Στο Μαρτζαμπότο της Εμίλια Ρομάνια, κάπου στην οροσειρά των Απεννίνων, ο Σέρτζιο Ματαρέλα και ο Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ τίμησαν την επέτειο των 80 χρόνων από τη φρικτότερη ίσως θηριωδία των Γερμανών στην ιταλική χερσόνησο. Εκεί, ανάμεσα στις 29 Σεπτεμβρίου και στις 5 Οκτωβρίου του 1944, γερμανικές μονάδες υπό τον ταγματάρχη Βάλτερ Ρέντερ κατέσφαξαν 770 Ιταλούς αμάχους, ανάμεσά τους τουλάχιστον 200 γυναικόπαιδα και γέρους. Ηταν κάτοικοι των χωριών Μαρτζαμπότο, Γκριτσάνα Μοράντι και Μοντζούνο.

«Το Μαρτζαμπότε είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της Ιταλικής Δημοκρατίας», τόνισε ο 83χρονος Ιταλός πρόεδρος, που είχε εγκαινιάσει δυο μέρες νωρίτερα τις συμφιλιωτικές εκδηλώσεις με επίσκεψη στο Βερολίνο. «Η Ιταλία, η Γερμανία και η Ευρώπη κατόρθωσαν να ξεπεράσουν εκείνη την κόλαση οικοδομώντας την ελευθερία, την ειρήνη, τη δημοκρατία, τα δικαιώματα, την κοινότητα και μια νέα ασφάλεια. Οι γονείς μας και οι παππούδες μας δεν αφέθηκαν στη θλίψη. Κατάφεραν να μετατρέψουν τον ανείπωτο πόνο τους σε δημιουργική δύναμη. Σε ένα νέο σύστημα, που παρά τις ατέλειές του κατάφερε να εγγυηθεί τον σεβασμό και την αξιοπρέπεια κάθε προσώπου. Δεν ήταν εύκολο να ξαναχτίσουμε μια ήπειρο μέσα από τα υλικά και τα ηθικά ερείπια του φασισμού και του ναζισμού. Ηθελε κουράγιο και θυσίες…». Το μέρος από την τοποθέτηση του Ματαρέλα που παραθέτουμε, δεν έκρυβε κωδικοποιημένα μηνύματα μόνο προς τις αμνήμονες δυνάμεις της Αυστρίας και άλλων ευρωπαϊκών χωρών, αλλά και προς τη δική του πρωθυπουργό και τους πολλούς ακολούθους της, που εξωραΐζουν σχεδόν απροκάλυπτα τον Μουσολίνι.

«Νιώθω θλίψη και ντροπή», δήλωσε από την πλευρά του ο Σταϊνμάιερ, για τα έργα των προγόνων του. Ολοι νιώθουν πως κάτι δεν (ξανα)πάει καλά…