Απορρίφθηκε πανηγυρικά η πρόταση ανεξάρτητης ομάδας για τη χορήγηση βασικού εισοδήματος περίπου 2.300 ευρώ σε κάθε πολίτη της Ελβετίας. Οι Ελβετοί καταψήφισαν με συντριπτική πλειοψηφία (76,9%) τη σχετική πρόταση που τέθηκε σε δημοψήφισμα, αλλά η ομάδα που έχει αναλάβει την πρωτοβουλία αυτή δηλώνει ευχαριστημένη με το 23% που έλαβε κι έτοιμη να συνεχίσει τις προσπάθειες.

Η Ελβετία είναι η πρώτη χώρα στο δυτικό κόσμο που έθεσε σε άμεση ψηφοφορία το ζήτημα του εγγυημένου κατώτερου μισθού για όλους ανεξαιρέτως τους πολίτες – ακόμη και για τους ανηλίκους, που θα παίρνουν και αυτοί το χαρτζιλίκι τους! Η ελβετική πρωτοβουλία για «Ανευ όρων βασικό εισόδημα» προτείνει την καταβολή επιδόματος κάθε μήνα στους Ελβετούς και τους ξένους που ζουν στη χώρα, ύψους 2.500 ελβετικών φράγκων και 625 φράγκων για κάθε παιδί (περίπου 2.300 και 560 ευρώ αντίστοιχα). Ο μισθός αυτός θα καταβάλλεται σε εργαζόμενους και ανέργους και θα καταργηθούν τα επιδόματα ανεργίας, τα άλλα κοινωνικά επιδόματα αλλά και οι συντάξεις. Οι διοργανωτές θεωρούν ότι αυτό θα είναι απόλυτα δίκαιο και τονίζουν ότι «θα επανέλθουν» συγκεντρώνοντας μετά το απαραίτητο χρονικό διάστημα και πάλι τις απαραίτητες υπογραφές (το λιγότερο 100.000) για να ζητήσουν εκ νέου δημοψήφισμα. Ο Ντάνιελ Χέινι, εκπρόσωπος της μη κομματικής πρωτοβουλίας, δηλώνει ότι πρέπει πια να αλλάξει η αντίληψη για την παραδοσιακή εργασία και την αμοιβή.

Οπως τονίζουν, το βασικό εισόδημα είναι απαραίτητο, καθώς πολλές εργασίες -όπως της νοικοκυράς- δεν αμείβονται, όπως επίσης και η εθελοντική κοινωνική εργασία. Κανένα από τα ελβετικά πολιτικά κόμματα δεν στήριξε την πρόταση, που έχει δεχθεί έντονη κριτική καθώς δεν προβλέπει πώς θα καλυφθεί αυτή η πολιτική, ενώ άλλοι τονίζουν ότι η καταβολή βασικού μισθού είναι μια απόφαση που πρέπει να ληφθεί από το Κοινοβούλιο, λόγω του δημοσιονομικού κόστους και του τρόπου χρηματοδότησής του. Το μέτρο, αν εφαρμοζόταν, θα στοίχιζε στο κράτος 25 δισεκατομμύρια φράγκα και θα απαιτούνταν νέοι φόροι για την κάλυψη του ποσού. Αλλοι πάλι τονίζουν ότι η καταβολή μισθού σε όλους ανεξαιρέτως θα αποθαρρύνει τους πολίτες από την αναζήτηση εργασίας, ενώ είναι κι εκείνοι που επισημαίνουν πως 2.500 ευρώ είναι πολύ λίγα στην πανάκριβη Ελβετία!
«Θεωρητικά, θα ήταν καλό μέτρο αν η Ελβετία ήταν νησί. Επειδή όμως έχει σύνορα, θα συρρέουν όλοι εδώ για να απολαύσουν τις ελβετικές παροχές και το βιοτικό επίπεδο της χώρας», δήλωσε ο Λούζι Σταμ, βουλευτής του ακροδεξιού «Λαϊκού Κόμματος». Από την πλευρά του, ο Σαρλ Βιλπάζ, διευθυντής του Διεθνούς Κέντρου Νομισματικών και Τραπεζικών Σπουδών της Γενεύης, τόνισε ότι η πρόταση περί βασικού μισθού για όλους «είναι ένα παλιό, ωραίο όνειρο, λίγο μαρξιστικό, αλλά χωρίς οικονομική σκέψη».

Οι Ελβετοί είχαν απορρίψει (με δημοψήφισμα) πριν από λίγα χρόνια την αύξηση των ημερών αδείας στους εργαζόμενους από 4 σε 6 εβδομάδες, γιατί φοβήθηκαν μείωση της ανταγωνιστικότητας. Χθες, πάντως, έγιναν και άλλα δημοψηφίσματα στην Ελβετία: Μεταξύ άλλων, οι πολίτες αποφάσισαν να επιταχυνθούν οι διαδικασίες χορήγησης ασύλου και στο δεύτερο δέχθηκαν (κατά τα έξιτ πολ) τη διάγνωση πριν από την εμφύτευση εμβρύων για τα ζευγάρια που είναι φορείς κληρονομικής νόσου – μια μέθοδος που καταγγέλλεται από πολλούς ως ευγονική.

Στη Γερμανία

Το ζήτημα του βασικού μισθού για όλους έχει συζητηθεί και στη Γερμανία, όπως αναφέρει η Ντόιτσε Βέλε. Σε δημοσκόπηση της εφημερίδας «Bild» το 53% των Γερμανών απάντησε ότι απορρίπτει το βασικό εισόδημα και το 40% ότι εγκρίνει την παροχή ενός επιδόματος 1.000 ευρώ –ή περισσοτέρων- μηνιαίως. Η πλειοψηφία, ωστόσο, ανησυχεί μήπως με την εισαγωγή ενός βασικού μισθού για όλους μειωθούν αυτόματα η παραγωγικότητα και η διάθεση για εργασία.

ΑΛΙΚΗ ΚΟΤΖΙΑ
[email protected]

Από την έντυπη έκδοση του «Ελεύθερου Τύπου»