Γράφει ο Αθανάσιος Ε. Δρούγος*

Η μελέτη 104 σελίδων που είναι στη διάθεση του υπογράφοντα έχει τίτλο «Εξετάζοντας τους παράγοντες που ωθούν προς τα εμπρός το τουρκικό πολεμικό ναυτικό. Επιπτώσεις στην ευρύτερη ανάπτυξη της πολεμικής βιομηχανίας και στην εξωτερική πολιτική της Αγκυρας».

Λίγες πληροφορίες

Στην εισαγωγή τονίζεται ότι δεν υπάρχουν πολλές και διαθέσιμες μελέτες για το τουρκικό ναυτικό ενώ διαχρονικά το κεμαλικό στρατιωτικό κατεστημένο δεν έδινε την πρέπουσα βαρύτητα στις ναυτικές δυνάμεις, εμμένοντας σταθερά και εμφατικά στον ρόλο των χερσαίων μονάδων. Μάλιστα, αναφέρεται και στο Ισραήλ, το οποίο από το 1948 επικεντρωνόταν, μέχρι πρόσφατα, σε αεροχερσαίες και ειδικών δυνάμεων επιχειρήσεις ενώ τα τελευταία χρόνια έχει προχωρήσει πολύ δυναμικά στους τομείς των ταχέων σκαφών και των υποβρυχίων.

Σύμφωνα με στοιχεία που παραθέτει ο συγγραφέας, επί Ερντογάν, από το 2003-2004, άρχισε ένα συνεχώς εξελισσόμενο και αναβαθμισμένο πρόγραμμα ναυτικών εξοπλισμών ενώ άρχισαν να γράφονται πολλά άρθρα σε ειδικά περιοδικά του στρατιωτικού χώρου που έδιναν και δίνουν έμφαση στο ότι η Αγκυρα θα πρέπει να απαγκιστρωθεί από την αντίληψη να διαθέτει ναυτικό για την προστασία της μεγάλης ακτογραμμής και να αναπτύξει ναυτική δύναμη και παρουσία στον Κόλπο των πετρελαίων, στην Ερυθρά Θάλασσα, στην Ανατολική Μεσόγειο, στη Μαύρη Θάλασσα, αλλά και μέσω «ειδικών» σχέσεων με το Αζερμπαϊτζάν ακόμα και στο λιμάνι του Μπακού να έχει πλοίο για το αζερικό ναυτικό ώστε να προσεγγίσει και την Κασπία Θάλασσα!

Επίσης, αναφέρεται στο ότι είναι απαραίτητο να κατασκευαστούν νέα σύγχρονα πλοία για ένα ναυτικό ανοικτής θάλασσας/BLUE WATER NAVY. Παράλληλα, πάντοτε κοιτούσαν οι επικεφαλής του τουρκικού ναυτικού προς τη Γερμανία, η οποία είχε και έχει στενή ιστορική σχέση με τα τουρκικά ναυπηγεία, ενώ από το 2008 και μετά η Αγκυρα για επιπρόσθετους ναυτικούς εξοπλισμούς στράφηκε προς Ρώμη και Μαδρίτη.

[fwduvp preset_id=”test” playlist_id=”Test”]

Πολλοί λόγοι

Ο συγγραφέας σημειώνει σειρά από λόγους που η Αγκυρα αποφάσισε να εισέλθει για τα καλά στον χώρο των εκτεταμένων ναυτικών εξοπλισμών, όπως:

• Να εκμεταλλευτεί τα διευρυμένα θαλάσσια σύνορα και ακτογραμμές της (Κατεχόμενα Κύπρου κ.λπ.).
• Να εκμεταλλευτεί  την εντυπωσιακή διακλαδική και εξαγωγική τάση της αμυντικής βιομηχανίας της.
• Στο μέλλον να μην αντιμετωπίσει εμπάργκο όπλων (όπως το 1975 επί προεδρίας Κάρτερ λόγω Κυπριακού).
• Στο ΝΑΤΟ θα πρέπει να αισθάνεται και να είναι ανεξάρτητη και να μην πιέζεται από τις διαθέσεις των άλλων κρατών και τα συμφέροντά τους.
• Μέσω ναυτικού να περάσει σε μακρινές θάλασσες και να εμφανιστεί δυναμικά και με κύρος στον ισλαμικό κόσμο.
• Η ναυτική προέκταση είναι ταυτιζόμενη με γνωστές δογματικές-επεκτατικές αρχές του κυβερνώντος κόμματος AKP.
• Να κατασκευάζει πλοία μόνη της και να μην βρίσκεται συνεχώς σε θέση που να κρίνεται από ξένες τεχνολογίες.

Ναυπηγεία

Στη μελέτη τονίζεται ότι από το 1928 η Τουρκία διαθέτει πληθώρα ναυπηγείων (79 συνολικά, μικρά, μεσαία και μεγάλα) και με τη συνδρομή του γερμανικού κολοσσού THYSSEN KRUPP MARINE SYSTΕMS αυξάνονται οι δυνατότητές της κατά γεωμετρική πρόοδο. Επίσης, επισημαίνεται ότι η συμμετοχή πλοίων και υποβρυχίων της σε πολυεθνικές αποστολές του ΝΑΤΟ σε Μεσόγειο-Αδριατική και Μέση Ανατολή στη δεκαετία του ‘90 έστειλε τα κατάλληλα μηνύματα στους χειριστές τέτοιων προγραμμάτων ώστε να απαιτήσουν πιο πολλά.

Πολλές σελίδες αφιερώνονται στα προγράμματα φρεγατών-κορβετών-υποβρυχίων (MILGEM-ADA-REIS KLASS 214) και στο L-408 ΑΝΑDOLU, δηλαδή στο πλοίο ειδικών αποστολών/αμφιβίων επιχειρήσεων.

«Ναυτικά μυαλά»

Οι ναύαρχοι Μποστάνογλου, Γκουρντενίζ, Ορέν, Γιαγτζί χαρακτηρίζονται από τον συγγραφέα ως «ναυτικά μυαλά και Μαχάν του τουρκικού ναυτικού». Επίσης ως κρίσιμα χαρακτηρίζονται τα «ανοίγματα» προς το Πακιστάν, την Ινδονησία κ.λπ. ενώ καταγράφονται ως «καινοτόμοι κινήσεις» η συμμετοχή της Αγκυρας επί χρόνια στην BLACKSEAFORCE στη Μαύρη Θάλασσα, ο περίπλους της Αφρικής προ χρόνων των πολεμικών πλοίων της και το ότι έλαβε χώρα παρόμοια κίνηση από την Κωνσταντινούπολη μέχρι τη Γιοκοχάμα της Ιαπωνίας (επίσκεψη πλοίων της σε 14 λιμάνια της Ασίας-Ειρηνικού). Τουρκικά πλοία έχουν επισκεφθεί 32 αφρικανικά λιμάνια, ενώ επί χρόνια η Τουρκία συμμετέχει στη ναυτική δύναμη CTF 151 με βάση τη Μανάμα του Μπαχρέιν σε πολυεθνικές αποστολές κατά τρομοκρατίας-πειρατείας κ.λπ.

Η βάση Ταρίκ μπιν Ζιγιάντ στο Κατάρ, η εμπλοκή της στην Ανατολική Μεσόγειο και η ενεργός συμμετοχή στη Λιβύη είναι επιστέγασμα των προηγούμενων εξόδων μακράς εμβέλειας του τουρκικού ναυτικού, ενώ η βάση του Μογκαντίσου στη Σομαλία ενισχύει πολύ την παρουσία της στον Ινδικό ωκεανό μαζί με το πακιστανικό λιμάνι στο Καράτσι. Ειδική μνεία γίνεται και για τις προσβάσεις σε δύο αλβανικά λιμάνια στην Αδριατική, ενώ τονίζεται ότι η «Γαλάζια Πατρίδα» θα αναβαθμίσει ακόμα πιο πολύ την παρουσία της Αγκυρας διεθνώς, αν και ταυτόχρονα ορισμένα κράτη, όπως η Ελλάδα, το Ισραήλ και η Αίγυπτος, θα προσπαθήσουν να αντιπαρατεθούν στο τουρκικό ναυτικό.

*Ο Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος είναι Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής