Η συνάντηση στο νησί Βεντοτένε έρχεται τρεις εβδομάδες πριν από την άτυπη σύνοδο κορυφής της ΕΕ στη Μπρατισλάβα, η οποία πρόκειται να πραγματοποιηθεί χωρίς τη Βρετανία και έχει ως στόχο να χαράξει μια πορεία μετά το Brexit για την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ο Ρέντσι επέλεξε το μικρό νησί στα ανοικτά της Νάπολης ως τόπο συνάντησης για τις συνομιλίες λόγω του ρόλου που επιτέλεσε το Βεντοτένε στην ίδρυση της ΕΕ, όπως ανέφερε σε δήλωσή της την Τετάρτη η ιταλική κυβέρνηση.
Το νησί λειτούργησε ως φυλακή για τους πολιτικούς αντιπάλους της φασιστικής κυβέρνησης της χώρας κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, και ήταν εκεί που οι τρόφιμοι Ερνέστο Ρόσι και Αλτιέρο Σπινέλι συνέγραψαν το «Μανιφέστο Βεντοτένε», το οποίο θεωρείται από πολλούς ως βασική κινητήρια δύναμη πίσω από το κίνημα για την ευρωπαϊκή ενοποίηση.
Το μανιφέστο του 1941 ζητούσε την ομοσπονδοποίηση των ευρωπαϊκών κρατών η οποία θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα δεσμό μεταξύ των χωρών μελών και να αποτρέψει ενδεχόμενο πόλεμο.
Η Βρετανία εξέπληξε την Ευρώπη, όταν αποφάσισε να αποχωρήσει από την ΕΕ σε δημοψήφισμα που πραγματοποιήθηκε πριν από δύο μήνες, πυροδοτώντας ένθερμες συζητήσεις για το μέλλον της Ένωσης και την ανάγκη για μεταρρυθμίσεις.
Στις πρώτες συνομιλίες τους μετά το δημοψήφισμα στα τέλη Ιουνίου, ο Ολάντ, η Μέρκελ και ο Ρέντσι- οι ηγέτες των τριών μεγαλύτερων οικονομιών της ευρωζώνης – καλούν για «νέα ώθηση» για την ΕΕ.
Τον περασμένο μήνα, ο Ρέντσι δήλωσε ότι το Brexit αποτελεί «μια πολιτική ήττα» για την Ευρώπη και ένα «κάλεσμα αφύπνισης» που έδειξε ότι μια επείγουσα αλλαγή είναι απαραίτητη.
Νωρίτερα το Φεβρουάριο, ο Ρέντσι περιέγραψε το όραμά του για την Ευρώπη σε ένα έγγραφο εννέα σελίδων. Το έγγραφο προτείνει την μετατροπή του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ΕΜΣ) σε ένα «Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο» και το διορισμό ενός «σούπερ Υπουργού Οικονομικών για όλη την ευρωζώνη», μια ιδέα που υποστηρίζεται από τις γαλλικές και γερμανικές κεντρικές τράπεζες.
Από την πλευρά του, ο Ολάντ κάλεσε για «δημοσιονομική και κοινωνική εναρμόνιση» στην ευρωζώνη μετά το αποτέλεσμα του βρετανικού δημοψηφίσματος.
Ωστόσο, η Γερμανία τηρεί μια πιο μέτρια στάση, με τον Υπουργό Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε να προτρέπει τα κράτη μέλη να είναι πιο ρεαλιστικά και να υιοθετήσουν μια «διακυβερνητική προσέγγιση» για την επίλυση των προβλημάτων σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Σύμφωνα με ορισμένους, η πιο ρεαλιστική μεταρρύθμιση είναι η δημιουργία ενός προϋπολογισμού της ευρωζώνης, παράλληλα με τον ευρύτερο προϋπολογισμό της ΕΕ, που θα επέτρεπε στις 19 χώρες της ζώνης του ευρώ να απορροφούν ασύμμετρα σοκ.
Η ιδέα συζητήθηκε εκτενώς το 2012 και έλαβε ευρεία υποστήριξη από τις βασικές χώρες της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Γαλλίας και της Γερμανίας.
Οι συζητήσεις, όμως, κόλλησαν στις λεπτομέρειες και οι επερχόμενες εκλογές στη Γαλλία και τη Γερμανία μέσα στο 2017 υποδηλώνουν ότι υπάρχει μικρή πιθανότητα να δούμε έναν προϋπολογισμό της ευρωζώνης στο εγγύς μέλλον.