Η αποχώρηση της Ρωσίας από τη συμφωνία προοιωνίζεται νέες αυξήσεις στις τιμές των τροφίμων -που ήδη γονατίζουν την Ευρώπη- και επισιτιστική κρίση σε πολλές χώρες του κόσμου. Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες εξέφρασε τη βαθιά του ανησυχία για την κατάσταση που θα προκύψει από την αναστολή της συμφωνίας εξαγωγής ουκρανικών σιτηρών και, όπως είπε, «έχει εντατικές διαβουλεύσεις» προκειμένου η Ρωσία να αναθεωρήσει την απόφασή της. Η Πρωτοβουλία της Μαύρης Θάλασσας για τα σιτηρά υπογράφηκε στις 22 Ιουλίου υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών, με διάρκεια 120 ημερών – θα εξέπνεε στα μέσα Νοεμβρίου. Ο ΟΗΕ είχε ζητήσει παράταση στην εξαγωγή σιτηρών από τα ουκρανικά λιμάνια, αλλά πολλοί Ρώσοι αξιωματούχοι επικρίνουν την συμφωνία εξαγωγών. Τούρκος αξιωματούχος, εν τω μεταξύ, υποστήριξε πως διεξάγονται συνομιλίες με τη Ρωσία για τα σιτηρά, σύμφωνα με το Bloomberg – η συμφωνία επιτεύχθηκε με τη μεσολάβηση των Ηνωμένων Εθνών και της Τουρκίας.
Η Μόσχα κατήγγειλε την επίθεση με drones στον ρωσικό στόλο της Κριμαίας, κατηγορώντας το Κίεβο αλλά και τη Βρετανία που συμπράττει, όπως ανακοίνωσε, με τις ουκρανικές δυνάμεις. Η Ρωσία ανέφερε χωρίς αποδείξεις, πως η Ουκρανία εκτόξευσε 9 μη επανδρωμένα αεροσκάφη από τις ακτές της Οδησσού, η οποία απέχει πάνω από 300 χιλιόμετρα από τη Σεβαστούπολη, και ότι ένα από τα drones μπορεί να εκτοξεύθηκε από πολιτικό πλοίο με σιτηρά. Το υπουργείο Αμυνας της Ρωσίας ανακοίνωσε πως προκλήθηκαν ζημιές στο ναρκαλιευτικό Ivan Goloubets, ενώ τα drones αναχαιτίστηκαν. Η ουκρανική κυβέρνηση από την πλευρά της δεν δέχεται πως επιτέθηκαν οι δυνάμεις της χώρας στον ρωσικό στόλο και κατηγόρησε τη Ρωσία ότι «επινόησε τρομοκρατικές επιθέσεις».
«Οχι» σε διαβουλεύσεις
Τηλεφώνημα Σολτς - Πούτιν για την Ουκρανία: Τι είπαν καγκελαρία και Κρεμλίνο
Το Κίεβο έκλεισε, μάλιστα, την πόρτα των ειρηνευτικών συνομιλιών και ανακοίνωσε ότι δεν θα συμμετάσχει σε διαβουλεύσεις με τη Μόσχα για το τέλος του πολέμου. Ταυτόχρονα, η βρετανική κυβέρνηση απέρριψε τις κατηγορίες της Ρωσίας για βοήθεια σε επιθέσεις εναντίον των δυνάμεών της, αλλά και για τη δολιοφθορά στους αγωγούς Nord Stream. Η Ρωσία έχει καταγγείλει πως Βρετανοί κομάντος που εδρεύουν στο Μικολάιφ της Ουκρανίας βοηθούν στις επιθέσεις. Η εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών, Μαρία Ζαχάροβα, απείλησε πως η Ρωσία θα αναφέρει τις τρομοκρατικές επιθέσεις εναντίον της Ρωσίας στη Μαύρη Θάλασσα και τη Βαλτική, με την εμπλοκή της Βρετανίας, στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ αντέδρασαν έντονα για τη ρωσική απόφαση σχετικά με τις εξαγωγές σιτηρών. Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν χαρακτήρισε «σκανδαλώδη» τη ρωσική κίνηση να αναστείλει τη συμμετοχή της στη συμφωνία για τις εξαγωγές σιτηρών από τα λιμάνια της Ουκρανίας, καθώς εντείνει την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια. Το ΝΑΤΟ κάλεσε τη Μόσχα να επιστρέψει αμέσως στη συμφωνία για την εξαγωγή σιτηρών από τα ουκρανικά λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας, εν μέσω της παγκόσμιας επισιτιστικής κρίσης. «Ο πρόεδρος Πούτιν πρέπει να σταματήσει να χρησιμοποιεί ως όπλο τα τρόφιμα. Καλούμε τη Ρωσία να ανανεώσει τη συμφωνία κατεπειγόντως», ανέφερε η εκπρόσωπος της Συμμαχίας, Οάνα Λουνγκέσκου.
Η δυσάρεστη εξέλιξη με τα σιτηρά αναμένεται να επιδεινώσει την πείνα και να αυξήσει τις τιμές των τροφίμων. Η Ουκρανία είναι ένας από τους μεγαλύτερους προμηθευτές σιταριού, καλαμποκιού και φυτικών ελαίων παγκοσμίως και το μεγαλύτερο μέρος των εξαγωγών της πραγματοποιείται διά θαλάσσης. Ο διάδρομος σιτηρών που άνοιξε πριν από τρεις μήνες οδήγησε σε αποστολή 9 εκατομμυρίων τόνων προϊόντων και οι τιμές του καλαμποκιού και του σιταριού έχουν υποχωρήσει ελαφρά σε σχέση με τους προηγούμενους μήνες. Ομως, εκατομμύρια τόνοι περιμένουν στα λιμάνια – 176 πλοία με περισσότερα από δύο εκατομμύρια τόνους φορτίου έχουν σωρευτεί στο διάδρομο σιτηρών, δήλωσε ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντιμίρ Ζελένσκι.
Ο Ρώσος πρόεδρος Πούτιν, από την πλευρά του, έχει διαμαρτυρηθεί για τη συμφωνία, λέγοντας ότι δεν στέλνονται αρκετά φορτία σε φτωχά έθνη. Ο Αμίρ Αμπντάλα, συντονιστής του ΟΗΕ για την Πρωτοβουλία για τα σιτηρά της Μαύρης Θάλασσας, θεωρεί ότι ένα από τα βασικά σημεία διαπραγμάτευσης για τη Ρωσία ήταν ότι ήθελε να ανοίξει πάλι ο αγωγός που μεταφέρει ρωσική αμμωνία στο λιμάνι της Οδησσού.