της Δρος. Άννας Κωνσταντινίδου*

Πριν λίγες ημέρες, η Αίγυπτος με τη Σομαλία υπέγραψαν αμυντική συμφωνία, μία “συνθήκη” που ανακατεύει εκ νέου την τράπουλα στην ευρύτερη περιοχή. Η Σομαλία, όπως και η Λιβύη στις Διεθνείς Σχέσεις θεωρούνται failed states, δηλαδή “αποτυχημένα κράτη”, οντότητες που δεν μπορούν να ανακτήσουν την κυριαρχία τους, βυθισμένα στην αναρχία και τις φυλετικές έριδες, που άγονται και φέρονται από ξένες δυνάμεις -χωρες.

Η Συμφωνία αυτή “θα έπεφτε” στα ψιλά, εάν η Σομαλία δεν είχε πόλεμο με την Αιθιοπία με επίκεντρο τη Σομαλιλάνδη, μία περιοχή που “αποσκίρτησε” από τη Σομαλία, διεκδικώντας να καταστεί αυτόνομη πολιτειακή οντότητα, έχοντας παράλληλα τη βοήθεια της Αιθιοπίας. Επίσης, η Αιθιοπία με την Αίγυπτο έχουν χρόνια αντιπαράθεση για τα νερά του Νείλου, ενώ η Σομαλία έχει εγκατεστημένη την τουρκική παρουσία με αποκλειστικό τρόπο, καθώς ήδη από το 2017 η Τουρκία διαθέτει στρατιωτική βάση, ενώ μέσω της μορφωτικής διπλωματίας της εκπαιδεύει τους Σομαλούς.

Συγχρόνως, η Σομαλία είναι ο χώρος αυτός που η τρομοκρατία του Ισλαμικού Κράτους χρησιμοποιεί, προκειμένου να απλώσει τα πλοκάμια του στην ευρύτερη περιοχή, έχοντας δε,  οι παραφυάδες -οργανώσεις του συνεργασία με τη Λιβύη του Ντμπεϊμπά.

Φυσικά, η υπογραφή της συγκεκριμένης συμφωνίας ανάμεσα σε Αίγυπτο και Σομαλία έχει ως στόχο να απομειωσει τη δυναμική παρουσία του τουρκικού κράτους σε αυτήν την ευαίσθητη περιοχή για τα εθνικά συμφέροντα της Αιγύπτου, όμως ας μην μας διαφεύγει, ότι η Τουρκία ως άλλος Ιανός παίζει ανάμεσα σε όλα αυτά τα κράτη που βρίσκονται στο Κέρας της Αφρικής.

Όμως οφείλουμε να πούμε αυτό, μία παράμετρο πολύ βασική, για να καταλάβουμε τι πάει να παιχτεί αυτήν την στιγμή στον εν λόγω γεωγραφικό χώρο.Το Ισραήλ έχει διαμορφώσει, παρά τις κατά καιρούς ταραγμένες σχέσεις τους, μία στρατηγική σχέση με την Αιθιοπία. Ας μην ξεχνάμε δε, τους Φαλάσα, τους γνωστότερους ως Εβραίους Αιθίοπες που ζούνε σε μεγάλη αυτόνομη κοινότητα στο Ισραήλ.Ενώ παράλληλα, πρέπει να καταστήσουμε σαφές, ότι το Ισραήλ με αμυντική συμφωνία διοχετεύει οπλισμό στην Αιθιοπία.

Τώρα τι γίνεται σε σχέση με την νέα Αμυντική Συμφωνία ανάμεσα σε Αίγυπτο και Σομαλία; Καθώς πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας, ότι στοχεύεται η με κάθε τρόπο παρεμπόδιση της Τουρκίας.Το Ισραήλ με την Αιθιοπία και η Αίγυπτος με τη Σομαλία, ως διαφαίνεται αυτό προσπαθούν να πετύχουν η κάθε χώρα (ενν. Ισραήλ και Αίγυπτο) από την πλευρά της να προστατεύσουν τον Κόλπο του Άντεν που οι Χουθι, επικοινωνοντας με την ισλαμική τρομοκρατία που αναπτύσσεται σε Αιθιοπία, Σομαλία, Μπουρούντι κτλ με ρυθμιστή των κρατών -πιονιών, την Τουρκία διαμορφώνουν αυτό το ασταθές πολεμικό περιβάλλον και μία επιπλέον εστία σε όλο αυτό το πολεμικό σκηνικό που διαμορφώνεται στο Ισραήλ.

Ουσιαστικά Ισραήλ και Αίγυπτο, προσπαθώντας να “κρατήσουν” τα δύο αντίπαλα κράτη που ωστόσο έχουν κοινό ρυθμιστή και εννοούμε την Τουρκία, διαμορφώνουν εμμέσως πλην σαφώς ένα κοινό σχεδιασμό, ώστε να αποκοπεί η συνεργασία των Χούθι (και ως εκ τούτου όλο αυτό που γίνεται στο Άντεν) με τις τρομοκρατικές οργανώσεις που επιχειρούν σε Αιθιοπία και Σομαλία, μεταφέροντας φυσικά, όπως είπαμε, οι ισλαμιστές τρομοκράτες με “ομπρέλα” την Τουρκία την ένταση και στην υπόλοιπη γεωγραφική περιοχή (Κέρας Αφρικής, Σαχέλ και Βόρεια Αφρική).

*Η Άννα Κωνσταντινίδου είναι Ιστορικός- Διεθνολόγος, Διδάκτωρ Δημοσίου Δικαίου Πολιτικής Επιστήμης της Νομικής Σχολής ΑΠΘ, Επιστημονική Συνεργάτιδα του πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας (Θεσμοθετημένο Εργαστήριο Περιβαλλοντικής Τεχνολογίας πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας), διδάσκουσα στην Ανώτερη Διακλαδική Σχολή Πολέμου (ΑΔΙΣΠΟ) και τη Σχολή Εθνικής Άμυνας (ΣΕΘΑ).