«Το βασικό πρόβλημα είναι η έλλειψη κυβέρνησης στη Βουλγαρία, που δημιουργεί επί της ουσίας έλλειψη συνομιλητή. Ακόμα και αν συμφωνήσουμε σε μία λύση, δεν θα μπορούσε να επικυρωθεί από το βουλγαρικό κοινοβούλιο. Ημασταν κοντά σε συμφωνία τον Μάρτιο, αλλά δυστυχώς κατέρρευσε η κυβέρνηση και δεν μπορέσαμε να την επικυρώσουμε. Προέβλεπε μία περίοδο χάριτος δύο ετών, ώστε η Ελλάδα να υλοποιήσει και τα απαραίτητα έργα για τη διαχείριση του νερού και ένα αντίτιμο έναντι των υπηρεσιών που θα παρέχουν οι Βούλγαροι, εφόσον χρειαστεί να παρέχουν», είπε σε δηλώσεις του στην ΕΡΤ ο γ.γ. Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Πέτρος Βαρελίδης.
Αντιδράσεις για επίτευξη νέας συμφωνίας
Το θέμα έχει λάβει και πολιτικές διαστάσεις στη γειτονική χώρα, καθώς ορισμένα κόμματα δεν επιθυμούν την επίτευξη νέας συμφωνίας, με το επιχείρημα ότι η υπάρχουσα που λήγει σήμερα αφορούσε πολεμικές αποζημιώσεις και πλέον δεν υπάρχει λόγος να συνεχιστεί. Στην πρόσφατη επίσκεψή του στη Σόφια, ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, μετά τη συνάντηση που είχε με την αναπληρώτρια πρωθυπουργό και υπουργό Εξωτερικών της Βουλγαρίας, Μαρίγια Γκαμπριέλ, δήλωσε πως συζητήθηκε το θέμα της διαχείρισης των υδάτων του ποταμού Αρδα εκφράζοντας την ελπίδα πως θα υπάρξει συμφωνία στο άμεσο μέλλον, επ΄ ωφελεία και των δύο χωρών.