Ανώτερη κυβερνητική πηγή δήλωσε στο BBC News ότι η Ουκρανία δεν έχει προσκληθεί και δεν στέλνει αντιπροσωπεία στις συνομιλίες αυτές. Νωρίτερα, ο ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ στην Ουκρανία, Κιθ Κέλογκ, ισχυρίστηκε ότι το Κίεβο θα συμμετείχε πράγματι στις διαπραγματεύσεις. Ωστόσο, όπως σημειώνει το BBC, φαίνεται ότι αυτό δεν θα γίνει σε αυτό το πρώιμο στάδιο.

Το Κρεμλίνο σχολίασε περαιτέρω την τηλεφωνική επικοινωνία μεταξύ του Ντόναλντ Τραμπ και του Βλαντιμίρ Πούτιν στις αρχές της εβδομάδας, η οποία προκάλεσε έναν καταιγισμό διπλωματικών κινήσεων σχετικά με πόλεμο στην Ουκρανία. Την Κυριακή, επίσημος εκπρόσωπος του Ρώσου προέδρου δήλωσε ότι το τηλεφώνημα σήμαινε ότι η Ρωσία και οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μιλούσαν πλέον για ειρήνη και όχι για πόλεμο.

Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε στους δημοσιογράφους: «Αυτό είναι ένα ισχυρό μήνυμα ότι τώρα θα προσπαθήσουμε να λύσουμε τα προβλήματα μέσω του διαλόγου». Ο Πεσκόφ δήλωσε ότι οι δυτικές κυρώσεις δεν θα εμποδίσουν τις συνομιλίες Ρωσίας-ΗΠΑ, υποδηλώνοντας ότι θα μπορούσαν να «αρθούν το συντομότερο δυνατό όπως επιβλήθηκαν».

Λίγες λεπτομέρειες αυτής της συνομιλίας έχουν δημοσιοποιηθεί, αλλά ο Ουκρανός Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε ότι ήταν θλιβερό να πληροφορείται ότι το πρώτο τηλεφώνημα του Τραμπ έγινε στη Μόσχα και όχι στο Κίεβο. Ο Τραμπ δήλωσε την Τετάρτη στους δημοσιογράφους ότι αναμένει να συναντηθεί με τον Ρώσο ηγέτη Βλαντίμιρ Πούτιν στη Σαουδική Αραβία. «Αναμένουμε τελικά να συναντηθούμε», δήλωσε. «Θα συναντηθούμε στη Σαουδική Αραβία, να δούμε αν μπορούμε να κάνουμε κάτι κάτι».

Στη διάσκεψη του Μονάχου, κορυφαίοι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι τόνισαν ότι η Ουκρανία πρέπει να συμμετέχει άμεσα σε οποιεσδήποτε συνομιλίες μεταξύ του Τραμπ και του Πούτιν. «Θα υπάρξει ειρήνη μόνο αν διασφαλιστεί η κυριαρχία της Ουκρανίας», δήλωσε ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς στη διάσκεψη το Σάββατο. «Επομένως, μια υπαγορευμένη ειρήνη δεν θα βρει ποτέ την υποστήριξή μας».

Επικίνδυνοι χειρισμοί Τραμπ για το Ουκρανικό

Λίγες ημέρες πριν από την ετήσια διεθνή διάσκεψη του Μονάχου, που πραγματοποιείται επί 61 χρόνια, ο Τραμπ τηλεφώνησε σε Πούτιν και Ζελένσκι. Μέχρι στιγμής, φαίνεται ότι ο Πούτιν πήρε αυτό που ήθελε, ενώ ο Ζελένσκι και η Ευρώπη τίποτα.

Ο Τραμπ δήλωσε ότι ο ίδιος και ο Πούτιν συμφώνησαν οι ομάδες τους «να ξεκινήσουν αμέσως διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό του πολέμου». Ο Πούτιν έχει, επανειλημμένως και δολίως, τονίσει ότι οι κύριοι συνομιλητές για το Ουκρανικό θα πρέπει να είναι η Ρωσία και οι ΗΠΑ. Παράλληλα, έχει επιδιώξει να δυσφημήσει τον Ζελένσκι.

Ο Τραμπ δήλωσε ότι τηλεφώνησε στον Ζελένσκι αμέσως μετά την «εξαιρετικά παραγωγική» συνομιλία που είχε με τον Πούτιν, αλλά δεν ήταν δεσμευτικός για το αν η Ουκρανία θα είναι ισότιμος συνομιλητής στις διαπραγματεύσεις.

Ανησυχία

Αυτή η δήλωση επιδεινώνει την ανησυχία στο Κίεβο ότι θα πιεστεί να αποδεχθεί μια συμφωνία ειρήνης ή κατάπαυσης του πυρός κομμένη και ραμμένη στα μέτρα της Μόσχας, αφήνοντας την Ουκρανία ευάλωτη σε μελλοντική ρωσική επίθεση.

Το τι θα συμβεί στην πράξη είναι ασαφές, αλλά ένα πράγμα πρέπει να γίνει σαφές: δεν μπορούν να υπάρξουν μεγάλες αποφάσεις για την Ουκρανία χωρίς την Ουκρανία. Αυτό ακριβώς δήλωσε ο Ουκρανός υπ. Εξωτερικών, Αντρίι Σιμπίχα, σε συνέντευξή του στη γαλλική εφημερίδα «Le Monde». «Τίποτα δεν μπορεί να συζητηθεί για την Ουκρανία χωρίς την Ουκρανία ή για την Ευρώπη χωρίς την Ευρώπη».

«Η Ουκρανία και η Ευρώπη απαιτείται να είναι μέρη των διαπραγματεύσεων», ανέφεραν σε ανακοίνωσή τους στο Παρίσι οι υπουργοί Εξωτερικών βασικών μελών της Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ (Γερμανίας, Γαλλίας, Πολωνίας, Ισπανίας, Ιταλίας και Βρετανίας). Μάλιστα, ο Γερμανός καγκελάριος, Ολαφ Σολτς, τάχθηκε κατά μιας επιβεβλημένης ειρήνης. «Δύο σκληροί τύποι, ο Πούτιν και ο Τραμπ, απλά μίλησαν. Και αυτοί που θα πρέπει να ανησυχούν είναι στην Ε.Ε.», έγραψαν Γάλλοι και Γερμανοί αναλυτές.

Καμία προδοσία

Στο περιθώριο μιας συνάντησης των υπ. Αμυνας του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες, ο ταγματάρχης εν αποστρατεία, υπ. Αμυνας Χέγκσεθ, δήλωσε ότι το σχέδιο του Τραμπ να διαπραγματευτεί με τη Ρωσία «σίγουρα δεν είναι προδοσία του Κιέβου» και ότι «μια ειρήνη μέσω διαπραγματεύσεων θα απαιτήσει και τις δύο πλευρές να αναγνωρίσουν πράγματα που δεν θέλουν».

Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν επανειλημμένως δηλώσει ότι δεν είναι ρεαλιστική η θέση του Κιέβου και της Ευρώπης να μη δέχονται τον χάρτη στον οποίο τμήματα 4 περιφερειών της Ανατολικής Ουκρανίας, καθώς και η Κριμαία, φαίνονται να είναι ρωσικά εδάφη.

Μετά τις τηλεφωνικές κλήσεις της 12ης Φεβρουαρίου, ωστόσο, δεν υπήρξε καμία δημόσια ένδειξη ότι η Ρωσία, η οποία ελέγχει περίπου το ένα πέμπτο του ουκρανικού εδάφους, ενώ το Κίεβο κατέχει ένα πολύ μικρότερο κομμάτι ρωσικής γης στο Κουρσκ, πιέστηκε για να κάνει οποιαδήποτε παραχώρηση.

Ο Χέγκσεθ είπε, επίσης, ότι η Ουάσιγκτον δεν θα αναπτύξει στρατεύματα στην Ουκρανία σε οποιαδήποτε συμφωνηθείσα ειρηνευτική διευθέτηση, ότι η ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ δεν θεωρείται από τον Λευκό Οίκο ως μέρος της λύσης στη σύγκρουση και ότι οι αμερικανικές δυνάμεις δεν θα αποτελέσουν μέρος οποιασδήποτε εγγύησης ασφαλείας σε μια ειρηνευτική διευθέτηση.

Ακάλυπτη

Σε μια Σύνοδο Κορυφής τον περασμένο Ιούλιο του ΝΑΤΟ ο Μπάιντεν δεσμεύτηκε για την πλήρη ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, αλλά τώρα ο Τραμπ αφήνει ακάλυπτη την Ουκρανία και λέει ότι δεν είναι «πρακτική».

Η Ουκρανία, ωστόσο, θα ήθελε την ταχεία ένταξή της στο ΝΑΤΟ. Το Κίεβο έχει, επίσης, πει ότι οι ισχυρές δυτικές εγγυήσεις ασφαλείας αποτελούν κρίσιμο μέρος οποιασδήποτε συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός ή ειρήνης και έχει υποστηρίξει την εμπλοκή των ΗΠΑ αν αναπτυχθούν δυτικές δυνάμεις για τη διαφύλαξη οποιασδήποτε εκεχειρίας.

Πολλές προσωπικότητες υψηλού επιπέδου εντός των διπλωματικών κύκλων και των κύκλων ασφαλείας της Ρωσίας ήταν όλο και πιο απογοητευμένες με τις αρχικές δηλώσεις και τις προσεγγίσεις του Τραμπ και της ομάδας του για την Ουκρανία. Τα «σχέδια» του Τραμπ εμφανίστηκαν όχι μόνο απαράδεκτα αλλά εντελώς εχθρικά. Παρ’ όλα αυτά, ο Πούτιν επέλεξε την υπομονή, δουλεύοντας σταθερά για να ευχαριστήσει τον Τραμπ, δείχνοντας ευελιξία και προβάλλοντας προθυμία συμβιβασμού. Τώρα, έχει εξασφαλίσει το πρώτο βήμα: την έναρξη ουσιαστικών διαπραγματεύσεων.

Πάντως, ο υπογράφων είναι εξαιρετικά επιφυλακτικός αναφορικά με τις προοπτικές των όποιων συνομιλιών.

ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ

Ο «τσάρος» βγαίνει από τη διπλωματική απομόνωση

Ο Τραμπ θέλει κατάπαυση του πυρός και κάποιου είδους ρύθμιση που θα «παγώσουν» το Ουκρανικό Ζήτημα για λίγο. Αλλά το όραμά του εξακολουθεί να διαφέρει ριζικά από εκείνο του Πούτιν. Για τον Πούτιν, μια πραγματική λύση σημαίνει: Ουκρανία φιλική για τη Ρωσία, στερούμενη στρατιωτικής ικανότητας, ξαναγραμμένο Σύνταγμα που θα εγγυάται τη μη ένταξη στο ΝΑΤΟ.

Ο Πούτιν αισθάνεται ότι η δυναμική έχει μετατοπιστεί υπέρ του και ότι οι ΗΠΑ μπορεί να τον βοηθήσουν να εκπληρώσει τους στόχους του στην Ουκρανία, όπως έκανε και με τις απαράδεκτες συμφωνίες του Μινσκ το 2014-2015.

Κατά τη διάρκεια της 90λεπτης συζήτησης με τον Τραμπ, ο Πούτιν ένιωσε το πολυπόθητο όραμά του να παίρνει «σάρκα και οστά»: δύο μεγάλες δυνάμεις που καθορίζουν τη μοίρα της Ουκρανίας πάνω από το κεφάλι του Κιέβου και εκείνο των Ευρωπαίων συμμάχων του.

Παρά τις καταστροφικές αποτυχίες στην αρχή της εισβολής, των απωλειών-ρεκόρ και της αυξανόμενης οικονομικής πίεσης, ο Πούτιν αισθάνεται ότι η δυναμική έχει μετατοπιστεί υπέρ του.

Η κλήση μεταξύ των δύο ηγετών πραγματοποιήθηκε λίγες ώρες αφότου ο υπ. Αμυνας των ΗΠΑ είπε σε αξιωματούχους στις Βρυξέλλες ότι η Ουκρανία θα χρειαστεί να εγκαταλείψει τις φιλοδοξίες της να μπει στο ΝΑΤΟ και να αποδεχθεί εδαφικές απώλειες, υποχωρώντας ουσιαστικά σε ορισμένες από τις απαιτήσεις της Ρωσίας.

Τώρα, η κύρια εστίαση του Πούτιν είναι ο Τραμπ (όλοι οι άλλοι τού είναι αδιάφοροι). Η επόμενη κίνησή του θα είναι να εξασφαλίσει μια κεκλεισμένων των θυρών συνάντηση με τον Τραμπ.

Να σημειωθεί ότι ο Ζελένσκι είχε επανειλημμένως πει στον Τραμπ να μιλήσει πρώτα μαζί του και μετά με τον Πούτιν. Ο Τραμπ, όμως, έκανε το αντίθετο.

Πολλοί πανηγύρισαν, επίσης, γα την πρόσκληση του Πούτιν στον Τραμπ να επισκεφθεί τη Μόσχα, πιθανότατα την Ημέρα της Νίκης της 9ης Μαΐου (για τους Σοβιετικούς και Ρώσους). Η άλλοτε αδιανόητη εικόνα ενός ηγέτη των ΗΠΑ να κάθεται δίπλα στον Πούτιν, βλέποντας Ρώσους στρατιώτες που πολέμησαν στην Ουκρανία να παρελαύνουν στην Κόκκινη Πλατεία στην πιο μεγαλειώδη επίδειξη εξουσίας της χώρας, δεν θα έλεγα ότι δεν μπορεί να γίνει πραγματικότητα. Αν, όμως, αυτό συμβεί, τότε θα επιφέρει καταστροφικό πλήγμα στην τριετή προσπάθεια της Δύσης να απομονώσει διπλωματικά τον Πούτιν.

Η υπόσχεση για ανταλλαγή επισκέψεων είναι μια νίκη για τον Πούτιν. Οποιαδήποτε δικτατορία βλέπει μια επίσκεψη από τον πρόεδρο των ΗΠΑ ως την υψηλότερη μορφή διεθνούς νομιμότητας, σχεδόν ένα μαγικό τελετουργικό που αίρει μια διπλωματική κατάρα. Οι Ρώσοι αξιωματούχοι έσπευσαν να τονίσουν τον πλήρη αποκλεισμό της Ευρώπης από τις ειρηνευτικές συνομιλίες.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

Ο νέος πλανητάρχης  κάνει τη… δουλειά του Κρεμλίνου

Συνοψίζοντας, ο Τραμπ έκανε ουσιαστικά τη δουλειά της Μόσχας διαιρώντας τον δυτικό κόσμο. Ρώσοι αναλυτές έγραψαν ότι «επιδιώκουμε να αλυσοδέσουμε τον δυτικό κόσμο σε κομμάτια, αλλά ο Τραμπ αποφάσισε να το κάνει μόνος του».

Στη… γλώσσα του Κρεμλίνου, αυτό σηματοδοτεί ότι ο Πούτιν είναι πιθανό να πιέσει για μεγαλύτερο εδαφικό έλεγχο στην Ουκρανία πέρα από αυτόν που κατέχει τώρα η Ρωσία, καθώς και να απαιτήσει αλλαγή καθεστώτος στο Κίεβο (συνθήκες που ακόμη και μια κυβέρνηση Τραμπ μπορεί να δυσκολευτεί να αποδεχθεί, αλλά με τον Τραμπ ποτέ δεν ξέρεις…). Λίγοι πιστεύουν ότι ο Πούτιν θα συμφωνούσε ποτέ με την προοπτική δεκάδων χιλιάδων ευρωπαϊκών ειρηνευτικών στρατευμάτων στα σύνορα της Ρωσίας.

Οπως και να έχουν τα πράγματα, με τα σημερινά ισχύοντα ο Τραμπ «εργάζεται» για τον Πούτιν… και οι σύμμαχοι το γνωρίζουν και το βιώνουν. Με άλλα λόγια, η Ουκρανία γίνεται μορφή σύγχρονης Τσεχοσλοβακίας του άθλιου Συμφώνου του Μονάχου του 1938, όπου βλακωδώς οι Γαλλοβρετανοί (Τσάμπερλεν και Νταλαντιέ) άθελά τους εργάστηκαν για τον Αδόλφο Χίτλερ. Και αντί ειρήνης στον κόσμο έφεραν πιο γρήγορα τον πόλεμο. Τα ίδια και τώρα με τον Τραμπ.