Ουκρανοί αναλυτές επεσήμαναν στον υπογράφοντα ότι «καταλάβαμε ότι ο εχθρός μπορούσε να προσπαθήσει να επιχειρήσει βαθιά μέσα στο ουκρανικό έδαφος μέσω των εκβολών του Δούναβη. Αποφασίσαμε να το αποτρέψουμε αυτό μαζί με τους συνοροφύλακες και τον στρατό. Τα ρυμουλκά μας τοποθετηθήκανε κάθετα στο Bystre, εμποδίζοντας τις εκβολές και προφανώς τη λειτουργία του καναλιού».

Η απεμπλοκή του καναλιού Bystre έγινε δυνατή χάρη στην απελευθέρωση του Φιδονησιού από τα ρωσικά στρατεύματα γιατί το συγκεκριμένο νησάκι έχει στρατηγική σημασία, αφού επιτρέπει τον έλεγχο της επιφανειακής και εν μέρει εναέριας κατάστασης στη νότια Ουκρανία, η οποία χρησιμοποιήθηκε από τον Ρώσο κατακτητή (μέχρι τα τέλη Ιουνίου) για να εμποδίσει την κίνηση πολιτικών σκαφών στο νότιο τμήμα της Ουκρανίας. Το κανάλι Bystre είναι ένα κανάλι ποταμού-θαλάσσης που δημιουργήθηκε από την Ουκρανία στο τμήμα της στο Δέλτα του Δούναβη και αποτελεί βασικό σύνδεσμο για το εθνικό δίκτυο διεθνών διαδρόμων μεταφορών. Το κανάλι αποτελείται από τέσσερα πλεύσιμα τμήματα του Δέλτα του Δούναβη μέσω των εκβολών Kiliyske και Starostambulske (Bystre) και έχει μήκος 170,36 χλμ. Η πλοήγηση μέσω αυτού του καναλιού άνοιξε τον Αύγουστο του 2004. Τα πλεονεκτήματα του καναλιού Bystre περιλαμβάνουν ανταγωνιστικά και σχετικά καλών τιμών τιμολόγια και 24ωρη αμφίδρομη κυκλοφορία για πλοία καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.

Πριν από την ανακατάληψη του Φιδονησιού, λόγω της απειλής των ρωσικών πληγμάτων, τα εμπορικά πλοία που μετέφεραν φορτία από και προς τα ουκρανικά λιμάνια του Δούναβη μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν μόνο το ρουμανικό κανάλι Sulina. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα πάνω από 130 εμπορικά πλοία να σωρεύονται στην είσοδο του καναλιού και περισσότερα από 90 από αυτά να περιμένουν να εισέλθουν στα λιμάνια του Δούναβη της Ουκρανίας. Στις αρχές Ιουλίου 2022, το ουκρανικό υπουργείο Υποδομών εκτίμησε ότι με την έναρξη της διέλευσης μέσω του καναλιού Bystre, η συμφόρηση των πλοίων κοντά στο Δέλτα του Δούναβη θα εξαλειφόταν εντός 1 εβδομάδας. Δυστυχώς, αυτό το θαλάσσιο μποτιλιάρισμα δεν έχει εκλείψει ακόμη, όπως πίστευε αρχικά το υπουργείο Υποδομών της Ουκρανίας.

Η τρέχουσα χωρητικότητα και η οργάνωση του καναλιού Bystre επιτρέπει τη διέλευση μόνο τεσσάρων πλοίων την ημέρα Το περιορισμένο βάθος αυτού του υδάτινου δρόμου θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη. Αυτό καθορίζει ότι μόνο σκάφη χαμηλής χωρητικότητας μπορούν να μετακινηθούν μέσω του καναλιού, γεγονός που περιορίζει τη χρήση στο ακόλουθο σχήμα μεταφοράς σιτηρών: φορτηγά πλοία περνούν από το κανάλι Bystre, φορτώνονται στα λιμάνια του Δούναβη της Ουκρανίας (Izmail, Reni και Ust-Dunaisky), μετακινούνται πίσω μέσω του καναλιού αντίστροφα και μετά συνεχίζουν προς το ρουμανικό λιμάνι της Κωστάντζα, όπου το φορτίο μεταφέρεται σε μεγάλα πλοία τύπου Panamax. Στη συνέχεια, τα ουκρανικά αγροτικά προϊόντα (σιτηρά, δημητριακά, ηλιέλαιο) μεταφέρονται σε όλο τον κόσμο.

Σύμφωνα με το υπουργείο Υποδομών της Ουκρανίας, το κανάλι Bystre θα προσφέρει την ευκαιρία να αυξηθεί ο όγκος της μεταφοράς σιτηρών κατά 500.000 τόνους τον μήνα. Λαμβάνοντας υπόψη αυτή την εφοδιαστική διαδρομή και άλλες σιδηροδρομικές και οδικές διόδους, ο συνολικός όγκος των εξαγωγών σιτηρών της Ουκρανίας θα είναι περίπου 3 εκατομμύρια τόνοι τον μήνα. Ομως, οι συνολικές εξαγωγές σιτηρών που απαιτούνται ανέρχονται σε περίπου 8 εκατομμύρια τόνους τον μήνα, οι οποίοι, πριν από την πλήρη ρωσική στρατιωτική εισβολή και τον ναυτικό αποκλεισμό, καλύπτονταν κατά 80% από τα ουκρανικά λιμάνια. Για παράδειγμα, ένα πλοίο τύπου Panamax φόρτωνε 30.000-50.000 τόνους σιτηρών σε ένα λιμάνι στην περιοχή της Οδησσού πριν ξεκινήσει ο πόλεμος.

Επομένως, επί του παρόντος (και πριν εφαρμοστεί η πρόσφατη συμφωνία της Κωνσταντινούπολης μεταξύ Κιέβου-Μόσχας-Αγκυρας-ΟΗΕ), το κενό των εξαγωγών σιτηρών της Ουκρανίας ανέρχεται σε περίπου 5 εκατομμύρια τόνους τον μήνα. Εχουν παρουσιαστεί ορισμένες δυνατότητες για την αύξηση του μεριδίου των εξαγωγών σιτηρών προς την κατεύθυνση από ποτάμι προς θάλασσα. Το ένα είναι η εμβάθυνση των εκβολών του Bystre. Η Αρχή Θαλάσσιων Λιμένων της Ουκρανίας έχει ήδη ανακοινώσει την πρόθεσή της να ξεκινήσει τέτοιου είδους εργασίες. Σύμφωνα με εκτίμηση του Mίκολα Γκορμπατσόφ, προέδρου της Ουκρανικής Ενωσης Σιτηρών, αυτό θα αυξήσει το φορτίο σιτηρών από 1.500-2.000 σε 5.000 τόνους ανά σκάφος. Περαιτέρω αύξηση της χωρητικότητας μεταφόρτωσης σιτηρών είναι δυνατή, αλλά σε βάρος των δεικτών ποιότητας, συμπεριλαμβανομένης της διαχείρισης των καναλιών, του χειρισμού και της εγκατάστασης πλοίων, της αρμόδιας μεταφοράς φορτίου και της καταπολέμησης της συμφόρησης των διαδρομών.

ΣΧΕΔΙΑ, ΖΗΤΗΣΗ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑ

 Ανησυχία για χτύπημα της Ρωσίας στο κανάλι

Θα πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι τον Νοέμβριο του 2010 19 πλοία καταγράφηκε να περνούν από το κανάλι Bystre κάθε μέρα. Δηλαδή, το κανάλι Bystre έχει τη δυνατότητα να αυξήσει τη χωρητικότητά του σε περισσότερα από 4 σκάφη που διέρχονται την ημέρα. Ωστόσο, αυτό δεν είναι ένα απλό ζήτημα αν και με την απελευθέρωση του Φιδονησιού, ο άμεσος κίνδυνος ρωσικών χτυπημάτων στις εκβολές του Δούναβη μειώθηκε σημαντικά αλλά το ναυτικό δυναμικό της Μόσχας παραμένει δυτικά της Κριμαίας όπως αποδείχτηκε από τα πρόσφατα ρωσικά φονικά πυραυλικά πλήγματα στα ουκρανικά λιμάνια, ακόμη και μετά από υπογεγραμμένες συμφωνίες που αποσκοπούν στην προστασία των αποστολών σιτηρών μέσω αυτών των λιμανιών. Υπό αυτές τις συνθήκες, η ασφάλεια των πλοίων που μεταφέρουν σιτηρά παραμένει η κορυφαία προτεραιότητα.

Μια τέτοια τακτική στη μεταφορά των σιτηρών της Ουκρανίας κατά μήκος πολλαπλών οδών ποταμού-θαλάσσης σίγουρα παρουσιάζει πολλές υποσχόμενες ευκαιρίες, όπως αποδεικνύεται από την αυξανόμενη ζήτηση για χρήση του καναλιού Bystre. Στην πραγματικότητα, η Αρχή Θαλάσσιων Λιμένων της Ουκρανίας έχει σωρευμένες αιτήσεις για διέλευση από αυτό το κανάλι και δυσκολεύεται να συμβαδίσει με την αυξανόμενη ζήτηση. Συνολικά, ο όγκος μεταφόρτωσης των λιμανιών της Ουκρανίας επί του Δούναβη αυξάνεται. Για παράδειγμα, ο λιμενικός τερματικός σταθμός της ουκρανικής εταιρίας Kranship, της οποίας οι φορτηγίδες αποθήκης ήταν οι πρώτες που εξήγαγαν σιτηρά μέσω του Bystre μετά την αποκατάσταση της λειτουργίας μέσω του καναλιού, λειτουργεί ήδη με δυναμικότητα 150 τοις εκατό, ενώ η εταιρία έχει σχέδια να αυξήσει τη λειτουργική ικανότητα σε 200 τοις εκατό.

Αναμφίβολα, λαμβάνοντας υπόψη ότι το μερίδιο της Ουκρανίας στις παγκόσμιες αγορές πριν από τον πόλεμο ήταν περισσότερο από 10 τοις εκατό για τα σιτηρά, 15 έως 20 τοις εκατό για το κριθάρι και περισσότερο από 50 τοις εκατό για το ηλιέλαιο, το άνοιγμα και η εντατικοποίηση της χρήσης των οδών του Δούναβη είναι κρίσιμη για τη βελτίωση-προστασία και για κάθε ενδεχόμενο για τη μελλοντική παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια (αφού και η πλήρης εφαρμογή της συμφωνίας της Κωνσταντινούπολης είναι εύθραυστη και επισείει πολλούς κινδύνους λόγω της ανεξέλεγκτης και προκλητικής συμπεριφοράς και στάσης της Μόσχας).

Ειδήσεις σήμερα

Fuel pass 2: Oλα τα μυστικά – Δικαιούχοι, ποσά, και διαδικασία – Πότε και ποια ΑΦΜ κάνουν αίτηση