Η πολυπλόκαμη υπόθεση δωροδοκιών της μεγάλης φαρμακευτικής εταιρίας αποτελεί πλέον αντικείμενο δύο παράλληλων ερευνών που «τρέχουν» από την Εισαγγελία Εγκλημάτων Διαφθοράς αλλά και τους οικονομικούς εισαγγελείς, αναζητώντας στοιχεία που θα οδηγήσουν στη διαλεύκανση του σκανδάλου, στο οποίο τουλάχιστον οι εκτιμήσεις κυβερνητικών στελεχών προσδίδουν διαστάσεις ανάλογες με της υπόθεσης των μαύρων ταμείων της Siemens.
Αν και οι προκαταρκτικές εξετάσεις βρίσκονται σε αρχικό στάδιο, οι εισαγγελείς έχουν ήδη τοποθετήσει στο μικροσκόπιο καταθέσεις και στοιχεία που έχουν συλλεχθεί και αξιολογούν, αξιοποιώντας και την πολύτιμη εμπειρία που έχει αποκτηθεί από την επιτυχή διερεύνηση υποθέσεων διακίνησης μιζών, όπως αυτή του γερμανικού κολοσσού τηλεπικοινωνιών αλλά και των εξοπλιστικών.
Eχουν εξάλλου κινηθεί προκειμένου να αποκτήσουν διά της οδού της δικαστικής συνδρομής το υλικό-«φωτιά» που έχουν συγκεντρώσει οι αρχές των ΗΠΑ, οι οποίες ερευνούν την υπόθεση δωροδοκιών της Novartis International περίπου δύο χρόνια.
Ανάμεσα στα στοιχεία που ευελπιστούν να λάβουν στα χέρια τους οι εισαγγελείς είναι οι καταθέσεις των δύο Ελλήνων πρώην υπαλλήλων της εταιρίας, οι οποίοι φέρονται να έχουν αποκαλύψει συγκεκριμένα στοιχεία για τις μίζες του ελληνικού παραρτήματος της φαρμακευτικής σε γιατρούς και δημοσίους λειτουργούς, αλλά και ονόματα εταιριών μέσω των οποίων γινόταν η διακίνηση των παράνομων πληρωμών.
Νομικοί κύκλοι εμφανίζονταν ωστόσο να κρατούν… μικρό καλάθι ως προς την πρόθεση ταχείας ανταπόκρισης των αμερικανικών αρχών, δεδομένου μάλιστα ότι η έρευνά τους δεν έχει περατωθεί, ενώ τα… λαλίστατα πρώην στελέχη της ελληνικής Novartis φέρονται να έχουν ενταχθεί στο προστατευτικό καθεστώς για τους μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος. Το αίτημα των ελληνικών αρχών πάντως έχει ήδη μεταφραστεί και «φύγει» διά της αρμόδιας οδού και τελούν εν αναμονή επίσημων απαντήσεων, πέραν των άτυπων ενημερωτικών επαφών που φέρονται να έχουν πραγματοποιηθεί με τις δικαστικές αρχές των ΗΠΑ.
Οι εξελίξεις σχετικά με το σκάνδαλο όμως εντός κι εκτός συνόρων δεν αποκλείεται, εκτιμούν πηγές, να λειτουργήσουν ως μοχλός πίεσης για να… ανοίξουν στόματα και στο πλαίσιο των ελληνικών ερευνών. Οι εκτιμήσεις αυτές δεν αναφέρονται πάντως όπως όλα δείχνουν στο 44χρονο στέλεχος διοίκησης της Novartis που απείλησε να δώσει τέλος στη ζωή του την Πρωτοχρονιά.
Κατά πληροφορίες όμως, μετά την πρώτη… βολιδοσκόπηση των εισαγγελικών αρχών, είναι μάλλον «αδύναμη» η πιθανότητα ο άνδρας -ο οποίος εξακολουθεί να νοσηλεύεται σε ψυχιατρική κλινική και φέρεται να έχει ενημερωθεί περί του νομοθετικού πλαισίου περί αποκάλυψης πληροφοριών- να αναδειχθεί σε μάρτυρα-«κλειδί» για την υπόθεση.
Το ενδιαφέρον των εισαγγελέων έχει στο μεταξύ επικεντρωθεί στο «ξεσκόνισμα» του υλικού που… αλιεύθηκε κατά την πρόσφατη έφοδο των αρχών στην έδρα της φαρμακευτικής εταιρίας στη χώρα μας. Σε αυτό περιλαμβάνονται ευρήματα αποκαλυπτικά για την οικονομική κατάσταση της εταιρίας, τις δαπάνες και τις συναλλαγές της, χιλιάδες έγγραφα καθώς και ηλεκτρονικά αρχεία των στελεχών της, μέσω των οποίων θα επιχειρηθεί η… αποκρυπτογράφηση των καταγγελλομένων παράνομων πρακτικών για την προώθηση των φαρμάκων της.
Στο πλαίσιο της έρευνας της Εισαγγελίας Διαφθοράς έχουν ήδη ξεκινήσει άλλωστε να λαμβάνονται μαρτυρικές καταθέσεις, ενώ στα χέρια της επικεφαλής, Ελένης Ράικου, έχουν διαβιβαστεί τα δύο πορίσματα των ελέγχων που είχαν διενεργηθεί το 2012 από το Σώμα Επιθεωρητών Υγείας και εν συνεχεία το 2013 από τους Επιθεωρητές Δημόσιας Διοίκησης. Οι έλεγχοι είχαν διαταχθεί από τον τότε αναπληρωτή υπουργό Υγείας Μάριο Σαλμά για να ερευνηθούν τυχόν αδιαφανείς διαδικασίες με εμπλοκή της Novartis και συγκεκριμένα, όπως δήλωσε δημόσια ο ίδιος, η συμμετοχή υπαλλήλων του υπουργείου Υγείας (που είχαν την ευθύνη για τις τιμές των φαρμάκων) σε συνέδρια στο εξωτερικό με τα έξοδα πληρωμένα από τη φαρμακευτική.
Το πρώτο πόρισμα παραδόθηκε εντός ολίγων ημερών και φέρεται να μην κατέληγε σε παραδεκτά στοιχεία, αλλά ήταν κατά τον πρώην υπουργό μάλλον «συγκαλυπτικό», με αποτέλεσμα να δώσει εκ νέου εντολή για έρευνα στον Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης, που, πάντως, δεν βρήκε το δρόμο προς τις εισαγγελικές αρχές αλλά φέρεται να «σκάλωσε» στο ΣΔΟΕ. Και τα δύο θα ελεγχθούν πλέον από την κ. Ράικου, την οποία επισκέφθηκε με πρωτοβουλία του για να συμβάλει στην έρευνα την Παρασκευή ο κ. Σαλμάς.
Παράλληλα, η Novartis έχει τεθεί στο στόχαστρο της νέας προκαταρκτικής που διέταξε ο οικονομικός εισαγγελέας Παναγιώτης Αθανασίου για να ελεγχθεί η εταιρία για φοροδιαφυγή και ξέπλυμα χρήματος. Κι εδώ, ο στόχος είναι να… μιλήσουν οι λογαριασμοί. Βάσει της εντολής του κ. Αθανασίου, ο επίκουρος οικονομικός εισαγγελέας Γιάννης Δραγάτσης έχει ξεκινήσει εκτεταμένο φορολογικό έλεγχο σε βάθος δεκαετίας για τη φαρμακευτική.
Βάσει της εντολής εξάλλου θα προχωρήσει σε άρση του τραπεζικού απορρήτου ώστε να περάσει από «κόσκινο» τραπεζικούς λογαριασμούς στελεχών της φαρμακευτικής -με πρώτα στο στόχαστρο πρόσωπα των οποίων τα ονόματα «φιγουράρουν» σε λίστες μεγαλοκαταθετών σε τραπεζικά ιδρύματα του εξωτερικού- αλλά και συναλλασσόμενων με αυτή.
Χριστιάννα Χατζηιορδάνογλου
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής