Δεν είναι πρωτόγνωρο να σχηματιστεί κυβέρνηση συνασπισμού στη Γερμανία, αλλά είναι πρωτοφανές στη μεταπολεμική ιστορία της να αναλάβει την καγκελαρία ένας πολιτικός αρχηγός από κόμμα «που κέρδισε λιγότερο από το ένα τρίτο των ψήφων», όπως δήλωσε χαρακτηριστικά ο Κρίστιαν Λίντνερ, ηγέτης του φιλελεύθερου κόμματος των Ελεύθερων Δημοκρατών (FDP), που μαζί με το κόμμα των Πρασίνων είναι οι ρυθμιστές των εξελίξεων για τον σχηματισμό τρικομματικής κυβέρνησης. Είναι η πρώτη φορά που δύο μικρότερα κόμματα -μαζί συγκέντρωσαν γύρω στο 25%- έχουν από κοινού καταφέρει να εξασφαλίσουν τόσο μεγάλη επιρροή.

Οι Σοσιαλδημοκράτες νίκησαν στις ομοσπονδιακές εκλογές, με 25,7% όμως η νίκη τους θα είναι πύρρειος, αν αναγκαστούν να συρθούν σε μακροχρόνιες διαπραγματεύσεις με το FDP και τους Πράσινους ή να κάνουν μεγάλες υποχωρήσεις προκειμένου να κυβερνήσουν μαζί τους. Οι συνομιλίες δεν θα είναι εύκολη υπόθεση. Ο ηγέτης των Σοσιαλδημοκρατών, Ολαφ Σολτς, έχει δηλώσει πως θέλει να σχηματίσει κυβέρνηση πριν από τα Χριστούγεννα, αλλά ορισμένοι αναλυτές και πολιτικοί στη Γερμανία έχουν ήδη αρχίσει να στοιχηματίζουν πως η Ανγκελα Μέρκελ θα αναγκαστεί να εκφωνήσει έναν ακόμη πρωτοχρονιάτικο λόγο!

Υποχωρήσεις

Μεγάλες υποχωρήσεις θα πρέπει να κάνει και η Χριστιανική Ενωση CDU/CSU (που συγκέντρωσε το χαμηλότερο ποσοστό της ιστορίας της, μόλις 24,1%), αν αναλάβει τη διερευνητική εντολή, σε περίπτωση που το SPD αποτύχει στις διαβουλεύσεις. Η Ενωση Χριστιανοδημοκρατών και Χριστιανοκοινωνιστών της Βαυαρίας έχει, βέβαια, αυτήν την περίοδο άλλα προβλήματα: την ενδοσκόπηση και την εσωτερική αποτίμηση των λαθών που οδήγησαν τη μεγάλη κεντροδεξιά παράταξη της Γερμανίας σε μια ταπεινωτική ήττα. Πολλά στελέχη του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος (CDU) πνέουν μένεα κατά του αρχηγού τους και επικεφαλής της Ενωσης, Αρμιν Λάσετ. Τον κατηγορούν πως δεν κατάφερε να προσεγγίσει τους ψηφοφόρους και να μεταδώσει το μήνυμα της μεταμερκελικής εποχής. Κατ’ άλλους όμως είναι ο «αποδιοπομπαίος τράγος» σε αυτήν τη φάση που το κόμμα έχει χάσει την επαφή με το μεγάλο κοινό του και δεν έχει να παρουσιάσει νέες ιδέες. Οπως φαίνεται, στο επόμενο διάστημα, η Ενωση CDU/CSU θα παρακολουθεί τις προσπάθειες της ηγεσίας των Σοσιαλδημοκρατών και, κυρίως, του τέως υπουργού Οικονομικών στην κυβέρνηση Μέρκελ, Ολαφ Σολτς, να πείσει τους Πράσινους και τους Φιλελεύθερους ότι αυτό το τρικομματικό σχήμα θα λειτουργήσει. Εκπρόσωπος της συντηρητικής πτέρυγας του SPD, ο «καθρέφτης της Μέρκελ», Σολτς, που επελέγη και από συντηρητικούς ψηφοφόρους καθώς μοιάζει περισσότερο στην απερχόμενη καγκελάριο από κάθε άλλον Χριστιανοδημοκράτη, προσκάλεσε για σήμερα τους Πράσινους και τους Φιλελεύθερους σε συνομιλίες. Θα είναι η πρώτη επαφή των τριών, καθώς οι ουσιαστικές διερευνητικές συνομιλίες θα ξεκινήσουν τις επόμενες ημέρες.

Ταυτόχρονα, το FDP είχε συμφωνήσει συνομιλίες με τους Χριστιανοδημοκράτες. Με τους Πράσινους, η ηγεσία των Χριστιανοδημοκρατών θα συναντηθεί αυτήν την εβδομάδα. Ηγετικά στελέχη των Πρασίνων (Αναλένα Μπέρμποκ, Ρόμπερτ Χάμπεκ) και των Φιλελευθέρων (Κρίστιαν Λίντνερ και Φόλκερ Βίσινγκ) έχουν ήδη συναντηθεί για να συζητήσουν τη συμμετοχή τους σε μια κυβέρνηση συνασπισμού. Παρά τις δηλώσεις του Ολαφ Σολτς και τα υπονοούμενα στελεχών, τα δύο κόμματα αφήνουν ανοιχτό εάν θα σχηματίσουν κυβέρνηση με τους Σοσιαλδημοκράτες ή με τα χριστιανικά κόμματα. Ο Κρίστιαν Λίντνερ, που αντιτίθεται στην αύξηση φόρων και σε αλλαγή στους περιορισμούς της Γερμανίας για νέο δανεισμό, έχει δηλώσει πως είναι «πιο κοντά» στην Ενωση CDU/CSU. Από την άλλη, οι Πράσινοι και το SPD, που θέλουν να αυξήσουν τους φόρους και να απελευθερώσουν δισεκατομμύρια ευρώ για νέες επενδύσεις, έχουν ξεκαθαρίσει πως θεωρούν ότι είναι ιδανικοί εταίροι.

Αποκλίσεις

Το SPD είναι έτοιμο, πάντως, να κάνει υποχωρήσεις προκειμένου να μην κάνουν πίσω οι Φιλελεύθεροι -με τους οποίους, κυρίως, έχει μεγάλες αποκλίσεις στην οικονομική του πλατφόρμα. Ο συμπρόεδρος του κόμματος, Νόρμπερτ Βάλτερ-Μπόργιανς, ανακοίνωσε ότι οι Σοσιαλδημοκράτες δεν θα επιμείνουν σε αλλαγές του συνταγματικά κατοχυρωμένου φρένου χρέους. Το FDP διαφωνεί με την κοινή θέση SPD και Πρασίνων ότι το κατώτατο ωρομίσθιο πρέπει να αυξηθεί στα 12 ευρώ. Επίσης, μεγάλες είναι οι διαφορές θέσεων στο ζήτημα του κλίματος. Οι Πράσινοι θέλουν να μηδενίσουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου εντός της επόμενης 20ετίας, μέσω εκστρατείας για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, ενώ το FDP δεν βιάζεται, έχει θέσει ως όριο το 2050.

Όλαφ Σολτς-Ούρσουλα Φον ντερ Λάινεν: Μια σχέση με… πολλά μαύρα σύννεφα

Αφού με το καλό σχηματιστεί η επόμενη γερμανική κυβέρνηση -ύστερα από 3, 4 ή και περισσότερους μήνες- η Ευρώπη θα γίνει μάρτυρας μιας ενδογερμανικής κρίσης, τα θεμέλια της οποίας έχουν μπει εδώ και πολύ καιρό.

Ο νικητής των εκλογών και επικρατέστερος καγκελάριος, Ολαφ Σολτς, με δυσκολία κρύβει την έλλειψη εκτίμησης στο πρόσωπο της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, που ήταν πνευματικό παιδί της Ανγκελα Μέρκελ και χάρις σε αυτήν η λεπτοκαμωμένη Γερμανίδα πολιτικός έκανε καριέρα στη Γερμανία και στην Ευρώπη. «Ο Ολαφ Σολτς τρέφει μέγιστο σεβασμό για τους θεσμούς και στο πλαίσιο αυτό θα αντιμετωπίσει και την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν», τόνισε στο Politico ο βετεράνος ευρωβουλευτής των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών, Ούντο Μπούλμαν. Στην συνέχεια όμως «έσφαξε» τη συμπατριώτισσά του χωρίς αναισθητικό, υπογραμμίζοντας πως ο Σοσιαλδημοκράτης ηγέτης έχει ελάχιστη κατανόηση σε πολιτικούς που δημιουργούν μόνο πρωτοσέλιδα, άνευ περιεχομένου. «Και η κ. Φον ντερ Λάιεν είναι γνωστή γι’ αυτό το κενό», πρόσθεσε.

Υστερα από τέτοιες δηλώσεις είναι λογικό η πρόεδρος της Κομισιόν και οι πολυπληθείς συνεργάτες της στις Βρυξέλλες να κάθονται σε αναμμένα κάρβουνα… Παρότι συμμετείχε στον προηγούμενο κυβερνητικό συνασπισμό μαζί με τους Χριστιανοδημοκράτες στο Βερολίνο, το SPD ήταν το κόμμα που αντιτάχθηκε περισσότερο στον διορισμό της Φον ντερ Λάιεν στην Κομισιόν, κάτι που σημαίνει ότι η υπόλοιπη θητεία της έως το τέλος του 2024 θα θυμίζει ναρκοπέδιο. Αξίζει να σημειωθεί ότι για χάρη της «μικρής της αδελφής», η Ανγκελα Μέρκελ δυσαρέστησε πριν από δύο χρόνια σημαντική μερίδα της κομματικής βάσης της CDU, που θα προτιμούσε στο τιμόνι της Κομισιόν τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, Μάνφρεντ Βέρνερ.

Διπλωματικές πηγές στις Βρυξέλλες υποστηρίζουν ότι σε περίπτωση που η Φον ντερ Λάιεν τα βρει σκούρα με την κυβέρνηση Σολτς, δεν θα διστάσει να ζητήσει στήριγμα στον… Εμανουέλ Μακρόν, που αναδεικνύεται σε ένα είδος «φυσικού ηγέτη» της Ε.Ε., λόγω και του αναβαθμισμένου γεωστρατηγικού ρόλου της Γαλλίας μετά τη συμφωνία με την Ελλάδα – ως αντάλλαγμα των Αμερικανών για το «ρίξιμο» του Παρισιού στον Ινδοειρηνικό με την AUKUS.

Σύμφωνα με τους ίδιους κύκλους αλλά και με αναλύσεις του Politico, ο Μακρόν θα έτριβε τα χέρια του με έναν ενδογερμανικό εμφύλιο, πλην όμως από την «υστερόβουλη λυκοφιλία» της Φον ντερ Λάιεν θα προτιμούσε τους πιστότερους συμμάχους του στην ευρωπαϊκή γραφειοκρατία: Τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, και τον εκπρόσωπο Εξωτερικής Πολιτικής, Γιόζεπ Μπορέλ.

Μπορεί η Φον ντερ Λάιεν να μην κινδυνεύει να χάσει την καρέκλα της έως το 2024 -λόγω του αντίκτυπου μιας εσωτερικής κρίσης στην Ε.Ε.- αλλά το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα αποκλείει να τη στηρίξει για μια δεύτερη θητεία.

Η τελευταία φορά που κορυφαίος Ευρωπαίος αξιωματούχος συγκρούστηκε με την κυβέρνησή του ήταν 17 χρόνια πριν, όταν ο κεντροαριστερός πρόεδρος της Κομισιόν, Ρομάνο Πρόντι, βρισκόταν στα μαχαίρια με τον δεξιό Ιταλό πρωθυπουργό, Σίλβιο Μπερλουσκόνι. Η συνύπαρξή τους ήταν τόσο προβληματική, ώστε στο τέλος ο Πρόντι αναγκάστηκε να γυρίσει στην Ιταλία και να διεκδικήσει την πρωθυπουργία από τον μεγάλο του αντίπαλο.

Αξιωματούχοι και διπλωμάτες στις Βρυξέλλες εκτιμούν ότι μπορεί η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν να στερείται πολιτικών ικανοτήτων, αλλά είναι αρκετά ευέλικτη ιδεολογικά και πολιτικά, ώστε να προσαρμοστεί απέναντι στον Σολτς και τους Πράσινους και να έλθει στα νερά τους, «με τις κατάλληλες δηλώσεις». Μεγαλύτερος πονοκέφαλος γι’ αυτήν ίσως αποδειχτεί ο φερόμενος νέος υπουργός Οικονομικών, Φιλελεύθερος Κρίστιαν Λίντνερ, που θα βάλει βέτο σε αλλαγές του Συμφώνου Σταθερότητας και σε πιο ελαστική διαχείριση του ευρωπαϊκού χρέους, για να βοηθηθούν και οι χώρες του Νότου.

Ακολούθησε το eleftherostypos.gr στο Google News και μάθε πρώτος όλες τις ειδήσεις 

Ειδήσεις σήμερα

• Πέθανε ο Μπερνάρ Ταπί σε ηλικία 78 ετών
• Σοκ στη Γαλλία: Χιλιάδες παιδεραστές στους κόλπους της καθολικής Εκκλησίας
• Βρετανία: Στέρεψαν οι αντλίες βενζίνης, άδειασαν τα σούπερ μάρκετ…