Οι πολιτικές ελίτ της Τουρκίας έχουν γίνει εμμονικές με τις εκλογές. Ενώ το AKP αναζητά εξαίρετους υποψηφίους για να διατηρήσει τον έλεγχό του σε μεγάλες πόλεις, όπως Κωνσταντινούπολη και Άγκυρα, τα κόμματα της αντιπολίτευσης, κυρίως το αντιπολιτευόμενο Δημοκρατικό Λαϊκό Κόμμα (CHP), τσακώνονται για να επιλέξουν τους υποψηφίους τους και δεν επικεντρώνονται στη χάραξη μιας μεγάλης στρατηγικής για την απομάκρυνση του AKP από την τοπική εξουσία.

Κόμματα και ελίτ επιθυμούν σφόδρα τοπικά γραφεία, επειδή η τοπική διοίκηση είναι εξαιρετικά κερδοφόρα για τους δημάρχους και τα μέλη των περιφερειακών-δημοτικών συμβουλίων που παίρνουν τις καλύτερες θέσεις για να εγκρίνουν τις δημόσιες προμήθειες και τις άδειες χωροθέτησης και οικοδόμησης, δηλαδή τους καλύτερους τρόπους για πλουτισμό. Αυτή είναι η τελευταία σκέψη για πολλούς υποψηφίους που επιθυμούν διακαώς να κερδίσουν το χρίσμα.

Από τότε που ανέλαβε την εξουσία, το 2002, το AKP ποτέ δεν φαινόταν τόσο αδύναμο και με τόσο λίγη σιγουριά. Μόνο του, στις δημοσκοπήσεις αγγίζει το χαμηλό του 30%, το οποίο είναι επικίνδυνα χαμηλό για ένα κόμμα που βρίσκεται στην εξουσία και οδεύει προς τις τοπικές εκλογές.

Οταν σχηματίστηκε η συμμαχία με το MHP, με επικεφαλής τον Devlet Bahceli, ο συνασπισμός AKP-MHP από κοινού στις δημοσκοπήσεις παίρνει πάνω από 40%. Η συμμαχία Ερντογάν-Μπαχτσέλι βοήθησε τον Ερντογάν να κερδίσει τις προεδρικές εκλογές του καλοκαιριού.

Σε αντάλλαγμα για την υποστήριξη της προεδρίας Ερντογάν, το MHP εξασφάλισε αρχικά πρόσβαση στις πολιτικές αποφάσεις, κυρίως υπό τη μορφή συνεχιζόμενων πολεμοχαρών πολιτικών με στόχο την αντιμετώπιση του κουρδικού ζητήματος. Στις προσεχείς τοπικές εκλογές το MHP επιδιώκει να στηριχτεί σε αυτό το εγχείρημα, κερδίζοντας τις δημαρχίες των μεγάλων επαρχιών, όπως αυτές των Μερσίν και Οσμανιγιέ, που δεν θα τις αμφισβητήσει το AKP. Σε αντάλλαγμα, το MHP δεν θα αμφισβητήσει το AKP σε πόλεις όπως η Κωνσταντινούπολη και η Αγκυρα.

ΣΥΝΗΘΩΣ ΕΝΑ κόμμα της αντιπολίτευσης θα προσπαθούσε να κεφαλαιοποιήσει την αβέβαιη κατάσταση στην οποία βρίσκεται η κυβέρνηση, αλλά οι εποχές δεν είναι συνηθισμένες. Και δεν είναι σαφές πώς το CHP θα παρουσιάσει τον εαυτό του ως μια αξιόπιστη κυβερνητική εναλλακτική λύση στο AKP. Ανάμεσα στο 2002 και το 2010, το CHP, υπό την προεδρία του Ντενίζ Μπαϊκάλ, χαρακτηρίστηκε ως «εγγύηση της εκκοσμίκευσης».

Υπό το διάδοχο του Μπαϊκάλ, Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, το CHP άρχισε να προσανατολίζεται ως ο θεματοφύλακας του κράτους δικαίου και της δημοκρατικής διακυβέρνησης, μέχρι τη στιγμή που αποφάσισε να εγκαταλείψει αυτή τη θέση, χωρίς αντιληπτό λόγο.

Υπό τον Μπουλέντ Ετσεβίτ, στα μέσα της δεκαετίας του ‘70, το CHP αναδείχθηκε ισχυρός υπέρμαχος των εργατικών μαζών της Τουρκίας και της κοινωνικής δημοκρατικής διακυβέρνησης. Ειδικότερα, από το 2015 το κόμμα έχει μεταλλαχθεί σε κλαμπ των ελίτ, στο οποίο οι διάφοροι αναπληρωτές πρόεδροι του κόμματος, απ’ ό,τι φαίνεται, αφιερώνουν όλες τις ενέργειές τους στην αυτοπροβολή και τον έλεγχο των τομέων δράσης τους.

Η ηγεσία του κόμματος εμφανίζεται ανθεκτική, απαξιώνοντας κάθε εποικοδομητική κριτική από μελετητές, αυτούς που χαράσσουν στρατηγική και μέλη του κόμματος.

Σε αυτή την εξέλιξη, το κουρδικό κίνημα, παρά το γεγονός ότι η πλειοψηφία της ηγεσίας του κόμματος και των δημάρχων του βρίσκονται στη φυλακή, είναι η μόνη μεταβλητή που θα μπορούσε να ανησυχήσει το συνασπισμό Ερντογάν-Μπαχτσέλι.

Μετά την απόπειρα πραξικοπήματος του 2016, πολλοί δήμαρχοι του Λαϊκού Δημοκρατικού Κόμματος (HDP) εκδιώχθηκαν βίαια από τις θέσεις τους για δήθεν στήριξη της τρομοκρατίας και αντικαταστάθηκαν από διορισθέντες από τον Ερντογάν. Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα οι Κούρδοι ψηφοφόροι στη ΝΑ. Τουρκία να ψηφίσουν το HDP και να προκαλέσουν ενδεχομένως σοβαρό πλήγμα στο ΑΚΡ σε μια μεγάλη περιοχή της χώρας.

Ακόμα κι αν το CHP πρότεινε μια πλατφόρμα που θα ενέπνεε αρκετούς ψηφοφόρους να αμφισβητήσουν σοβαρά το ΑΚΡ, πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας ότι η Τουρκία δεν αποτελεί μια λειτουργική δημοκρατία. Ένα από τα πρώτα σημάδια εκλογικής παρατυπίας προέκυψε κατά τη διάρκεια των τοπικών εκλογών του 2014, όταν ύποπτα αμφισβητήθηκε η νίκη του Μανσούρ Γιαβάς, υποψήφιου του CHP για τη δημαρχία στην Άγκυρα, από τον Μελίχ Γκιοκτσέκ του AKP.

Τέτοιες πιθανότητες παρέμβασης αποτελούν κακό οιωνό για τις δημοκρατικές εκλογές στην Τουρκία και εκφράζουν ανησυχίες ότι ο έχων την εξουσία θα είναι απρόθυμος να παραδώσει στους αντιπάλους τα κλειδιά πόλεων όπως η Κωνσταντινούπολη, η Άγκυρα και η Μπούρσα.

Για το ΑΚΡ διακυβεύονται πολλά, εάν χαθούν οι μεγάλες επαρχίες από την αντιπολίτευση είτε πρόκειται για το CHP είτε το HDP. Μια ήττα όχι μόνο θα διαταράξει τη λεία από τους μηχανισμούς κατανομής του AKP, αλλά θα αποκαλύψει περαιτέρω τις διεφθαρμένες πρακτικές της τοπικής διακυβέρνησης του κόμματος, για να μην αναφέρουμε τις αποκαρδιωτικές συνέπειες που θα έχει για το ΑΚΡ.

Ως εκ τούτου, είναι εύλογο να αναμένουμε ότι το AKP θα ακολουθήσει το 2019 μια χωρίς κανόνες προσέγγιση προκειμένου να κρατήσει τις τοπικές κυβερνήσεις υπό τη σκέπη της συμμαχίας AKP-MHP.

Στο μεταξύ, οι Τούρκοι ψηφοφόροι θα αναγκαστούν να υποστούν τις μικρές διαμάχες της αντιπολίτευσης, όπως το αν ο πρώην πρόεδρος του CHP, Μουχαρέμ Ιντζέ, θα εξασφαλίσει την υποψηφιότητα για τη δημαρχία της Κωνσταντινούπολης απέναντι στον Γκιουρσέλ Τεκίν ή κάποιον άλλο αξιωματούχο του κόμματος.

Οι ψηφοφόροι θα κληθούν επίσης να αναρωτηθούν εάν ο Κιλιτσντάρογλου θα βοηθήσει στην εκπόνηση μιας εθνικής εκλογικής στρατηγικής ή περιέργως θα κάνει ένα ακόμα ταξίδι στο εξωτερικό, όπως έκανε πρόσφατα.

Όλα αυτά έρχονται σε μια εποχή που το AKP και ο Ερντογάν δυσκολεύονται να υποσχεθούν στους ψηφοφόρους κάτι περισσότερο από έναν ακόμα κύκλο μεγάλων κατασκευαστικών έργων, δηλαδή δρόμους και αεροδρόμια. Δυσκολεύονται επίσης να ορίσουν υποψηφίους για τη δημαρχία, αναγνωρίσιμους που δεν είναι εμφανώς διεφθαρμένοι.

Η επιλογή του πρώην πρωθυπουργού Μπινάλι Γιλντιρίμ για την Κωνσταντινούπολη είναι ένα σαφές παράδειγμα: Ο Γιλντιρίμ δεν έχει μόνο τη φήμη του απαίσιου δημόσιου ομιλητή, αλλά και η οικογένειά του έχει βυθιστεί σε σκάνδαλα διαφθοράς.

Εν ολίγοις, η Τουρκία εισήλθε και πάλι σε ένα νέο εκλογικό κύκλο, με γνωστές διαδικασίες και παράγοντες να υφίστανται. Αν βλέπουμε την Τουρκία να κάνει το ίδιο πράγμα ξανά και ξανά, γιατί να περιμένουμε και διαφορετικό αποτέλεσμα;

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου

[dynamic-sidebar id=”post-area-diabaste”]