Μία εικαστική εγκατάσταση, 500 μέτρα νοτιότερα από το σημείο του τραγικού σιδηροδρομικού δυστυχήματος της 28ης Φεβρουαρίου 2023, στήθηκε στα Τέμπη, στη μνήμη των θυμάτων, νέων κυρίως παιδιών. Το έργο του καλλιτέχνη Γιώργου Κόφτη ονομάζεται «58 καρφιά στα Τέμπη» και αποτελείται από 58 μεταλλικούς σωλήνες 2-2,5 μέτρων.
ΝΤΙΝΑ ΜΑΓΔΑΛΙΑΝΙΔΗ
«Τα τραύματα δεν θα γιατρευτούν ποτέ»
Για πρώτη φορά μετά το δυστύχημα στα Τέμπη η 26χρονη Ντίνα Μαγδαλιανίδη ανοίγει την καρδιά της για το βράδυ που την τραυμάτισε βαριά, εξωτερικά και εσωτερικά, σε μια συγκλονιστική προσωπική διήγηση. Ταξίδευε στο 1ο βαγόνι της δεύτερης θέσης και βγήκε από τα συντρίμμια με σχεδόν ακρωτηριασμένο πόδι, αλλά και σοβαρά τραύματα σε όλο της το σώμα.
«Σ’ αυτό το δυστύχημα όλοι κάτι χάσαμε. Τα τραύματα δεν θα φύγουν ποτέ, δεν θα γιατρευτούν ποτέ, γιατί έφτασα πολύ κοντά στον θάνατο. Ακουσα τον θόρυβο της σύγκρουσης και μετά, όταν άνοιξα τα μάτια μου, ήμουν καταπλακωμένη και το ένα μου πόδι ήταν παγιδευμένο στα συντρίμμια. Κοντά μου ήταν άλλοι δύο άνθρωποι, που προσπαθούσα να τους κουνήσω, αλλά δεν αντιδρούσαν. Χρησιμοποιώντας το άλλο πόδι μου σύρθηκα πριν το βαγόνι πάρει φωτιά. Συνεχίζοντας να σέρνομαι έπεσα από το τρένο και τη στιγμή που έπεσα ένιωσα να σπάω. Εκεί το χτυπημένο μου πόδι από τα γυαλιά και την πτώση σχεδόν κόπηκε. Ενιωσα έντονο πόνο. Είχα χτυπήσει σοβαρά στον θώρακα, στο άλλο πόδι, έχω σπάσει τα δεξιά πλευρά που μπήκαν στον πνεύμονα και είχα σπάσει όλους μου τους σπονδύλους».
Οταν έπεσε από το τρένο, συνέχισε να σέρνεται για περίπου 15-20 μέτρα και τότε τη βρήκαν δύο αξιωματικοί του Πολεμικού Ναυτικού, που μαζί με έναν φοιτητή από τη Θεσσαλονίκη και μία ακόμα κοπέλα που επέβαινε στο τρένο είχαν μείνει εκεί για να βοηθήσουν. Ο ένας αξιωματικός έδεσε το πόδι της που αιμορραγούσε μέχρι να την παραλάβει το ΕΚΑΒ. Οι γιατροί κατάφεραν να σώσουν το πόδι της, ωστόσο μόλις τον περασμένο Δεκέμβριο κατάφερε να περπατήσει ξανά με πατερίτσες, αλλά ακόμα χρειάζεται καροτσάκι για τις πιο μακρινές αποστάσεις.
Μέχρι σήμερα η 26χρονη έχει υποβληθεί σε 25 χειρουργικές επεμβάσεις. «Εχω κι άλλα χειρουργεία μπροστά μου, ειδικά στο πόδι, καθώς ένα κοκαλάκι έμεινε στο τρένο και ακόμα ταλαιπωρούμαι. Από την Πολιτεία θέλω να ζητήσω να μπει τέλος σε αυτήν τη γραφειοκρατία που αντιμετωπίζουμε εμείς οι τραυματίες, καθώς μας ζητούν αμέτρητα έγγραφα σε κάθε μας κίνηση. Η γραμμή αρωγής που μας βοηθούσε έχει κλείσει και παλεύουμε μόνοι μας», σημειώνει.
Ο Γεράσιμος παραμένει σε κωματώδη κατάσταση
Ενας μόνο από τους τραυματίες της τραγωδίας στα Τέμπη δεν μπορεί να μιλήσει. Είναι ο 20χρονος Γεράσιμος από τον Βόλο, που μέχρι σήμερα κοιμάται. Βρισκόταν -όπως και η Ντίνα– στο πρώτο βαγόνι της δεύτερης θέσης και επιβίωσε, καθώς με τη σύγκρουση πετάχτηκε έξω. Παραμένει όμως σε κώμα, παρά τον σκληρό αγώνα των γιατρών και των γονιών του, που τους τελευταίους μήνες τον έχουν μεταφέρει στις Ηνωμένες Πολιτείες.
«Ο Γεράσιμος εξακολουθεί να νοσηλεύεται στη Βοστώνη και οι γιατροί είναι πολύ συγκρατημένοι», λέει στον «Ε.Τ.» της Κυριακής ο δικηγόρος της οικογένειας, Οθων Παπαδόπουλος, περιγράφοντας με μελανά χρώματα την κατάστασή του. «Εχει υποβληθεί ήδη σε δύο χειρουργεία στο αμερικανικό νοσοκομείο σε μια προσπάθεια αφύπνισης του εγκεφάλου με στόχο να αποκατασταθεί όποια λειτουργία είναι δυνατό να αποκατασταθεί. Ωστόσο, δεν έχει παρουσιάσει ακόμα καμία αντίδραση. Οι γιατροί εκεί είναι αυστηροί, δεν δίνουν πολλές ελπίδες και συνεχίζουν να τηρούν απαρέγκλιτα το πρόγραμμα που είχαν από την αρχή. Οι γονείς δίνουν αγώνα από Εντατική σε Εντατική, από νοσοκομείο σε νοσοκομείο, κάνουν ό,τι μπορούν για να βοηθήσουν το παιδί τους», λέει ο κ. Παπαδόπουλος.
ΕΥΗ ΤΣΑΠΑΡΗ
«Πήδηξα από το τρένο μέσα στα αίματα»
Η Εύη Τσάπαρη ήταν στο τρίτο βαγόνι όταν η αμαξοστοιχία Intercity συγκρούστηκε με το εμπορικό τρένο. Ταξίδευε από την Αθήνα προς τη Θεσσαλονίκη και χρησιμοποιούσε το τρένο τουλάχιστον 3 με 4 φορές τον χρόνο, γιατί το θεωρούσε, όπως λέει, ασφαλές μέσο και είχε φοβία με τα αεροπλάνα.
«Κόπηκα στην πλάτη και το χέρι μου εγκλωβίστηκε στα συντρίμμια. Οταν κατάφερα να σηκωθώ, πήδηξα από το τρένο μέσα στα αίματα. Με πήγαν σε νοσοκομείο της Θεσσαλονίκης και με έβαλαν στο οξυγόνο, γιατί είχαν καεί τα μαλλιά μου και δεν ήξεραν αν έχω εισπνεύσει καπνό», θυμάται και συνεχίζει τη διήγησή της για το εφιαλτικό σκηνικό που αντίκρισαν όσοι είχαν τις αισθήσεις τους.
Ηχοι, μυρωδιές και στάχτες έρχονται ξανά και ξανά στη μνήμη της απροειδοποίητα, όπως λέει, δεν την αφήνουν να κοιμηθεί, αλλά, κυρίως, δεν την αφήνουν να ξεχάσει. «Την έκρηξη που προκάλεσε το μανιτάρι της φωτιάς δεν την καταλάβαμε, γιατί είχαμε εκτροχιαστεί. Εφυγα από τη θέση μου, έπεσα στο πάτωμα και σφηνώθηκε το χέρι μου στα συντρίμμια. Μετά είδα τις φλόγες και κατάλαβα πόσο σοβαρό ήταν. Ο φίλος μου που ταξιδεύαμε μαζί φώναζε ότι θα γίνει έκρηξη, από παντού ακούγονταν ουρλιαχτά, κλάματα και κόσμος που φώναζε βοήθεια».
Η Εύη, πάντως, δεν θέλει καθόλου να ξεχάσει. Θέλει να θυμάται μέχρι, όπως λέει, να αποδοθεί δικαιοσύνη. «Για τον σταθμάρχη νιώθω θυμό, γιατί, για να κερδίσει μια καλύτερη σύνταξη, έναν καλύτερο μισθό, αποφάσισε να αναλάβει μια θέση για την οποία δεν είχε τις ικανότητες. Το πρόβλημα όμως είναι πολύ πιο ψηλά και πολύ πιο βαθιά. Πρέπει να υπάρχουν ευθιξία και αυτογνωσία. Να μην κρύβονται οι πολιτικοί και όλοι οι εμπλεκόμενοι πίσω από το δάχτυλό τους. Αυτός είναι ο λόγος που όλοι εμείς είμαστε εξοργισμένοι».
Η Εύη, μαζί με άλλους επιβάτες του τρένου, έκανε ομαδική ψυχοθεραπεία στο ΑΧΕΠΑ από τον Μάρτιο μέχρι τον Οκτώβριο του 2023. «Ηταν μεγάλο διάστημα, αλλά και πάλι δεν έφτασε», επισημαίνει.
ΝΙΚΟΣ ΛΑΟΥΤΙΔΗΣ
«Να αποδοθεί δικαιοσύνη, χωρίς να μας κοροϊδεύουν»
Στο τρίτο βαγόνι ταξίδευε και ο Νίκος Λαουτίδης, που έχει ακόμα στο μυαλό του στο σκηνικό του τρόμου. «Ακούσαμε το μπαμ και τα βαγόνια άρχισαν να πηγαίνουν μπρος-πίσω. Είχε πολλή σκόνη, το βαγόνι μας σερνόταν κι εγώ κρατιόμουν για να μη φύγω από το παράθυρο. Τελικά, πήδηξα ενώ είχα σπάσει τα πλευρά μου», λέει στον «Ε.Τ.» της Κυριακής. Ολο αυτόν τον χρόνο, όπως λέει, περιμένει να πληρώσουν οι υπαίτιοι της τραγωδίας αλλά χωρίς αποτέλεσμα. «Ακόμα δεν έχει γίνει τίποτα, δεν έχουμε απάντηση στο ερώτημα “Ποιος φταίει;” και συνεχίζουν τα τρένα να κινούνται χωρίς τους απαραίτητους κανόνες ασφαλείας. Θέλουμε να αποδοθεί δικαιοσύνη, χωρίς να μας κοροϊδεύουν. Μας ενοχλούν πολύ ανοησίες που ακούμε από επίσημα χείλη, από ανθρώπους που ζουν σε διαφορετική πραγματικότητα. Να καταλήξει κάπου η Δικαιοσύνη και να βγει κάποιος να πει “Εγώ φταίω”», λέει ο νεαρός επιβάτης.
Το πρώτο τηλεφώνημα ο Νίκος το έκανε στη μητέρα του, που τον περίμενε στη Θεσσαλονίκη, και το δεύτερο στον κολλητό του στην Αθήνα, που τον είχε αφήσει στον σταθμό. «Περπατούσαμε προς το σκοτάδι, μέσα στα χωράφια. Μία κοπέλα από το βαγόνι μάς έδωσε το κινητό της, γιατί τα δικά μας είχαν χαθεί. Πήρα πρώτα τη μητέρα μου και της είπα μόνο “είμαι καλά”, μετά πήρα τον κολλητό μου, που περίμενε να του πω ότι έφτασα. Ακόμα νομίζαμε ότι το τρένο είχε εκτροχιαστεί. Οταν μας έβαλαν στα λεωφορεία, κάποια παιδιά που είχαν κινητά έβαλαν ειδήσεις και είδαμε ότι είχε γίνει σύγκρουση. Για να φύγουμε είχαμε περάσει κάτω από τα βαγόνια του εμπορικού τρένου, αλλά νομίζαμε ότι ήταν του δικού μας». Οι αναμνήσεις από το δυστύχημα, όπως λέει ο Νίκος, θα τον ακολουθούν για μια ζωή.
Συμμετείχε κι εκείνος στην ομαδική ψυχοθεραπεία στο ΑΧΕΠΑ και παρότι προσπάθησε να κάνει προσωπικές συνεδρίες με ψυχολόγο δεν βρήκε ραντεβού. «Τηλεφώνησα τον Μάιο στις δομές που μας είχαν πει να απευθυνθούμε και μου είπαν “δυστυχώς, έχουμε μόνο έναν ψυχολόγο και έναν ψυχίατρο και δεν υπάρχουν ραντεβού”», λέει ο Νίκος Λαουτίδης.
Στα δύο τρένα στα Τέμπη επέβαιναν 346 άνθρωποι, από τους οποίους οι 57 έχασαν τη ζωή τους και οι 180 δηλώθηκαν ως τραυματίες. Εν όψει της ερχόμενης Τετάρτης, που το ημερολόγιο θα δείξει ξανά 28 Φεβρουαρίου, οι μνήμες ξυπνούν για τη νύχτα που πάγωσε την Ελλάδα. Αυτοί που έζησαν από τη συμφορά παλεύουν να βγουν στο φως, αλλά αυτοί που έχασαν τους δικούς τους ανθρώπους θα περπατούν για πάντα στο σκοτάδι.