Οι Ισπανοί καλούνται σήμερα στις κάλπες υπό συνθήκες εξαντλητικού καύσωνα και, όπως όλα δείχνουν, ο απερχόμενος πρωθυπουργός θα χάσει το πλεονέκτημα του αιφνιδιασμού.
Το κεντροδεξιό «Λαϊκό Κόμμα» (ΡΡ), που υπέστη μεγάλη καθίζηση τα προηγούμενα χρόνια λόγω κακών ηγεσιών και σκανδάλων, επανέρχεται δυναμικά και αναμένεται να κερδίσει την πλειοψηφία. Οι δημοσκοπήσεις δίνουν στο ΡΡ την πρωτιά, χωρίς όμως την απόλυτη πλειοψηφία και, όπως εκτιμάται, θα αναγκαστεί να συμφωνήσει σε συνεργασία με το ακροδεξιό κόμμα VOX, όπως ήδη συμβαίνει σε αρκετές τοπικές κυβερνήσεις. Στόχος του κάθε κόμματος ή συνασπισμού κομμάτων είναι οι 176 έδρες, που θα δώσουν την απόλυτη πλειοψηφία στην 350μελή ισπανική Βουλή. Η Κεντροαριστερά, με τη βέβαιη συνεργασία του PSOE με τον αριστερό συνασπισμό SUMAR (στον οποίο έχουν προσχωρήσει 20 αριστερά κόμματα και πολιτικές ομάδες), δεν φαίνεται να βρίσκεται κοντά στη συμπλήρωση των 176 εδρών.
Σαφής είναι ο διαχωρισμός των δύο «μπλοκ» της ισπανικής πολιτικής σκηνής και αυτός φάνηκε έντονα στο τελευταίο ντιμπέιτ της δημόσιας τηλεόρασης, στο οποίο συμμετείχαν ο σοσιαλιστής Πέδρο Σάντσεθ, η επικεφαλής του SUMAR, Γιολάντα Ντίαθ, και ο Σαντιάγο Αμπασκάλ, ηγέτης του VOX. Η άρνηση του αρχηγού του Λαϊκού Κόμματος, Αλμπέρτο Νούνιεθ Φεϊχό, να παρευρεθεί στο ντιμπέιτ με την αιτιολογία ότι δεν συμμετείχαν οι επικεφαλής όλων των κομμάτων προκάλεσε έντονη αντιπαράθεση με την Κεντροαριστερά, που εξαπέλυσε προσωπική επίθεση στον ηγέτη του ΡΡ, λέγοντας ότι φοβήθηκε μήπως τον συνδέσουν με το ακροδεξιό κόμμα. Το προεκλογικό «επεισόδιο» είναι σαφές δείγμα των υψηλών θερμοκρασιών που επικρατούν και στην ισπανική πολιτική σκηνή.
ΓΕΜΑΤΗ Η ΠΡΟΕΚΛΟΓΙΚΗ ΑΤΖΕΝΤΑ
Τα ζητήματα που έχουν κυριαρχήσει σε όλη την προεκλογική περίοδο αφορούν σε κοινωνικά θέματα αλλά και στην οικονομία. Πρόσφατη δημοσκόπηση του ινστιτούτου Ipsos έδειξε πως η κύρια ανησυχία των πολιτών είναι η οικονομία (το 31% των ερωτηθέντων τη θέτει στην κορυφή της λίστας). Η ανεργία αποτελεί το δεύτερο ζήτημα που απασχολεί τους Ισπανούς (10%) και τρίτο είναι η υγεία (9%). Το μεταναστευτικό, που για το Vox αποτελεί το διακύβευμα των εκλογών, έρχεται τελευταίο στη λίστα, με μόλις 2% των ερωτηθέντων να το θεωρεί ως το πιο μεγάλο πρόβλημα.
Κοινωνικά ζητήματα. Το Λαϊκό Κόμμα και το Vox κατακρίνουν τον πρόσφατο νόμο που διευκολύνει την αλλαγή φύλου σε ΛΟΑΤΚΙ άτομα, καθώς και την άμβλωση. Η κύρια αντιπαράθεση όμως εντοπίζεται στον νόμο που ψηφίστηκε πριν από έναν χρόνο για τα θύματα βιασμών («Μόνο το Ναι σημαίνει Ναι») και, λόγω νομοτεχνικών προβλημάτων, έδωσε τη δυνατότητα σε 100 καταδικασμένους για βιασμούς να αποφυλακιστούν νωρίτερα.
Απασχόληση. Η εικόνα της οικονομίας είναι σχετικά καλή στην Ισπανία και ο πληθωρισμός έχει πέσει για πρώτη φορά κάτω από το 2%. Αντιστρόφως ανάλογη είναι η ανεργία, καθώς η χώρα έχει το υψηλότερο ποσοστό στην Ε.Ε. (12,7%).
Αυτονομιστικά κόμματα. Το Λαϊκό Κόμμα κατηγορεί τον Σάντσεθ για την «εξάρτησή» του από τα βασκικά και καταλανικά αυτονομιστικά κόμματα, EH Bildu και την Καταλανική Ρεπουμπλικανική Αριστερά (ERC).
ΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΠΟΥ ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΟΥΝ
ΠΕΔΡΟ ΣΑΝΤΣΕΘ
Ο 51χρονος σοσιαλιστής ηγέτης έγινε πρωθυπουργός το 2018, μετά την αναγκαστική παραίτηση του προκατόχου του, Μαριάνο Ραχόι, του Λαϊκού Κόμματος, λόγω του σκανδάλου διαφθοράς με τις «μαύρες» χρηματοδοτήσεις που είχαν μπει στα ταμεία του ΡΡ. Η Κεντροδεξιά τον κατηγορεί για τον τρόπο διακυβέρνησής του με τον όρο Sanchismo, που συμπυκνώνει -όπως του καταλογίζει- την απαξία στις αξίες και τα ήθη της χώρας.
ΑΛΜΠΕΡΤΟ ΝΟΥΝΙΕΘ ΦΕΪΧΟ
Ο 61χρονος Αλμπέρτο Νούνιεθ Φεϊχό (Alberto Núñez Feijóo), ο οποίος εξελέγη τον Απρίλιο του 2022 στην ηγεσία του Λαϊκού Κόμματος, διετέλεσε πρόεδρος της περιφερειακής κυβέρνησης της Γαλικίας -της γενέτειράς του- από το 2009 επί τρεις συνεχόμενες θητείες. Ο Φεϊχό χαρακτηρίζεται ως ήρεμη δύναμη, δηλώνει φιλελεύθερος και, όπως έχει πει, θα ήθελε να αποφύγει το ενδεχόμενο κυβερνητικής σύμπραξης του ΡΡ με το ακροδεξιό Vox – ευχή που, όπως φαίνεται, δεν θα εκπληρωθεί.
ΣΑΝΤΙΑΓΟ ΑΜΠΑΣΚΑΛ
Ο 47χρονος αρχηγός του ακροδεξιού Vox ηγείται του κόμματος από το 2014 και έχει κατά καιρούς κάνει αμφιλεγόμενες έως και προκλητικές δηλώσεις. Υποστηρίζει την πιο σκληρή γραμμή στο μεταναστευτικό και στα κοινωνικά ζητήματα (αμβλώσεις, γάμους ομοφύλων κ.λπ.), είναι αρνητής της κλιματικής αλλαγής και κατακρίνει τους νόμους για τα δικαιώματα των γυναικών. Εχει αναπτύξει σχέσεις με το ουγγρικό κυβερνών κόμμα Fidesz του Ορμπαν, καθώς και με τα κόμματα της Λεπέν και της Μελόνι στη Γαλλία και την Ιταλία.
ΓΙΟΛΑΝΤΑ ΝΤΙΑΘ
Η 52χρονη υπουργός Εργασίας στην απερχόμενη κυβέρνηση κατάφερε να πάρει όλη τη δόξα από το Podemos και να συγκεντρώσει υπό το νεόκοπο πολιτικό σχηματισμό Sumar 20 αριστερά κόμματα. Προεκλογικά, έκανε μια πρόταση που προκάλεσε μεγάλο θόρυβο στην Ισπανία. Πρότεινε ένα σχέδιο για την αντιμετώπιση της κοινωνικής ανισότητας, το οποίο προβλέπει πως κάθε 18χρονος/η θα λαμβάνει από το κράτος 20.000 ευρώ για τις σπουδές ή την έναρξη μιας επιχείρησης.
Το κόστος της πρότασης εκτιμάται στα 10 δισεκατομμύρια ευρώ (0,8% του ΑΕΠ) και τα χρήματα θα συγκεντρωθούν από τη φορολόγηση των πλουσίων, κατά την Ντίαζ.
ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΔΕΙΧΝΟΥΝ ΟΙ ΔΗΜΟΣΚΟΠΗΣΕΙΣ
PP (Λαϊκό Κόμμα) 34% και 142 έδρες
PSOE (Σοσιαλιστικό Κόμμα) 28% και 106 έδρες
SUMAR (20 αριστερά κόμματα) 12,7% και 33 έδρες
VOX (Ακροδεξιά) 13% και 36 έδρες
Το PP, που φέρεται να εξασφαλίζει 53 βουλευτές και 14 μονάδες περισσότερες από τις εκλογές του 2019, μαζί με το Vox υπολογίζεται ότι θα έχουν 178 έδρες (δύο περισσότερες από την απόλυτη πλειοψηφία, που είναι 176 βουλευτές).
Η πιθανή συμμαχία PSOE + Sumar δεν μπορεί να ξεπεράσει τους 139 βουλευτές (το PSOE αναμένεται να έχει 14 βουλευτές λιγότερους από την απερχόμενη Βουλή), λιγότερους από τους 155 βουλευτές που είχαν οι Σοσιαλιστές μαζί με το Unidas Podemos.
Το «Οχάιο» της Ισπανίας δείχνει νίκη της Δεξιάς
Τα βλέμματα πολλών δημοσκόπων και πολιτικών στις ισπανικές εκλογές στρέφονται στην Αραγωνία, τη βορειοανατολική περιφέρεια που εκτείνεται από τα Πυρηναία έως τη Βαλένθια και αντικατοπτρίζει τη λεγόμενη «μέση» Ισπανία, καταδεικνύοντας τις τάσεις των ψηφοφόρων. Η Αραγωνία θεωρείται το ισοδύναμο της Πολιτείας του Οχάιο στις ΗΠΑ, που υποδεικνύει με ακρίβεια τον νικητή των προεδρικών εκλογών. Περίπου ο μισός πληθυσμός του 1,3 εκατομμυρίου κατοίκων της Αραγωνίας ζει στη Σαραγόσα, πρωτεύουσα της περιφέρειας, που εκλαμβάνεται σαν το «πολιτικό θερμόμετρο της χώρας». Σε κάθε αναμέτρηση από το 1977, ο νικητής της Αραγωνίας ήταν ο νικητής των ισπανικών εκλογών. Αν συνεχιστεί αυτή η τάση, η Κεντροδεξιά θα κερδίσει στις βουλευτικές εκλογές, αφού το Λαϊκό Κόμμα (PP) κέρδισε τις τοπικές εκλογές του Μαΐου και ανέλαβε την περιφερειακή κυβέρνηση.
Με την Αραγωνία να παίζει ξανά τον ρόλο του Οχάιο σε αυτές τις εκλογές, θα μπορούσε να υπάρξει μια ανατροπή: Για πρώτη φορά στη σύγχρονη ιστορία της Ισπανίας το νικητήριο κόμμα μπορεί να μην ολοκληρώσει μόνο του τον σχηματισμό κυβέρνησης, χωρίς τη βοήθεια του VOX. Κάτι που ξενίζει πολλούς παραδοσιακούς δεξιούς στην Ισπανία είναι η συμφωνία του Λαϊκού Κόμματος με το VOX στην τοπική κυβέρνηση, βάσει τα οποίας η βουλευτής της Ακροδεξιάς, Μάρτα Φερνάντες, ορίστηκε πρόεδρος του τοπικού Κοινοβουλίου. Θαυμάστρια του Τραμπ, αρνήτρια του κορονοϊού και εναντίον των εμβολίων, η Φερνάντες έχει εκφράσει απόψεις που περιλαμβάνουν άρνηση της κλιματικής αλλαγής αλλά και της βίας κατά των γυναικών (θέσεις και απόψεις, που φυσικά, απορρίπτει το Λαϊκό Κόμμα).
Ειδήσεις σήμερα
Μπενιαμίν Νετανιάχου: Καλή η κατάσταση της υγείας του μετά από τοποθέτηση βηματοδότη
Η Ρωσία «οπλοποιεί» τα τρόφιμα, η Δύση να της κόψει την… όρεξη
Εκλογές στην Ισπανία σε καυτό σκηνικό – Φαβορί η Κεντροδεξιά, φόβοι για αποχή λόγω καύσωνα