Ε, λοιπόν, το ίδιο συμβαίνει και με την καραντίνα, η οποία λειτούργησε ως επιταχυντής εξελίξεων στις ενδοοικογενειακές σχέσεις. Η αύξηση κατά 100% των κλήσεων που αφορούσαν στο διαζύγιο, στην τηλεφωνική γραμμή που διαχειρίζεται η Ενωση «Μαζί για το Παιδί», το αποδεικνύει. Οπως μαρτυρούν οι ψυχολόγοι που ανταποκρίθηκαν στις κλήσεις και εκκλήσεις για βοήθεια, η ένταση που πυροδότησε ο τρίμηνος εγκλεισμός στο σπίτι εκτονώθηκε στις διαπροσωπικές σχέσεις. Χαρακτηριστικό είναι επίσης ότι τα τηλεφωνήματα για θέματα διαζυγίου αποτελούν το 25% των συνολικών κλήσεων συμβουλευτικής, δηλαδή μία στις 4 κλήσεις.
Οι κλήσεις στο επίμαχο τρίμηνο Μαρτίου-Μαΐου αφορούσαν τόσο σε νέα διαζύγια όσο και σε ζητήματα σχετικά με την επικοινωνία μεταξύ ήδη χωρισμένων ζευγαριών. «Μια από τις συχνές ερωτήσεις που δεχόμασταν από ζευγάρια που αποφάσισαν να χωρίσουν εν μέσω καραντίνας ήταν αν έπρεπε να το πουν στο παιδί στο διάστημα αυτό ή αν θα έπρεπε να περιμένουν. Στην περίπτωση που αποφάσιζαν να το πουν, το ερώτημα ήταν πώς θα το έλεγαν», σημειώνει στον «Ε.Τ.» η ψυχολόγος της Ενωσης, Νάγια Σουρβίνου. «Σε κάθε περίπτωση, η επικοινωνία μεταξύ των γονέων είναι ο παράγοντας που θα διευκολύνει ή θα δυσκολέψει τη διαχείριση του θέματος».
Ταυτόχρονα, προέκυψαν θέματα σε ήδη διαζευγμένα ζευγάρια που είχαν να κάνουν με την επικοινωνία με το παιδί. Τόσο σε επίπεδο συναισθηματικής διαχείρισης όσο και πρακτικών ζητημάτων, όπως για παράδειγμα η μετακίνηση του παιδιού, ειδικά όταν γονείς των παιδιών ζούσαν σε άλλη πόλη. Οπως σημειώνουν οι επιστήμονες του «Μαζί για το Παιδί», τέτοια προβλήματα στο παρελθόν δεν υπήρχαν.
«Προέκυψαν θέματα ασφάλειας και εμπιστοσύνης. Ηταν φανερή η αγωνία του ενός γονέα αν θα τηρούνται π.χ. τα μέτρα υγιεινής το ίδιο αυστηρά στο άλλο σπίτι που θα πήγαινε το παιδί. Υπήρχε όμως και η αγωνία και το δίλημμα που βίωνε το ίδιο το παιδί που σκεφτόταν αν πρέπει να πάει στον γονέα με τον οποίο δεν έμενε, αν έπρεπε να φύγει ή όχι από το σπίτι του», λέει η κ. Σουρβίνου.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Ενωσης, παρατηρήθηκε ότι γονείς με ήδη επιβαρυμένη επικοινωνία ταλαιπωρήθηκαν περισσότερο σε σχέση με γονείς που διευκολύνουν την επικοινωνία μεταξύ τους. «Μια ακόμα σημαντική διάσταση ήταν αυτή των ίδιων των παιδιών. Από τη μια αισθάνονταν ενοχές να αφήσουν μόνο του τον ένα γονέα μέσα σε αυτή τη νέα πραγματικότητα της καραντίνας και έπειτα να γυρίσουν και πιθανά να τον εκθέσουν σε κίνδυνο. Από την άλλη, αισθάνονταν στεναχώρια να μη δουν τον άλλον γονέα με τον οποίο δεν μένουν. Δεν ήταν λίγα τα παιδιά που μπήκαν σε αυτό το δίλημμα με αποτέλεσμα να εγκλωβίζονταν σε κάθε τους πιθανή επιλογή».
Πώς και τι πρέπει να μάθει το παιδί
-Οι γονείς ανακοινώνουν από κοινού την απόφαση στο παιδί.
-Μιλούν με ηρεμία και σαφήνεια.
-Δεν πρέπει να φοβούνται να χρησιμοποιήσουν τη λέξη διαζύγιο.
-Προτιμούν την ειλικρίνεια, αλλά έχουν κατά νου ότι το παιδί χρειάζεται να ακούσει ως εκεί που αντιστοιχεί στον ρόλο του.
-Χρησιμοποιούν γλώσσα κατανοητή ανάλογα με την ηλικία του.
-Συζητούν με σοβαρότητα που αρμόζει και όχι προσπαθώντας να «ελαφρύνουν» το κλίμα.
-Εξηγούν ότι σαν ζευγάρι δεν θα συνεχίσουν, σαν γονείς όμως θα είναι δίπλα στο παιδί.
-Διασφαλίζουν την αγάπη τους για το παιδί και ότι με το διαζύγιο αυτό δεν είναι κάτι που αλλάζει.
-Απενοχοποιούν. Τα παιδιά δεν έχουν ούτε την ευθύνη ούτε τη δύναμη να αλλάξουν την κατάσταση.
-Δίνουν χρόνο και χώρο στα παιδιά να κατανοήσουν τη νέα συνθήκη και να εκφράσουν ερωτήσεις.
-Εκφράζουν τα συναισθήματά τους πρώτα οι ίδιοι οι γονείς, ώστε να διευκολύνουν και το παιδί να εκφραστεί.
Μηνύματα
-Σημαντικό να έχουν αποφασίσει οι γονείς ζητήματα πρακτικά που θα ανακοινώσουν στο παιδί (π.χ. διαμονή, επισκέψεις κ.λπ.).
-Υπεύθυνοι για τις αλλαγές είναι οι γονείς και όχι το παιδί (δεν ρωτάμε π.χ. «πού θέλεις να μείνεις» ενώ ήδη έχουμε αποφασίσει).
-Η διατήρηση της ρουτίνας και σταθερών σημείων είναι σημαντική εν μέσω μιας μεγάλης αλλαγής.
-Οχι βιασύνη ώστε να προσπεραστεί το γεγονός του
διαζυγίου, αλλά χρόνος να το διαχειριστεί το παιδί.
-Διευκόλυνση έκφρασης όλων των συναισθημάτων, τόσο θετικών όσο και αρνητικών.
Μετά
-Συναισθήματα θλίψης, θυμού, άγχους, φόβου είναι φυσιολογικό να υπάρχουν.
-Σε περίπτωση όμως που συναισθήματα και συμπεριφορές εντείνονται είναι πολύ σημαντικό να αναζητήσουν βοήθεια από ειδικό ψυχικής υγείας.
-Οσο καλύτερη είναι η συνεργασία μεταξύ των γονέων τόσο καλύτερη και η διαχείριση από την πλευρά του παιδιού.
-Είναι σημαντικό να μην μπαίνουν τα παιδιά σε έναν ρόλο «αγγελιοφόρου» και να μεταφέρουν μηνύματα μεταξύ των γονέων.
-Τα παιδιά έχουν ανάγκη την αίσθηση ασφάλειας και σταθερότητας και για αυτό είναι σημαντικό οι γονείς να δείξουν ότι έχουν τον έλεγχο των αλλαγών.
Γραμμή 115 25
Η τηλεφωνική γραμμή βοήθειας 115 25 απευθύνεται σε παιδιά, εφήβους, γονείς και εκπαιδευτικούς, είναι δωρεάν και λειτουργεί Δευτέρα έως Παρασκευή 9:00-21:00.
Από την έντυπη έκδοση