Η τελευταία, από τη μεριά της, προσπαθεί να απαντήσει, ανακοινώνοντας δικές της ασκήσεις και «κλείνοντας» θαλάσσιες περιοχές με ναυτικές οδηγίες. Ολα αυτά, σε μια χρονική περίοδο εν όψει του δημοψηφίσματος στην Τουρκία, στις 16 Απριλίου, που δημιουργεί εύλογες ανησυχίες για εξαγωγή των εσωτερικών προβλημάτων της γείτονος και προς την πλευρά της Ελλάδας. Πολύ περισσότερο, τη στιγμή που κλιμακώνονται οι αμερικανικοί σχεδιασμοί για ξεκαθάρισμα της κατάστασης στη Συρία και το Ιράκ και η έντονη κινητικότητα της αμερικανικής διπλωματίας στην περιοχή, όπως φάνηκε και από την επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Ρεξ Τίλερσον, στην Τουρκία, αλλά και την παρουσία του στη Σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ.

Στο φόντο αυτών των εξελίξεων, επιχειρείται η αναθέρμανση των δικοινοτικών συνομιλιών για το Κυπριακό. Κι αυτό παρά την εμφανή απροθυμία που επιδεικνύουν η τουρκική πλευρά και η ηγεσία των κατεχόμενων εδαφών της Κύπρου για προώθηση της επίλυσης του προβλήματος. Αν και προ μηνών η Αγκυρα τορπίλισε τη διεθνή διάσκεψη για το Κυπριακό, υπό το γενικό γραμματέα του ΟΗΕ, Πορτογάλο, Αντόνιο Γκουτιέρες, τώρα ο ειδικός απεσταλμένος του Οργανισμού, Μπαρθ Αϊντα, προσπαθεί να ξαναφέρει τον Κύπριο Πρόεδρο, Νίκο Αναστασιάδη, και τον ηγέτη των Κατεχομένων, Μουσταφά Ακιντζί, στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Σύμφωνα με πληροφορίες, στόχος είναι να έχει ολοκληρωθεί ο γύρος των επαφών τους τον Ιούνιο και στη συνέχεια να συγκληθεί και πάλι διεθνής διάσκεψη. Ουσιαστικά, δηλαδή, καταβάλλονται προσπάθειες ώστε σε “κλειστό χρονοδιάγραμμα” να βάλουν οι Αναστασιάδης-Ακιντζί τις υπογραφές τους σε μια λύση. Ωστόσο, επανειλημμένως στο πρόσφατο παρελθόν, ειδικά η Λευκωσία έχει απορρίψει τα ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα για την επίλυση. Να σημειωθεί, επίσης, πως αν και η κυβέρνηση Ομπάμα είχε το Κυπριακό υψηλά στις προτεραιότητές της, τώρα η κυβέρνηση Τραμπ φαίνεται να προτάσσει την καταπολέμηση των τζιχαντιστών και το κλείσιμο των μετώπων σε Συρία και Ιράκ.

Αιχμές Κοτζιά

Εντύπωση, πάντως, προκάλεσε η προ ημερών ομιλία του υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Κοτζιά, στην Κύπρο, ο οποίος για πρώτη φορά επετέθη ανοικτά κατά του κ. Μπαρθ Αϊντα. Ειδικότερα, αναφερόμενος στο ναυάγιο της διεθνούς διάσκεψης για το Κυπριακό στη Γενεύη, είπε: «Προσωπικά, μετά τη Γενεύη, περίμενα ότι οι Τούρκοι θα θέσουν άσχετα ζητήματα προκειμένου να εκβιάσουν. Δεν με εξέπληξαν. Περισσότερη εντύπωση μου προκάλεσε η συμπεριφορά διεθνούς διαμεσολαβητή που, όπως ομολόγησε, δεν είχε διαβάσει καν τα δύο χρόνια που χειρίζεται το Κυπριακό τις αποφάσεις του Οργανισμού για τον οποίο εργάζεται. Τι έκανε αυτός ο διαμεσολαβητής; Μήπως αντί να διαμεσολαβεί ανάμεσα στις δύο κοινότητες, ανακήρυξε εαυτόν σε διαμεσολαβητή ανάμεσα στην Τουρκία και την Ε.Ε.; Αναρωτιέμαι, έχει τέτοια εξουσιοδότηση και από ποιον; Αν η Τουρκία έχει ένα αίτημα προς την Ε.Ε., να πάει η ίδια και να το διαπραγματευτεί. Καλοδεχούμενη θα είναι. Οι άλλοι, όμως, δεν έχουν καμία δουλειά να θεωρούν ότι με αφορμή το Κυπριακό οφείλουν να συμβάλλουν στην ικανοποίηση απαιτήσεων της Τουρκίας που αφορούν στις σχέσεις της με την Ε.Ε.».

Ως γνωστόν, πρόσφατα ο κ. Αϊντα, κατά τη συνάντησή του με τον επικεφαλής της Κομισιόν, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, φέρεται να ζήτησε να ικανοποιηθεί η απαίτηση της Τουρκίας για να μπει στην ατζέντα των συνομιλιών για το Κυπριακό το θέμα των «4 ελευθεριών» για την ελεύθερη μετακίνηση των Τούρκων στην Ε.Ε. Αυτή η στάση του κ. Αϊντα φαίνεται να έχει εξοργίσει την Αθήνα και δεν αποκλείεται, σε αυτό το πλαίσιο, να εντάσσεται η υψηλών τόνων αντίδραση του κ. Κοτζιά. Σύμφωνα με πληροφορίες, μάλιστα, ο υπουργός Εξωτερικών φέρεται αποφασισμένος να απευθύνει επιστολή προς τον κ. Γκουτιέρες, με την οποία θα ερωτά εάν ο ειδικός απεσταλμένος είναι εξουσιοδοτημένος για τέτοιες κινήσεις στο πλαίσιο του ρόλου του. Εντονη φημολογία, πάντως, φέρει τον κ. Αϊντα να θέλει να ολοκληρώσει το έργο του στο Κυπριακό εντός του καλοκαιριού, αφού, κατά πληροφορίες, επιθυμεί να κατεβεί στον πολιτικό στίβο της χώρας του, Νορβηγίας, το φθινόπωρο.

Αμυντική συνεργασία

Στο μεταξύ, σε εξέλιξη είναι η άσκηση «Ηνίοχος 2017», στην οποία μετέχουν, εκτός της ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας, μεγάλος αριθμός αεροσκαφών από τις ΗΠΑ, το Ισραήλ, την Ιταλία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Επίσης, δυνάμεις του ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού και του Στρατού Ξηράς. Κατά πληροφορίες, ενώ τις πρώτες ημέρες η άσκηση διεξαγόταν στην Πελοπόννησο και τη Δυτική Ελλάδα, στη συνέχεια θα αναπτυσσόταν στο Αιγαίο και, μεταξύ άλλων, στη Λήμνο και στο Καστελλόριζο. Ταυτόχρονα, στην Ανατολική Μεσόγειο και στο Αιγαίο ξεκίνησε τις προηγούμενες ημέρες η άσκηση «Noble Dina 2017» στην οποία συμμετέχουν Ελλάδα, ΗΠΑ, Ισραήλ και Κύπρος. Από τη μεριά της, η Τουρκία, θέλοντας να απαντήσει στις ασκήσεις, εξέδωσε ναυτική οδηγία (Navtex) για να δεσμεύσει περιοχές νότια του Καστελλόριζου.

Κατά την επίσκεψή του στην αεροπορική βάση Ανδραβίδας, τις πρώτες ημέρες της άσκησης «Ηνίοχος», ο Αμερικανός πρέσβης στην Αθήνα, Τζέφρι Πάγιατ, αφού έκανε λόγο για στρατηγική συμμαχία Ελλάδας-ΗΠΑ, χαρακτήρισε την πρόσφατη επίσκεψη του υπουργού Αμυνας, Πάνου Καμμένου, στις ΗΠΑ και τη συνάντησή του με τον Αμερικανό ομόλογό του, Τζέιμ Μάτις, «πάρα πολύ επιτυχημένη». Ως γνωστόν, ένα από τα θέματα της ατζέντας του κ. Καμμένου ήταν τα εξοπλιστικά προγράμματα των Ενόπλων Δυνάμεων και η πιθανότητα αμερικανικής βοήθειας. Εως τώρα, ο ίδιος δεν έχει διευκρινίσει εάν και τι συμφωνήθηκε στις ΗΠΑ.

Εντονη φημολογία υπάρχει περί δωρεάς κάποιων μεταχειρισμένων οπλικών συστημάτων προς την Ελλάδα, ενώ αδιευκρίνιστο είναι εάν η αμερικανική πλευρά δέχτηκε να κάνει διευκολύνσεις για τον εκσυγχρονισμό των ελληνικών F-16. Πολύ περισσότερο, άγνωστο είναι τι ζητά ως ανταλλάγματα για όλα αυτά η Ουάσιγκτον από την Αθήνα. Από τη μεριά του, ο κ. Καμμένος, στις δηλώσεις του στις ΗΠΑ, επανειλημμένως αναφέρθηκε στη Σούδα, αν και δεν διευκρίνισε εάν υποσχέθηκε κάποιες περαιτέρω διευκολύνσεις εκ μέρους της χώρας μας τόσο στη συγκεκριμένη βάση όσο και αλλού.

Θανάσης Αργυράκης
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής