Οι Ρώσοι αξιωματούχοι πιέζουν τη Βραζιλία να συμβάλει στην ενίσχυση της οικονομικής θέσης της Ρωσίας μετά την εισβολή της στην Ουκρανία που πυροδότησε μια σειρά δυτικών κυρώσεων, συμπεριλαμβανομένης της αποκοπής ορισμένων ρωσικών τραπεζών από τον διεθνή μηχανισμό πληρωμών SWIFT. Το γεγονός αυτό ενίσχυσε τη μακροχρόνια στρατηγική επιθυμία της Ρωσίας να αποδολαριοποιήσει το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα, δημιουργώντας ένα νέο παγκόσμιο σύστημα πληρωμών – μια διαδικασία που η Μόσχα οραματίζεται εδώ και πολλά χρόνια ή ακόμα και δεκαετίες. Η Ρωσία πιθανότατα προσπαθεί να μετρήσει την προθυμία της Βραζιλίας να βοηθήσει στην ανάπτυξη ενός τέτοιου νέου συστήματος μεταξύ των δύο χωρών, το οποίο θεωρητικά θα μπορούσε στη συνέχεια να επεκταθεί και σε άλλες χώρες, όπως η Κίνα, η Ινδία και η Νότια Αφρική (οι οποίες αποτελούν τα άλλα τρία μέλη των BRICS, μιας άτυπης οικονομικής-εμπορικής ομάδας πέντε αναπτυσσόμενων οικονομιών).

Αν και η Βραζιλία δεν έχει λάβει ακόμη συγκεκριμένα μέτρα για την παροχή βοήθειας προς τη Ρωσία, ο πρόεδρος της Βραζιλίας, Ζαΐρ Μπολσονάρου (φωτό), έχει πει ότι η κυβέρνησή του θα μπορούσε να βοηθήσει τη Ρωσία στην οικοδόμηση ενός εναλλακτικού διεθνούς συστήματος πληρωμών. Ο Μπολσονάρου -ο οποίος επισκέφθηκε τη Μόσχα λίγο πριν η Ρωσία ξεκινήσει την εισβολή της στην Ουκρανία στα τέλη Φεβρουαρίου- έχει, επίσης, αρνηθεί να καταδικάσει τις ενέργειες της Ρωσίας στην Ουκρανία.

ΣΕ ΕΠΙΣΤΟΛΗ που έστειλε στον Βραζιλιάνο ομόλογό του την 1η Απριλίου, ο Ρώσος υπουργός Οικονομικών ζήτησε την υποστήριξη της Βραζιλίας, ισχυριζόμενος ότι διεθνείς χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί, όπως το ΔΝΤ και η Παγκόσμια Τράπεζα, έκαναν άδικες διακρίσεις εις βάρος της Ρωσίας. Ξεχωριστά, ο Ρώσος πρέσβης στη Βραζιλία ανέφερε στις 6 Απριλίου ότι σε μια προσπάθεια να παρακάμψουν τις αμερικανικές κυρώσεις, οι δύο χώρες θα πρέπει να δημιουργήσουν «τις απαραίτητες νέες διαδικασίες για την υλικοτεχνική υποδομή», προκειμένου να διατηρηθεί το εμπόριο ρωσικών λιπασμάτων και βραζιλιάνικων γεωργικών προϊόντων μεταξύ των δύο χωρών. Στις 15 Απριλίου, ο Βραζιλιάνος υπουργός Διεθνών Οικονομικών Υποθέσεων άφησε να εννοηθεί η πιθανότητα ενός «νέου παγκόσμιου συστήματος πληρωμών», λίγο αφότου χαρακτήρισε το σημερινό SWIFT «γραφειοκρατικό, ακριβό και χρονοβόρο».

Η ΡΩΣΙΑ, για να εξαναγκάσει τη Βραζιλία να υποστηρίξει ένα εναλλακτικό σύστημα πληρωμών, θα μπορούσε να προσφέρει πρόσβαση στην πολυπόθητη τεχνολογία υποβρυχίων (κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στη Μόσχα τον Φεβρουάριο, ο Μπολσονάρου φέρεται να ζήτησε τη ρωσική τεχνογνωσία για την κατασκευή πυρηνικών υποβρυχίων). Επίσης, η Ρωσία θα μπορούσε να απειλήσει να διακόψει τις ζωτικής σημασίας αγροτικές εξαγωγές προς τη Βραζιλία, η οποία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τα ρωσικά λιπάσματα. Η Βραζιλία εισάγει το 96% του χλωριούχου καλίου που χρησιμοποιεί για λιπάσματα, με το 40%, περίπου, των εισαγωγών αυτών να προέρχεται από τη Ρωσία και τη φιλική προς τη Ρωσία Λευκορωσία. Η Ρωσία συνέχισε να στέλνει τα ήδη αγορασμένα λιπάσματα στη Βραζιλία, αν και παραμένει ασαφές πώς η Βραζιλία σχεδιάζει να πληρώσει μελλοντικές αποστολές, δεδομένου ότι πολλές ρωσικές τράπεζες έχουν πλέον αποκλειστεί από το SWIFT.

ΕΝΩ ΣΕ ΕΠΙΠΕΔΟ ρητορικής η Βραζιλία μπορεί να καταδικάσει την αυξανόμενη οικονομική απομόνωση της Ρωσίας ως ένδειξη καλής θέλησης, η μεγάλη εξάρτηση της Βραζιλίας από το αμερικανικό δολάριο σημαίνει ότι είναι απίθανο να βοηθήσει ουσιαστικά τη Μόσχα να οικοδομήσει ένα εναλλακτικό σύστημα πληρωμών. Τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα, η Βραζιλία πιθανότατα θα προσπαθήσει να διατηρήσει τη Ρωσία ως φιλικό σύμμαχο – μεταξύ άλλων υποστηρίζοντας εκ μέρους της Ρωσίας τη διατήρηση της επιρροής της στα διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Αλλά η Βραζιλία είναι, τελικά, πολύ πιο πιθανό να δώσει προτεραιότητα στους οικονομικούς της δεσμούς με τις Ηνωμένες Πολιτείες έναντι της σχέσης της με τη Ρωσία. Βασίζεται στην Ουάσιγκτον για την πρόσβασή της στις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές και, επίσης, ως τρόπο διασφάλισης ενός επιπέδου σταθερότητας για το δικό της νόμισμα. Αυτό σημαίνει ότι η Βραζιλία είναι απίθανο να συμμετάσχει σε οποιοδήποτε εναλλακτικό παγκόσμιο σύστημα πληρωμών που θα δημιουργηθεί από τη Ρωσία, από φόβο μήπως υποστεί πιθανές δευτερογενείς κυρώσεις των ΗΠΑ που θα μπλοκάρουν την πρόσβαση της Βραζιλίας στις διεθνείς χρηματοπιστωτικές αγορές, κάτι που θα είχε πολύ μεγαλύτερο οικονομικό κόστος από οποιαδήποτε διακοπή εφοδιασμού ρωσικών λιπασμάτων.

ΠΕΡΙΠΟΥ ΤΟ 60% των συναλλαγματικών αποθεμάτων της Βραζιλίας είναι σε αμερικανικά δολάρια. Ο Μπολσονάρου θα αναμετρηθεί με τον πρώην πρόεδρο της Βραζιλίας, Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα, στις προεδρικές εκλογές του Οκτωβρίου. Αμέσως μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου, το Εργατικό Κόμμα του Ντα Σίλβα ανέβασε tweet, το οποίο διεγράφη αργότερα, και καταδίκασε «τη μακροχρόνια πολιτική επιθετικότητας των ΗΠΑ εναντίον της Ρωσίας». Ο Ντα Σίλβα υποστηρίζει, επίσης, εδώ και καιρό την ενίσχυση των σχέσεων με άλλες παγκόσμιες δυνάμεις εκτός των Ηνωμένων Πολιτειών, όπως η Κίνα και η Ρωσία. Αλλά ακόμη και αν ο Ντα Σίλβα κερδίσει τις εκλογές, οι φόβοι να τεθούν σε κίνδυνο οι σημαντικοί οικονομικοί δεσμοί της Βραζιλίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες θα μετριάσουν οποιαδήποτε νέα ώθηση για την ενίσχυση των σχέσεων με τη Ρωσία.