Γράφει ο Χάρης Αποστολόπουλος

Αναφερόμαστε ασφαλώς στον πόλεμο που έχει κηρύξει η Σαουδική Αραβία στη φτωχότερη χώρα της Αραβικής χερσονήσου, την Υεμένη. Παρά τη σφοδρότητά, τους εκατοντάδες βομβαρδισμούς και τα χιλιάδες θύματα που διαρκώς αυξάνονται, ελάχιστα έχουν γίνει γνωστά τόσο για τα αίτια όσο και για τα τεκταινόμενα στην Υεμένη και τις γύρω περιοχές.

Σχεδόν μηδαμινές αναφορές στα δελτία ειδήσεων, ελάχιστα lay out, ακόμα λιγότερα πρωτοσέλιδα και ασφαλώς κανένα… «Je suis Yemen» δεν έχουν πληροφορήσει επαρκώς για έναν πόλεμο στον οποίο ο άμαχος πληθυσμός πλήττεται άνευ προηγουμένου καθημερινά.

Τα νούμερα τρομάζουν. Ο πόλεμος στην Υεμένη έχει απολογισμό που ξεπερνά τους 10.000 νεκρούς και τους 50.000 τραυματίες, ενώ μόνο στο α’ εξάμηνο του 2017 πραγματοποιήθηκαν 5.676 αεροπορικοί βομβαρδισμοί!

Κοινώς, 32 αεροπορικοί βομβαρδισμοί τη μέρα! Τίποτα από αυτά όμως, δεν στάθηκε αρκετό να εμποδίσει την ελληνική συγκυβέρνηση από το να επιδιώξει την πώληση όπλων στο σαουδαραβικό καθεστώς. Στο σημερινό τεύχος του ET Magazine του EleftherosTypos.gr λοιπόν, αποφασίσαμε να εξετάσουμε το… μέλλον των 300.000 βλημάτων για τεθωρακισμένα που θα δίνονταν, αλλά δεν δόθηκαν στη Σαουδική Αραβία από τη χώρα μας.

Η σύγχρονη ιστορία της Υεμένης

Η Υεμένη είναι μια χώρα που βρίσκεται στο νότιο τμήμα της αραβικής χερσονήσου και βρέχεται από την Αραβική θάλασσα. Συνορεύει ανατολικά με το Ομάν και βόρεια τη Σαουδική Αραβία και η στρατηγική γεωγραφική της θέση, είναι αυτή που προσδίδει μεγάλη γεωπολιτική σημασία.

Αν και κάποτε υπήρξε μία από τις αρχαιότερες κοιτίδες πολιτισμού στη Μέση Ανατολή, σήμερα είναι με διαφορά η φτωχότερη χώρα του αραβικού κόσμου. Παρότι πριν μερικές δεκαετίες διέθετε πετρέλαιο, τα έσοδα από τον «μαύρο χρυσό», κλάπηκαν κατά τη διάρκεια της 33χρονης διακυβέρνησης από τον πρόεδρο Αλί Αμπντουλάχ Σαλέχ, ενώ ο  αντικαταστάτης του, Μανσούρ αλ-Χαντί παραιτήθηκε μετά την κατάληψη της πρωτεύουσας από τους σιίτες αντάρτες Χούτι, τον Ιανουάριο του 2015.

Τα ακόμα μεγαλύτερα προβλήματα όμως, προέκυψαν όταν ο θρησκευτικός διχασμός ανάμεσα σε σιίτες και σουνίτες οξύνθηκε σε όλο τον μουσουλμανικό κόσμο. Στην αρχή, οι Χούτι ξεκίνησαν ως ένα κίνημα νέων για τη στήριξη των δικαιωμάτων των σιιτών Ζαΐντι που αντιπροσωπεύουν το 20% του πληθυσμού. Να αναφέρουμε ότι το 60% του πληθυσμού στην Υεμένη είναι σουνίτες και οι υπόλοιποι σιίτες. Την εξαετία από το 2003 έως το 2009 μάχονταν εναντίον της κυβέρνησης και αργότερα κήρυξαν επανάσταση καταλαμβάνοντας, μεταξύ άλλων πόλεων, την πρωτεύουσα Σαναά.

https://www.youtube.com/watch?v=IDlAsY4oTUM

Η επέμβαση των Σαουδαράβων

Αυτή ήταν η αφορμή που έψαχνε η Σαουδική Αραβία. Το Ριάντ θεώρησε την κρίση στην Υεμένη ως μία ακόμα εκδήλωση των επεκτατικών φιλοδοξιών του Ιράν, το οποίο υποστηρίζει τους Χούτι. Η επίσημη δικαιολογία που προβάλλουν οι Σαουδάραβες για την επέμβασή τους στην Υεμένη είναι η επιθυμία τους να εμποδίσουν τους Χούτι να μετατραπούν σε μια άλλη Χεζμπολάχ στα νότια σύνορά τους.

Οι περισσότεροι όμως, εκτιμούν ότι η επέμβασή τους είναι μια επίδειξη δύναμης και συνδέεται με την πρόσφατη στρατιωτική παρουσία του Ιράν στο Ιράκ, όπου ενισχύει σιιτικά στρατεύματα τα οποία πολεμούν κατά του Ισλαμικού Κράτους. Η Τεχεράνη από τη μεριά της, αξιολογεί τη στρατηγική θέση της Υεμένης και επιδιώκει να ασκεί εκεί πολιτική επιρροή. Ασφαλώς και η ύπαρξη μια τόσο μεγάλης σιιτικής κοινότητας αποτελούσε δυνάμει στρατηγικό έρεισμα και η εξέγερση των Χούτι ήταν μια μοναδική ευκαιρία. Μολονότι το Ιράν αρνείται ότι προσφέρει όπλα στους Χούτι, πολιτικά τους στηρίζει, καταγγέλλοντας τακτικά τα εγκλήματα της Σαουδικής Αραβίας εναντίον των αμάχων.

Από την πλευρά τους, οι Χούτι αρνούνται πως έχουν δεχθεί στρατιωτική βοήθεια από την Τεχεράνη αν και για το Ριάντ, δεν υπάρχουν αμφιβολίες ότι οι αντάρτες, οι οποίοι ελέγχουν από το 2014 τη Σαναά και μεγάλο μέρος της Βόρειας Υεμένης, παίρνουν όπλα, εφόδια και οδηγίες από το Ιράν. Παράλληλα, οι Χούτι ισχυρίζονται πως έχουν αναπτύξει πυραύλους ικανούς να φτάσουν έως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, μια χώρα που επίσης συμμετέχει στον εναντίον τους αραβικό συνασπισμό.

Να σημειωθεί πως οι στρατιωτικές επιχειρήσεις στο έδαφος της Υεμένης ξεκίνησαν τον Μάρτιο του 2015, με στρατεύματα και αεροπορικές δυνάμεις της Σαουδικής Αραβίας για να εκδιώξει τους Χούτι από τη Σαναά και τις δυτικές περιοχές της χώρας. Το Ριάντ επεδίωξε να επαναφέρει την προηγούμενη κατάσταση και τον Μανσούρ αλ Χαντί, ο οποίος αναγνωρίζεται διεθνώς ως νόμιμος πρόεδρος.

https://www.youtube.com/watch?v=SoSiol1DNHs

Από τότε, στη χώρα μαίνεται ένας ολέθριος εμφύλιος πόλεμος μεταξύ των ανταρτών Χούτι και των υποστηρικτών του Μανσούρ αλ Χαντί.

Η θέση του ΟΗΕ, η χολέρα και ο λιμός

Οι διεθνείς οργανισμοί για τα ανθρώπινα δικαιώματα με ναυαρχίδα τον ΟΗΕ, κατηγόρησαν και κατηγορούν τη Σαουδική Αραβία ότι βομβαρδίζει αδιακρίτως, σε πλατείες, αγορές ακόμα και νοσοκομεία προκαλώντας απώλειες αθώων αμάχων.

Όμως, ακόμα και τα παιδιά που επιβιώνουν από τους τυφλούς βομβαρδισμούς χάνουν τη ζωή τους από την επιδημία της χολέρας που έχει ξεφύγει από τα ελεγχόμενα επίπεδα. Περίπου ένα παιδί κάτω των 10 ετών μολύνεται κάθε λεπτό. Η έλλειψη τροφίμων και η δυσκολία πρόσβασης σε πόσιμο νερό μετατρέπουν σε κόλαση τη ζωή των υπολοίπων. Σύμφωνα με τις επίσημες στατιστικές, 19 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν ανάγκη ανθρωπιστικής βοήθειας, νούμερο ασύλληπτο αν σκεφτεί κανείς ότι η Υεμένη έχει συνολικό πληθυσμό 27 εκατομμύρια άτομα. Μάλιστα, οι περισσότεροι από αυτούς βρίσκονται στο χείλος του λιμού.

«Είναι σκέτη καταστροφή. Πρόκειται για τη χειρότερη ανθρωπιστική κρίση που αντιμετωπίζουμε σήμερα. Επτά εκατομμύρια άνθρωποι βρίσκονται στα πρόθυρα λιμού ενώ εκατομμύρια άνθρωποι διατηρούνται στη ζωή χάρη στις ανθρωπιστικές μας επιχειρήσεις. Ο λιμός με τον οποίο είναι αντιμέτωπη η Υεμένη δεν μπορεί να συγκριθεί καν με αυτόν στο Νότιο Σουδάν ή στη Σομαλία».», τόνισε ο εκπρόσωπος του Γραφείου Ανθρωπιστικών Υποθέσεων του ΟΗΕ, Γενς Λέρκε.

Όπως αναφέρει η επιτροπή εμπειρογνωμόνων των Ηνωμένων Εθνών, η Σαουδική Αραβία τα τελευταία αυτά 2,5 χρόνια έχει διαπράξει πληθώρα «σοβαρών παραβιάσεων» των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αμάχων.

Μεταξύ αυτών, συγκαταλέγονται τυφλές επιθέσεις σε αγορές, σε έναν καταυλισμό εκτοπισμένων πολιτών της Υεμένης, σε αποθήκες ανθρωπιστικής βοήθειας, όπως και εκ προθέσεως παρεμπόδιση της παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας. Επίσης, έχουν καταγραφεί 100 επιθέσεις σε νοσοκομεία. Επιπλέον, τον Σεπτέμβριο του 2015 σαουδαραβικά αεροσκάφη σκότωσαν 135 πολίτες που γιόρταζαν έναν γάμο στην Υεμένη.

Επιπλέον, στελέχη του ΟΗΕ που έχουν επιφορτιστεί με την παρακολούθηση της κατάστασης έχουν επανειλημμένως δηλώσει ότι: «η συμμαχία πρέπει να σταματήσει να δίνει κενές περιεχομένου υποσχέσεις και μέχρι τότε οι κυβερνήσεις πρέπει να αναστείλουν όλες τις πωλήσεις όπλων στη Σαουδική Αραβία».

Οπως καταλαβαίνει εύκολα κανείς, ο εμφύλιος πόλεμος που λαμβάνει χώρα στην Υεμένη είναι επί της ουσίας το νέο μέτωπο της αδιάκοπης κόντρας μεταξύ Σαουδικής Αραβίας και Ιράν.

Πρόκειται δηλαδή για μια κλασική περίπτωση πολέμου δια αντιπροσώπων, με παράπλευρες απώλειες όμως που περιλαμβάνουν τον άμαχο πληθυσμό, τραυματίες και παιδιά. Τέτοιου είδους επεμβάσεις, που συνιστούν εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας θα έπρεπε να αποδοκιμάζονται και να αποτρέπονται συντονισμένα και όχι να αποτελούν αφορμή για εμπόριο θανάτου με Σαουδάραβες μακελάρηδες.