Η παραλλαγή «Ομικρον BA.2» σαρώνει ολόκληρη τη χώρα, δοκιμάζοντας τις αντοχές της στρατηγικής «μηδενικής Covid» που μέχρι πρότινος λειτουργούσε – τουλάχιστον βάσει των στοιχείων που δημοσιεύει το Πεκίνο. Η κινεζική κυβέρνηση εντείνει τα μέτρα καραντίνας σε πολλές πόλεις, συμπεριλαμβανομένων των κόμβων παραγωγής, όπως η Σαγκάη και η βορειοανατολική επαρχία Τζιλίν.
Εκδικείται η «μηδενική Covid»
Το σκληρό lockdown τριών εβδομάδων στη Σαγκάη, που μοιάζει περισσότερο με κατ’ οίκον φυλάκιση, οδήγησε 25 εκατομμύρια κατοίκους στην απόγνωση. Από τις αρχές Μαρτίου, που άρχισε η αναζωπύρωση της πανδημίας, έχουν καταγραφεί περισσότερες από 320.000 μολύνσεις Covid, ελάχιστοι όμως θάνατοι. Το τέλος του lockdown δεν είναι ορατό, καθώς τα κρούσματα παραμένουν υψηλά για τα δεδομένα της χώρας, 16.400 την Τετάρτη. Επειτα από τις πιέσεις και τη γενική κατακραυγή, οι Κινέζοι αξιωματούχοι παραδέχθηκαν πως 17 άνθρωποι κατέληξαν από επιπλοκές της νόσου από τις 18 Μαρτίου, που ξεκίνησε το lockdown.
Οι επιστήμονες στη Δύση αμφισβητούν την επιδημιολογική εικόνα όπως την παρουσιάζει το κινεζικό καθεστώς και δεν επιβεβαιώνεται από ανεξάρτητες Αρχές. Λοιμωξιολόγοι και ειδικοί θεωρούν πως η νέα έξαρση της πανδημίας (της ΒΑ.2, που είναι υποπαραλλαγή της «Oμικρον») οφείλεται στη μικρή αποτελεσματικότητα των κινεζικών εμβολίων σε αυτήν τη μετάλλαξη, αλλά και στο χαμηλό ποσοστό εμβολιασμού των μεγαλύτερης ηλικίας πολιτών. Μέχρι την περασμένη εβδομάδα, περισσότεροι από 92 εκατομμύρια Κινέζοι άνω των 65 ετών και 20,2 εκατομμύρια πολίτες άνω των 80 ετών δεν είχαν εμβολιαστεί πλήρως. Επιπλέον, τα αυστηρά περιοριστικά μέτρα που επιβάλλουν οι Αρχές σε περιοχές-εστίες μετάδοσης δεν έχουν επιτρέψει μεγάλο μέρος του πληθυσμού να εκτεθεί στον ιό.
Ο παρατεταμένος εγκλεισμός, η έλλειψη τροφίμων και αγαθών, οι συνθήκες καραντίνας των νοσούντων στις δομές και η ελλιπής πληροφόρηση δημιούργησαν ένα εκρηκτικό μίγμα. Οι εικόνες και οι μαρτυρίες, όπως μεταφέρονται, κυρίως, από τα social media, δείχνουν μια πόλη-φάντασμα, κατοίκους να ουρλιάζουν για ελευθερία και να πλιατσικολογούν στις αγορές και τις Αρχές να αυστηροποιούν ακόμη περισσότερο την εποπτεία για να πετύχουν στους στόχους – τη μείωση των κρουσμάτων και το άνοιγμα της οικονομίας.
Πλήγμα στην παγκόσμια οικονομία
Το παρατεταμένο lockdown στον εμπορικό κόμβο της Κίνας, τη Σαγκάη, μπορεί να διαταράξει την παγκόσμια αλυσίδα εφοδιασμού, επιφέροντας ένα συντριπτικό πλήγμα στην παγκόσμια οικονομία που έχει ήδη χάσει τη δυναμική ανάκαμψής της εξαιτίας της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Οι ριζοσπαστικοί περιορισμοί είναι, επίσης, πιθανό να βλάψουν τα εγχώρια δίκτυα logistics που επικεντρώνονται στη Σαγκάη, το μεγαλύτερο λιμάνι της Κίνας, και να παρασύρουν περαιτέρω την ευρύτερη οικονομία της χώρας.
Πάντως, το κυβερνών Κομμουνιστικό Κόμμα δεν αναμένεται να αλλάξει τη στρατηγική του για την πανδημία μέχρι το τέλος του συνεδρίου του κόμματος το φθινόπωρο, στο οποίο ο πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ πρόκειται να εξασφαλίσει μια τρίτη θητεία ως ηγέτης.
Το «λουκέτο» στην κοινωνία και την οικονομία πιέζει τις ήδη τεταμένες παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού και εκτινάσσει το κόστος αποστολής. Σε σύγκριση με τα επίπεδα πριν από την πανδημία, οι αεροπορικοί ναύλοι της Σαγκάης έχουν διπλασιαστεί και το κόστος εξαγωγής εμπορευματοκιβωτίων έχει αυξηθεί κατά 500%, αναφέρει η έκθεση της επενδυτικής τράπεζας «Bernstein», γεγονός που εκτιμάται ότι θα συμπαρασύρει πληθωρισμό και τιμές.
Αφού κορυφώθηκε η αύξηση των μολύνσεων από τον κορονοϊό στο τέλος Φεβρουαρίου του 2020, η Κίνα έδειξε σημάδια οικονομικής ανάκαμψης σε σχήμα «V» και έγινε η μόνη μεγάλη χώρα που πέτυχε ανάπτυξη το 2020. Ωστόσο, την περίοδο Οκτωβρίου-Δεκεμβρίου 2021, η οικονομία της Κίνας αναπτύχθηκε με χλιαρό ρυθμό 4% σε ετήσια βάση. Υπό τον φόβο για ένα νέο κύμα μολύνσεων, αυξήθηκε μόνο κατά 4,8% κατά το τρίμηνο Ιανουαρίου-Μαρτίου 2022 – χαμηλότερα του στόχου του 5% που είχε θέσει το Πεκίνο.
Τα τελευταία στοιχεία υπογράμμισαν ότι οι προοπτικές για την οικονομία της Κίνας έχουν γίνει πιο ζοφερές μετά τα lockdowns στις μεγάλες πόλεις της. Καθώς οι αποστολές εξαρτημάτων για την παραγωγή αυτοκινήτων είχαν κολλήσει, οι πωλήσεις αυτοκινήτων στην Κίνα σημείωσαν βουτιά 11,7% από το προηγούμενο έτος τον Μάρτιο έπειτα από άνοδο 18,7% τον Φεβρουάριο, ενώ οι λιανικές πωλήσεις καταναλωτικών αγαθών μειώθηκαν 3,5% τον περασμένο μήνα.
Σύμφωνα με ειδικούς αναλυτές, θα χρειαστούν μερικές εβδομάδες έως ότου οι οικονομικές και κοινωνικές δραστηριότητες επανέλθουν στο φυσιολογικό στη Σαγκάη, ωστόσο η πόλη θα βιώσει τον Απρίλιο μια άνευ προηγουμένου ύφεση. Ενδεικτική είναι η περίπτωση της επαρχίας Χουμπέι της Κίνας όπου βρίσκεται η Ουχάν, εκεί όπου εντοπίστηκε και εξαπλώθηκε για πρώτη φορά ο SARS-CoV-2 στο τέλος του 2019. Η οικονομία της επαρχίας κατρακύλησε περίπου 40% τους πρώτους τρεις μήνες του 2020, εξαιτίας των περιοριστικών μέτρων.
Η έκθεση της «Bernstein» (14 Απριλίου) εκτιμά ότι ο αντίκτυπος από το τελευταίο lockdown στην Κίνα θα είναι πιο σοβαρός από αυτόν του 2020, επειδή η εξάρτηση της Δύσης από τις κινεζικές εξαγωγές έχει αυξηθεί από τότε. Το 2021, το μερίδιο της Κίνας στις παγκόσμιες εξαγωγές αυξήθηκε στο 15,4% (από 14,7% το 2020), το υψηλότερο επίπεδο σε μία δεκαετία, λένε οι αναλυτές.
Αναταράξεις στην αλυσίδα εφοδιασμού
Ο αντίκτυπος της καραντίνας στη Σαγκάη είναι αισθητός στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας που έχει ισχυρή παρουσία στην περιοχή (Volkswagen, General Motors, Ford, Tesla), ωστόσο δεκάδες ακόμη «βαριές» βιομηχανίες είναι αντιμέτωπες με προβλήματα παραγωγής λόγω των μέτρων. Στην Ανατολική Κίνα το 82% των κατασκευαστών αυτοκινήτων, ημιαγωγών, υλικού και βιομηχανικής τεχνολογίας αντιμετώπισε διακοπές στην εφοδιαστική αλυσίδα τον Απρίλιο, ενώ μόνο η Σαγκάη έχει το 46% των κατασκευαστών ημιαγωγών της Κίνας.
Η Σαγκάη φιλοξενεί, επίσης, το μεγαλύτερο λιμάνι στον κόσμο σε ό,τι αφορά τη διακίνηση φορτίων. Μετά το lockdown στην πόλη, τα πλοία που φθάνουν από το εξωτερικό είτε αναγκάστηκαν να επαναδρομολογηθούν σε άλλα λιμάνια είτε εγκλωβίστηκαν στη θάλασσα.
Αυτήν την εβδομάδα ξεκίνησε η σταδιακή λειτουργία κάποιων εργοστασίων, καθώς, σύμφωνα με το υπόμνημα των Αρχών, 666 επιχειρήσεις και εργοστάσια, μεταξύ αυτών της Tesla, θα ανοίξουν και 7,85 εκατομμύρια άνθρωποι θα επιστρέψουν στην εργασία τους. Μάλιστα, για να μην υπάρξει κίνδυνος μόλυνσης των εργαζομένων ή εξάπλωσης του ιού, οι εταιρίες ζήτησαν από τους υπαλλήλους να διανυκτερεύσουν εντός του εργασιακού χώρου.