«Πονηρό σχέδιο»
Στα τέλη Ιανουαρίου 2023, ένα μακρύ ανώνυμο άρθρο εμφανίστηκε σε έναν ιστότοπο, υπέρ του Κρεμλίνου, η ουσία του οποίου συνοψίστηκε στην ιδέα ότι ο παρατεταμένος πόλεμος στην Ουκρανία δεν ήταν μια αναγκαιότητα, αλλά «το πονηρό σχέδιο του Πούτιν». Ο συγγραφέας ισχυρίζεται ότι οι δυτικοί αναλυτές έχουν απόλυτο δίκιο όταν λένε ότι η Ρωσία «θα έχει αρκετούς πόρους για πολλά χρόνια, αλλά τα αποθέματα των δυτικών στρατιωτικών οπλοστασίων θα εξαντληθούν σοβαρά, ενώ η οικονομία τους υποφέρει».
Ο προπαγανδιστής δηλώνει ότι η μετάβαση από επιθετικές σε αμυντικές επιχειρήσεις θα επιτρέψει στη Μόσχα να πραγματοποιήσει μεγάλης κλίμακας αλλαγές στη σύνθεση των ρωσικών Ενόπλων Δυνάμεων, να αυξήσει τον αριθμό τους και να εξασφαλίσει την έγκαιρη προμήθεια όπλων και εξοπλισμού. «Κανείς δεν βιάζεται», καταλήγει ο συγγραφέας. Αυτό το άρθρο δεν είναι μια μεμονωμένη γνώμη, αλλά μέρος μιας ολοένα και πιο διαδεδομένης αφήγησης. Εμπειρογνώμονες από ένα από τα κύρια προγράμματα προπαγάνδας της Ρωσίας, το «Soloviev Live», υποστηρίζουν επίσης ότι η καλύτερη στρατηγική της Μόσχας σε αυτή την κατάσταση είναι να περιμένει τη στιγμή που η Δύση θα δείξει όλα τα χαρτιά της και θα δείξει πόσο μακριά είναι διατεθειμένη να πάει για να στηρίξει την Ουκρανία (π.χ. αεροσκάφη, ελικόπτερα κ.ά.). Το πρόγραμμα ενθαρρύνει την αναμονή «μέχρι να πεθάνει ο τελευταίος Ουκρανός».
Φαίνεται ότι η κύρια ελπίδα του Κρεμλίνου είναι να στοιχηματίσει στην εξάντληση του ουκρανικού ανθρώπινου δυναμικού, το οποίο η Μόσχα αναμένει να εξαντληθεί πριν το Κίεβο λάβει τα απαραίτητα όπλα από τη Δύση. Από τον Δεκέμβριο του 2022, η ρωσική προπαγάνδα άρχισε ολοένα και περισσότερο να προωθεί την ιδέα ότι «η Ουκρανία τελειώνει από στρατιώτες» και ότι «πρέπει να βασίζεται σε μισθοφόρους», οι οποίοι επίσης υφίστανται τεράστιες απώλειες. Επιπλέον, οι αποτυχημένοι στρατηγοί του Κρεμλίνου συνεχίζουν να ελπίζουν στην κατάρρευση της ευρωπαϊκής οικονομίας και στην εξάντληση των στρατιωτικών αποθεμάτων του Οργανισμού Βορειοατλαντικού Συμφώνου (ΝΑΤΟ).
Κίνδυνοι
Ομως, έχει ενδιαφέρον ότι το καλοκαίρι του 2022, πολλοί Ρώσοι στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες προειδοποίησαν για τους κινδύνους ενός παρατεταμένου πολέμου. Συγκεκριμένα, μια σειρά από παρόμοια άρθρα εμφανίστηκαν στον ιστότοπο «Military Review», ο οποίος συνδέεται στενά με το ρωσικό υπουργείο Αμυνας. Οι συγγραφείς τόνισαν ότι ο χρόνος μπορεί να μην είναι υπέρ της Ρωσίας εάν η «ειδική στρατιωτική επιχείρηση» διαρκέσει πολύ και η Ουκρανία συνεχίσει να ενισχύει τις δυνατότητές της με δυτικά όπλα. Στρατιωτικοί αναλυτές προειδοποίησαν επίσης προηγουμένως ότι, κατά τη διάρκεια του πολέμου, οι απώλειες του ρωσικού στρατού θα αυξάνονταν και έτσι θα αποκάλυπταν τις αδυναμίες του στο ΝΑΤΟ. Κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι μπορεί απλώς να μην υπάρχουν αρκετοί πόροι για μια μακρά αντιπαράθεση.
Ωστόσο, ανίκανοι να ανατρέψουν το ρεύμα στο πεδίο της μάχης, Ρώσοι αναλυτές και προπαγανδιστές έχουν αρχίσει να διαβεβαιώνουν το κοινό τους ότι δεν ανησυχούν για τις προμήθειες όπλων στο Κίεβο από τη Δύση. Αυτή η ρητορική επιμένει παρόλο που οι παρατηρητές του Κρεμλίνου γνωρίζουν ότι, μετά την όγδοη συνάντηση των 50 δυτικών υπουργών Αμυνας στη στρατιωτική βάση του Ράμσταιν στη νοτιοδυτική Γερμανία, η Ουκρανία έλαβε ένα ακόμα σημαντικό πακέτο όπλων και ότι η προμήθεια μαχητικών αεροσκαφών θα μπορούσε να είναι το «επόμενο βήμα» για το ΝΑΤΟ (και ειδικά για τους Αμερικανοβρετανούς). Αλλά ακόμη και αυτή η επίγνωση δεν αλλάζει τη στάση της Μόσχας απέναντι σε μια παρατεταμένη σύγκρουση. Είναι πολύ πιθανό το σκεπτικό αυτής της στάσης να μην είναι μόνο η ανάγκη να παρουσιαστεί η ήττα ως νίκη, τουλάχιστον σε προπαγανδιστικό επίπεδο.
ΤΙ ΛΕΕΙ Η ΑΛΛΗ ΑΠΟΨΗ
Οι Ρώσοι θέλουν εχθροπραξίες διαρκείας για να ανασυνταχθούν
Η Μόσχα χρειάζεται επίσης να παρατείνει τον πόλεμο για να κερδίσει χρόνο για να ενισχύσει τις δυνάμεις της και να λύσει προβλήματα στο εσωτερικό και στις Ενοπλες Δυνάμεις. Οι Ρώσοι στρατιωτικοί αναλυτές απαριθμούν ανοιχτά τις δυσκολίες σε διάφορους τομείς. Τα στοιχεία τους επιβεβαιώνουν τα προβλήματα με την παραγωγή όπλων. Το Κρεμλίνο μπορεί εν μέρει να προσπαθήσει να λύσει αυτό το πρόβλημα με νέες αγορές όπλων από το Ιράν και μέσω της υπόσχεσης να κινητοποιήσει την οικονομία σε στρατιωτική βάση και να προσελκύσει όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους να εργαστούν στον αμυντικό τομέα.
Ειδικότερα, ορισμένοι εμπειρογνώμονες υπέρ του Κρεμλίνου προβλέπουν αυξημένη πίεση στις επιχειρήσεις από την υπερπατριωτική πτέρυγα και τους στρατιώτες της πρώτης γραμμής για να υποστηρίξουν σωστά την πολεμική προσπάθεια (στέλνοντας για στρατιωτική εκπαίδευση τους υπαλλήλους τους). Εν τω μεταξύ, ο ειδικός Aλέξει Φίρσοφ (που ένθερμα υποστηρίζει τον Πούτιν) πρόσθεσε ότι το κράτος είναι απίθανο να παρέμβει και να προστατεύσει τις επιχειρήσεις σε περίπτωση σύγκρουσης με ριζοσπάστες πατριώτες που επιδιώκουν τη συνέχιση του πολέμου. Ολες αυτές οι εξελίξεις συμβαίνουν υπό τη σκιά της επέκτασης της λεγόμενης διαδικασίας «εργατικής κινητοποίησης» στη Ρωσία, η οποία αποκτά νομοθετική βάση. Τον Οκτώβριο του 2022, έγινε προσπάθεια αντικατάστασης των εργαζομένων για στρατιωτική εκπαίδευση και αντικατάστασή τους από φοιτητές στις περιοχές του Πριμόρσκι Κράι και του Σιβηρικού Κούζμπας, ενώ ορισμένες ρωσικές περιοχές ανακοίνωσαν ότι εξέταζαν μια τέτοια πρωτοβουλία.
Ακόμη και φιλοκυβερνητικές πηγές παραδέχονται ότι πολλά εκπαιδευτικά ιδρύματα απαγορεύουν στους αποφοίτους τους να εργάζονται εκτός της ειδικότητάς τους και τους ενθαρρύνουν να «συνδυάσουν εργασία και μελέτη». Επιπλέον, σύμφωνα με αυτές τις πηγές, αυτή τη στιγμή ετοιμάζεται σχέδιο τροποποίησης του νόμου περί Παιδείας. Σε αυτήν την τροπολογία περιλαμβάνεται η δυνατότητα που μπορεί να ζητηθεί από τους μαθητές να ασχοληθούν με κοινωνικά χρήσιμη εργασία, συμπεριλαμβανομένου του γεωργικού τομέα, εκτός από τις σπουδές τους.
Αντιδράσεις
Παρόλο που η ριζική αναδιάρθρωση της Ρωσίας για τη διεξαγωγή ενός μακροχρόνιου πολέμου έχει γίνει δημοφιλής ιδέα στα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης, ακόμη και σε ορισμένους προπαγανδιστές, οι απόψεις σχετικά με τους κινδύνους μιας παρατεταμένης σύγκρουσης μερικές φορές ξεφεύγουν.
Για παράδειγμα, ένας από τους κύριους «εμπειρογνώμονες της Ουκρανίας» υπέρ του Κρεμλίνου, ο Ρόστισλαβ Iσχένκο, αποκάλεσε τους υποστηρικτές ενός μακροχρόνιου πολέμου «αιρετικούς». Τους υπενθύμισε την κοινή αλήθεια ότι «ο καλύτερος πόλεμος είναι αυτός που δεν έγινε ποτέ, αλλά αν έχει ήδη αρχίσει, τότε όσο πιο γρήγορα κερδηθεί η νίκη τόσο το καλύτερο». Σημείωσε ότι η ζημιά από έναν παρατεταμένο πόλεμο θα μπορούσε να είναι τόσο μεγάλη ώστε να αναιρεί την όποια νίκη και η πιο επικίνδυνη συνέπεια θα είναι η στρατιωτικοποίηση της δημόσιας συνείδησης, «ταρακουνώντας τους φυσικούς οικονομικούς δεσμούς και νομιμοποιώντας τη βία». Ωστόσο, τέτοιες φωνές περιθωριοποιούνται όλο και περισσότερο στη Ρωσία του Πούτιν.
Ο ίδιος ο Ισχένκο στο τέλος του άρθρου του ισχυρίζεται ότι η Ρωσία «δεν έχει άλλη επιλογή από το να κερδίσει μια νίκη σε αυτόν τον πόλεμο», κινούμενος έτσι άθελά του μαζί με αυτούς που διαφωνεί.