Μετά από το σοκ στο στρατόπεδο της Ακροδεξιάς και τους πανηγυρισμούς στο συντονισμένο μέτωπο της δημοκρατικής παράταξης το βράδυ της Κυριακής για τα αποτελέσματα των γαλλικών βουλευτικών εκλογών, άρχισε γύρος ζυμώσεων για το σχηματισμό μιας βιώσιμης κυβέρνησης που θα απομακρύνει τη νέα απειλή: την ακυβερνησία.
Ο γρίφος είναι δυσεπίλυτος και θα απαιτηθεί χρόνος, καθώς δεν προέκυψε κόμμα ή παράταξη με αυτοδυναμία, αναγνωρίζουν στελέχη του ετερόκλητου συνασπισμού του Νέου Λαϊκού Μετώπου, που διαψεύδοντας τις δημοσκοπήσεις έκοψε πρώτη το νήμα, καθώς κι εκπρόσωποι της μακρονικής συμμαχίας που τερμάτισαν στη 2η θέση πριν τον Εθνικό Συναγερμό.
Με αυτό το δεδομένο ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν ζήτησε χθες από τον Γκαμπριέλ Ατάλ που είχε προαναγγείλει την παραίτησή του από την πρωθυπουργία να παραμείνει στο πόστο του ως υπηρεσιακός «προκειμένου να διατηρηθεί η σταθερότητα στη χώρα», όπως ανακοινώθηκε από το Μέγαρο των Ηλυσίων, για όσο χρειαστεί, πιθανότατα μέχρι τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Παρισιού που αρχίζουν στις 26 Ιουλίου.
Η αρμοδιότητα της επιλογής του νέου πρωθυπουργού ανήκει στον Πρόεδρο της Γαλλικής Δημοκρατίας, ο οποίος πρέπει βάσει πολιτικής παράδοσης να λάβει υπόψη του τη σύνθεση της νέας Βουλής, ώστε να είναι όσο το δυνατόν περισσότερες οι πιθανότητες μακροημέρευσης του όποιου κυβερνητικού σχήματος.
Ο Μακρόν απέφυγε να απευθυνθεί στον γαλλικό λαό μέχρι στιγμής. Από το Προεδρικό Μέγαρο διαρρέουν πως ο πρόεδρος θα λάβει αποφάσεις πιθανότατα μετά από την επιστροφή του από τις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου μεταβαίνει αύριο για να λάβει μέρος στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ.
Επειτα από την ήττα της Ακροδεξιάς, τα πιθανά σενάρια στο τραπέζι για το προφίλ της επόμενης κυβέρνησης ελαχιστοποιήθηκαν. Κοινός παρονομαστής είναι πως ο Μακρόν δεν θα κυβερνά πλέον μόνο με την ομάδα του, αλλά θα πρέπει να συμβιβαστεί με την ιδέα της συγκατοίκησης στην εξουσία με πολιτικούς που δεν ανήκουν στους μακρονιστές. Θα είναι η πρώτη φορά για τον ίδιο, αφότου εγκαταστάθηκε στο Προεδρικό, αλλά όχι για τη Γαλλία.
Την υποχρεωτική συμβίωση με πολιτικό αντίπαλο έζησαν στο παρελθόν ο Φρανσουά Μιτεράν και ο Ζακ-Σιράκ. Δεν ήταν ανέφελες, αλλά λειτούργησαν. Ποια είναι, όμως, τα πιθανά σενάρια;
ΤΑ ΤΡΙΑ ΠΙΘΑΝΟΤΕΡΑ ΣΕΝΑΡΙΑ
1ο ΣΕΝΑΡΙΟ
Μεγάλος Συνασπισμός αλά γερμανικά, μεταξύ Λαϊκού Μετώπου-Κέντρου
Στη Γαλλία δεν υπάρχει παράδοση κυβερνήσεων συνεργασίας και ένα τριτοτομημένο Κοινοβούλιο είναι κάτι πρωτόγνωρο. Παραδοσιακά υπάρχει ένα ισχυρό δίπολο κι εναλλαγή στην εξουσία. Μετριοπαθείς φωνές στις δύο συμμαχίες βλέπουν θετικά την προοπτική σύμπραξης που θα έδινε άνετη κοινοβουλευτική πλειοψηφία και πιθανότητες μακροημέρευσης στο σχήμα.
Το πρόβλημα στο εγχείρημα αυτό επικεντρώνεται σε ένα πρόσωπο, τον αριστεριστή ηγέτη της Ανυπότακτης Γαλλίας Ζαν-Λικ Μελανσόν, που με το κλείσιμο της κάλπης και την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων των έξιτ πολ βγήκε να δηλώσει έτοιμος να κυβερνήσει και να εφαρμόσει στο σύνολό του το πρόγραμμά του.
Ο Μελανσόν είναι persona non grata για τον Μακρόν και πολλούς μακρονιστές, αλλά και δύσκολος συνομιλητής για πολλούς εταίρους μέσα στο Νέο Λαϊκό Μέτωπο που στήθηκε την επομένη των ευρωεκλογών για να μπλοκαριστεί η Λεπέν. Για να ευδοκιμήσει η προσπάθεια θα πρέπει να βγει εκτός κάδρου αλλά και πάλι απαιτούνται μεγάλοι συμβιβασμοί να βρεθεί πρόσωπο κοινής αποδοχής για το ρόλο του νέου πρωθυπουργού. Πράσινοι και Σοσιαλιστές δεν θέλουν μακρονιστή.
2ο ΣΕΝΑΡΙΟ
Κυβέρνηση μειοψηφίας από την Αριστερά
Με τον αέρα της πρώτης δύναμης στη νέα Εθνοσυνέλευση το Νέο Λαϊκό Μέτωπο αξιώνει να έχει τον πρώτο και τελευταίο λόγο στη συγκρότηση νέας κυβέρνησης. Με μόλις 182 έδρες, πολύ μακριά από τις 289 της αυτοδυναμίας, είναι εξαιρετικά δύσκολο, όπως δείχνει το κλίμα των πρώτων ωρών, να έχει την ανοχή όλων των υπόλοιπων παρατάξεων. Εκπρόσωποι του Μετώπου έλεγαν χθες πως εντός της εβδομάδας θα ανακοινώσουν την πρότασή τους για πρωθυπουργό. Πέρα από τις αντιδράσεις, εκτός της εύθραυστης συμμαχίας, δεν είναι εύκολη η επίτευξη συναίνεσης για τον ηγετικό ρόλο και μέσα στους κόλπους της. Δεν είναι τυχαίο που τελικά έφτασαν στις εκλογές χωρίς να ορίσουν έναν υποψήφιο πρωθυπουργό απέναντι στον ακροδεξιό Ζορντάν Μπαρντελά. Πρώτος μεταξύ ίσων ο Μελανσόν απαιτεί ανάλογο βάρος στην κυβερνητική ομάδα. Μια λύση θα ήταν ένα τρίτο πρόσωπο, όπως ο πρώην συνδικαλιστής, Λοράν Μπερζέ.
3ο ΣΕΝΑΡΙΟ
Κυβέρνηση «ειδικού σκοπού» με τεχνοκράτες υπουργούς
Δεδομένου πως η Γαλλία βάσει του Συντάγματος δεν μπορεί να επιστρέψει σύντομα στις κάλπες για βουλευτικές εκλογές παρά μόνο αφού συμπληρωθεί ένας χρόνος από την προχθεσινή εκλογική αναμέτρηση, μια λύση θα μπορούσε να είναι ο σχηματισμός κυβέρνησης με τεχνοκράτη πρωθυπουργό και μη πολιτικά πρόσωπα να αναλάβουν τα χαρτοφυλάκια. Σε αυτή την περίπτωση η κυβέρνηση ειδικού σκοπού ουσιαστικά θα επωμιστεί για τους επόμενους μήνες μέχρι να μπορούν να ξαναστηθούν κάλπες τη διαχείριση των βασικών θεμάτων της καθημερινότητας, αποφεύγοντας την κατάθεση νομοσχεδίων που θα προκαλούσαν τριβές.
Τα ονόματα που ακούγονται είναι της νυν προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Κριστίν Λαγκάρντ και του πρώην υπουργού Οικονομικών και επιτρόπου Πιερ Μοσκοβισί.