Υψηλό παραμένει το ποσοστό (76%) που θεωρεί ότι ευθύνεται το κοινωνικό σύνολο εν γένει, το οποίο συνήθισε να ζει πέρα από τις δυνατότητές του.

Ακόμη, έχει μειωθεί αισθητά το ποσοστό όσων αποδίδουν ευθύνες για την κρίση στο διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα (59,4%, έναντι 77,3% τον Απρίλιο του 2015).

Επίσης ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν και κάποια στοιχεία της έρευνας, που δύνανται να αποδώσουν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά στους Έλληνες, αλλά και να αποκαλύψουν ενδεχομένως τα «πιστεύω» τους.

Χαρακτηριστικά, ένα αποτέλεσμα που προφανώς ενδιαφέρει πολλούς και θα συζητηθεί, είναι το ότι οκτώ στους δέκα Έλληνες πιστεύουν ότι «υπάρχουν μυστικές οργανώσεις που δρουν στο παρασκήνιο και κινούν τα νήματα».

Ένα άλλο, ακόμα πιο αξιοσημείωτο στοιχείο, ωστόσο, είναι ότι ένα διόλου αμελήτέο ποσοστό 26,5% των συμπολιτών μας πιστεύουν πως τα ίχνη που αφήνουν τα αεροπλάνα στον ουρανό είναι “αέρια ψεκασμού”. Το ποσοστό αυτό φτάνει στο 48% ανάμεσα στους αποφοίτους Δημοτικού, στο 42% στους αγρότες και στο 76% σε αυτούς που αυτοτοποθετούνται στην “άκρα δεξιά”.

Εάν μάλιστα παρατηρήσει κανείς τις απαντήσεις όσων είπαν ότι “μας ψεκάζουν” στις υπόλοιπες ερωτήσεις της έρευνας, θα διαπιστώσει πως απαντούν πολύ πιο “αντιευρωπαϊκά” από τον γενικό πληθυσμό, πιο συντηρητικά σε θέματα μετανάστευσης και ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Ωστόσο, το συμπέρασμα που προκύπτει από τις απαντήσεις τους εν συνόλω, είναι πως αυτοί οι άνθρωποι… δεν ζουν σε άλλο κόσμο, όπως ίσως θα βιαζόταν να τονίσει κάποιος κακεντρεχής. Τουναντίον, οι απαντήσεις τους δεν είναι τόσο διαφορετικές από της πλειοψηφίας, ώστε να συνιστούν ξεχωριστή κατηγορία. Αν μη τι άλλο, υπογραμμίζουν την έντονη διαχωριστική γραμμή που εμφανίζεται κρίσιμη σε πολλές από τις ερωτήσεις: την παιδεία.

Όσο για το φλέγον ζήτημα του ρατσισμού και της ξενοφοβίας, αξίζει να σημειωθεί ότι, όπως προκύπτει από την έρευνα, αρνητικά βλέπει τους μουσουλμάνους το 46,4% των ερωτηθέντων, έναντι του 36,3%, που έχουν θετική άποψη. Σε ό,τι αφορά την ευρύτερη εικόνα, το 49% έχει αρνητική άποψη για τους μετανάστες και το 37,6% θετική.

Το 88,3% συμφωνεί ή μάλλον συμφωνεί ότι ο αριθμός των μεταναστών στη χώρα τα τελευταία δέκα χρόνια είναι υπερβολικά μεγάλος και το 64,4% πιστεύει ότι συμβάλλουν στην αύξηση της εγκληματικότητας, ενώ το 58% έχει την άποψη ότι συμβάλλουν στη διόγκωση της ανεργίας. Μόνο το 25,4% βλέπει τους μετανάστες ως μέρος της λύσης του δημογραφικού προβλήματος.

Όσο για το τι πρέπει να γίνει, την παραμονή των μεταναστών στη χώρα επιθυμεί το 2,2% (πλήρως) και το 17,5% σταδιακά και υπό προϋποθέσεις. Οι υπόλοιποι τάσσονται υπέρ της απομάκρυνσής τους, με το 20% να είναι υπέρ της άμεσης απέλασης.