Ποτέ, από την εξέγερση της πλατείας Τιενανμέν το 1989 και μετά, δεν είχαν τολμήσει οι Κινέζοι να βγουν τόσο μαζικά στους δρόμους, αμφισβητώντας τα «ιερά και τα όσια» της εξουσίας, δηλαδή τη θέση του Σι Τζινπίνγκ στην προεδρία και το μονοπώλιο της εξουσίας του Κομμουνιστικού Κόμματος.
Φανερά αμήχανη, μέχρι στιγμής η κινεζική κυβέρνηση επιλέγει τη «zero tolerance» (μηδενική ανοχή) απέναντι στον λαϊκό ξεσηκωμό κατά της πολιτικής «zero Covid». Συναθροίσεις σε Πεκίνο και Σαγκάη διαλύονται εν τη γενέσει τους, αφαιρούνται κινητά για έλεγχο από πολίτες που πλησιάζουν τα αποκλεισμένα σημεία συγκεντρώσεων του Σαββατοκύριακου, κάποιοι καλούνται σε αστυνομικά τμήματα «δι’ υπόθεσίν τους», ενώ άλλοι δέχονται επισκέψεις στα σπίτια τους. Επιπλέον, ο ελεγχόμενος κινεζικός Τύπος τηρεί σιγήν ιχθύος για το πολιτικό τσουνάμι που συγκλονίζει τη χώρα. Στο στόχαστρο των Αρχών έχουν μπει επίσης το Telegram και άλλες εναλλακτικές πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, που προσπαθούν να παρακάμψουν το firewall της μεγαλύτερης κινεζικής βάσης Weibo, δηλαδή του αντίστοιχου κινεζικού Google.
H καταστολή είχε ήδη τις πρώτες αρνητικές επιπτώσεις στο εξωτερικό, καθώς ο Βρετανός πρωθυπουργός, Ρίσι Σούνακ, κήρυξε το τέλος της «χρυσής εποχής» στις σχέσεις Κίνας-Ηνωμένου Βασιλείου και χαρακτήρισε την ασιατική χώρα «αντίπαλο των αξιών και των συμφερόντων μας». Παράλληλα, ο Κινέζος πρέσβης κλήθηκε στο Φόρεϊν Οφις για την πολύωρη σύλληψη και τον ξυλοδαρμό στη Σαγκάη του δημοσιογράφου του BBC, Εντουαρντ Λόρενς.
Ολα αυτά καλείται να τα προσμετρήσει η κινεζική ηγεσία στις αποφάσεις που θα λάβει τις επόμενες μέρες. Το πρόβλημα είναι πως ο Σι Τζινπίνγκ νιώθει παντοδύναμος μετά την επιβεβαίωση της εξουσίας του στο 20ό κομματικό συνέδριο του Οκτωβρίου και ταυτόχρονα θεωρεί προσωπικό στοίχημα την εφαρμογή της πολιτικής «zero Covid». «Πάνω απ’ όλα πρέπει να βάλουμε τους ανθρώπους», είναι το βασικό του επιχείρημα απέναντι σε όσους διαμαρτύρονται για τις τραγικές επιπτώσεις που έχει ο εγκλεισμός ακόμη και επί 4μηνο ολόκληρων κινεζικών πόλεων στην οικονομία και στην ψυχική υγεία των ανθρώπων.
Σε ένα πρώτο δειλό βήμα, η κινεζικός ΕΟΔΥ ανακοίνωσε χθες την επιτάχυνση του εμβολιασμού των ατόμων άνω των 60 ετών και ιδίως των άνω των 80, οι οποίοι έχουν λάβει όλο τον κύκλο των -αμφίβολης αποτελεσματικότητας- κινεζικών εμβολίων μόλις σε ποσοστό 65,8%.
Αν, όμως, ο Σι Τζινπίνγκ υπαναχωρήσει στον βασικό πυρήνα της πολιτικής του, θα φανεί αδύναμος. Κι αυτό μπορεί να πυροδοτήσει διαδηλώσεις με περισσότερο πολιτικό περιεχόμενο, με αιτήματα για ελεύθερη έκφραση, πολιτικές ελευθερίες κ.λπ., όπως το 2019 στο Χονγκ Κονγκ.
Σοβαρό πλήγμα θα δεχθεί το γόητρο του Σι και αν δεχτεί να εισαγάγει δυτικά εμβόλια mRNA (Ρfizer, Moderna), ομολογώντας την ελλιπή προστασία των πολυδιαφημισμένων εγχώριων (Sinovac), που στάλθηκαν σε χώρες όπως η Σερβία. Οι έρευνες έχουν δείξει ότι δύο δόσεις των εμβολίων mRNA παρέχουν 90% προστασία απέναντι στο θάνατο ή τη σοβαρή νόσηση από κορονοϊό, έναντι 70% του κινεζικού.
Το πρόβλημα είναι ότι σε κάποιες κινεζικές πόλεις είχαν ήδη αρχίσει να χαλαρώνουν τα μέτρα και να μειώνονται τα τεστ, αλλά με αργούς ρυθμούς. Η απότομη άρση των λοκντάουν σε αστικά κέντρα δεκάδων εκατομμυρίων κατοίκων θα εκτοξεύσει τα κρούσματα και τους θανάτους, γονατίζοντας το κινεζικό σύστημα Υγείας, που δεν διαθέτει επαρκή αριθμό ΜΕΘ αναλογικά με τον πληθυσμό.
Ψυχογραφώντας τον Σι Τζινπίνγκ, ο Κινέζος δικηγόρος, πανεπιστημιακός και ακτιβιστής Τενγκ Μπιάο προβλέπει ότι ο Κινέζος ηγέτης δεν θα υποχωρήσει. Δεν είναι ο άνθρωπος που θα ρίξει τα μούτρα του ομολογώντας ότι έκανε λάθος, κι επιπλέον στη σύνοδο των κρατών του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης, στο Ουζμπεκιστάν, επεσήμανε την ανάγκη να αποφευχθούν «πολύχρωμες επαναστάσεις» στην Κίνα και στη γειτονιά της. Μιλώντας, μάλιστα, πίσω από κλειστές πόρτες, ισχυρίστηκε ότι η Σοβιετική Ενωση κατέρρευσε επειδή «κανείς από τη σοβιετική ηγεσία δεν είχε τα κότσια να ανταποκριθεί στην πρόκληση». Αυτό σημαίνει ότι υποσυνείδητα τον στοιχειώνουν τα φαντάσματα του Γκορμπατσόφ και της πλατείας Τιενανμέν, και δεν θα ήθελε επ’ ουδενί να αναβιώσουν παρόμοιες συνθήκες στην Κίνα.
«Αδιανόητη» θεωρεί μια υπαναχώρηση του Σι και ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Johns Hopkins, Χουάνγκ Χουφούνφγκ, σύμφωνα με τον οποίο αυτή τη στιγμή το Κομμουνιστικό Κόμμα και ο λαός της Κίνας αναζητούν ένα νέο σημείο ισορροπίας, που θα προκαλέσει αστάθεια το επόμενο διάστημα. Ο ίδιος πάντως θεωρεί απίθανο να κλιμακωθούν σε μη ελεγχόμενο σημείο οι διαμαρτυρίες ή να πάρουν πιο πολιτικό χαρακτήρα.
«Πώς η Κίνα έχασε τον πόλεμο της Covid»
«Θυμάστε πότε ήταν που η Covid καθιέρωσε την Κίνα ως κυρίαρχη δύναμη στον κόσμο; Στα μέσα του 2021, το e-mail μου ήταν γεμάτο επισημάνσεις ότι η επιτυχία της Κίνας στον περιορισμό του κορονοϊού επεδείκνυε την ανωτερότητα του κινεζικού συστήματος απέναντι στις δυτικές κοινωνίες, οι οποίες, όπως το έθεσε ένας σχολιαστής, “δεν είχαν την ικανότητα να οργανώσουν γοργά τον κάθε πολίτη τους γύρω από έναν κοινό σκοπό”.
Βρισκόμαστε, όμως, στο σημείο που η Κίνα πελαγοδρομεί, ενώ οι άλλες χώρες λίγο-πολύ επιστρέφουν στην κανονική ζωή. Συνεχίζει την πολιτική “zero Covid”, εφαρμόζοντας δρακόντειους περιορισμούς στις καθημερινές δραστηριότητες κάθε φορά που προκύπτουν νέα κρούσματα. Αυτό προκαλεί τεράστια δεινά στους πολίτες και συρρικνώνει την οικονομία. Οι πόλεις υπό λοκντάουν αναλογούν σχεδόν στο 60% του κινεζικού ΑΕΠ.
Δεν είμαι ειδικός στην Κίνα και δεν έχω ιδέα πού θα πάει όλο αυτό. Από όσο γνωρίζω, ούτε οι ειδικοί στη σύγχρονη Κίνα το γνωρίζουν. Αυτό που βλέπουμε στην Κίνα είναι το πρόβλημα που έχουν οι αυταρχικές κυβερνήσεις να παραδεχτούν τα λάθη τους και να αποδεχθούν αποδείξεις που δεν τους αρέσουν. Την πρώτη χρονιά της πανδημίας, οι δρακόντειοι περιορισμοί είχαν πράγματι νόημα. Σε αντίθεση με τη στρατηγική που ακολούθησαν οι ΗΠΑ, η Νέα Ζηλανδία και η Ταϊβάν (μαζικοί εμβολιασμοί και στη συνέχεια χαλάρωση των μέτρων), οι Κινέζοι ηγέτες μοιάζουν να πιστεύουν ότι τα λοκντάουν θα κρατήσουν για πάντα μακριά τον κορονοϊό. Ομως απέτυχαν να εκπονήσουν ένα Plan B. Πολλοί ηλικιωμένοι Κινέζοι δεν είναι πλήρως εμβολιασμένοι και τα εμβόλια της Κίνας είναι κατώτερης ποιότητας από τα αντίστοιχα mRNA. Ετσι, μεγάλο τμήμα του πληθυσμού δεν διαθέτει φυσική ανοσία και οι κλίνες Εντατικής στη χώρα δεν επαρκούν. Είναι ένας εφιάλτης και κανείς δεν ξέρει πώς θα τελειώσει. Τι διδασκόμαστε, όμως, εμείς από όλα αυτά;
Κυρίως ότι ο αυταρχισμός δεν είναι ανώτερος από τη Δημοκρατία. Οι αυταρχικοί ενεργούν πράγματι γρήγορα και αποφασιστικά, αλλά κάνουν και τεράστια λάθη, επειδή κανείς δεν τολμά να τους πει ότι σφάλλουν. Κατά βάση, υπάρχει μεγάλη ομοιότητα ανάμεσα στην άρνηση του Σι Τζινπίνγκ να κάνει πίσω από την πολιτική “zero Covid” με τη στάση του Πούτιν στην Ουκρανία. Κατά ειρωνική σύμπτωση, οι Αμερικανοί πολιτικοί, που μοιάζουν περισσότερο σε δογματισμό με τους Κινέζους, είναι οι δεξιοί Ρεπουμπλικανοί. Η Κίνα απέρριψε τα ξένα εμβόλια mRNA, ενώ κάποιοι Ρεπουμπλικανοί ηγέτες απέρριψαν τα εμβόλια εντελώς».
ΣΥΝΑΓΕΡΜΟΣ ΣΤΙΣ ΑΓΟΡΕΣ
Το ΔΝΤ ζητάει χαλάρωση των λοκντάουν
Ανησυχία στις παγκόσμιες αγορές προκαλεί το πρωτοφανές κύμα διαδηλώσεων στην Κίνα, με τους επενδυτές να τηρούν στάση αναμονής, ώστε να φανεί ο αντίκτυπος της «εξέγερσης». Οι ειδικοί δεν θεωρούν απίθανη μια πιο ελαστική προσέγγιση του Πεκίνου απέναντι στην πανδημία, για να τονώσει την οικονομική δραστηριότητα.
Τα απόνερα της πολιτικής «μηδενικής Covid» στην οικονομία της Κίνας είναι ξεκάθαρα εδώ και χρόνια με την επιβράδυνση της εγχώριας οικονομίας. Ωστόσο, με τις εξελίξεις των τελευταίων ημερών, τα ευρωπαϊκά και αμερικανικά χρηματιστήρια σημείωσαν απώλειες χθες, όπως και το πετρέλαιο. Οι παρατηρητές σημειώνουν πως η εξάρτηση της Ευρώπης από την Κίνα έγινε μεγαλύτερη μετά το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία και οι κλυδωνισμοί σε εφοδιαστικές αλυσίδες, εισαγωγές ημιαγωγών κ.ά. θα επηρεάσει άμεσα τη Δύση.
Η επικεφαλής του ΔΝΤ, Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα, προέτρεψε μάλιστα το Πεκίνο να υπαναχωρήσει από τα αυστηρά λοκντάουν και να κινηθεί προς πιο στοχευμένες ενέργειες, επικαλούμενη τον αντίκτυπο στους πολίτες και την οικονομία της Κίνας.
Ειδήσεις σήμερα
Σεισμός: Αγωνία για το άγνωστο ρήγμα της Εύβοια – Τι λένε οι σεισμολόγοι στον «Ε.Τ.»
Κιβωτός του Κόσμου: Τι βρέθηκε στους λογαριασμούς του π. Αντώνιου και της Πρεσβυτέρας
Εκλογές: Τι εκτιμούν στο Μαξίμου για το πολιτικό σκηνικό